

Kuriozitete
Si të nisni këtë vit të ri nëse viti 2022 nuk ishte ideali për ju?
Nga Hannah Smothers – SELF.
Published
3 years agoon
By
UBT newsPavarësisht se sa herë dëgjoni dikë të thotë se nata e Vitit të Ri është një festë krejtësisht arbitrare, ose se koncepti i janarit si një “fillim i ri” është fals, fundi i vitit mund të ndihet ende, disi, shumë domethënës.
Ndonëse nuk ka domosdoshmërisht ndonjë gjë të keqe me këtë; struktura dhe rutinat mund t’i shtojnë kuptim jetës sonë dhe për disa njerëz, ndryshimi i kalendarit mund të jetë ngushëllues.
Sado që disa prej nesh të dëshirojmë, nuk mund t’i lëmë gjithmonë pas të gjitha gjërat e këqija – si dhimbjen nga një ndarje e madhe, ose pakënaqësinë e vazhdueshme për shefin që ju pushoi – sapo ora të shënojë mesnatën e 31 dhjetorit!
Filloni me vendime të duhura për mirëqenien tuaj, sado që mund të kenë peshë për ju.
E gjithë kjo do të thotë: Për shumë njerëz, fundi i vitit nuk sjell ndjenja të ndritshme, madje mund të ngjall ankth dhe frikë. Ka disa strategji që mund t’ju ndihmojnë të riformuloni vitin e ri, ose, të paktën, ta bëjnë më të lehtë injorimin!
Bëni plane për natën e Vitit të Ri që me të vërtetë i dëshironi!
Si dëshironi të nisni janarin? Duke qëndruar në një lokal të mbushur me njerëz ndërsa tullumbacet bien nga tavani? Apo në një përqafim të madh në grup me miqtë dhe/ose familjen në një festë në shtëpi në lagjen tuaj? Apo edhe ta prisni natën e vitit të ri në pizhama, në atë hapësirën sublime mes të qenit zgjuar dhe duke fjetur, në ngrohtësin e shtëpisë suaj?
Këtu nuk ka përgjigje të gabuara, por përpiquni të jeni të sinqertë me veten dhe më pas kuptoni festën tuaj në përputhje me rrethanat: A po planifikoni një mbrëmje që përputhet me atë që dëshironi në të vërtetë? Apo po bëni atë që ju duket e pritshme, edhe pse preferoni të jeni në shtëpi?
“Mos kini frikë të devijoni nga norma dhe të bëni diçka ndryshe nga sa do të bënit zakonisht”, thotë Madison Wise, terapiste në Austin. “Ju mund të krijoni tradita të reja në çdo moment në kohë”.
Bërja e gjërave ndryshe sipas vullnetit tuaj, do të thotë se ju vendosët ti thoni “jo” asaj që të tjerët duan që ju të bëni, përcjell UBT News.
Një pjesë e respektimit të kufijve tuaj do të thotë të jeni të vetëdijshëm se si njerëzit e tjerë do të reagojnë ndaj jush gjithashtu. Për shembull, nëse ndani informacione personale me një mik i cili gjithmonë i ka hedhur poshtë ndjenjat tuaja, mund të zbuloni se ai dëshiron të debatojë rreth planeve tuaja të propozuara ose arsyetimit tuaj. Jepini vetes leje të jeni të sinqertë për atë që dëshironi të bëni në datën 31, pa i dhënë të gjithëve të gjithë të vërtetën e vitit tuaj të tmerrshëm 2022, nëse kjo është ajo që ju duket e drejtë.
Thuajini lamtumirën 2022-shit në çfarëdo mënyre që ju bën të ndjeheni mirë!
Edhe nëse gjërat e këqija që kanë ndodhur në jetën tuaj në 2022 do të vazhdojnë t’ju ndikojnë në 2023, ju mund t’i thoni lamtumirë elementëve të tyre në fund të muajit. Për shembull, mund të bëni një listë të gjërave që ju është dashur të duroni vitin e kaluar, të cilat nuk do t’ju duhet t’i përsërisni në vitin e ri. Nëse viti 2022, le të themi, përfshinte një ndarje të papritur, tronditëse, mund të jeni ende duke u përballur me dhimbjen, por akti aktual i përfundimit të marrëdhënies ose gjetja e një apartamenti të ri vetë është diçka që mund ta lini pas. Ose, nëse jeni pushuar nga një kompani që e keni dashur vërtet, mund të jeni ende duke u vendosur në punën tuaj të re, por përditësimi i CV-së dhe intervistat janë prapa jush.
