

Teknologji
Si të mbrosh jetën private në epokën e mediave sociale?
Gjithsecili ka qasje në një audiencë globale.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiBryce Dallas Howard
Në vitin 2016, filmova një episod të “Black Mirror”, me titull “Nosedive”. Bënte fjalë për një grua me emrin Lacie, e cila jetonte në një botë futuriste, ku çdokush vlerëson dhe rendit ndërveprimet e tua shoqërore. Dhe për ata që nuk e kanë parë, po ju zbuloj diçka. Në episod, kaloj në një krizë nervore për shkak të përpjekjeve që të marr pëlqime nga njerëzit. Për shumë njerëz, ai episod ngjau shumë i njohur.
Deri kohët e fundit, vetëm një pjesë shumë e vogël e popullsisë njerëzore e jetonin jetën e tyre në publik. Dhe, ndërkohë që ende nuk kemi hyrë në botën e Black Mirror, ne gjithësesi jemi futur në një epokë të re.
Gjithsecili ka qasje në një audiencë globale.
Ne të gjithë jetojmë në publik. Disa e bëjnë këtë, më me dëshirë se të tjerë. Ka një presion për të ndarë nga vetja jonë, më shumë se sa do të donim. Shpesh herë ndjehemi sikur nuk kemi zgjedhje tjetër. Duam të jemi të rëndësishëm. Të zëmë një vend. Të çajmë përpara. Të na besojnë dhe të na pëlqejnë. Të na pranojnë dhe të na kuptojnë.
Kjo shtytje e re drejt vetëekspozimit, është ndoshta eksperimenti social më i madh i historisë. Ne jemi duke marrë vendime, nga ato që të ndryshojnë jetën, në lidhje me kufijtë personalë, pa patur një udhërrëfyes dhe pa precedentë. Për fat të mirë, një gjurmë gjithësesi ekziston.
Kushdo që ka jetuar në sytë e publikut si sportist, aktor apo politikan, ka kaluar nëpër një version të kësaj situate.
Babai im ka qenë figurë publike, që në moshën 5 vjeç. Si aktor, me një fëmijë aktore dhe më pas regjisor. Dhe unë kam qenë aktore që në fillim të 20-tave. Në fakt, familja ime ka qenë e përfshirë në fushën e kinemasë dhe argëtimit për tre breza. Në 70 vitet e fundit, kemi vrarë vazhdimisht mendjen se si duhet të shfaqemi në sytë e publikut.
Mamaja ime, Cheryl, nuk ka dashur kurrë që të jetë në sytë e publikut. Por, ndodhi që ra në dashuri me një burrë që ishte në sytë e publikut. Mamaja ime u njoh me tim atë, Ronin, kur ishte 16 vjeç. Në atë moshë, ajo tashmë kishte fluturuar e vetme në avion, ishte bërë anëtare e një klubi armësh vetëm për çuna, ishte përfshirë në dhjetëra grindje me grushta, dhe kishte ndihmuar babanë e saj që të rriste motrat e saj më të vogla. I them këto, për të treguar se ime më ishte një grua e re shumë e angazhuar dhe pasionante, e cilla fillimisht e injoroi vëmendjen e djaloshit të famshëm në shkollë të mesme. Ishte fillimi i viteve shtatëdhjetë, dhe babai im ishte i njohur sepse luante rolin e Opie në “Andy Griffith Shoë”, dhe shumë shpejt do të filmonte serinë e parë të një serieli me emrin “Happy Days”. Por, mamasë time shumica e këtyre nuk i bënin përshtypje. E vetmja gjë që ajo shikonte në televizor, ishte “Star Trek”.
Pasi babai im i propozoi tre herë, pasi ata u martuan dhe lindën fëmijë, ime më u transformua në një grua luftëtare e gatshme për të mbrojtur.
Por, vetëm kur mua më dhanë një skenar në moshë parashkollore, si një mënyrë që ai skenar të gjente rrugën për tek babai, ime më kuptoi se vizibiliteti i tim eti, po shtrohej tek e gjithë familja, dhe se ajo do të duhej të na përgatiste ne fëmijëve, për diçka që, ajo vetë nuk e kishte përjetuar kurrë.
Të rriteshim, në sytë e publikut.
