

Lajmet
Si po e transformon Evropën pushtimi rus i Ukrainës?
Të tilla luftëra krijojnë vija të reja ndarëse që tronditin deri në palcë qeveritë.
Published
3 years agoon
By
UBT newsNga Andrew A. Michta
“19 Forty Five”
Lufta në Ukrainë, është një nga ato ngjarje të rëndësishme, e cila ndodhi pikërisht atëherë kur shumica besonte se trajektoret e historisë ishin vendosur tashmë, dhe rezultatet ishin kryesisht të paracaktuara. Të tilla luftëra krijojnë vija të reja ndarëse që tronditin deri në palcë qeveritë, duke i detyruar ato të rishqyrtojnë parimet e dikurshme të politikave të tyre të jashtme dhe të sigurisë.
Ato rezultojnë të jenë jo aq produkt i një përllogaritje të gabuar e papritur, por më tepër i një keqkuptimi themelor mbi ndryshimet strukturore të fuqisë, që kanë qenë nisur prej vitesh. Edhe kur kanë sukses, peizazhi gjeopolitik që lënë pas, ka pak ose aspak lidhje me atë që ekzistonte më parë.
Mendoni pak për pasojat e luftërave të Napoleonit, dy Luftërat Botërore në shekullin XX-të, dhe fundin e Luftës së Ftohtë. Më e rëndësishmja:luftërat transformuese te sistemeve, nxjerrin në pah shpërndarjen aktuale të energjisë në teatrot kryesore, dhe rikthejnë konkurrencën midis fuqive të mëdha.
Pushtimi i Putinit në Ukrainë, ka vënë tashmë në lëvizje forcat që do ta ndryshojnë Evropën për disa nga dekadat e ardhshme. Së pari, rezistenca kokëfortë e Ukrainës, ka rikthyer rëndësinë e frontit dhe qendrës së sovranitetit kombëtar.
Pas tre dekadash institucionalizmi dhe globalizmi të pas Luftës së Ftohtë, ne jemi kthyer tek bazat e sigurisë kombëtare:Vetëm një Ukrainë sovrane mund t’u sigurojë qytetarëve të saj një atdhe të sigurt. Institucionet ndërkombëtare. nuk mundën ta ndalonin Putinin nga pushtimi i Ukrainës.
Së dyti, nuk ka asnjë zëvendësues për fuqinë e fortë, dhe asnjë vend nuk mund të mbetet i sigurt nëse i mungon një ushtri e fortë, pavarësisht nëse i përket apo jo një aleance ushtarake, pasi NATO-ja dështoi sërish që të garantonte sigurinë e Evropës.
Së treti, paqja nuk duhet të jetë gjithnjë prioriteti i parë në një konflikt. Siç na e kanë treguar ukrainasit kur u sulmuan, synimi s’duhet të jetë arritja e një kompromisi sa më shpejt që të jetë e mundur, por mposhtja e agresorit dhe çlirimi i territorit të kombit.
Së katërti, Gjermania dhe Franca, dy fuqitë më të mëdha në kontinentin evropian, nuk kanë arritur të udhëheqin, duke dëshmuar sërish vërtetësinë e shprehjes se të jesh i madh, nuk është njësoj si të jesh i fortë. Në Gjermani dhe Francë ka pasur një hezitim të dukshëm përballë pushtimit rus të Ukrainës, pavarësisht pohimeve të përsëritura publike të solidaritetit me Kievin.
Lufta e ka detyruar Berlinin dhe Parisin të hedhin poshtë 3 dekadat e politikës së tyre ndaj Rusisë, e cila synonte të “menaxhonte” marrëdhëniet e tyre me Moskën, nëpërmjet një kombinimi të mjeteve ekonomike dhe politike.
Gjatë fjalimit të tij në Bundestag më 27 shkurt, kancelari Olaf Scholz e pranoi hapur se politika gjermane ndaj Rusisë ishte e gabuar. Që nga ai moment, edhe presidenti francez Macron ka hequr dorë nga përpjekjet e tij për të negociuar me Putinin.
