Lajmet

Si ndryshoi Kina që nga ardhja në pushtet e presidentit Xi Jinping?

Pak pasi erdhi në pushtet, Xi filloi një seri fushatash kundër korrupsionit.

Published

on

Kur Xi Jinping mori detyrën, pothuajse një dekadë më parë, kishte pritshmëri se ai do të ishte reformator, por ndërsa filloi të forcojë kontrollin mbi shoqërinë dhe të intensifikojë goditjet ndaj sektorëve të ndryshëm, udhëheqësit ndërkombëtarë dhe vëzhguesit e Kinës e kuptuan shpejt se gjërat do të ishin ndryshe.

Pak pasi erdhi në pushtet, Xi filloi një seri fushatash kundër korrupsionit, duke synuar kundërshtarët politikë dhe duke konsoliduar kontrollin e tij mbi Partinë Komuniste Kineze (PKK).

“Që nga fillimi, ai përdori fushatat selektive kundër korrupsionit për të larguar kundërshtarët politikë”, tha Hsin-Hsien Wang, një ekspert i politikës kineze në Universitetin Kombëtar Chengchi (NCCU) në Tajvan.

“Përveç kësaj, ai u përpoq gjithashtu të institucionalizonte përqendrimin e tij të pushtetit”, tha Wang për DW.

“Ndryshe nga udhëheqësit e tjerë autoritarë, të cilët arrijnë përqendrimin e pushtetit nëpërmjet shtypjes, Xi krijoi institucione të reja për të zgjeruar fushën e pushtetit të tij. Këto lëvizje ndihmojnë për të institucionalizuar më tej autoritetin e tij”, deklaroi ai tutje.

Mendimi i Xi Jinping

Përveç përqendrimit të pushtetit, Xi gjithashtu rriti përpjekjet për të promovuar konceptin e “Ëndrrës së Kinës” duke përcaktuar ideologjinë e tij të markës “Mendimi Xi Jinping” si parimin udhëzues për partinë.

“Ai kreu reforma të ndryshme”, vazhdoi Wang. “Për sa i përket ideologjisë dhe statusit të tij historik, ai prezantoi “Mendimin Xi Jinping” dhe miratoi shumë ligje”.

Doktrina e Mendimit Xi Jinping shihet si një plan për konsolidimin dhe forcimin e pushtetit në tre nivele: për kombin, partinë dhe për vetë Xi.

Për të krijuar trashëgiminë e tij brenda CCP, Xi inicioi një proces të ndërlikuar të heqjes së disa paradigmave nga “epoka e reformës dhe hapjes” duke ruajtur tipare të tjera nga ajo periudhë e veçantë në historinë kineze.

“Ai po përshkron një rrugë që është e ndryshme nga Deng Xiaoping, e cila theksohet nga konceptet kryesore si ‘prosperiteti i përbashkët”, shpjegoi Wang.

“Ai po largohet nga trashëgimia e Dengit, ndërsa krijon trashëgiminë e vetë Xi Jinping”, deklaroi ai tutje.

Ekspertë të tjerë mendojnë se Xi përdori dekadën e fundit për ta kthyer udhëheqjen kolektive të CCP në një udhëheqje personale.

“Ky është ndryshimi më i madh në strukturën shoqërore dhe politike të Kinës që kur Xi erdhi në pushtet”, tha Teng Biao, një studiues ligjor kinez me bazë në Shtetet e Bashkuara.

“Ndërsa CCP ka kontrolluar Kinën që nga viti 1949, momenti i reformës që nga fillimi i viteve 1990 është mbytur nga Xi”, shtoi ai.

Për të konsoliduar edhe më tej pushtetin e tij në CCP, Kongresi Popullor Kombëtar i Kinës hoqi kufizimet e mandatit presidencial. Dhe pas Kongresit të 20-të të Partisë, Xi siguroi një mandat të tretë të paprecedentë si president duke e rrethuar veten me njerëz besnik.

“Shumë vende perëndimore prisnin që Kina të realizonte gradualisht demokracinë dhe një shoqëri të hapur përmes reformave të orientuara nga tregu dhe integrimit në sistemin ekonomik ndërkombëtar, por kjo pritshmëri nuk u realizua”, tha Teng për DW.

“Ky rezultat i shtyu vendet perëndimore të largohen nga politika e angazhimit dhe ndryshimi i mjedisit ndërkombëtar ka ndikuar gjithashtu thellësisht në zhvillimin politik dhe ekonominë e Kinës”, shtoi ai.

Shtrëngimi i kontrollit mbi shoqërinë

Përveç përqendrimit të pushtetit rreth tij, Xi ka forcuar gjithashtu kontrollin mbi shoqërinë civile dhe ka intensifikuar goditjen e tij ndaj komuniteteve të ndryshme gjatë dhjetë viteve të fundit. Në vitin 2015, autoritetet arrestuan qindra avokatë të të drejtave të njeriut në të gjithë Kinën, disa prej të cilëve u burgosën ndërsa të tjerëve iu hoqën licencat për trajtimin e çështjeve të ndjeshme.

Për më tepër, Kina filloi të vendosë një numër të madh ujgurësh dhe pakicash të tjera etnike në Xinjiang në kampe internimi në vitin 2017. Kombet e Bashkuara vlerësojnë se më shumë se një milion ujgurë mund të jenë shënjestruar në këtë fushatë. Pavarësisht dënimeve të përsëritura nga grupet e të drejtave të njeriut dhe qeveritë e huaja, Kina i ka karakterizuar këto kampe si “qendra të trajnimit profesional” dhe pretendon se qëllimi i këtyre programeve është “luftimi i ekstremizmit”.

Ambicia ndërkombëtare e Xi

Ndërsa ai u fokusua në konsolidimin e autoritetit të tij në vend gjatë dekadës së fundit, Xi gjithashtu nisi një sërë nismash ambicioze ndërkombëtare për të zgjeruar ndikimin global të Kinës. Ai inicioi iniciativën masive, shumë miliarda dollarëshe, një brez dhe një rrugë, lehtësoi zgjerimin e Pekinit në Detin e Kinës Jugore dhe përdori levën ekonomike të Kinës për të thelluar ndikimin e saj në sistemin e OKB-së. Stili agresiv i diplomacisë që u shfaq gjatë mbretërimit të Xi është bërë i njohur si “diplomacia e luftëtarëve ujk”, e cila perceptohet shumë ndryshe brenda dhe jashtë vendit.

Wang nga NCCU tha se ngritja e Xi në pushtet ka përkeqësuar konkurrencën midis Kinës dhe ShBA-së, pasi stili diplomatik agresiv i Pekinit ngjalli shqetësim te Shtetet e Bashkuara.

“Agresioni kinez në Detin e Kinës Lindore, Detin e Kinës Jugore dhe ngushticën e Tajvanit kanë alarmuar SHBA-në dhe vendet e tjera fqinje”, tha ai për DW.

Përtej ngushticës së Tajvanit, analistët mendojnë se ndryshimi më i madh që ka sjellë Xi është shtyrja e paqartësisë politike të pozicionit të Pekinit në lidhje me bashkimin me Tajvanin.

Asnjë optimizëm demokratik në horizont

Ndërsa Kina hyn në pesë vjet të tjera nën sundimin e Xi, studiuesi kinez Teng Biao nuk mendon se Xi do të lehtësojë kontrollin e tij mbi shoqërinë dhe as nuk mendon se do të ketë ndonjë përpjekje për të përmirësuar situatën e të drejtave të njeriut ose sundimin e ligjit në Kinë.

“Ai [Xi] do të refuzonte kategorikisht çdo mundësi apo propozim për ta çuar Kinën drejt demokracisë kushtetuese”, tha Biao për DW.

“Megjithatë, ai gjithashtu përballet me dilemën për të gjetur ekuilibrin midis stabilitetit ekonomik dhe politik. Ekonomia kineze ishte tashmë në vështirësi të mëdha për shkak të disa politikave që ai ka zbatuar, duke përfshirë strategjitë zero-COVID dhe goditjen ndaj sipërmarrësve privatë. Si rezultat, mund të ketë “paqëndrueshmëri politike” në horizont”, tha Teng.

Por, “kur të jetë koha për të zgjedhur midis të dyjave, si Xi ashtu edhe udhëheqësit më të lartë në CCP do t’i japin përparësi stabilitetit të regjimit”, tha ai./UBTNews/

Lajmet

Kurti merr pjesë në Forumin Ekonomik në Davos, pritet nënshkrimi i Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë me EFTA-n

Published

on

By

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka udhëtuar sot (e martë) për në Zvicër, ku do të marrë pjesë në Forumin Ekonomik Botëror në Davos.

Sipas njoftimit të Zyrës së Kryeministrit, në Davos do të nënshkruhet Marrëveshja e Tregtisë së Lirë me vendet anëtare të EFTA-s (Shoqatës Evropiane të Tregtisë së Lirë).

“Kosova është i vetmi vend në rajon që përveç negocimit për tregti të mallrave, ka negociuar edhe për tregti të shërbimeve me EFTA-n. Kjo marrëveshje do të krijojë mundësi të reja për prodhuesit dhe kompanitë tona vendore dhe do të forcojë partneritetin ekonomik dhe tregtar ndërmjet vendit tonë dhe Norvegjisë, Zvicrës, Lihtenshtajnit dhe Islandës si shtete anëtare të EFTA-s”, thuhet në njoftim.

Sipas komunikatës, gjatë qëndrimit atje, kryeministri Kurti gjithashtu do të ketë takime me përfaqësues shtetërorë të vendeve mike e partnere dhe me investitorë potencialë, si dhe do të marrë pjesë në panelin e diskutimit me titull “Demokracitë e qëndrueshme në një epokë të ndryshimit” dhe panelin “Inteligjenca Artificiale për Njerëzimin: inovacioni etik në epokën e Inteligjencës”. Të dy këto panele do të mbahen në Shtëpinë e Kosovës (House of Kosova) në Davos e cila është hapur për herë të parë.

Në Forumin Ekonomik në Davos marrin pjesë edhe ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari dhe ministrja e Ekonomisë, Artane Rizvanolli.

Në samitin e sivjetshëm pritet pjesëmarrja e 3 mijë personave si biznesmenë, politikanë, akademikë dhe përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile nga më shumë se 130 vende, përfshirë dhe nga Ballkani, ndërsa 60 krerë të shteteve dhe qeverive do të mbajnë fjalime.

Në këtë periudhë kur ekonomia globale po përjeton një ndryshim paradigme, në samit do të diskutohet se si të rivendoset rritja, si të përfitohet nga teknologjitë e reja dhe mënyrat për të forcuar qëndrueshmërinë sociale dhe ekonomike në 220 sesione të ndryshme.

Në sesione, folësit do të ndajnë vlerësimet e tyre mbi politikat e reja të SHBA-së, fragmentimin që është shfaqur si rezultat i dobësimit gradual të bashkëpunimit global, politikat tregtare, inteligjenca artificiale dhe digjitalizimi, transformimi i energjisë së pastër, lufta kundër ndryshimeve klimatike, politikat monetare të bankave qendrore, normat e interesit dhe inflacioni.

Takimi vjetor i Forumit Ekonomik Botëror në Davos ka nis dje dhe zgjatë deri më 24 janar. Sipas një njoftimi në faqen zyrtare të Forumit Ekonomik Botëror thuhet se takimi vjetor 2025 mbledh liderët globalë për të adresuar sfidat kryesore globale dhe rajonale./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​Akulli, rrezik për banorët e një ndërtese në Bregu Diellit

Published

on

By

Të martën, Policia e Kosovës ka bllokuar rrugën “Preng Doçi”, në lagjen Bregu i Diellit për shkaqe të rrezikshmërisë së akullit të krijuar në një ndërtesë.

Vendi u rrethua derisa punëtorët e “Dardaniaa SHPK”, kompani për mirëmbajtjen e rrugëve dhe trotuareve, larguan akullin.

Temperaturat e ulëta kanë krijuar akull të mëdhenj, gjë që sipas banorëve mund të rrezikojnë jetën e tyre.

Këtë çështje e ka komentuar edhe drejtori për Siguri dhe Emergjenca, Lulzim Fushtica. Ai ka thënë se kjo dukuri ka ardhur nga pakujdesia e banorëve të asaj ndërtese.

“Ne dje kemi dërguar inspektorët e drejtorisë për emergjenca dhe siguri, po ashtu edhe shërbimin e zjarrfikësve bashkë me kompaninë për intervenime emergjente. Sot kemi filluar me largimin e akullit që është në ndërtesë, e cila ka ardhur si pasojë e pakujdesisë nga banorët e ndërtesës dhe kjo paraqet jashtëzakonisht shumë rrezik për banorët dhe kalimtarët e rasti, pasi që mund të lëndohen me këputjen e ndonjë cope akulli deri në fatalitet”, ka deklaruar Fushtica.

Drejtori për Siguri dhe Emergjenca thotë, se çdo ditë kanë inspektime në kryeqytet dhe presin thirrje nga qytetarët për raste të tilla që të intervenohet sa më shpejtë.

Continue Reading

Bota

Davos – Scholz: SHBA-ja do të mbetet një nga aleatet më të afërta dhe më të domosdoshme të Gjermanisë

Published

on

Në fjalimin e tij të mbajtur gjatë Forumit Ekonomik Botëror në Davos më 21 janar 2025, kancelari gjerman Olaf Scholz ka theksuar rëndësinë e vazhdimit të bashkëpunimit dhe partneritetit të ngushtë mes SHBA-së dhe Gjermanisë, pavarësisht zhvillimeve të mundshme politike në Shtetet e Bashkuara, duke përfshirë rikthimin e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë.

Scholz e ka cilësuar SHBA-në si një nga aleatët më të afërt dhe më të domosdoshëm për Gjermaninë, duke theksuar se kjo është një lidhje strategjike që është thelbësore për sigurinë dhe zhvillimin ekonomik të të dyja vendeve dhe të rajonit më të gjerë. Ai është shprehur se bashkëpunimi i vazhdueshëm mes SHBA-së dhe Gjermanisë është në interesin e përbashkët, duke nënvizuar se përpjekjet për të ndërtuar një partneritet të qëndrueshëm janë gjithashtu të rëndësishme për stabilitetin dhe paqen globale.

Një aspekt i rëndësishëm që ka përmendur Scholz në fjalimin e tij është se, edhe pse çdo ndryshim politik, siç ishte kthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë për një mandat të dytë, mund të shkaktojë pasiguri ose tensione, kjo nuk duhet të çojë në reagime të tepruara ose në “biseda të ëmbla” që synojnë të krijojnë njëfarë “mirënjohjeje” të rreme për liderët e huaj. Ai është shprehur se nuk duhet që çdo konferencë shtypi apo deklaratë nga Uashingtoni të shkaktojë debate të nxehta dhe ekzistenciale që mund të krijojnë ndasi të panevojshme.

Scholz ka nënvizuar se është e rëndësishme që Evropa dhe SHBA të mbeten të bashkuar dhe të përqendrohen në temat e përbashkëta të interesit si siguria, stabiliteti global dhe zhvillimi ekonomik, dhe se përpjekjet për të krijuar paqe dhe siguri në botë janë të domosdoshme. Ai theksoi gjithashtu se, pavarësisht qëndrimeve dhe retorikës së ndryshme që mund të pasojnë pas kalimit të pushtetit në SHBA, aleanca mes SHBA-së dhe Gjermanisë është një shtyllë kyçe për të siguruar një të ardhme të qëndrueshme për të dyja vendet dhe për botën në tërësi.

Në lidhje me pasigurinë e mundshme që mund të lindë nga rikthimi i Trump, Scholz ka theksuar se Gjermania dhe aleatët e saj evropianë janë të gatshëm të përballen me sfidat që mund të lindin, duke siguruar që aleanca transatlantike të mbetet e fortë dhe funksionale. Ai e përfundoi fjalimin e tij duke theksuar se bashkëpunimi dhe partneriteti i ngushtë me SHBA-në është thelbësor për paqen dhe sigurinë globale, si dhe për arritjen e një zhvillimi ekonomik të suksesshëm./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Subjektet politike me më së shumti vëzhgues për zgjedhjet e 9 shkurtit

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka akredituar 18 mijë e 163 vëzhgues të 21 subjekteve të ndryshme politike të cilat janë të certifikuara për pjesëmarrje në Zgjedhjet për Kuvendin e Kosovës, të cilat do të mbahen më 9 shkurt 2025.

Në mbledhjen e radhës të KQZ-së u bë e ditur se dy subjektet politike, Lëvizja Vetëvendosje (LVV) dhe Partia Demokratike e Kosovës (PDK) kanë aplikuar me numrin më të madh të vëzhguesve, me mbi 4 mijë.

Drejtori i Zyrës për Regjistrim, Certifikim dhe Kontrollin Financiar të Subjekteve Politike, Besnik Buzhala tregoi numrin e aplikuesve për vëzhgues nga 21 subjekte politike.

“Janë gjithsej 21 subjekte politike. Numri i vëzhguesve të subjekteve politike në total është 18 mijë e 163. Po filloj me Lidhjen Demokratike të Kosovës me gjithsej 3 mijë e 693 vëzhgues. Kosova Demokratik Turk Partisi me 257 vëzhgues…Serbska Lista me 290 vëzhgues. Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Nisma Socialdemokrate me 3 mijë e 571 vëzhgues. Koalicioni për Familje me 253 vëzhgues… Lëvizja Vetëvendosje ka aplikuar me gjithsej 4 mijë e 356 vëzhgues, të cilët nuk janë kandidatë përpos zgjedhor në Kosovë dhe të gjithë vëzhguesit janë në listën përfundimtare të votuesve…Partia Demokratike e Kosovës ka aplikuar me gjithsej 3 mijë e 939 vëzhgues, janë të grupit të dytë. Nëse përfshihen edhe vëzhguesit e grupit të parë, që kanë qenë 95. Në total janë 4 mijë e 34 vëzhgues”, tha Buzhala.

Përveç kësaj, ndër pikat e rendit të ditës ishte edhe miratimi i rekomandimit të sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të Avokatit të Popullit për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës.

Anëtari i KQZ-së, Arianit Elshani tha se janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovës dhe institucionet e tjera për shfrytëzimin e kësaj hapësire.

“Këshilli për Operacione Zgjedhore ka shqyrtuar rekomandimin e sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të avokatit të popullit. Për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës. Bëhet fjalë për zarfe dhe fletëvotimet. Ky proces do të fillojë me pranimin e pakove postare, në këtë rast që arrijnë në Kosovë. Përmes postës të trajtohen, të vlerësohen dhe të pranohen në ambientet e mësipërme. Nevojitet që të lëshohet një vendim. Janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovë dhe të tjerat”, tha Elshani.

Po ashtu, anëtarët e KQZ-së miratuan pikën sipas të cilës transporti i materialit zgjedhor nga qendrat komunave drejt këshillave të vendvotimit të bëhet përmes kombibusëve dhe kamionëve, e jo me mjete private të kryesuesve.

“Ne në rregullat zgjedhore kemi paraparë që transportimi i materialeve zgjedhore, i kutive të bëhet nga kryesuesit bashkë me Policinë e Kosovës. Por të bëhet me automjetet e tyre private. Duke parë vështirësitë që kanë në raport me gjetjet e këtyre, ka raste kryesuesi ose anëtarët e Këshillit të vendvotimit nuk kanë vetura ose nuk dëshirojnë të shfrytëzojnë veturën e tyre për këtë. Kemi vendosur t’i rikthemi asaj praktikës së mëhershme, që të mundësohet gjetja e kombibusëve dhe kamionëve të cilët do të mundësojë shërbimin e transportit të materialit zgjedhor nga qendra komunale e drejt këshillave të vendvotimit dhe anasjelltas”, potencoi Elshani.

Ndër të tjera, u aprovuan kërkesat që të bëhet zëvendësimi i anëtarit të komisionit komunal të zgjedhjeve në komunën e Deçanit, Isuf Mehemetaj me Lirije Turkaj Bufaj.

Gjithashtu, KQZ miratoi ndërrimin e lokacionit të qendrës komunale të numërimit për komunën e Gjilanit dhe të Skenderajt.

Në Gjilan u vendos që të zhvendoset në palestrën sportive “Bashkim Selishta”. Ndërkaq në Skenderaj u miratua që të zhvendoset në sallën e Edukatës Fizike në Shkollën e Mesme Teknike “Anton Çeta”. Zgjedhjet parlamentar në Kosovë mbahen më 9 shkurt.

Continue Reading

Të kërkuara