Dhe kjo kërkonte disa taktika prindërimi ekstreme. Së pari, nuk lejoheshin përkëdhelitë. Kurrë. Në fëmijëri, unë isha e tmerruar nga gjarpërinjtë, dhe çfarë bëri mamaja? Më bleu një gjarpër të vogël. Kur ngeca në recitalin tim të parë të pianos dhe u largova nga skena duke qarë, ime më këmbënguli që të qëndroja dhe të duartrokisja shokët. Vite më vonë, kur im bir zgërdhihej përballë skeletit të një ketri që macja jonë kishte lënë tek porta, Cheryl e detyroi që të pastronte mbetjet.
IMe më donte që të na bënte sa më të fortë, me qëllim që ne të kishim më shumë kurajë dhe më pak frikë kur të përballeshim me situata të sikletshme. Dhe kjo nënkuptonte zero përkëdhelira. Largoje rehatinë, na predikonte ajo. Çdo sfidë që shfaqej, ishte në fakt një shans për të qenë më të fortë.
Vetëbesimi vjen prej karakterit, dhe jo prej pamjes sonë, thoshte ajo.
Kur vinte re që po shihesha në pasqyrë, kur isha fëmijë, ajo mbulonte të gjitha pasqyrat e shtëpisë. Një kompliment i bukur ishte “ti ke karakter të mrekullueshëm”, dhe jo “ti je e bukur”.
Dhe karakteri, ndërtohej duke bërë punët e shtëpisë.
Kur nuk isha duke pastruar haurin, unë isha duke qethur delet, ndërruar gomat, pastruar tualetet, bërë punë vullnetare, pastruar dëborën. Cheryl besonte se puna, sidomos në shërbim të të tjerëve, ushqen vetëbesimin, diçka që na duhet gjithmonë e më shumë kur ekspozohemi në sytë e publikut.
Por, ndoshta mësimi më i rëndësishëm ishte: është jeta private, ajo që bën të ia vlejë të jetuarit e jetës publike. Cheryl, e dinte se, ndërkohë që fama vjen bashkë me shumë bekime, kishte gjithësesi një impakt dhe një kosto potenciale, të jetuarit e jetës tënde në publik. Dhe kështu, më shumë se çdo gjë, ajo, ashtu si gjyshërit e mi përpara saj, theksonte fort vlerën e privatësisë.
Sepse kultivimi i një jete private është diçka e çmuar. Eshtë e shenjtë. Vlera e saj qëndron në atë që nuk ndan me të tjerët. Atë që mban. Dhe për kë e mban.
Bota është sot një qytet i madh e i vogël në të njëjtën kohë. Por, brenda atij sheshi virtual të këtij qyteti, ka shtresëzime marrëdhëniesh, ka shkallë intimiteti, dhe gjithësecili meriton një sasi të ndryshme të personit tënd, një anë të ndryshme.
Tani, se ku qëndrojnë ata kufij, kjo varet nga ti.
Por që të marrim këto vendime, ne të gjithë duhet të jemi Cheryli i vetes sonë, duhet të jemi mbrojtës të vetes sonë. Sepse është tunduese të mendosh që, sa më shumë të ndaj me të tjerët nga jeta private, aq më shumë ata kanë rrugë për t’u lidhur me mua. Por ka diçka speciale, kur di se çfarëdo që të jetë që unë ndaj me tim shoq, me fëmijët a me miqtë, është vetëm për ta dhe për askënd tjetër. Pa atë rreth të brendshëm, ne mbetemi me një cektësi dhe një boshllëk. Jemi të njohur, por nuk na njeh kush me të vërtetë, madje as vetja jonë.
Të jetuarit në publik kërkon prej nesh të jemi të guximshëm dhe të fortë, por ruajtja e jetës private na fuqizon për të patur këto aftësi.
Kështu, kur im bir, 15 vjeç hapi një kanal në YouTube, dhe ime bijë, 10 vjeç kërkoi që të futej në TikTok, unë pyeta veten “çfarë do të bënte Cheryl?”
Sado që dua t’i mbroj fëmijët e mi, unë e di se përgjigja nuk është që t’i inkurajoj të rrijnë larg këtyre. Pra, unë nuk i dua fëmijët në përleshjen e madhe digjitale, deri kur ata të dijnë se kush janë. Por, njeriu e zhvillon sensin e vetes duke marrë pjesë në botë. Kështu që, unë përpiqem t’i mbroj të njohin veten, përmes këtyre teknologjive, jo duke mbetur jashtë tyre. Dhe i jap vetes sime, po atë mbrojtje dhe këshillë mëmësore, duke zbatuar dy parime kryesore.
Parimi i parë, vonesa dy ditore.
Çfarëdo që të jem duke përjetuar, unë përpiqem të pres 48 orë para se të postoj në rrjete sociale. Sepse në këtë mënyrë, unë mund të jem e pranishme në atë që po ndodh me njerëzit që dua, para se të filloj të llogaris se si do ta pozicionoj publikisht.
Parimi i dytë, posto me një qëllim.
Para se të ndaj diçka, unë pyes veten pse? Kush është qëllimi? Dhe më e rëndësishme, si u shërben postimi njerzve që unë dua?
Rrëziqet dhe shanset e të jetuarit të jetës në publik kanë ekzistuar shumë kohë më parë. Por është e rëndësishme të dimë, atë që familja ime e dinte atëherë, dhe e di edhe sot. Se vlera jote e vërtetë, matet prej pasurisë së vlerave të jetës tënde private. Ajo copëz e jotja, që vetëm pak njerëz e njohin dhe kanë qasje.
Sepse trashëgimia që ne krijojmë privatësisht, është po aq e fuqishme dhe jetëgjatë, sa çdo vlerësim publik. Ndoshta edhe më shumë. / TED Talks – Bota.al
Automobilizëm elektrikë
Audi prezanton Q3-shin e ri, kaq do të kushtojë
Published
3 hours agoon
June 24, 2025By
UBT News
Audi është në ofensivë të plotë për rinovimin e modeleve të saj. Pas prezantimit të gjeneratave të reja të A5 dhe Q5, dhe modeleve elektrike A6 dhe Q6 E-Tron, është radha e SUV-it më të vogël.
Gjenerata e tretë e Audi Q3 sjell ndryshime të rëndësishme, si nga jashtë ashtu edhe nga brenda, edhe pse është tjetër crossover kompakt premium, Q3 i ri fsheh disa surpriza. Karakteristika më e habitshme janë dritat e reja të ndara përpara dhe prapa, të cilat janë trend dizajni që anashkaloi Q5 më të madh.
Dritat e sipërme të ditës janë të dukshme, dritat Matrix LED janë të fshehura pas xhamit të errët në një maskë të zezë me shkëlqim brenda parakolpit. Çdo dritë përmban 25,600 dioda mikro-LED, secila sa gjysma e trashësisë së fije një floku njerëzor, që nënkupton kosto të larta zëvendësimi në rast aksidenti.
Në pjesën e pasme, dritat e pasme ndahen në dy njësi, shiriti i poshtëm i dritës LED dhe elementi i sipërm OLED. Pronarët mund të zgjedhin nga gjashtë ekrane të ndryshme, pasi dritat përbëhen nga 36 segmente që mund të formohen në konfigurime të ndryshme.
Nënshkrimi i dritës kujton A6-ën e re e mund të shoqërohet me logo të ndriçuar të Audi-t, ka premtuar të heqë tubat e rremë të shkarkimit, kështu që Q3 i ri nuk ka ato shtesa estetike. Q5 ka tuba të dyfishta shkarkimi të vërteta në versionet bazë, Q3 më i vogël ka parakolp të pasmë “të pastër”, me tubin e shkarkimit të fshehur poshtë. Pamja më sportive ka të ngjarë të mbetet e rezervuar për versionet S dhe RS.
Profili anësor i ngjan shumë Q5, megjithëse Audi pretendon se skajet e harkuara të parakolpave janë të frymëzuara nga Quattro origjinal.
Versionet e larta kanë fellne 20 inç, modelet bazë vijnë me 17 inç. Gjerësia e gomave është rritur nga 215 në 235 mm, koeficienti i rezistencës është ulur nga 0.32 në 0.30. Pjesa e brendshme është në përputhje me filozofinë e re të Audi-t nuk ka ekran për pasagjerin gjë që doli të ishte një zgjidhje më e mirë.
Shoferi merr panel instrumentesh digjitale 11.9 inç, ekran qendror me prekje 12.8 inç që përdor sistemin Android Automotive. Ka kontrolle haptike në timon, dhe korniza pak më të trasha rreth ekranit, që mund të mos i pëlqejnë të gjithëve. Një nga risitë më të mëdha është xhami akustik në dritaret anësore të përparme, i cili sjell një udhëtim më të qetë – dhe është ekskluziv për këtë segment në ofertën e Audi-t.
Audi pranon se cilësia e brendshme ka rënë më parë, por premton përmirësime. Kulmi i risive nuk është më në konsolën qendrore – leva e marsheve tani ndodhet pas timonit, në të djathtë. Kjo liron hapësirë për dy mbajtëse të mëdha gotash, një hapësitrë për karikimin pa tel të telefonit dhe dy porta USB.
Në anën e majtë të timonit është një levë shumëfunksionale për fshirëset, dritat dhe treguesit. Prakticiteti është përmirësuar, bagazhi ka vëllim prej 488 litrash me pozicionin standard të ndenjëses së pasme, 575 litra kur ndenjësja zhvendoset përpara dhe 1,386 litra kur mbështetëset e shpinës palosen.
Q3 i ri mund të tërheqë një rimorkio me peshë deri në 2,100 kilogramë. Sa i përket motorit, modeli bazë përdor motor benzine 1.5 TSI me hibrid të butë dhe çaktivizim të cilindrave – 150 kuaj-fuqi (110 kW) i çiftëzuar me një ndërrues DSG me 7 shpejtësi dhe tërheqje në rrotat e përparme.
2.0 TFSI me 265 kuaj-fuqo dhe 400 Nm, me tërheqje në të gjitha rrotat. Audi nuk i ka harruar tifozët e naftës, siç dëshmohet 2.0 TDI me 150 kuaj-fuqi e 360 Nm, pa tërheqje në të gjitha rrotat. Ky motor përdor të njëjtin ndërrues DSG. Versioni me naftë AWD nuk është i disponueshëm në lançimin e modelit.
Versioni interesant është hibrid plug-in, me tërheqje në rrotat e përparme, kombinon motor benzine 1.5 dhe motor elektrik, me fuqi totale prej 272 kuaj-fuqi (200 kW) dhe 400 Nm. Bateri 19.7 kWh, e cila siguron autonomi deri 120 km e karikimit DC deri në 50 kW, me 10 deri 80% të kapacitetit që karikohet në më pak se 30 minuta. Audi Q3 i ri do të mbërrijë në tregun evropian në shtator 2025, me çmim prej 44,600 eurosh për modelin bazë dhe 49,300 euro për hibrid.
Me nxjerrjen graduale të Audi Q2 nga tregu, Q3 bëhet SUV-i i nivelit fillestar në linjën e Audi-t. Pritet edhe SQ3, dhe ndoshta edhe RS Q3, megjithëse nuk ka gjasa ta mbajë motorin legjendar me pesë cilindra. Q3 Sportback, një konkurrent i BMW X2, gjithashtu do të dalë së shpejti.
Ende nuk ka plane për një Q3 plotësisht elektrik, por Audi po njofton model elektrik më të përballueshëm në segmentin A3 që vitin e ardhshëm – në formën e një hatchback ose crossover. Do të ndërtohet në Ingolstadt dhe do të pozicionohet poshtë Q4 E-Tron.
Teknologji
Inteligjenca artificiale e WhatsApp-it ndan aksidentalisht numrat privatë të përdoruesve
Published
22 hours agoon
June 23, 2025By
UBT News
Asistentja e AI-së e Meta-s në WhatsApp, kohët e fundit ngriti shqetësime serioze në lidhje me sigurinë e të dhënave.
Asistenti i AI-së i WhatsApp-it zëvendësoi numrin e shërbimit TransPennine Express, dhe i dha në vend të tij numrin privat të një përdoruesi të WhatsApp-it, transmeton Telegrafi.
Komploti filloi kur përdoruesi Barry Smethurst kërkoi numrin e kontaktit të një zyre hekurudhore në WhatsApp.
Në vend të kësaj, AI dërgoi një numër që i përkiste James Gray, një ekzekutiv 44-vjeçar nga Oxfordshire.
AI pretendoi se numri ishte i sajuar dhe “fiktiv”, vetëm për ta “thirrur gabimisht nga një bazë të dhënash”. Meta pretendon se AI nuk ishte trajnuar për të dhënat private të përdoruesve dhe se numri është i disponueshëm, ndërsa të dy kompanitë po punojnë për të zvogëluar “halucinacionet” dhe për të rritur besueshmërinë e asistentëve të AI-së.
Çështja ngre pyetjen: Sa e sigurt është të përdoren asistentë të AI-së që qasen dhe gjenerojnë të dhëna?
Nëse IA mund t’ua caktojë numrin personal të dikujt përdoruesve të rastësishëm, cili është rreziku tjetër, detajet bankare, informacioni personal? Shumë kompani si Meta theksojnë përparimin e vazhdueshëm në siguri, por incidenti i fundit tregon se zgjidhjet janë ende të pazhvilluara.
Teknologji
FBI paralajmëron 1 miliard përdorues të iPhone të fshijnë menjëherë këtë SMS
Published
1 day agoon
June 23, 2025By
UBT News
Një paralajmërim urgjent është lëshuar nga FBI për përdoruesit e telefonave celularë, pas një vale të re mashtrimesh që po qarkullon përmes mesazheve SMS, duke vënë në shënjestër si përdoruesit e iPhone ashtu edhe ata të Android.
Këto mesazhe, që pretendojnë të vijnë nga Departamenti i Transportit, përmbajnë fraza alarmante si “e papaguar” apo kërcënime për pezullimin e lejes së drejtimit. Rritja e këtij lloj mashtrimi është përshkruar si “alarmante”, me rritje prej mbi 700% vetëm në muajin e fundit.
Përdoruesve u kërkohet të klikojnë në një lidhje që të çon në faqe që duken zyrtare, por janë të krijuara për të vjedhur të dhëna personale dhe financiare.
Qendra për Ankesat për Krimet Kibernetike e FBI-së (IC3) ka konfirmuar se termi “ e papaguar” është i zakonshëm në raportimet që ka marrë kohët e fundit, çka tregon për një rrjet mashtruesish të mirëorganizuar që vepron në disa shtete amerikane,Nju Jork, Kaliforni, Florida, Teksa dhe Xhorxhia.
Komisioni i Automjeteve Motorike në Nju Xhersi ka reaguar, duke kujtuar qytetarët se nuk dërgon kurrë SMS apo email për gjoba apo shërbime tjera të lidhura me automjetet. Komunikimet zyrtare kufizohen vetëm në përkujtesa për takime.
Autoritetet rekomandojnë që publiku të mos hapë asnjë lidhje nga mesazhe të pakërkuara e të fshijë menjëherë çdo komunikim të dyshimtë që:
Kërkon pagesa urgjente apo gjoba,
Pretendon të vijë nga institucione shtetërore,
Përmban linke të dyshimta që imitojnë faqet qeveritare,
Përdor tone kërcënuese apo urgjencë të rreme.
Nëse dyshoni për ndonjë mesazh të tillë, mos veproni menjëherë. Verifikoni përmes kanaleve zyrtare dhe mos ndani asnjë informacion personal apo bankar.
Automobilizëm elektrikë
Volvo kryeson industrinë e automobilave
Published
1 day agoon
June 23, 2025By
UBT News
Marka suedeze bëhet prodhuesi i parë i makinave që fut çelik të ricikluar me emetim zero në prodhimin serik të automjeteve.
Volvo Cars ka nënshkruar kontratë me prodhuesin suedez të çelikut SSAB, për të furnizuar çelik të ricikluar me emetime zero të dioksidit të karbonit, me dërgesa që fillojnë këtë vit. Materiali i ri do të përfshihet në SUV-in elektrik EX60, si dhe në modele tjera të bazuara në platformën e re mekanike SPA3.
“Çeliku është përgjegjës për rreth 25 përqind të emetimeve totale të materialit në një makinë të re Volvo”, tha Francesca Gamboni, drejtoresha e zinxhirit të furnizimit të kompanisë.
Çeliku i furnizuar nga SSAB zvogëlon emetimet e CO₂ me 100% krahasuar me çelikun konvencional, duke ruajtur të njëjtën forcë dhe siguri. Volvo planifikon të arrijë emetime neto zero të dioksidit të karbonit deri më 2040, qëllimi për 2030 është të zvogëlojë emetimet për automjet me 65 deri në 75 përqind.
30 përqind e materialeve duhet të riciklohen, modelet e reja nga 2030 do përmbajnë 35 përqind komponentë të ricikluar. Volvo forcon më tej pozicionin e saj si lider në transformimin e qëndrueshëm të industrisë së automobilave.

Ngjarjet sot në Kosovë

OEK: Pezullohet vendimi për daljen e bizneseve në treg të lirë të energjisë

Për shkak të temperaturave të larta pezullohet një aktivitet sportiv në Kosovë

Përmbyllet afati për deklarimin e koalicioneve në zgjedhjet lokale

Pse policia britanike patrulloi koncertin e Dua Lipës në Wembley?

Botërori i klubeve: Atletico Madrid “bie” në grupe edhe pas fitores, PSG dhe Botafogo vijojnë më tej
Ngjarjet sot në Kosovë

Izraeli akuzon Iranin për shkelje të armëpushimit, vetëm pak orë pas hyrjes në fuqi

A duhet të hiqet lythi? Shenjat që kërkojnë ekzaminim urgjent dermatologjik
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore