Kur Xi Jinping mori detyrën, pothuajse një dekadë më parë, kishte pritshmëri se ai do të ishte reformator, por ndërsa filloi të forcojë kontrollin mbi shoqërinë dhe të intensifikojë goditjet ndaj sektorëve të ndryshëm, udhëheqësit ndërkombëtarë dhe vëzhguesit e Kinës e kuptuan shpejt se gjërat do të ishin ndryshe.
Pak pasi erdhi në pushtet, Xi filloi një seri fushatash kundër korrupsionit, duke synuar kundërshtarët politikë dhe duke konsoliduar kontrollin e tij mbi Partinë Komuniste Kineze (PKK).
“Që nga fillimi, ai përdori fushatat selektive kundër korrupsionit për të larguar kundërshtarët politikë”, tha Hsin-Hsien Wang, një ekspert i politikës kineze në Universitetin Kombëtar Chengchi (NCCU) në Tajvan.
“Përveç kësaj, ai u përpoq gjithashtu të institucionalizonte përqendrimin e tij të pushtetit”, tha Wang për DW.
“Ndryshe nga udhëheqësit e tjerë autoritarë, të cilët arrijnë përqendrimin e pushtetit nëpërmjet shtypjes, Xi krijoi institucione të reja për të zgjeruar fushën e pushtetit të tij. Këto lëvizje ndihmojnë për të institucionalizuar më tej autoritetin e tij”, deklaroi ai tutje.
Mendimi i Xi Jinping
Përveç përqendrimit të pushtetit, Xi gjithashtu rriti përpjekjet për të promovuar konceptin e “Ëndrrës së Kinës” duke përcaktuar ideologjinë e tij të markës “Mendimi Xi Jinping” si parimin udhëzues për partinë.
“Ai kreu reforma të ndryshme”, vazhdoi Wang. “Për sa i përket ideologjisë dhe statusit të tij historik, ai prezantoi “Mendimin Xi Jinping” dhe miratoi shumë ligje”.
Doktrina e Mendimit Xi Jinping shihet si një plan për konsolidimin dhe forcimin e pushtetit në tre nivele: për kombin, partinë dhe për vetë Xi.
Për të krijuar trashëgiminë e tij brenda CCP, Xi inicioi një proces të ndërlikuar të heqjes së disa paradigmave nga “epoka e reformës dhe hapjes” duke ruajtur tipare të tjera nga ajo periudhë e veçantë në historinë kineze.
“Ai po përshkron një rrugë që është e ndryshme nga Deng Xiaoping, e cila theksohet nga konceptet kryesore si ‘prosperiteti i përbashkët”, shpjegoi Wang.
“Ai po largohet nga trashëgimia e Dengit, ndërsa krijon trashëgiminë e vetë Xi Jinping”, deklaroi ai tutje.
Ekspertë të tjerë mendojnë se Xi përdori dekadën e fundit për ta kthyer udhëheqjen kolektive të CCP në një udhëheqje personale.
“Ky është ndryshimi më i madh në strukturën shoqërore dhe politike të Kinës që kur Xi erdhi në pushtet”, tha Teng Biao, një studiues ligjor kinez me bazë në Shtetet e Bashkuara.
“Ndërsa CCP ka kontrolluar Kinën që nga viti 1949, momenti i reformës që nga fillimi i viteve 1990 është mbytur nga Xi”, shtoi ai.
Për të konsoliduar edhe më tej pushtetin e tij në CCP, Kongresi Popullor Kombëtar i Kinës hoqi kufizimet e mandatit presidencial. Dhe pas Kongresit të 20-të të Partisë, Xi siguroi një mandat të tretë të paprecedentë si president duke e rrethuar veten me njerëz besnik.
“Shumë vende perëndimore prisnin që Kina të realizonte gradualisht demokracinë dhe një shoqëri të hapur përmes reformave të orientuara nga tregu dhe integrimit në sistemin ekonomik ndërkombëtar, por kjo pritshmëri nuk u realizua”, tha Teng për DW.
“Ky rezultat i shtyu vendet perëndimore të largohen nga politika e angazhimit dhe ndryshimi i mjedisit ndërkombëtar ka ndikuar gjithashtu thellësisht në zhvillimin politik dhe ekonominë e Kinës”, shtoi ai.
Shtrëngimi i kontrollit mbi shoqërinë
Përveç përqendrimit të pushtetit rreth tij, Xi ka forcuar gjithashtu kontrollin mbi shoqërinë civile dhe ka intensifikuar goditjen e tij ndaj komuniteteve të ndryshme gjatë dhjetë viteve të fundit. Në vitin 2015, autoritetet arrestuan qindra avokatë të të drejtave të njeriut në të gjithë Kinën, disa prej të cilëve u burgosën ndërsa të tjerëve iu hoqën licencat për trajtimin e çështjeve të ndjeshme.
Për më tepër, Kina filloi të vendosë një numër të madh ujgurësh dhe pakicash të tjera etnike në Xinjiang në kampe internimi në vitin 2017. Kombet e Bashkuara vlerësojnë se më shumë se një milion ujgurë mund të jenë shënjestruar në këtë fushatë. Pavarësisht dënimeve të përsëritura nga grupet e të drejtave të njeriut dhe qeveritë e huaja, Kina i ka karakterizuar këto kampe si “qendra të trajnimit profesional” dhe pretendon se qëllimi i këtyre programeve është “luftimi i ekstremizmit”.
Ambicia ndërkombëtare e Xi
Ndërsa ai u fokusua në konsolidimin e autoritetit të tij në vend gjatë dekadës së fundit, Xi gjithashtu nisi një sërë nismash ambicioze ndërkombëtare për të zgjeruar ndikimin global të Kinës. Ai inicioi iniciativën masive, shumë miliarda dollarëshe, një brez dhe një rrugë, lehtësoi zgjerimin e Pekinit në Detin e Kinës Jugore dhe përdori levën ekonomike të Kinës për të thelluar ndikimin e saj në sistemin e OKB-së. Stili agresiv i diplomacisë që u shfaq gjatë mbretërimit të Xi është bërë i njohur si “diplomacia e luftëtarëve ujk”, e cila perceptohet shumë ndryshe brenda dhe jashtë vendit.
Wang nga NCCU tha se ngritja e Xi në pushtet ka përkeqësuar konkurrencën midis Kinës dhe ShBA-së, pasi stili diplomatik agresiv i Pekinit ngjalli shqetësim te Shtetet e Bashkuara.
“Agresioni kinez në Detin e Kinës Lindore, Detin e Kinës Jugore dhe ngushticën e Tajvanit kanë alarmuar SHBA-në dhe vendet e tjera fqinje”, tha ai për DW.
Përtej ngushticës së Tajvanit, analistët mendojnë se ndryshimi më i madh që ka sjellë Xi është shtyrja e paqartësisë politike të pozicionit të Pekinit në lidhje me bashkimin me Tajvanin.
Asnjë optimizëm demokratik në horizont
Ndërsa Kina hyn në pesë vjet të tjera nën sundimin e Xi, studiuesi kinez Teng Biao nuk mendon se Xi do të lehtësojë kontrollin e tij mbi shoqërinë dhe as nuk mendon se do të ketë ndonjë përpjekje për të përmirësuar situatën e të drejtave të njeriut ose sundimin e ligjit në Kinë.
“Ai [Xi] do të refuzonte kategorikisht çdo mundësi apo propozim për ta çuar Kinën drejt demokracisë kushtetuese”, tha Biao për DW.
“Megjithatë, ai gjithashtu përballet me dilemën për të gjetur ekuilibrin midis stabilitetit ekonomik dhe politik. Ekonomia kineze ishte tashmë në vështirësi të mëdha për shkak të disa politikave që ai ka zbatuar, duke përfshirë strategjitë zero-COVID dhe goditjen ndaj sipërmarrësve privatë. Si rezultat, mund të ketë “paqëndrueshmëri politike” në horizont”, tha Teng.
Por, “kur të jetë koha për të zgjedhur midis të dyjave, si Xi ashtu edhe udhëheqësit më të lartë në CCP do t’i japin përparësi stabilitetit të regjimit”, tha ai./UBTNews/
Lajmet nga UBT3 months ago
Aktualitet2 weeks ago
Kërkime2 months ago
Aktualitet2 months ago