Kjo mund të duket si një ngushëllim i vogël, por një mori gjërash të vogla të këqija që nuk duhet t’i bëni përsëri në të ardhmen e afërt mund të shtohen në diçka thelbësore. Nëse kjo qasje nuk duket si e përshtatshme për ju, mund të provoni të bëni një listë të të gjitha gjërave të bukura që ju kanë ndodhur këtë vit.
“Bërja e një lloj rituali për të lënë vërtet pas atë që ishte aq e keqe në vitin e kaluar mund të jetë e dobishme”, thotë Wise. “Ndoshta ju shkruani një letër për vitin 2022 dhe adresoni pse ishte kaq e tmerrshme dhe shpjegoni se po ndaheni me të dhe mezi prisni të vazhdoni. Më pas mund ta digjni atë letër ose ta grisni në copa dhe ta hidhni tutje”.
Wise shton se edhe këto ritaule në dukje të çuditshme – të tilla si shkrimi i një letre për një periudhë kohe jo të ndjeshme dhe më pas hedhja e saj në oxhakun tuaj – mund t’ju ndihmojnë të përjetoni një ndjenjë çlirimi dhe lehtësimi. Ajo që nuk duhet të ndihet është të përqendroheni në të gjitha gjërat e këqija që ju kanë ndodhur vitin e kaluar. Nuk ka të bëjë me të menduarit për gjërat e këqija që ju ndodhën këtë vit, por për t’u thënë lamtumirë atyre gjërave, edhe nëse ndjenjat e trishtimit mund të vazhdojnë.
Vendosni synime të orientuara nga tema, në vend të atyre konkrete
Ju mund të vendosni për disa gjëra që dëshironi të arrini në vitin 2023, si një promovim në punë apo çfarëdo tjetër, dhe kjo do të ishte krejtësisht mirë – është mirë të kesh objektiva. Ose mund të kaloni një kohë më të mirë dhe të përfshini disa qëllime të orientuara nga tema, si p.sh., të kënaqeni sa më shumë të jetë e mundur apo edhe të qeshni shumë, transmeton UBT News.
Këto qëllime nuk ju duken specifike dhe të matshme? Kjo është esenca! Duke zgjedhur qëllime të paqarta që krijojnë më shumë hapësirë për kënaqësi dhe gëzim në vitin e ri, ju shmangni vendosjen e vetes për dështim dhe zhgënjim. “Jo çdo gjë duhet të jetë në lidhje me vetë-përmirësimin gjatë gjithë kohës”, thotë Wise. “Ju mund të zgjidhni një temë për vitin ku dëshironi të përqendroheni dhe të shmangni kritikat ndaj vetes për gjërat që nuk keni arritur”.
Festoni atë që keni arritur tashmë – edhe nëse ka mbetur e papërfunduar!
Edhe nëse viti 2022 ishte i vështirë, me siguri keni arritur diçka që ia vlen të festohet. Në vend që të përqendroheni në gjërat që nuk keni bërë ose projektet që nuk keni përfunduar, merrni parasysh të bëni një bilanc të asaj që keni bërë ose të përdorni vitin e ri për të vlerësuar nëse dëshironi të vazhdoni atë që keni filluar.
Shkrimtari George Saunders shkruan se, vite më parë, “Unë kisha këtë traditë për të kaluar nëpër të gjitha pjesët e mia në vazhdim ditën e Vitit të Ri, vetëm për të parë se ku isha dhe ku doja të shkoja”. Kjo mund të jetë një praktikë ngritëse sepse ju lejon të vlerësoni se ku jeni në projekte të caktuara dhe lehtëson presionin për të përfunduar gjithçka përpara fillimit të vitit të ri.
Wise këshillon gjithashtu që kur të shikoni prapa në vitin tuaj, të përqendroheni vetëm në atë që keni arritur në mes të çdo gjëje të keqe që mund të ketë ndodhur. Fakti është se është e pamundur të jetosh një vit të tërë pa arritur diçka, edhe nëse ajo diçka të dukej e vogël në atë kohë. Nëse nata e Vitit të Ri ka të bëjë me madhështinë dhe rrethanat gjithsesi, askush nuk do t’ju ndalojë të festoni që më në fund e keni ndërruar vajin në kohë ose keni anuluar tarifën e përsëritur për 3,99 dollarë që vazhdonte të godiste llogarinë tuaj bankare.
