

Lifestyle
Si të jeni bindës, sipas Melinda Gates
Published
4 years agoon
By
UBT newsMelinda Gates ka zhvilluar aftësitë e saj si tregimtare, pasi e njeh sekretin thelbësor të bindjes: Statistikat nuk frymëzojnë, tregimet po.
Libri i saj i ri “The Moment of Lift”, mund t’ju bëjë një folës më bindës në çdo temë, por nuk ka të bëjë me komunikimin. Libri ka të bëjë me fuqizimin e grave për të ndryshuar botën.
Për shembull, gjatë një vizite në Indi, Gates u takua me një grup grash fermere dhe kombinoi aftësitë e tyre për të mësuar strategji të reja. Një grua tha se nuk ishte e lejuar të jetonte në të njëjtën shtëpi si vjehrra e saj.
Ajo nuk kishte para të mjaftueshme për të blerë sapun, ndaj lahej me hi dhe baltë.
Pasi u takua rregullisht me “grupin vetëndihmues” të grave fermere, ajo mësoi të blinte fara të reja, të mbillte më shumë kultura dhe të merrte prodhime më të mira. Fermerja bëri aq para sa t’i blinte djalit të saj një biçikletë dhe u kthye në shtëpi.
“Dëshiron të flasësh për respektimin e vjehrrës? Bliji djalit tënd një biçikletë”, shkruan Gates.
Historia e fermeres është vetëm një nga dyzinat e tregimeve që të thyejnë zemrën e njëkohësisht janë frymëzuese, të cilat mbushin faqet e librit të Gates. Kjo është një histori që nuk mund të thuhet me skema dhe grafikë.
Gates është një komunikuese e jashtëzakonshme sepse balancon tregimet dhe statistikat. Përvetësimi i qasjes së saj do t’ju bëjë më bindës për çdo temë që ju nxit, veçanërisht nëse jeni duke u përpjekur t’i bindni të tjerët që të ndërmarrin veprime.
Tregimet i nxisin dëgjuesit tuaj për të vepruar
Ju do të gjeni shumë të dhëna në librin e Gates. Për shembull, 750 milionë njerëz jetojnë ende në varfëri të skajshme. Gates argumenton se largimi i tyre nga varfëria do të thotë së pari të fuqizosh gratë. Por, 750 milionë është thjesht një numër shumë i madh për ne që të mbyllim mendjet tona përreth. Ne mendojmë kur dëgjojmë numra të mëdhenj e lëmë mënjanë historinë.
Pasi Bill Gates, bashkëshorti i Melindës dhe bashkëpunëtori i Fondacionit Bill & Melinda Gates, kishte lexuar librin e përfunduar, ai shkroi në blogun e tij: “Ajo që është me të vërtetë mbresëlënëse për librin është mënyra se si Melinda kombinon zotërimin e saj të të dhënave me aftësinë e saj për të sjellë tregime të fuqishme për gra të veçanta që ka takuar”. Ai ka të drejtë.
Dëgjimi me vite i historive të grave me vuajtje ekstreme i dhanë Melindës një pasqyrë të thellë të kushteve që çojnë në pabarazi, ashtu si edhe kushtet e nevojshme për të ndihmuar në fuqizimin e grave. “Kjo është fuqia e tregimeve”, shkroi Melinda Gates në një postim në Instagram në 2016-ën. “Ato hapin një vend të ri në zemrat tona, i cili hap mendjen tonë, çka shpesh na çon në veprim”.
Në The Moment of Lift, statistikat e para nuk shfaqen deri në faqen 17, edhe pasi keni dëgjuar tregime për gratë e Malaui, që ecin mbi 10 kilomentra në vapë për të vaksinuar fëmijët e tyre. Ishte “një ditë e vështirë për gratë, jetët e të cilëve ishin tashmë të vështira”, shkruan Gates.
Nëse po dorëzoni një prezantim ose shkruani një dokument që ka për qëllim të frymëzojë njerëzit për veprim, mos filloni me statistika. Të dhënat ndjekin një histori. Të dhënat mbështesin një argument. Historia vjen së pari.
Trego historinë për të çliruar “molekulën morale”
Neuroshkencëtarët si, Dr. Paul Zak, kanë zbuluar se tregimet ndryshojnë trurin tuaj – në një mënyrë të mirë. Historitë na lidhin së bashku. Hulumtimi i Zak fokusohet në oksitocinë, përbërësi neurokimik përgjegjës për ndjeshmërinë. Zak e quan oksitocinën “molekulën morale”, sepse një rritje e ndjeshme e saj në gjak i bën njerëzit më bujarë, bamirës dhe të dhembshur.
Në eksperimentet laboratorike Zak gjeti se mënyra më e mirë për të rritur oksitocinën tek një person tjetër, është t’u tregoni atyre një histori në veprim.
Kjo nuk është surprizë. Antropologët besojnë se tregimi ishte një moment i rëndësishëm në zhvillimin njerëzor. Përmes ndarjes së tregimeve edukoheshin anëtarë të tjerë të fisit. Tregimet i lidhnin ata për të vepruar së bashku në grup.
Melinda Gates është një tregtimtare e shkëlqyer dhe grumbulluese e historive gjithashtu. Ajo jeton në fshatrat dhe shtëpitë e grave që përshkruan. Dëgjon me vëmendje dhe sjell historitë e tyre për të edukuar ato, jetët e të cilave janë shumë larg vështirësive që këto gra përjetojnë çdo ditë.
Në librin e Gates ka më shumë tregim se statistika. Është bërë qëllimisht. Nëse doni të keni një audiencë që tregon interes, ndarja e historive të vërteta të njerëzve të vërtetë do të ketë një ndikim shumë të madh.
Lifestyle
Metoda e thjeshtë për tharje më të shpejtë të rrobave brenda shtëpisë
Published
17 hours agoon
October 2, 2025By
UBT News
Me rritjen e çmimeve të energjisë dhe presionin gjithnjë në rritje të kostove të jetesës, temperaturat e ulëta mund të krijojnë vështirësi për shumë familje.
Edhe nëse ngrohja nuk është ende ndezur, veshjet shpesh duhet të thahen brenda për shkak të motit të ftohtë.
Përdorimi i tharëses së rrobave mund të jetë një opsion, por ato zakonisht konsumojnë shumë energji dhe mund të rrisin faturën e energjisë.
Megjithatë, ekspertët tregojnë se ekzistojnë alternativa të thjeshta dhe efektive për tharjen e rrobave brenda shtëpisë.
Tharja natyrale brenda shtëpisë ka shumë përfitime: ul konsumimin e energjisë, kursen para dhe ruan freskinë e rrobave. Ekspertët theksojnë: “Tharja e rrobave brenda mund të jetë një mënyrë e shkëlqyer për të kursyer energji dhe për të ruajtur cilësinë e veshjeve.”
Por, si mund të thahen rrobat pa tharëse?
Cikël centrifugimi ekstra – Pas larjes, përdorni cikël centrifugimi në makinën larëse për të hequr sa më shumë ujë të tepërt nga rrobat.
Përdorni ajrin e lëvizshëm – Një ventilator mund të ndihmojë në qarkullimin e ajrit dhe të përshpejtojë tharjen.
Tharja me peshqir – Vendosni rrobat mbi një peshqir për të thithur lagështinë e tepërt para se t’i varni.
Raft tharjeje i organizuar – Varni rrobat duke lënë hapësira të mjaftueshme mes tyre. Nëse rafti mbushet shumë, rrobat thahen më ngadalë dhe mund të mbajnë erë lagësht.
Duke ndjekur këto hapa, mund të thahni rrobat shpejt, pa përdorur pajisje elektrike që konsumojnë shumë energji. /A.Z/UBT News/
Lifestyle
30 shtatori – Dita Kombëtare e dashurisë për njerëzit
Published
3 days agoon
September 30, 2025By
UBT News
Çdo vit, më 30 shtator, shënohet Dita Kombëtare e Dashurisë për Njerëzit (National Love People Day), një ditë që promovon dashurinë pa kushte dhe mirësinë njerëzore.
Ajo na fton të japim dashuri pa pritur asgjë në këmbim, duke nxjerrë në pah vlerat universale që na bashkojnë pavarësisht prejardhjes, besimit apo bindjeve tona.
Kjo ditë u shpall për herë të parë në vitin 2017 nga New Life Covenant Church në Çikago, me synimin për të përhapur idenë se dashuria duhet të praktikohet çdo ditë dhe ndaj kujtdo.
Qëllimi i saj është të frymëzojë njerëzit të tregohen zemërgjerë, të ndihmojnë komunitetin dhe të ndërtojnë marrëdhënie të bazuara në respekt e mirëkuptim.
Dashuria pa kushte është vlerë që gjendet në shumë tradita fetare e praktika shpirtërore, por kjo ditë na kujton se ajo duhet të reflektohet edhe në përditshmëri: një gjest i vogël mirësie, një fjalë mbështetjeje apo një akt solidariteti mund të ndryshojë ditën e dikujt dhe të krijojë një zinxhir pozitiv tek të tjerët.
Si mund ta shënojmë këtë ditë?
Duke shprehur mirënjohje për njerëzit pranë nesh.
Duke ndihmuar ata që kanë nevojë.
Duke dhuruar kohë, buzëqeshje apo fjalë të ngrohta.
Duke përhapur dashuri pa kushte në familje, shoqëri dhe komunitet.
Në një botë shpesh të mbushur me ndarje e tensione, 30 shtatori na rikujton se dashuria dhe humanizmi mbeten forcat më të fuqishme për të kapërcyer çdo pengesë. /A.Z/UBT News/
Kulturë
Ky gabim në larje mund t’i bëjë rrobat tuaja të mbajnë erë të lagësht
Published
7 days agoon
September 26, 2025By
UBT News
Të gjithë kemi pasur raste kur sa herë i kemi nxjerrë rrobat nga lavatriçja pas larjes kemi nuhatur një erë të keqe lagështie, dhe kjo mund të jetë një gabim që keni bërë para larjes.
Kjo lidhet me peshqirët, sepse ata mund të kundërmojnë dhe të shkatërrojnë erën e të gjitha rrobave që lau lavatriçja.
Peshqirët e lagur që ndodhen përreth, qoftë në shportën e rrobave ose direkt në lavatriçe, janë një mjedis ideal për shumimin e mykut dhe kërpudhave. Kjo do të thotë që aroma e pakëndshme transferohet në çdo gjë tjetër në rrobat e larjes.
Ndoshta keni bërë dush dhe keni hedhur një peshqir të lagur direkt në shportë, ose e keni përdorur për të pastruar një derdhje dhe e keni hedhur bashkë me pjesën tjetër të rrobave. Sidoqoftë, ai peshqir i lagur po e dëmton larjen tuaj, prandaj po kërkoni mënyra për të hequr aromat e mykut nga rrobat tuaja.
Kur peshqirët e lagur qëndrojnë për më shumë se 24 deri në 48 orë, mund të rritet myku dhe kërpudha.
Mund të mos i shihni sporet, por patjetër do ta nuhasni erën e keqe që lënë pas. Myku lulëzon në mjedise të errëta, të lagështa dhe me lagështirë.
Lagështia e bllokuar në fibrat e peshqirit nuk mund të dalë jashtë dhe kjo çon në një erë myku që përhapet në çdo gjë tjetër në shportën e rrobave. Kjo është arsyeja pse hedhja e rrobave të lagura në shportën e rrobave është një ide e keqe.
Lajmi i mirë është se kjo mund të parandalohet duke ndjekur disa hapa të thjeshtë.
Pasi të keni përdorur peshqirin, qoftë pas dushit apo për të pastruar ndonjë derdhje, lëreni të thahet plotësisht përpara se ta hidhni në shportë ose në lavatriçe bashkë me rrobat e ndyra.
Ekspertja e pastrimit Julia Hunt ndau më parë një këshillë për heqjen e erës së mykut, nëse ndodh, dhe zgjidhja është vaji i pemës së çajit./S.K/EO/
Lifestyle
Çfarë na mëson një psikologe për nevojat e fëmijëve?
Published
1 week agoon
September 24, 2025By
UBT News
Biseda me një psikologe më la pa fjalë. Shumica e prindërve nuk kanë qëllim të lëndojnë fëmijët e tyre, por ndodh shpesh – pa e kuptuar fare.
Çdo periudhë e fëmijërisë ka një nevojë themelore. Kur ajo nevojë nuk plotësohet, fëmija nuk e harron thjesht me kohën; ai/ajo e bart me vete për gjithë jetën.
0-1 vjeç: “A mund të kem besim te bota?”
Kur një foshnjë qan dhe askush nuk i përgjigjet, mëson: “Askush nuk do të vijë për mua.” Kjo shkakton ankth. Kur dikush e mban në krahë dhe e qetëson, foshnja mëson se bota është një vend i sigurt.
1-3 vjeç: “Dua ta bëj vetë!”
Nëse çdo përpjekje e tyre kritikohet ose ndërpritet, fëmija fillon të dyshojë te vetja. Në të ardhmen, mund të ketë frikë të veprojë pa miratim.
3-6 vjeç: “Jam mace! Jam doktor! Jam superhero!”
Lojë e fëmijës nuk është thjesht argëtim – është krijimi i identitetit. Mbështetja e prindit rrit guximin, ndërsa tallja ose injorimi e mbyll vetëbesimin dhe imagjinatën.
6-11 vjeç: “Dua të jem i/e aftë. Dua të vlej.”
Mësoje të vlerësojë përpjekjen, jo vetëm rezultatet. Nëse dashuria dhe vlerësimi lidhen vetëm me suksesin, fëmija mund të ndalojë së provuari kur nuk ndjehet i/e sigurt që do të arrijë.
11-18 vjeç: “Kush jam unë në të vërtetë?”
Kjo periudhë nuk është “mosha e vështirë”, por koha kur formohet identiteti. Rebelime, faza të çuditshme e kundërshtime janë normale. Detyra jote nuk është të krijosh një “fëmijë perfekt”, por të jesh pranë tij teksa zbulon veten.
Fëmijët nuk harrojnë aq sa duket. Truri dhe trupi i tyre mbajnë mend. Prandaj, nuk duhet të jesh prind perfekt. Mjafton të jesh prind që dëgjon, kupton dhe mëson me ta. /A.Z/UBT News/

Nga inteligjenca artificiale te bujqësia: Hajrizi tregon pse UBT-ja është zgjedhja kryesore e studentëve

Shah Rukh Khan bëhet miliarder, mes yjeve më të pasur në botë

Epoka e re e mjekësisë, shpresa për kurën e tullacisë

Xhaka në garë me Haalandin dhe yjet e tjerë për t’u zgjedhur lojtari i muajit në Premierligë

Bellucci: Një vend i veçantë për Tim Burton do të mbetet në zemrën time!

Europa League sonte vjen me 18 lojë

Beats prezanton kufjet sportive pa tel

Sekretet e njerëzve me dorën e djathtë, ja tiparet magjike

Klubet basketbollistike dhe shifrat që përfituan nga Ligji i Sponsorizimit
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Kërkime3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet4 weeks ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën