Teknologji

Si të mbrosh jetën private në epokën e mediave sociale?

Gjithsecili ka qasje në një audiencë globale.

Published

on

Bryce Dallas Howard

Në vitin 2016, filmova një episod të “Black Mirror”, me titull “Nosedive”. Bënte fjalë për një grua me emrin Lacie, e cila jetonte në një botë futuriste, ku çdokush vlerëson dhe rendit ndërveprimet e tua shoqërore. Dhe për ata që nuk e kanë parë, po ju zbuloj diçka. Në episod, kaloj në një krizë nervore për shkak të përpjekjeve që të marr pëlqime nga njerëzit. Për shumë njerëz, ai episod ngjau shumë i njohur.

Deri kohët e fundit, vetëm një pjesë shumë e vogël e popullsisë njerëzore e jetonin jetën e tyre në publik. Dhe, ndërkohë që ende nuk kemi hyrë në botën e Black Mirror, ne gjithësesi jemi futur në një epokë të re.

Gjithsecili ka qasje në një audiencë globale.

Ne të gjithë jetojmë në publik. Disa e bëjnë këtë, më me dëshirë se të tjerë. Ka një presion për të ndarë nga vetja jonë, më shumë se sa do të donim. Shpesh herë ndjehemi sikur nuk kemi zgjedhje tjetër. Duam të jemi të rëndësishëm. Të zëmë një vend. Të çajmë përpara. Të na besojnë dhe të na pëlqejnë. Të na pranojnë dhe të na kuptojnë.

Kjo shtytje e re drejt vetëekspozimit, është ndoshta eksperimenti social më i madh i historisë. Ne jemi duke marrë vendime, nga ato që të ndryshojnë jetën, në lidhje me kufijtë personalë, pa patur një udhërrëfyes dhe pa precedentë. Për fat të mirë, një gjurmë gjithësesi ekziston.

Kushdo që ka jetuar në sytë e publikut si sportist, aktor apo politikan, ka kaluar nëpër një version të kësaj situate.

Babai im ka qenë figurë publike, që në moshën 5 vjeç. Si aktor, me një fëmijë aktore dhe më pas regjisor. Dhe unë kam qenë aktore që në fillim të 20-tave. Në fakt, familja ime ka qenë e përfshirë në fushën e kinemasë dhe argëtimit për tre breza. Në 70 vitet e fundit, kemi vrarë vazhdimisht mendjen se si duhet të shfaqemi në sytë e publikut. 

Mamaja ime, Cheryl, nuk ka dashur kurrë që të jetë në sytë e publikut. Por, ndodhi që ra në dashuri me një burrë që ishte në sytë e publikut. Mamaja ime u njoh me tim atë, Ronin, kur ishte 16 vjeç. Në atë moshë, ajo tashmë kishte fluturuar e vetme në avion, ishte bërë anëtare e një klubi armësh vetëm për çuna, ishte përfshirë në dhjetëra grindje me grushta, dhe kishte ndihmuar babanë e saj që të rriste motrat e saj më të vogla. I them këto, për të treguar se ime më ishte një grua e re shumë e angazhuar dhe pasionante, e cilla fillimisht e injoroi vëmendjen e djaloshit të famshëm në shkollë të mesme. Ishte fillimi i viteve shtatëdhjetë, dhe babai im ishte i njohur sepse luante rolin e Opie në “Andy Griffith Shoë”, dhe shumë shpejt do të filmonte serinë e parë të një serieli me emrin “Happy Days”. Por, mamasë time shumica e këtyre nuk i bënin përshtypje. E vetmja gjë që ajo shikonte në televizor, ishte “Star Trek”.

Pasi babai im i propozoi tre herë, pasi ata u martuan dhe lindën fëmijë, ime më u transformua në një grua luftëtare e gatshme për të mbrojtur. 

Por, vetëm kur mua më dhanë një skenar në moshë parashkollore, si një mënyrë që ai skenar të gjente rrugën për tek babai, ime më kuptoi se vizibiliteti i tim eti, po shtrohej tek e gjithë familja, dhe se ajo do të duhej të na përgatiste ne fëmijëve, për diçka që, ajo vetë nuk e kishte përjetuar kurrë. 

Të rriteshim, në sytë e publikut. 

Dhe kjo kërkonte disa taktika prindërimi ekstreme. Së pari, nuk lejoheshin përkëdhelitë. Kurrë. Në fëmijëri, unë isha e tmerruar nga gjarpërinjtë, dhe çfarë bëri mamaja? Më bleu një gjarpër të vogël. Kur ngeca në recitalin tim të parë të pianos dhe u largova nga skena duke qarë, ime më këmbënguli që të qëndroja dhe të duartrokisja shokët. Vite më vonë, kur im bir zgërdhihej përballë skeletit të një ketri që macja jonë kishte lënë tek porta, Cheryl e detyroi që të pastronte mbetjet. 

IMe më donte që të na bënte sa më të fortë, me qëllim që ne të kishim më shumë kurajë dhe më pak frikë kur të përballeshim me situata të sikletshme. Dhe kjo nënkuptonte zero përkëdhelira. Largoje rehatinë, na predikonte ajo. Çdo sfidë që shfaqej, ishte në fakt një shans për të qenë më të fortë. 

Vetëbesimi vjen prej karakterit, dhe jo prej pamjes sonë, thoshte ajo.

Kur vinte re që po shihesha në pasqyrë, kur isha fëmijë, ajo mbulonte të gjitha pasqyrat e shtëpisë. Një kompliment i bukur ishte “ti ke karakter të mrekullueshëm”, dhe jo “ti je e bukur”. 

Dhe karakteri, ndërtohej duke bërë punët e shtëpisë. 

Kur nuk isha duke pastruar haurin, unë isha duke qethur delet, ndërruar gomat, pastruar tualetet, bërë punë vullnetare, pastruar dëborën. Cheryl besonte se puna, sidomos në shërbim të të tjerëve, ushqen vetëbesimin, diçka që na duhet gjithmonë e më shumë kur ekspozohemi në sytë e publikut. 

Por, ndoshta mësimi më i rëndësishëm ishte: është jeta private, ajo që bën të ia vlejë të jetuarit e jetës publike. Cheryl, e dinte se, ndërkohë që fama vjen bashkë me shumë bekime, kishte gjithësesi një impakt dhe një kosto potenciale, të jetuarit e jetës tënde në publik. Dhe kështu, më shumë se çdo gjë, ajo, ashtu si gjyshërit e mi përpara saj, theksonte fort vlerën e privatësisë. 

Sepse kultivimi i një jete private është diçka e çmuar. Eshtë e shenjtë. Vlera e saj qëndron në atë që nuk ndan me të tjerët. Atë që mban. Dhe për kë e mban. 

Bota është sot një qytet i madh e i vogël në të njëjtën kohë. Por, brenda atij sheshi virtual të këtij qyteti, ka shtresëzime marrëdhëniesh, ka shkallë intimiteti, dhe gjithësecili meriton një sasi të ndryshme të personit tënd, një anë të ndryshme.  

Tani, se ku qëndrojnë ata kufij, kjo varet nga ti.

Por që të marrim këto vendime, ne të gjithë duhet të jemi Cheryli i vetes sonë, duhet të jemi mbrojtës të vetes sonë. Sepse është tunduese të mendosh që, sa më shumë të ndaj me të tjerët nga jeta private, aq më shumë ata kanë rrugë për t’u lidhur me mua. Por ka diçka speciale, kur di se çfarëdo që të jetë që unë ndaj me tim shoq, me fëmijët a me miqtë, është vetëm për ta dhe për askënd tjetër. Pa atë rreth të brendshëm, ne mbetemi me një cektësi dhe një boshllëk. Jemi të njohur, por nuk na njeh kush me të vërtetë, madje as vetja jonë. 

Të jetuarit në publik kërkon prej nesh të jemi të guximshëm dhe të fortë, por ruajtja e jetës private na fuqizon për të patur këto aftësi. 

Kështu, kur im bir, 15 vjeç hapi një kanal në YouTube, dhe ime bijë, 10 vjeç kërkoi që të futej në TikTok, unë pyeta veten “çfarë do të bënte Cheryl?”

Sado që dua t’i mbroj fëmijët e mi, unë e di se përgjigja nuk është që t’i inkurajoj të rrijnë larg këtyre. Pra, unë nuk i dua fëmijët në përleshjen e madhe digjitale, deri kur ata të dijnë se kush janë. Por, njeriu e zhvillon sensin e vetes duke marrë pjesë në botë. Kështu që, unë përpiqem t’i mbroj të njohin veten, përmes këtyre teknologjive, jo duke mbetur jashtë tyre. Dhe i jap vetes sime, po atë mbrojtje dhe këshillë mëmësore, duke zbatuar dy parime kryesore. 

Parimi i parë, vonesa dy ditore. 

Çfarëdo që të jem duke përjetuar, unë përpiqem të pres 48 orë para se të postoj në rrjete sociale. Sepse në këtë mënyrë, unë mund të jem e pranishme në atë që po ndodh me njerëzit që dua, para se të filloj të llogaris se si do ta pozicionoj publikisht. 

Parimi i dytë, posto me një qëllim.

Para se të ndaj diçka, unë pyes veten pse? Kush është qëllimi? Dhe më e rëndësishme, si u shërben postimi njerzve që unë dua? 

Rrëziqet dhe shanset e të jetuarit të jetës në publik kanë ekzistuar shumë kohë më parë. Por është e rëndësishme të dimë, atë që familja ime e dinte atëherë, dhe e di edhe sot. Se vlera jote e vërtetë, matet prej pasurisë së vlerave të jetës tënde private. Ajo copëz e jotja, që vetëm pak njerëz e njohin dhe kanë qasje. 

Sepse trashëgimia që ne krijojmë privatësisht, është po aq e fuqishme dhe jetëgjatë, sa çdo vlerësim publik. Ndoshta edhe më shumë. / TED Talks – Bota.al

Teknologji

Mira Murati krijon kompaninë e Inteligjencës Artificiale, rekruton emra të njohur

Published

on

By

Jonathan Lachman, ish-kreu i projekteve speciale në OpenAI, ka vendosur të largohet nga kompania dhe t’i bashkohet një laboratori kërkimor të inteligjencës artificiale të themeluar nga ish-shefja e OpenAI, shqiptarja Mira Murati.

Ky është punësimi më i lartë që Murati ka bërë që nga largimi i saj nga OpenAI në shtator të vitit të kaluar, kur ajo filloi një sipërmarrje të re, e fokusuar në eksplorimin e Inteligjencës së Përgjithshme Artificiale (AGI).

Murati ka rekrutuar deri tani rreth 10 studiues dhe inxhinierë nga kompani të njohura si OpenAI, Character AI dhe Google DeepMind. Megjithatë, startupi i saj është ende në fazat e hershme dhe ende nuk ka një emër ose produkt të qartë, sipas burimeve të njohura me këtë kompani.

Përveç kësaj, një zëdhënës i OpenAI konfirmoi largimin e Lachman, por as Murati dhe as Lachman nuk kanë bërë komentet publike në lidhje me këtë zhvillim.

Kjo lëvizje vjen pas një periudhe të trazuar për OpenAI, që kulmoi me shkarkimin e papritur të CEO-s Sam Altman nga bordi i drejtorëve në fund të vitit 2023. Në atë periudhë, Murati ishte emëruar përkohësisht si CEO dhe më pas, pas një periudhe të pasigurisë, Altman u rikthye në krye të kompanisë.

Kur Murati vendosi të largohej nga OpenAI, ajo e shoqëroi vendimin me një letër lamtumire, duke falenderuar Altman për mbështetjen dhe duke shpjeguar se po largohej për të nisur eksperiencën e saj personale.

Pas largimit nga OpenAI, Murati filloi të punojë për një startup të ri që ka mbledhur deri tani mbi 100 milionë dollarë financime.

Continue Reading

Teknologji

Pse shitjet e automjeteve elektrike “mund të shkojnë në qiell” gjatë vitit 2025?

Published

on

Më shumë vende po i bashkohen “pikës së kthesës” kur bëhet fjalë për shitjen e automjeteve elektrike. Një “pikë kthese” ndodh kur teknologjia e re fiton vrull të mjaftueshëm për të zhvendosur paraardhësin e saj, shkruajnë mediat e huaja.

Dhe për këtë theksohet se ka disa arsye: Në nëntor, India uli taksën për EV në 5 për qind, nga 12 për qind. Arabia Saudite, njoftoi mandat që kërkon që 5 për qind e hapësirave të parkimit të caktohen për automjetet elektrike.

Në Norvegji, gati 90 për qind e automjeteve të shitura më 2024 ishin EV. Pakistani u zotua të kalojë në 30 për qind të automjeteve elektrike deri në vitin 2030. Në Turqi, ndërsa shitjet totale të automjeteve u rritën vetëm 0,5 për qind, shitjet e automjeteve elektrike u rritën me 45,9 për qind në vitin 2024, ekuivalente me më shumë se 105,000 njësi, sipas ODMD.

Në SHBA, shitjet e automjeteve elektrike u rritën 12 për qind në tremujorin e katërt 2024, duke e çuar totalin vjetor në 1.3 milion njësi, ose 8 për qind nga 15.9 milionë shitjet totale të automjeteve për vitin, sipas Cox Automotive. Shitjet e automjeteve elektrike në Tajlandë arritën 14 për qind të tregut të makinave. Filipinet kanë zgjatur tarifat zero për automjetet elektrike deri më 2028.

Të paktën 31 vende kanë arritur pragun prej 5 për qind për shitjet vjetore të automjeteve elektrike. Sipas Nasdaq, më 2025, shitjet e automjeteve elektrike janë vendosur të “rriten në qiell”. Nasdaq parashikon që pjesa totale e EV në shitjet e automjeteve të lehta në mbarë botën do të arrijë në 22.6 për qind.

Ndërkohë, deri më 2030, Bloomberg parashikon që automjetet elektrike mund të përbëjnë mbi 50 për qind të shitjeve globale të makinave, falë kostove të baterive dhe shtytësve të politikave. Firma sheh që pjesa e tregut për EV-të të rritet në 69.5 për qind në 2035.

Në këtë drejtim, përmenden disa faktorë. Kostoja vazhdon të bie. Të dhënat e Bloomberg tregojnë se çmimi mesatar i baterive litium-jon është ulur me 89 për qind që nga viti 2010, shkruajnë mediat e huaja, raporton Telegrafi.

Ajo arriti në 132 dollarë për kilovat-orë në 2023 e ra në 112 dollarë/kWh në 2024, sipas Statista. Deri më 2026, çmimet mesatare të paketave të baterive parashikohen të bien në 82 dollarë për kWh – nga 250 dollarë për kWh në 2016 – një rënie prej 67 për qind në çmim.

Qeveritë në mbarë botën po ndihmojnë në përshpejtimin e tranzicionit drejt EV. Vende si Norvegjia, ku 90 për qind e shitjeve të makinave të reja janë elektrike, kanë udhëhequr me stimuj agresivë, duke përfshirë uljen e taksave dhe tarifimin publik falas.

BE-ja është zotuar të heqë gradualisht shitjen e automjeteve ICE deri në vitin 2035, ndërsa Akti i Zvogëlimit të Inflacionit në SHBA (IRA) ofron kredi tatimore 7,500 dollarë për EV-të kualifikuese. Veç këtyre, BloombergNEF thekson se Kina, prodhuesi më i madh në botë i EV dhe tregu i makinave, po vendos standardet me dominimin e prodhimit vendas, politikat (subvencionet) dhe zgjerimin e infrastrukturës.

Sfidat mbeten duke përfshirë infrastrukturën, burimet e mineraleve të baterive e pranimin nga konsumatorët. Sidoqoftë, me një ndërthurje të inovacionit, ekonomisë së favorshme dhe politikave mbështetëse, EV-të thuhet se janë gati të dominojnë tregjet globale të makinave.

Continue Reading

Teknologji

TikTok përgatitet për mbyllje në SHBA nga e diela

Published

on

TikToku  po përgatitet për mbylljen e aplikacionit të tij për përdoruesit amerikanë nga e diela kur një ndalim federal për këtë rrjet social pritet të hyjë në fuqi, vetëm nëse Gjykata e Lartë vendos që të ndryshojë vendim, kanë thënë burimet për Reutersin të mërkurën.

Mbyllja e shërbimeve të tilla nuk kërkon planifikim më të gjatë, kanë thënë burimet, duke vënë në dukje se shumica e operacioneve kanë vazhduar si zakonisht që nga kjo javë.

Nëse mbyllja anulohet, TikToku është në gjendje të rivendosë shërbimin për përdoruesit amerikanë në kohë të shkurtër. ByteDance, kompania amë e TikTokut, ka më shumë se 7000 punonjës në Shtetet e Bashkuara.

Presidenti Joe Biden prillin e kaluar nënshkroi një ligj që kërkon që ByteDance të shesë asetet në SHBA deri më 19 janar 2025, ose do të përballet me ndalim mbarëkombëtar. Javën e kaluar, Gjykata e Lartë e SHBA-së dukej e prirur të mbështeste ligjin, pavarësisht thirrjeve nga presidenti i sapozgjedhur Donald Trump dhe ligjvënësit për të zgjatur afatin.

 

Continue Reading

Bota

Rusia gjobit kompaninë Google me 78 milionë dollarë

Published

on

Një gjykatë ruse ka gjobitur kompaninë Google me mbi 8 miliardë rubla (afër 78 milionë dollarë) për mos përputhje me dënimet e mëparshme ndaj korporatës së teknologjisë me bazë në SHBA.

Sipas një njoftimi nga shërbimi për media i gjykatave në Moskë, një gjykatës nga rrethi Nagorny shpalli kompaninë Google fajtore për shmangien e zbatimit të një dënimi administrativ. Njoftimi i lëshuar në rrjetin social Telegram tha se Google u gjobit me pak më shumë se 8 miliardë rubla për shkeljen, por nuk specifikoi dënimin administrativ që kompania amerikane kishte shmangur.

Në muajin dhjetor, presidenti rus Vladimir Putin akuzoi kompanitë Google dhe YouTube, të dyja në pronësi të Alphabet Inc., për përdorimin e burimeve në internet për të “promovuar qëllimet politike të qeverive të tyre”. Ky akt ka shtuar tensionet midis Rusisë dhe kompanive të mëdha teknologjike ndërkombëtare, të cilat janë nën një presion gjithnjë e më të madh për të përmbushur kërkesat e autoriteteve ruse./UBTNews/

 

Continue Reading

Të kërkuara