Është e natyrshme të mendosh për mënyrat se si dështuam vetë në vitin 2022, por të menduarit qëllimisht për të gjitha fitoret e vogla mund t’ju ndihmojë të kuptoni se ka më shumë për të festuar sesa keni menduar fillimisht.
Mos harroni se një sezon tjetër festash po vjen brenda një viti!
Le të themi se asgjë në lidhje me 2022-ën nuk ndihet festive dhe asgjë pozitive nuk vjen për ty kur imagjinon 2023-ën. Edhe kjo është krejtësisht në rregull – Wise jep kujtesën e urtë se 1 janari vjen çdo vit, si rregulli i orës. Me fjalë të tjera, ky nuk është shansi juaj i vetëm për të festuar.
“Ideja që ju mund të zgjidhni gjithçka dhe të shkoni në vitin e ri krejtësisht pa stres është pak budallallëk”, thotë Wise. “Do të keni një sezon tjetër pushimesh [e festash] vitin e ardhshëm; kjo nuk duhet të jetë më e mira ndonjëherë”.
Në fakt, a nuk funksionon shpesh që përpjekja për të bërë diçka më të mirën ndonjëherë rezulton në një zhgënjim të madh?
Mos harroni gjithashtu se vetëm sepse duket sikur të gjithë rreth jush po kalojnë mirë, nuk do të thotë se ata po kalojnë mirë. Ata madje mund të dëshirojnë atë që keni.
Wise shton se mënyra më e mirë për të pritur një vit të ri mund të jetë, thjeshtë të relaksoheni. Koha është në fund të fundit një konstrukt shoqëror, kështu që nuk ka rregulla kur bëhet fjalë për ta festuar atë. Ndoshta do të ndiheni më mirë për gjendjen e gjërave në mes të marsit dhe kush do t’ju ndalojë të festoni këtë fillim të ri disa muaj më pas?
Viti i ri mund të fillojë sa herë që ju dëshironi – dhe kjo nuk do të thotë se duhet të jetë vetëm në javët e ardhshme./UBTNews/
Kuriozitete
James Webb zbulon lindjen e mijëra yjeve në Pismis 24
Published
2 hours agoon
September 11, 2025By
UBT News
Teleskopi hapësinor James Webb i NASA-s ka kapur një imazh spektakolar që tregon mijëra yje të rinj, 5.500 vite dritë larg Tokës, dhe një re pluhuri dhe gazi ku po formohen yje.
Një grup yjesh të rinj, Pismis 24, është fotografuar pas më shumë se 5 orësh ekspozim.
Pismis 24 është një klaster yjesh shumë i ri (star cluster), pjesë e nebulozës së Lobsterit (NGC 6357) në konstelacionin Skorpi.
James Webb, më i madhi dhe më i fuqishmi teleskop hapësinor, vëzhgon universin në spektrin infra të kuq, duke depërtuar në pluhurin hapësinor për të regjistruar lindjen e yjeve.
Ekspozimi për këtë imazh ka qenë mbi 5 orë, që lejon shkrepje shumë të qarta dhe me detaje të mëdha në strukturat e pluhurit, gazit dhe formimit yjor.
Imazhi na tregon se si strukturat e pluhurit dhe gazit reagojnë ndaj energjisë së fortë të yjeve super-masivë: kjo ka implikime për të kuptuar se si sistemi diellor, planetet dhe formimi i yjeve të vegjël mund të ndikohen nga yjet e mëdhenj rrethues.
Përgatiti: A.Z. /UBT News/
Kuriozitete
NASA gjen komponime që mund të ketë shenja jete në planetin “e kuq”
Published
5 hours agoon
September 11, 2025By
UBT News
NASA ka bërë zbulim të rëndësishëm në kërkimin për gjurmë jete jashtë Tokës. Roveri Perseverance, që eksploron Marsin që nga 2021, ka identifikuar komponime organike dhe minerale në kraterin Jezero, të cilat në Tokë lidhen shpesh me mjedise të favorshme për jetën mikrobike.
Zbulimi, i publikuar në revistën shkencore Nature, përfshin molekula karboni, vivianit dhe greigit – elementë që mund të jenë të origjinës biologjike ose gjeokimike. Krateri Jezero u zgjodh si vendi i uljes së roverit, dikur ishte një pellg liqeni i ushqyer nga përrenj, një ambient i përshtatshëm për depozitimin e argjilave e mineraleve që ruajnë historinë klimatike dhe gjeologjike të Marsit.
Që prej mbërritjes, Perseverance ka mbledhur mbi 30 mostra të ruajtura për një mision të ardhshëm kthimi në Tokë.
Zbulimi lidhet me mostra nga rajoni Bright Angel, zonë me sedimente të kuqërremta, ku roveri më 2024 mori mostrën “Sapphire Canyon” që përmban gjurmë kimike të veçanta. Perseverance analizoi përbërjen e shkëmbinjve e ruajti pluhurin marsian për studime të mëtejshme.
Të dhënat tregojnë praninë e molekulave organike me bazë karboni, me minerale si vivianiti dhe greigiti, që në Tokë janë të lidhura me procese mikrobike në mjedise ujore. Shkencëtarët theksojnë se komponimet mund të kenë formë edhe nga reaksione jo-biologjike.
Shkencëtarët i përshkruajnë gjetjet si “biofishnkrita të mundshme”. Joel Hurowitz, autor i studimit, thotë: “Nuk mund të themi se kemi gjetur jetë në Mars, por është një hap i rëndësishëm që kërkon analiza të mëtejshme.”
Fotografi të formacioneve mikroskopike si “fara lulekuqeje” dhe “njolla leopardi” tregojnë përqendrime karboni e mineralesh që lidhen me aktivitetin mikrobik. Misioni drejtohet nga NASA në bashkëpunim me institucione nga e gjithë bota, përfshirë Institutin Kombëtar Italian për Astrofizikë (INAF), duke reflektuar rëndësinë globale të kërkimit astrobiologjik.
Qëllimi kryesor mbetet kthimi i mostrave në Tokë për studime më të thelluara, projekti Mars Sample Return është i vonuar për shkak të kostove të larta. Zbulimi i fundit mund të përshpejtojë këtë proces, i cili pritet të realizohet në vitet 2040.
Ky zbulim konsiderohet një nga të dhënat më premtuese që konfirmojnë ekzistencën e kushteve të favorshme për jetë në Mars në të kaluarën, duke hapur rrugë për studime të mëtejshme dhe eksplorim hapësinor.
Kuriozitete
E para që fitoi një divorc në Indi: Kush ishte Rukhmabai Raut?
Published
1 day agoon
September 10, 2025By
UBT News
Nëse emri i saj do të njihej më gjerësisht, Rukhmabai Raut do të ishte sot një ikonë e feminizmit.
Në një Indi patriarkale të shekullit të 19-të, Rukhmabai Raut guxoi të sfidonte normat shoqërore duke refuzuar një martesë të detyruar.
Më 1885, Rukhmabai u bë gruaja e parë hindu që arriti të fitonte ligjërisht një “divorc”, falë ndërhyrjes së vetë Mbretëreshës Viktoria.
Ky rast u kthye në pikë kthese për të drejtat e grave dhe çoi më vonë në reformën e ligjit me Age of Consent Act (1891) dhe ndalimin ligjor të martesave të fëmijëve. Rukhmabai u martua në moshën 11-vjeçare me një 19-vjeçar, por refuzoi të jetonte me të.
Kur burri e paditi për ta detyruar të bashkëjetonte, preferoi të përballej me burgun sesa të dorëzohej. Rasti tronditi opinionin publik, polarizoi shoqërinë indiane mes konservatorëve dhe reformatorëve, dhe tërhoqi vëmendjen ndërkombëtare.
Përveç luftës kundër martesës së detyruar, u bë një nga gratë e para indiane që u diplomua në mjekësi në Londër e praktikoi si mjeke për më shumë se 35 vjet në Indi. Ao nuk ndaloi asnjëherë së shkruari për të drejtat e grave, duke përdorur pseudonimin “A Hindu Lady” në artikujt e saj për The Times of India.
Rukhmabai nuk ishte vetëm një viktimë që sfidoi sistemin, por një reformuese që e transformoi atë. Lufta e saj e guximshme për vetëvendosje vazhdon të frymëzojë gratë në Indi dhe më gjerë edhe sot.
Kuriozitete
Pse gjithnjë e më shumë njerëz po ndalojnë së lexuari lajme?
Published
1 day agoon
September 10, 2025By
UBT News
Qasja në lajme nuk ka qenë kurrë më e lehtë, por për shumë njerëz, pikërisht ky është problemi. Të “tejngopur” me informacion dhe përditësime të vazhdueshme, gjithnjë e më shumë njerëz në mbarë botën po zgjedhin të “shkëputen”.
Vendimi për të kufizuar ose ndaluar së shikuari lajme vjen për një sërë arsyesh. Për disa, sasia e informacionit është e madhe, për të tjerët, titujt negativë ndikojnë në psikologjinë e tyre, ose ka mungesë besimi në media.
Në forumet e vetëdijes dhe shëndetit mendor, shumë diskutojnë mënyra për të bërë një hap prapa: nga vendosja e kufijve deri te heqja krejtësisht e lajmeve nga jeta e tyre e përditshme.
“Që kur kam ndaluar së pari lajmet, nuk ndihem më në ankth. Nuk kam frikë”, i tha Guardian Mardette Burr, një pensioniste nga Arizona e cila ndaloi së pari lajmet rreth tetë vjet më parë.
“Kishte netë kur zgjohesha në orën dy ose tre të mëngjesit e shqetësuar për diçka që po ndodhte në botë dhe nuk kisha kontroll mbi të.”
Ky trend nuk ka të bëjë me individët. Shmangia e lajmeve është në nivele rekord. Sipas një ankete nga Instituti Reuters për Studimin e Gazetarisë, të publikuar në qershor 2025, 40% e në gati 50 vende thonë se i shmangin lajmet ndonjëherë ose shpesh, nga 29% në vitin 2017.
Në SHBA, shifra është 42%, në Mbretërinë e Bashkuar, 46%. Arsyeja kryesore pse njerëzit i shmangin ato është efekti negativ në humor.
Shumë prej tyre ndihe të lodhur nga mbingarkesa me informacion, mbulimi i gjerë i luftërave e konflikteve, ose mendojnë se nuk mund të bëjnë asgjë me informacionin. Julian Burrett, ekspert marketingu nga Mbretëria e Bashkuar, shpjegon për të njëjtën media se me vetëdije ndaloi së shikuari lajmet pas pandemisë, sepse ndihej i varur nga informacionet e vazhdueshme negative.
Ai fshiu shumicën e aplikacioneve të lajmeve nga telefoni i tij dhe nuk ndiqte transmetimet e tyre në TV.
Psikologia Roxane Cohen Silver, profesoreshë në Universitetin e Kalifornisë, Irvine, ka studiuar efektet e konsumit të lajmeve në kriza, nga 11 shtatori dhe pandemia Covid-19 deri te fatkeqësitë natyrore dhe të shtënat masive.
Ekspozimi i vazhdueshëm ndaj lajmeve negative rrit ankthin, depresionin e simptomat e stresit post-traumatik. Në vitet e fundit, polarizimi politik ka qenë faktor kyç në stresin psikologjik, ndërsa imazhet e videot shqetësuese kontribuojnë në barrën emocionale të lajmeve.
Për të mbrojtur shëndetin mendor, Silver sugjeron të caktoni orare specifike për leximin e lajmeve, të shmangni videot dhe mediat sociale dhe të abonoheni në buletine ose përmbledhje nga burime të besueshme.
Benjamin Toff, drejtor i Qendrës së Gazetarisë së Minesotës, bën dallimin midis atyre që i shmangin lajmet dhe atyre që e kufizojnë konsumin. Ky i fundit është “absolutisht i shëndetshëm”, thotë ai, duke vënë në dukje se mosangazhimi i plotë mund të përforcojë pabarazitë sociale, duke lënë disa grupe jashtë jetës politike ose të kuptuarit të ngjarjeve të rëndësishme.
Shmangia e lajmeve është më e zakonshme tek të rinjtë dhe grupet socio-ekonomikisht të pafavorizuara.

UBT hap thirrjen për punime shkencore në Konferencën e 14-të Ndërkombëtare për Shkenca Kompjuterike dhe Inxhinieri të Komunikimit

Presidenti i UBT-së folës në Forumin Global të ACEEU në Pragë

James Webb zbulon lindjen e mijëra yjeve në Pismis 24

Mos veproni kështu me flokët më, po i shkatërroni ato

Rama prezanton kabinetin e ri qeveritar, ndryshime në disa ministri kyçe

Edicioni i 17-të i PriFest, skenë globale në Prishtinë

Pse inteligjenca artificiale po përpiqet të zbulojë ilaçe të reja?

Çfarë ndodh me yndyrën në gjak kur konsumohen vezë çdo ditë?

Botërori i Shqipërisë nën shenjën “11”, kuqezinjtë luajnë shansin e madh në Beograd
Të kërkuara
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26