Por edhe më e rëndësishme për politikën gjermane, është fakti që lufta e rrëzoi supozimin thelbësor të qasjes së saj “Ëandel durch Hande”, pra besimin se më shumë tregti do ta shtynte Rusinë (por edhe Kinën) drejt një sistemi politik më të lirë dhe më të hapur.
Në fakt, vendimi i Berlinit për të udhëhequr BE-në në procesin e kalimit nga qymyri dhe energjia bërthamore tek gazi rus, si një portë drejt burimeve të rinovueshme, të mishëruara në projektet e gazsjellësit “Nord Stream 1” dhe “Nord Stream 2”, vetëm se e ka lënë Evropën edhe më të varur për energji nga Putini.
Ai nuk ka bërë asgjë për ta demokratizuar apo frenuar Rusinë. Më e rëndësishmja:lufta në Ukrainë i ka tronditur themelet e shpërndarjes së vendosur të fuqisë në Evropë, dhe në pritje të fitores së Ukrainës, mund ta riorganizojë atë për dekadat e ardhshme, duke e zhvendosur zemrën e Evropës nga Perëndimi në qendrën e kontinentit.
Pavarësisht nëse do të anëtarësohet apo jo në BE, një Ukrainë e rindërtuar dhe e suksesshme, me popullsinë e saj prej rreth 44 milionë banorësh, dhe me pasurinë e madhe të burimeve natyrore dhe tokave bujqësore pjellore, do ta zhvendoste me siguri qendrën e gravitetit të Evropës.
Një Ukrainë e lirë dhe e suksesshme, do të siguronte një rrëzim të shpejtë të diktaturës së Lukashenkos në Bjellorusi, dhe së bashku me Poloninë , Rumaninë, Finlandën dhe shtetet baltike do t’i jepte rajonit Baltik-Deti i Zi një ndikim të paprecedentë ekonomik dhe politik.
Me një popullsi të përbashkët prej rreth 120 milionë banorësh, ky konfigurim i ri do të ndryshonte rrënjësisht balancën e përgjithshme të fuqisë në Evropë. E fundit, por jo më pak e rëndësishme, ajo do ta detyronte Rusinë të pajtohej me realitetin e statusit të saj post-perandorak.
Po ashtu, do ta detyronte Moskës të adresonte çështjen themelore, se si duhet të duket një shtet “normal” rus. Ndërkaq, kjo luftë po rikonfiguron rreshtimet ekzistuese në Evropën Qendrore dhe Lindore, duke krijuar të reja. Ndryshimi më i rëndësishëm është në marrëdhëniet midis Polonisë dhe Ukrainës.
Mbështetja e madhe nga shteti për refugjatët ukrainas, dhe ndihma spontane e ofruar nga qytetarët polakë, po ndërton një marrëdhënie cilësisht të re midis dy vendeve. Ndërkohë, krimet e kryera nga ushtria e Putinit kundër popullsisë ukrainase, e kanë transformuar qëndrimin dikur miqësor të ukrainasve ndaj Rusisë në një armiqësi të pamëshirshme.
Nga ana tjetër, vendimi i Finlandës dhe Suedisë për të kërkuar anëtarësimin në NATO, do të rikonfigurojë rrënjësisht rajonin baltiko-skandinav, duke krijuar një thellësi gjeostrategjike të madhe për mbrojtjen e aleatëve atje.
E fundit, por jo më pak e rëndësishme, në bashkëpunim me Shtetet e Bashkuara dhe Britaninë e Madhe, Polonia është shfaqur jo vetëm si një vend kyç i NATO-s në krahun lindor të aleancës, por edhe si fronti kryesor përgjatë kufirit lindor, siç ishte Gjermania Perëndimore gjatë Luftës së Ftohtë.
Megjithëse debati në Uashington mbi mbrojtjen e përparme, dhe natyrën e vendosjeve të ardhshme ushtarake të SHBA-së në Evropë nuk ka mbaruar ende, është e arsyeshme të pritet që asetet ushtarake të SHBA-së përgjatë krahut lindor të shtohen gjatë dekadës së ardhshme. Potenciali ushtarak i Polonisë, i forcuar nga blerja e raketave të reja me rreze të gjatë dhe sistemeve të artilerisë, mbrojtjes ajrore, 32 avionët luftarake amerikanë F-35, e kombinuar me blerjen nga Polonia të 250 tankeve më moderne M1A2 SEPv3, do ta ndryshojë me siguri ekuilibrin ushtarak në Lindje.
Ky transformim, po shoqërohet me një bashkëpunim gjithnjë e më të ngushtë politik dhe ushtarak SHBA-Poloni, siç e ka planifikuar Uashingtoni për dekadën e ardhshme në Evropë, në një kohë që riarmatoset edhe NATO. Lufta në Ukrainë, po hedh themelet për një shpërndarje të re të fuqisë në Evropë.
Dështimi i politikës ndaj Rusisë, të ndjekur për 3 dekada nga Gjermania dhe Franca, ka krijuar një vakum lidershipi në Evropë. Që Gjermania ta rimarrë atë, pavarësisht pozitës dominuese ekonomike të vendit në BE, do t’i duhet të që fitojë të drejtën për të udhëhequr. Çështja kryesore me të cilën do të përballet Evropa në të ardhmen, është se çfarë roli do të luajë Britania në NATO, dhe çfarë roli do të luajë veçanërisht Polonia si në NATO, ashtu edhe në BE.
Marina do të mbetet pika më e fortë e Britanisë së Madhe, sidomos tani që po nxehet rivaliteti midis fuqive të mëdha në rajonin e Indo-Paqësorit. Ndërkohë për Poloninë, forcat tokësore do të jenë pjesa qendrore e fuqisë së saj ushtarake.
Por asnjëra prej tyre, në mënyrë të pavarur apo së bashku, nuk mund të marrë një pozicion udhëheqës në Evropë, pa një vendim të qartë nga Uashingtoni, për të miratuar dhe mbështetur materialisht një rikonfigurim të tillë në kontinent.
Dikur, Shtetet e Bashkuara iu drejtuan 2 herë Gjermanisë për të udhëhequr në kontinentin evropian. Në fillim në fundin e Luftës së Ftohtë, më pas më së afërmi kur administrata e Joe Biden ra dakord të hiqte sanksionet e saj mbi “Nord Stream 2”.
Në secilin rast, Gjermania menaxhoi, në vend se të udhëhiqte, duke u fokusuar tek mjetet politike dhe ekonomike, dhe lejoi me shumë ngurrim që dimensioni ushtarak të hynte në llogaritjen e përgjithshme të fuqisë. Uashingtoni mund të vendosë për herë të tretë t’ia japë këtë shans Gjermanisë.
Por realitetet e luftës në Ukrainë, lufta më brutale në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore, dhe kërkesat ushtarake shoqëruese, i kanë zbehur ndjeshëm shanset e Berlinit. Atëherë, çështja është se si do të duket Evropa kur të ndalet lufta në Ukrainë.
Kjo pyetje nuk ka të bëjë me atë se kush dëshiron të udhëheqë Evropën, pasi për këtë ka pretendentë të vjetër dhe të rinj. Përkundrazi, ajo ka të bëjë në thelb, me atë se cili vend mundet ta bëjë. Dhe këtë do ta zbulojmë shumë shpejt./bota.al
Shënim: Andrew A.Michta, dekan i Kolegjit të Studimeve Ndërkombëtare dhe të Sigurisë në Qendrën Evropiane për Studime të Sigurisë “George C.Marshall” me seli në Garmish të Gjermanisë.
Lajmet
IKSHPK bën thirrje për kujdes nga temperaturat e larta, këto janë udhëzimet
Published
1 hour agoon
July 26, 2025By
UBTnews
Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike (IKSHPK) bën thirrje që sot qytetarët të kenë kujdes nga temperaturat e larta.
Nga IKSHPK ka dale sot me udhëzime për mbrojtje nga të nxehtit dhe temperaturat e larta, që pritet të arrijnë deri në 40 gradë.
“Vala e të nxehtit që po mbizotëron këto ditë mund të ndikojë negativisht në shëndetin dhe mirëqenien e qytetarëve, veçanërisht të grupeve të cenueshme. Periudhat e gjata me temperatura të larta gjatë ditës dhe natës krijojnë stres në trup dhe rrisin rrezikun e sëmundjeve apo vdekjeve nga ekspozimi ndaj nxehtësisë”, thuhet në njoftim.
Sipas IKSHPK-së, veprimet që duhet të ndërmerren për t’u mbrojtur janë: Qëndroni larg të nxehtit: Shmangni daljet dhe aktivitetet e rënda gjatë orëve më të nxehta. Qëndroni në hije dhe kaloni 2-3 orë në një vend të freskët.
“Mbajeni trupin të freskët dhe të hidratuar: Përdorni veshje të lehta (pambuku), bëni dush të freskët, lagni lëkurën dhe pini ujë rregullisht (1 gotë/orë – 2-3 litra/ditë). Mbajeni shtëpinë të freskët: Ajroseni gjatë natës kur jashtë është më freskët. Ditën mbyllni dritaret dhe përdorni perde për të penguar rrezet e diellit”, thuhet në njoftim.
Po ashtu IKSHPK bën thirrje për kujdes për grupet e cenueshme: Për të moshuarit mbi 65 vjeç: Kontaktoni rregullisht sidomos ata me sëmundje kronike, paaftësi apo që jetojnë vetëm.
Po ashtu për fëmijët: Mos i lini kurrë në automjete të parkuara. Shmangni ekspozimin në diell gjatë orëve më të nxehta (10:00–17:00).
Lajmet
Sot shënohet Dita memoriale e policëve të rënë në detyrë
Published
1 hour agoon
July 26, 2025By
UBTnews
Nën përkujdesjen e ministrit në detyrë të Punëve të Brendshme Xhelal Sveçla dhe drejtorit të përgjithshëm të Policisë së Kosovës Gazmend Hoxha, sot do të mbahen një sërë aktivitetesh me rastin e Ditës memoriale e punonjësve policorë të rënë në krye të detyrës.
Më 11 gusht të vitit 2021, Qeveria e Kosovës kishte propozuar dhe miratuar që 26 korriku të shënohet si Dita e Policëve të rënë në krye të detyrës. Kjo ditë ishte shënuar për herë të parë në korrik të vitit 2022 dhe përkon me rënien heroike të Enver Zymerit 14 vjet më parë.
Agjenda e aktiviteteve:
08:00 – Vizita te familja e zyrtarit policor të rënë në kryerje të detyrës Muhamed Lika. (Familja e Lika – në Kaçanik. Pjesëmarrës drejtori i Përgjithshëm i Policisë Gazmend Hoxha dhe menaxhmenti i PK-së)
09:00 – Homazhe shtetërore. (Lapidari i Policëve të rënë – Drejtoria e Përgjithshme e Policisë. Pjesëmarrës personalitetet e larta shtetërore)
10:00 – Homazhe te varri i Heroit Afrim Bunjaku. (Samadrexhë, Vushtrri. Pjesëmarrës personalitetet e larta shtetërore)
10:15 – Vizitë në familjen e Heroit Afrim Bunjaku. (Samadrexhë, Vushtrri. Pjesëmarrës personalitetet e larta shtetërore)
10:45 – Homazhe te varri i Heroit Enver Zymeri. (Dubovc, Vushtrri. Pjesëmarrës personalitetet të larta shtetërore)
11:30 – Vizitë në familjen e Heroit Enver Zymeri. (Familja e Heroit Enver Zymeri– në Vushtrri. Pjesëmarrës personalitetet e larta shtetërore)
12:30 – Homazhe tek lapidari në vendin e rënies së Heroit Enver Zymeri. (Varage – Zubin Potok, pjesëmarrës: personalitetet e larta shtetërore)
Në shënim të 14-vjetorit të rënies së Hero Enver Zymeri dhe Ditës Memoriale të zyrtarëve policorë të rënë në krye të detyrës, do të organizohen aktivitete sportive që përfshijnë ecje, çiklizëm, vozitje me motorë dhe gara me kajak. Marshutat e ekipeve përfshijnë zona/komuna nga jugu drejt veriut të Kosovës, përmes vendit të rënies së Heroit Enver Zymeri, Varage-Zubin Potok.
17:00 – Ceremonia e pritjes së marshuesve në Qendrën për trajnim për kërkim-shpëtim “Berim”, Zubin Potok- Ujman.

Deputetët e zgjedhor do t’iu drejtohen sërish sot ulëseve të tyre në përpjekjen e radhës, e pesëdhjetë e treta, për të konstituuar legjislaturën e nëntë, të dalë nga zgjedhjet e 9 shkurtit.
Vazhdimi i radhës mbahet nga ora katërmbëdhjetë, për herë të parë në më pak se dyzetetetë orë pasi Gjykata Kushtetuese ka vendosur masë të përkohshme ndaj seancave të Kuvendit, që nga e diela 27 korrik deri më 8 gusht.
Kuvendi sipas kësaj mase të përkohshme do t’i konsumojë ditët e mbetura të afatit 30 ditorë, por nuk do të mund të merr asnjë vendim tjetër deri më 8 gusht. Kjo masë ndërlidhet me kërkesat e parashtruara nga PDK dhe LDK.
Kujtojmë, Lëvizja Vetëvendosje, Guxo e Alternativa në seancat e deritanishme kanë dështuar të sigurojnë votat për kryetar të Kuvendit.
Lajmet
Arrest shtëpiak ndaj katër të pandehurve për keqpërdorim të pozitës zyrtare në Gjakovë
Published
18 hours agoon
July 25, 2025By
UBTnews
Gjykata Themelore në Gjakovë ka caktuar masën e arrestit shtëpiak në kohëzgjatje prej një (1) muaji ndaj të pandehurve A.B., E.B., A.L. dhe A.K., shtetas të Republikës së Kosovës, për shkak të dyshimit të bazuar se kanë kryer veprën penale “’Keqpërdorim i pozitës apo autoritetit zyrtare”.
Sipas kërkesës, gjatë viteve 2018 dhe 2019, ekziston dyshimi i bazuar se të pandehurit A.B., Drejtor i Drejtorisë për Urbanizëm dhe Mbrojtje të Mjedisit, dhe E.B., Udhëheqëse e Sektorit Urbanistik në Komunën e Gjakovës, duke shfrytëzuar pozitën zyrtare dhe në bashkëkryerje, me dashje dhe në kundërshtim me interesin publik, kanë lëshuar pëlqime për parcelim të paligjshëm të pronave publike në dobi të palëve të treta A.L., M.Ll. dhe Sh.B., duke u mundësuar këtyre bartjen e pronës publike në emër të tyre dhe duke dëmtuar pasurinë e Komunës së Gjakovës dhe KBI-së në Gjakovë.
Po ashtu, ekziston dyshimi se gjatë vitit 2019, A.L., Drejtoreshë për Kadastër, Gjeodezi dhe Pronë, dhe A.K., jurist, kanë tejkaluar kompetencat duke miratuar regjistrime të reja të parcelave në kundërshtim me ligjin për kadastër dhe atë për të drejtat e pronës së paluajtshme, duke i bartur në mënyrë të kundërligjshme parcela dhe objekte në emër të palëve A.L., M.Ll. dhe Sh.B., duke dëmtuar interesin publik dhe pronën e institucioneve publike.
“Me këto veprime të gjithë të pandehurit dyshohen se kanë kryer veprën penale të keqpërdorimit të pozitës apo autoritetit zyrtar, në bashkëkryerje”, thuhet në njoftim.
Në këtë procedurë Prokuroria Themelore e Gjakovës, ka kërkuar caktimin e masës së paraburgimit ndaj të pandehurve por gjyqtari i procedurës paraprake, Sulltan Dobraj, ka vlerësuar se në këtë fazë të procedurës penale masa e arrestit shtëpiak është e mjaftueshme për të siguruar praninë e katër personave të pandehur, të parandalojë përsëritjen e veprës penale dhe të sigurojë zbatimin e suksesshëm të procedurës penale.
Të pandehurit do të mbahen në arrest shtëpiak në kohëzgjatje prej një muaji, i cili do të llogaritet prej kohës së arrestimit më 23 korrik 2025 dhe do të zgjasë deri më 23 gusht 2025.

IKSHPK bën thirrje për kujdes nga temperaturat e larta, këto janë udhëzimet

Sot shënohet Dita memoriale e policëve të rënë në detyrë

Sot tentimi numër 53 në Kuvend

Arrest shtëpiak ndaj katër të pandehurve për keqpërdorim të pozitës zyrtare në Gjakovë

Punëtorët e KEK-ut do të marrin 400 euro bonus

Monumenti për viktimat e gjenocidit të Srebrenicës u përurua në Paris

Spalletti: Futbolli më ka shkatërruar jetën

Gjykata e Beogradit ia cakton 30 ditë paraburgim Lulzim Halilit

Kurti: Falënderim bashkatdhetarëve për çdo përkrahje që kanë dhënë
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore