Shëndet

Si ta parandaloni migrenën?

Migrena është një gjendje më komplekse, neurologjike, me simptoma që mund të zgjasin me orë të tëra.

Published

on

Nëse keni përjetuar ndonjëherë dhimbje torturuese në njërën anë të kokës, të përziera, të vjella, ndjeshmëri ndaj dritës, erërave dhe zhurmave, atëherë e dini mirë se si është të vuash nga migrena, një shqetësim që mundon shumë njerëz dhe është i aftë për ta duke ju lodhur dhe mendërisht.

Ekziston një perceptim i zakonshëm se migrena është vetëm një dhimbje koke tjetër, por sipas ekspertëve, është një gjendje më komplekse, neurologjike, me simptoma që mund të zgjasin me orë të tëra, duke prishur plotësisht rutinën tuaj të përditshme.

Nerva specifike të enëve të gjakut mund të dërgojnë sinjale dhimbjeje në tru duke lëshuar substanca inflamatore. Kjo shkakton migrenën. Lajmi i mirë është se ka gjëra që mund të bëni për të parandaluar migrenën.

“Metoda më e mirë është të bëni ndryshime të vogla në stilin tuaj të jetesës”, sugjeron Rohit Reddy, një neurolog i specializuar për dhimbje koke në klinikat Dartmouth Hitchcock në SHBA.

Dr. Reddy sugjeron gjashtë zgjidhje për të parandaluar migrenën:

1. Mbani një orar të qëndrueshëm të gjumit

Një gjumë cilësor është i nevojshëm në mënyrë që truri të pushojë dhe të shërohet nga lodhja e ditës. Prandaj është më mirë të vendosni një orar të qëndrueshëm të gjumit, duke u siguruar që të shkoni në shtrat dhe të zgjoheni në orare të ngjashme.

2. Hani një dietë të pasur me lëndë ushqyese

Mos anashkaloni vaktet. Është një ide e mirë për të ngrënë vakte dhe ushqime të rregullta pasi kjo ndihmon në mbajtjen e niveleve të sheqerit në gjak në nivele normale. Ka edhe ushqime të caktuara që mund të shkaktojnë migrenë. Ushqime të tilla, ndoshta “fajtor” janë disa lloje të verës, djathrave dhe aditivëve ushqimorë. Në përgjithësi, ushqimet dhe pijet me sasi të lartë sheqeri, si dhe produktet me kafeinë dhe pijet energjike, konsiderohen më të rrezikshme për të shkaktuar migrenë.

3. Konsumoni sasi të mëdha lëngjesh

Dihet se pirja e sasive të mëdha të lëngjeve mund të jetë vetëm e dobishme për trupin. Protagonisti absolut i këtij zakoni, natyrisht, duhet të jetë uji. Dehidratimi bën që truri dhe indet e ndryshme të tkurren, duke ushtruar presion mbi disa nerva, gjë që mund të çojë në dhimbje.

4. Bëni ushtrime

Sipas një studimi të vitit 2019 të botuar në “Journal of Headache and Pain”, ushtrimet aerobike ndihmuan në uljen e numrit të episodeve të migrenës që njerëzit përjetonin çdo muaj. Në fund të fundit, stërvitja e rregullt është e rëndësishme për funksionin e përgjithshëm të trurit. Tridhjetë minuta ushtrime në ditë janë ideale.

5. Njihni shkaktarët tuaj të migrenës dhe përpiquni t’i shmangni ato

Ushqimi nuk është e vetmja gjë që mund të shkaktojë migrenë. Ka kushte të tjera që mund të krijojnë episode të dhimbshme. Këto mund të jenë drita të forta, muzikë me zë të lartë, erëra të forta, konsumim të tepërt të kafeinës dhe më shumë, të cilat duhet të përpiqeni t’i shmangni nëse shihni se mund t’ju shkaktojnë shqetësim.

6. Menaxhoni stresin

Sigurisht që nuk është qëllimi më i lehtë, por duke arritur të zbusni stresin e përditshëm, do të ndjeni një ndryshim të madh në cilësinë e jetës tuaj në përgjithësi dhe sigurisht që do të mbani larg dhimbjen dhe presionin. Mund të provoni mënyra të ndryshme për ta menaxhuar atë (si meditimi ose psikoterapia) dhe të shihni se çfarë funksionon më mirë për ju.

Shëndet

Harroni emra, fikjen e shporetit apo takimet? Mjekët shpjegojnë shkaqet që e ngadalësojnë kujtesën

Published

on

Jo çdo harresë është shenjë plakjeje, mjekët shpjegojnë si ndikon stili i jetesës, ushqimi, gjumi dhe barnat në kujtesë.

Me kalimin e viteve, truri pëson ndryshime të natyrshme humbet gradualisht masë, sidomos në korteksin prefrontal, zonën përgjegjëse për vendimmarrje, dhe në hipokampus, që luan rol kyç në ruajtjen e kujtimeve.

Shpesh ndodh të mos kujtohemi menjëherë për ndonjë emër “që e kemi në majë të gjuhës”, apo të dyshojmë nëse kemi fikur shporetin ose kyçur derën.

Ritmi i shpejtë i jetës, stresi dhe mbingarkesa me detyra ditore ndikojnë në trup dhe në funksionet njohëse të trurit. Harresa është diçka normale e nuk përbën arsye për shqetësim. Por, kur vërejmë se dobësimi i kujtesës po ndikon në jetën e përditshme, është e rëndësishme të kërkojmë arsyet.

Mjekët theksojnë se mosha nuk është gjithmonë faktori kryesor.

A është vërtet mosha arsyeja pse harrojmë?

Sipas neuropsikologes dr. Eliz Kakapolo nga Qendra Mjekësore e Universitetit “Columbia”, numri i neuroneve zvogëlohet që nga lindja, është e kuptueshme që me kalimin e moshës mund të na duhet më shumë kohë për të kujtuar emra apo fjalë të caktuara.

Prof. dr. P. Murali Doraiswamy, psikiatër në Fakultetin e Mjekësisë “Duke”, shton se plakja shpesh shoqërohet me dobësim të kujtesës afatshkurtër, pra, vështirësi në mbajtjen mend të sasive të vogla të informacionit për periudha të shkurtra kohe.

Truri plakur humbet masë në korteksin prefrontal dhe hipokampus, përçimi i informacionit midis neuroneve ngadalësohet, dhe rritet rreziku për sëmundje neurodegjenerative. Plakja nuk sjell vetëm humbje.

Inteligjenca emocionale forcohet e përvoja jetësore ndihmon në marrjen e vendimeve më të mençura dhe në përdorimin e strategjive më efikase për kujtesë.

Mjekët theksojnë se faktorë si lodhja e tepërt, infeksionet, stresi kronik, si dhe mungesa e gjumit apo ushqyerja e pabalancuar, mund të ndikojnë dukshëm në funksionet njohëse edhe tek personat e rinj në moshë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Ekspertët shpjegojnë si të reduktohet dhimbja e mesit

Published

on

Dhimbja e mesit është një problem që çdo i rritur do të përjetojë një herë në jetë, dhe për miliona njerëz në mbarë botën ajo mund të bëhet e vazhdueshme dhe kufizuese.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, mbi 600 milionë të rritur vuajnë nga ndonjë formë dhimbjeje në shpinë, duke e bërë atë shkakun kryesor të paaftësisë në nivel global. Të dhënat e fundit dhe disa ushtrime të thjeshta, të mbështetura shkencërisht, ofrojnë mundësi për menaxhimin dhe parandalimin e dhimbjes, duke përmirësuar lëvizshmërinë dhe forcën e shtyllës kurrizore.

Një kirurg ortoped tregon tre kategori kryesore ushtrimesh që ndihmojnë në reduktimin e dhimbjes së mesit: shtrirjet, forcimi i trungut e aktiviteti aerobik.

Shumica e dhimbjeve të mesit, përveç rasteve të hernieve diskale, shkaktohen nga tensioni në indet e buta. Rreth 8 nga 10 raste lidhen me muskujt e vegjël të shpinës të tendosur ose të irrituar. Në këto situata, pushimi i tepërt nuk ndihmon; lëvizjet e buta janë çelësi i rikuperimit.

Shtrirjet e frymëzuara nga joga, si “maca-lopa” (cat-cow), pozicioni i fëmijës (child’s pose), ulin ngurtësinë e rrisin lëvizshmërinë e shtyllës kurrizore.

Ushtrimet për forcimin e trungut stabilizojnë shtyllën kurrizore dhe zvogëlojnë ngarkesën mbi mesit. Ushtrime si “ura” (bridge) dhe “plank” forcojnë muskujt mbështetës dhe përmirësojnë qëndrimin. Këto ushtrime duhet kryer gradualisht, duke rritur kohëzgjatjen dhe intensitetin në mënyrë të kontrolluar.

Aktivitetet aerobike përmirësojnë qarkullimin e gjakut, forcojnë muskujt mbështetës dhe parandalojnë ngurtësimin. Ecja, noti ose makineritë eliptike janë shembuj të aktivitetit që mbajnë trupin aktiv pa e mbingarkuar.

Studimet tregojnë se aktiviteti aerobik i rregullt ul ndjeshëm rrezikun e dhimbjes kronike të mesit.

Nëse dhimbja vazhdon gjatë, shoqërohet me temperaturë, humbje peshe, fryrje të pazakontë ose përkeqësohet natën, duhet të kërkohet ndihmë mjekësore.

Në raste të rralla, dhimbja e mesit mund të jetë shenjë e sëmundjeve serioze, përfshirë tumoret ose llojet e rralla të kancerit, ndaj vëmendja është thelbësore. /A.Z/UBT News/

 

 

 

Continue Reading

Shëndet

Studimi: Njerëzit inteligjentë vuajnë më shumë nga dhimbjet e kokës!

Published

on

Sipas studimeve shkencore të kryera nëpërmjet një teknike inovative me rezonancë magnetike të trurit, dhimbja e kokës ndikon vetëm në trurin që është më aktiv, thonë studiuesit e Qendrës së dhimbjes së kokës në Shtetet e Bashkuara.

Migrena e konsideruar si një sëmundje e vërtetë prek vetëm mendjet më aktive dhe më efikase. Në fakt thuhet se shkaktohet nga disa disfunksione të trurit.

Çfarë i shkakton sulmet e tmerrshme që prekin 15% të popullsisë (sidomos gratë në moshën 35-45 vjeç)? A mund të jetë ushqim i rëndë?

Lodhja, uria? A keni parë televizor ose keni lexuar një libër deri vonë?

Hulumtimi më i fundit thotë dhe pohon se dhimbja e kokës ndikon tek njerëzit e kulturuar dhe inteligjentë.

Persona që vuajnë zakonisht janë kreativ, jetësor dhe të zgjuar. Një neurolog në Universitetin e Utah shpjegon se migrena zhvillohet vetëm në trurin e trajnuar plotësisht dhe tepër funksional. Gjithashtu duket se ka një predispozitë gjenetike.

Inteligjentë apo jo, sot ka shumë njerëz që vuajnë prej saj dhe që janë të mbushur me analgjezik për të lehtësuar dhimbjen.

Por, si mund të kurohet një dhimbje koke?

Sipas specialistëve të dhimbjeve të kokës, dhimbja nuk është një ngjarje, por një proces progresiv që zhvillohet gjatë orëve.

Në shumicën e rasteve, rreth një orë pas fillimit të dhimbjes së kokës, pacienti ndjen siklet si dhimbje e vërtetë nëse prek ballin ose kokën.

Në atë pikë, marrja e ilaçeve është e pavlefshme, sipas mjekëve analgjeziku duhet të merret brenda një ore që nga fillimi i dhimbjes.

Është e domosdoshme të shmangni verën, çokollatën, djathin, bananet, arrat dhe domatet. Të jetosh me migrenë nuk është e këndshme, por nga sot jeni të vetëdijshëm se jeni një person jashtëzakonisht inteligjent. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Shëndeti në filxhan, çaj nga lëkura e mandarinës

Published

on

Mandarinat janë ndër frutat më të shijshme të kësaj stine. Lëkura e tyre portokalli shkëlqen dhe dallon për ngjyrën e ndezur, më intensive se agrumet e tjera.

Tuli i mandarinës ndahet lehtësisht në thela të barabarta, të cilat mund të shkëputen pa mundim.

Çdo thelë është plot me lëng, aromë dhe shije, duke e bërë këtë frut jo vetëm të shijshëm, por edhe të ushqyeshëm.

Mandarina është burim i pasur i vitaminës C. Një mandarinë mesatare siguron 31% të dozës ditore të rekomanduar të kësaj vitamine të rëndësishme, që forcon sistemin imunitar dhe ndihmon në mbajtjen e trupit të shëndetshëm.

Pse nuk duhet të hedhim lëkurat e mandarinave?

Shumë prej nesh kanë zakoni të hedhin lëkurat e mandarinave, por ato kanë vlera të mëdha shëndetësore.

Sipas të dhënave, lëkura e mandarinës ndihmon në uljen e kolesterolit, një efekt që është konfirmuar edhe nga Departamenti Amerikan i Bujqësisë dhe nga studime të ndryshme shkencore.

Përveç që është e shijshme, ajo ofron përfitime të rëndësishme për shëndetin, lëkura nuk duhet të nënvlerësohet. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara