Lifestyle

Si të jeni bindës, sipas Melinda Gates

Published

on

Melinda Gates ka zhvilluar aftësitë e saj si tregimtare, pasi e njeh sekretin thelbësor të bindjes: Statistikat nuk frymëzojnë, tregimet po.

Libri i saj i ri “The Moment of Lift”, mund t’ju bëjë një folës më bindës në çdo temë, por nuk ka të bëjë me komunikimin. Libri ka të bëjë me fuqizimin e grave për të ndryshuar botën.

Për shembull, gjatë një vizite në Indi, Gates u takua me një grup grash fermere dhe kombinoi aftësitë e tyre për të mësuar strategji të reja. Një grua tha se nuk ishte e lejuar të jetonte në të njëjtën shtëpi si vjehrra e saj.

Ajo nuk kishte para të mjaftueshme për të blerë sapun, ndaj lahej me hi dhe baltë.

Pasi u takua rregullisht me “grupin vetëndihmues” të grave fermere, ajo mësoi të blinte fara të reja, të mbillte më shumë kultura dhe të merrte prodhime më të mira. Fermerja bëri aq para sa t’i blinte djalit të saj një biçikletë dhe u kthye në shtëpi.

“Dëshiron të flasësh për respektimin e vjehrrës? Bliji djalit tënd një biçikletë”, shkruan Gates.

Historia e fermeres është vetëm një nga dyzinat e tregimeve që të thyejnë zemrën e njëkohësisht janë frymëzuese, të cilat mbushin faqet e librit të Gates. Kjo është një histori që nuk mund të thuhet me skema dhe grafikë.

Gates është një komunikuese e jashtëzakonshme sepse balancon tregimet dhe statistikat. Përvetësimi i qasjes së saj do t’ju bëjë më bindës për çdo temë që ju nxit, veçanërisht nëse jeni duke u përpjekur t’i bindni të tjerët që të ndërmarrin veprime.

Tregimet i nxisin dëgjuesit tuaj për të vepruar

Ju do të gjeni shumë të dhëna në librin e Gates. Për shembull, 750 milionë njerëz jetojnë ende në varfëri të skajshme. Gates argumenton se largimi i tyre nga varfëria do të thotë së pari të fuqizosh gratë. Por, 750 milionë është thjesht një numër shumë i madh për ne që të mbyllim mendjet tona përreth. Ne mendojmë kur dëgjojmë numra të mëdhenj e lëmë mënjanë historinë.

Pasi Bill Gates, bashkëshorti i Melindës dhe bashkëpunëtori i Fondacionit Bill & Melinda Gates, kishte lexuar librin e përfunduar, ai shkroi në blogun e tij: “Ajo që është me të vërtetë mbresëlënëse për librin është mënyra se si Melinda kombinon zotërimin e saj të të dhënave me aftësinë e saj për të sjellë tregime të fuqishme për gra të veçanta që ka takuar”. Ai ka të drejtë.

Dëgjimi me vite i historive të grave me vuajtje ekstreme i dhanë Melindës një pasqyrë të thellë të kushteve që çojnë në pabarazi, ashtu si edhe kushtet e nevojshme për të ndihmuar në fuqizimin e grave. “Kjo është fuqia e tregimeve”, shkroi Melinda Gates në një postim në Instagram në 2016-ën. “Ato hapin një vend të ri në zemrat tona, i cili hap mendjen tonë, çka shpesh na çon në veprim”.

Në The Moment of Lift, statistikat e para nuk shfaqen deri në faqen 17, edhe pasi keni dëgjuar tregime për gratë e Malaui, që ecin mbi 10 kilomentra në vapë për të vaksinuar fëmijët e tyre. Ishte “një ditë e vështirë për gratë, jetët e të cilëve ishin tashmë të vështira”, shkruan Gates.

Nëse po dorëzoni një prezantim ose shkruani një dokument që ka për qëllim të frymëzojë njerëzit për veprim, mos filloni me statistika. Të dhënat ndjekin një histori. Të dhënat mbështesin një argument. Historia vjen së pari.

Trego historinë për të çliruar “molekulën morale”

Neuroshkencëtarët si, Dr. Paul Zak, kanë zbuluar se tregimet ndryshojnë trurin tuaj – në një mënyrë të mirë. Historitë na lidhin së bashku. Hulumtimi i Zak fokusohet në oksitocinë, përbërësi neurokimik përgjegjës për ndjeshmërinë. Zak e quan oksitocinën “molekulën morale”, sepse një rritje e ndjeshme e saj në gjak i bën njerëzit më bujarë, bamirës dhe të dhembshur.

Në eksperimentet laboratorike Zak gjeti se mënyra më e mirë për të rritur oksitocinën tek një person tjetër, është t’u tregoni atyre një histori në veprim.

Kjo nuk është surprizë. Antropologët besojnë se tregimi ishte një moment i rëndësishëm në zhvillimin njerëzor. Përmes ndarjes së tregimeve edukoheshin anëtarë të tjerë të fisit. Tregimet i lidhnin ata për të vepruar së bashku në grup.

Melinda Gates është një tregtimtare e shkëlqyer dhe grumbulluese e historive gjithashtu. Ajo jeton në fshatrat dhe shtëpitë e grave që përshkruan. Dëgjon me vëmendje dhe sjell historitë e tyre për të edukuar ato, jetët e të cilave janë shumë larg vështirësive që këto gra përjetojnë çdo ditë.

Në librin e Gates ka më shumë tregim se statistika. Është bërë qëllimisht. Nëse doni të keni një audiencë që tregon interes, ndarja e historive të vërteta të njerëzve të vërtetë do të ketë një ndikim shumë të madh.

Lifestyle

Sekreti për të qëndruar i relaksuar gjatë ditës së punës

Published

on

Sa pushim është saktësisht “i mjaftueshëm”? Shkenca e ka dhënë një përgjigje të saktë: 42 për qind.

Kjo është pjesa e kohës që trupi dhe truri ynë kanë nevojë të kalojmë në pushim – rreth 10 orë nga çdo 24.

Nuk ka rëndësi nëse i plotësoni çdo ditë; rëndësi ka mesatarja gjatë javës, muajit apo edhe periudhave më të gjata.

Ndoshta mendoni: “42%? Është e pamundur, nuk kam aq kohë!”

Por e vërteta është se, nëse nuk ia jepni trupit pushimin e nevojshëm, atëherë “42 përqindëshi” do t’jua marrë vetë: me sëmundje, lodhje ekstreme apo rraskapitje që ju detyrojnë të ndaloni.

A ju ka ndodhur ndonjëherë të sëmureni sapo keni përfunduar një projekt të madh?

Apo të flini nga 12 deri në 14 orë ditët e para të pushimeve? Ndoshta edhe të përfundoni në spital pas një periudhe stresi të gjatë?

Këto janë shembuj të qartë se stresi ndikon realisht në çdo sistem të trupit: imunitar, tretës, hormonal. Për t’i mbajtur këto në ekuilibër, biologjia jonë ka nevojë për pushim të qëndrueshëm.

Pra, pushimi nuk është luks, por kusht biologjik. Nëse nuk e plotësoni, trupi do t’ju detyrojë ta bëni, shpesh në mënyrat më të pakëndshme.

Përgatiti: A.Z. /’UBT News/

Continue Reading

Lifestyle

Si të parandalohet rivaliteti midis fëmijëve?

Published

on

Rivaliteti midis vëllezërve dhe motrave është dukuri e zakonshme në familjet me shumë fëmijë. Ndërsa fëmijët rriten, konkurrojnë me njëri-tjetrin për vëmendjen prindërore dhe një ndjenjë drejtësie.

Nëse një fëmijë ndihet i lënë pas dore ose nuk trajtohet në mënyrë të barabartë, çon në konflikt e xhelozi në marrëdhënie me njërin prej tyre. Para ardhjes së një fëmije më të vogël, fëmija më i madh ishte qendra e vëmendjes prindërore.

Nevojat plotësoheshin shpejt e nuk kishte nevojë të ndante lodrat me askënd. Me ardhjen e një vëllai ose motre, situata ndryshon, prindërit tani duhet ta shpërndajnë vëmendjen e tyre midis të dy fëmijëve, gjë që mund të shkaktojë ndjenja xhelozie tek fëmija më i madh.

Ndërsa fëmijët rriten, rivaliteti manifestohet përmes konkurrencës për lodra dhe aktivitete, dhe rezistencës së fëmijëve më të vegjël ndaj të moshuarve që u imponojnë rregulla.

Ja si të reagoni

Njohja e hershme e konfliktit të mundshëm parandalon përshkallëzimin dhe mbajtja e qetësisë së prindërve i mëson fëmijët të bëjnë të njëjtën gjë. Çdo fëmijë ka nevoja të ndryshme. Në vend të shpërblimeve, ofroni një qasje dhe vëmendje individuale që i përshtatet.

Fëmijët i përjetojnë frustrimet pa aftësinë verbale për t’i shprehur ato. Është e rëndësishme të ndiejmë ndjenjat e tyre e t’i dëgjojmë, kjo ndihmon me qetësinë emocionale.

Ndonjëherë është më mirë të injoroni mosmarrëveshjet fillestare, në këtë mënyrë nuk e shpërbleni sjelljen e keqe me vëmendje dhe fëmijët zhvillojnë aftësinë për të zgjidhur konfliktet vetë.

Kur emocionet të jenë qetësuar, dëgjoni të dyja palët, inkurajojini fjali si “Ndihem”, pa ndjenjë faji dhe ftojini ato të sugjerojnë vetë zgjidhje.

Konfliktet janë mundësi për fëmijët të mësojnë të negociojnë, të bëjnë kompromis dhe të kuptojnë nevojat e të tjerëve. Në këtë mënyrë, zhvillojnë aftësi të qëndrueshme për marrëdhëniet ndërpersonale dhe situatat e ardhshme.

Continue Reading

Lifestyle

Një orë më shumë gjumë, e më pak dritë! Ja data kur ndryshon ora

Published

on

Edhe pse kjo duket si një formalitet i zakonshëm, ndryshimi i orës ndikon dukshëm në jetën e përditshme.

Nga gjumi dhe përqendrimi, te humori dhe produktiviteti, trupi reagon ndaj prishjes së ritmit natyral. Në vend të një ore më shumë pushim, shpesh përballemi me lodhje, nervozizëm dhe rënie të energjisë.

Prej vitesh në Evropë diskutohet për heqjen e kësaj praktike, por ajo ende mbetet në fuqi dhe zbatohet dy herë në vit, pranverë dhe vjeshtë, me arsyetimin se drita e ditës shfrytëzohet më mirë.

Ky ndryshim sjell më shumë shqetësime sesa përfitime, sidomos për fëmijët dhe të moshuarit që e kanë më të vështirë përshtatjen.

Efektet nuk duhen nënvlerësuar e këshillojnë që secili të përgatitet për këtë tranzicion, që ndikimi në organizëm të jetë sa më i lehtë.

Kur ndryshon ora?

Në vjeshtën e vitit 2025, orët do të kthehen pas më 26 tetor, të dielën në ora 03:00 të mëngjesit, atëherë akrepat kthehen një orë pas, në 02:00. Praktikisht fitojmë një orë më shumë gjumë, por humbim një pjesë të dritës së ditës. Ndërsa shumica mendojnë: “mirë, fle më gjatë”, pasojat e kësaj ndryshimi shpesh nënvlerësohen – nga lodhja deri te ndjesia se dita është shumë e shkurtër.

Pse bëhet ky ndryshim?

Edhe pse prej kohësh diskutohet për heqjen e tij, ndryshimi i orës ende zbatohet dy herë në vit, me arsyetimin se drita e ditës shfrytëzohet më mirë. Por në praktikë, më shumë dritë në mëngjes nuk do të thotë më pak lodhje pasdite, transmeton Telegrafi.

Pasojat që shpesh i injorojmë:

▪ Çrregullim i bioritmit, sidomos tek fëmijët dhe të moshuarit.
▪ Përgjumje dhe ulje të përqendrimit.
▪ Rrezik më i madh për gjendje depresive për shkak të errësirës më të hershme.
▪ Ndryshime në oreks dhe në cilësinë e gjumit.

5 gjëra që gjithmonë i harrojmë

▪ Ora në furrë, në makinë ose në mur nuk ndryshohet vetë.
▪ Ndihemi “të çuditshëm” për disa ditë pas ndryshimit, pa e kuptuar pse.
▪ Fëmijët e kanë më të vështirë përshtatjen se të rriturit.
▪ Produktiviteti bie në javën e parë.
▪ Shumë besojnë se kjo praktikë do të hiqet, por ende nuk është.

Si të përshtatemi më lehtë?

▪ Filloni të rregulloni orarin e gjumit disa ditë më herët.
▪ Dilni në dritë natyrale në mëngjes, edhe kur është me re.
▪ Mos planifikoni angazhime të rëndësishme menjëherë të hënën.
▪ Mbani rutinë – trupi e do parashikueshmërinë.

Ndryshimi i orës në vjeshtë shihet si formalitet teknik, por ndikon në ritmin e përditshëm. Trupi reagon ndaj errësirës më të hershme, ndryshimit të aktiviteteve dhe ndjesisë së “moskoordinimit” me kohën.

Lodhja, nervozizmi dhe rënia e përqendrimit nuk janë shenjë dobësie, por reagim i natyrshëm ndaj ndryshimit të ritmit.

Prandaj, është e rëndësishme të mos i nënvlerësojmë këto efekte, por t’i pranojmë dhe t’i menaxhojmë, përmes rutinës, ekspozimit në dritë dhe durimit ndaj trupit tonë.

Continue Reading

Lifestyle

Sa shpesh duhet t’i prisni flokët?

Published

on

Është gjithmonë e ndërlikuar për ta përcaktuar kur keni nevojë për një prerje flokësh. Sidomos nëse përpiqeni të rritni flokët.

Pra, sa shpesh duhet t’i premë flokët? Sipas parukierëve, ekziston një kohë e duhur që duhet t’i përmbaheni nëse mundeni, por kjo varet edhe prej faktorëve sikurse lloji i flokëve, gjatësia dhe trashësia e tyre.

Ka shumë ndryshime midis llojeve të flokëve. Flokët kanë gjatësi dhe nivele të ndryshme trashësie. Flokët e trashë nuk duhet të priten aq shpesh sa flokët e hollë. Kur mund ta dimë se kur është koha e duhur?

Ka sinjale të ndryshme që tregojnë, një nga ato janë fijet e ndara, por ka edhe shenja tjera, nëse keni flokë çdo ditë të ‘çoroditura’ ose kur lidhen shumë.

Nëse keni flokë kaçurrela dhe majat humbasin të gjitha kaçurrelat, ky është sinjal tjetër për të rezervuar takim me parukieren tuaj.

Philip B. këshillon të mos prisni më shumë se gjashtë muaj për t’i prerë flokët.

“Pas një kohe të caktuar, pavarësisht se sa mirë i trajtoni flokët, majat tuaja kanë tendencë të bëhen [të fërguara]”.

Nëse jeni duke u përpjekur të rritni flokët tuaj, ju duhet t’i shkurtoni ato rregullisht. Edhe nëse kjo duket kundërintuitive.

Një eksperte tjetër, Meri Kate O’Conner, shpjegon se nuk duhet të prisni derisa ndarja të shkojë deri te boshti i flokëve.

Continue Reading

Të kërkuara