Shëndeti

Si kurohet pagjumësia?

Janë disa mënyra për këtë.

Published

on

Pagjumësia si kurohet? Është pyetja e parë që drejtohet nga dikush që vuan në mënyrë të vazhdueshme nga mungesa e gjumit.

  • Higjena e gjumit
  • Mbaj orar gjumi
  • Krijo një rutinë relaksuese para gjumit
  • Fik pajisjet elektronike para gjumit
  • Ushtrohu rregullisht
  • Kufizo marrjen e kafeinës
  • Terapi për pagjumësi
  • Medikamente për pagjumësi

1. Higjena e gjumit

Një dhomë e freskët, e errët dhe e qetë mund t’ju ndihmojë të bini dhe të qëndroni në gjumë.

Për shumicën e njerëzve, temperatura e dhomës së gjumit midis 15,6°C dhe 19,4°C, është temperatura optimale për të fjetur.

Është gjithashtu e rëndësishme të siguroheni që të keni një dyshek, jastëk dhe çarçafë të rehatshëm. Sa më rehat të jeni, aq më lehtë do të jetë të flini gjumë.

2. Orar gjumi

Përpiquni të flini dhe të zgjoheni pothuajse në të njëjtat orë çdo ditë – edhe gjatë fundjavave. Kjo përforcon ciklin e gjumit të trupit tuaj (ora e brendshme), e cila mund ta bëjë më të lehtë për ju të bini në gjumë dhe të zgjoheni çdo ditë.

Respektimi i një orari të qëndrueshëm mund të ndihmojë gjithashtu në uljen e përgjumjes gjatë ditës.

3. Krijo një rutinë relaksuese para gjumit

Një rutinë relaksuese para gjumit ju ndihmon të relaksoheni në mënyrë që të jeni gati për të fjetur.

Koha më e mirë për të filluar rutinën është rreth 30 deri në 60 minuta para se të shkoni në shtrat.

Rutina juaj mund të përfshijë çdo gjë që ju bën të ndiheni më të relaksuar, përveç nëse përfshin një pajisje që lëshon dritë blu.

4. Fik pajisjet elektronike para gjumit

Pajisjet elektronike si telefoni juaj lëshojnë dritë blu, e cila mund zvogëlon nivelet e melatoninës në trupin tuaj.

Melatonina është një kimikat që kontrollon ciklin tuaj të gjumit/zgjimit. Kur nivelet tuaja të melatoninës bien, mund të jetë më e vështirë të bini në gjumë.

Pajisjet që lëshojnë dritë blu, ju shpërqendrojnë, duke e mbajtur trurin tuaj vigjilent, duke e bërë të vështirë rënien në gjumë.

Njoftimet e mesazheve, zhurma dhe drita që mund të ndizet papritmas në mes të natës mund t’ju zgjojnë për një moment, duke çuar në një gjumë të ndërprerë.

5. Ushtro rregullisht

Vetëm 30 minuta ushtrime aerobike në ditë mund të përmirësojnë cilësinë e gjumit, si dhe shëndetin tuaj të përgjithshëm.

Nëse mund të ushtroheni jashtë, kjo mund të rrisë përfitimet edhe më shumë, pasi ekspozimi ndaj dritës natyrale ndihmon në rregullimin e ciklit tuaj të gjumit.

Por nëse nuk mund të dilni jashtë, mos u shqetësoni. Edhe stërvitja e rregullt në ambiente të mbyllura mund t’ju ndihmojë të flini më mirë.

Thjesht shmangni ushtrimet brenda një ose dy orësh nga koha e gjumit, pasi mund të rrisë nivelin tuaj të energjisë dhe temperaturën e trupit, gjë që mund ta bëjë më të vështirë rënien në gjumë.

6. Kufizo marrjen e kafeinës

Efektet e kafeinës mund të zgjasin 3 deri në 7 orë pasi e keni konsumuar atë. Kjo do të thotë që filxhani i kafesë pasdite mund t’ju mbajë zgjuar dhe vigjilentë shumë më gjatë se sa do të dëshironit.

Mbani në mend se të gjithë kanë një tolerancë të ndryshme ndaj kafeinës.

Disa njerëz mund të jenë në gjendje të konsumojnë deri në mesditë, ndërsa të tjerë mund t’ju duhet ta ndërpresin marrjen në mëngjes në mënyrë që të flenë lehtë.

Sa më pak kafeinë të konsumoni, aq më të ndjeshëm mund të jeni ndaj efekteve të saj.

7. Terapi për pagjumësi

CBT konsiderohet një trajtim i linjës së parë për pagjumësinë, sepse nuk ka efekte anësore si mjekimi.

CBT fokusohet në përcaktimin e anktheve që njerëzit me pagjumësi kanë dhe më pas zëvendësimin e këtyre anktheve me besime dhe qëndrime më të shëndetshme.

8. Medikamente për pagjumësi

Para se të merrni ndonjë ilaç për pagjumësinë, sigurohuni që të konsultoheni me mjekun tuaj.

Për shumë njerëz, mjekimi është zgjidhja e fundit nëse alternativat më lart, nuk kanë qenë efektive në përmirësimin e gjumit.

Një alterantivë tjetër janë dhe qetësuesit bimor pa recetë. Këtu mund të përfshini çajra të ndryshëm me shije të mirë.

Konkluzion

Nëse po kërkoni se si pagjumësia kurohet, jeni në vendin e duhur për të marrë përgjigjje dhe për të filluar me aplikimin e hapave ndihmues.

Trajtimi i pagjumësisë kronike përfshin dy objektiva kryesore:

Përmirësimin e cilësisë dhe kohëzgjatjes së gjumit;

Reduktimin e shqetësimeve të pagjumësisë gjatë ditës;

Çdo ndryshim që kërkoni të bëni në jetë, kërkon angazhimin tuaj. Filloni me kthimin e dhomës tuaj të gjumit në një ambient të qetë, të pastër dhe me temperaturë mesatare. Më pas kaloni tek reduktimi i dritës blu të elektronikeve, ushqimi i mirë deri tek ushtrimet fizike dhe relaksuese.

Nëse sërish keni vështirësi, kërkoni ndihmë profesionale nga mjeku apo psikologu juaj.

Shëndeti

Jo gjithmonë kremi kundër diellit ju mbron nga ai

Published

on

Një krem i njohur kundër diellit mund të mos funksionojë, duke e lënë lëkurën e pambrojtur ndaj kancerit të lëkurës, sipas një raporti të ri.

Organizata britanike për mbrojtjen e konsumatorëve Which? testoi 15 produkte kundër diellit nga; Boots, Garnier dhe Nivea, dhe alternativa tjera më të lira.

Një produkt që kushton  2.99 £ nga një supermarket kaloi me sukses testet rigoroze të sigurisë, një tjetër që kushton 28 £ dështoi të përmbushë standardet e industrisë.  Përdoruesit e këtij kremi mund të mos jenë të mbrojtur siç mendojnë nga rrezet, duke i vënë në rrezik për zhvillimin e kancerit të lëkurës.

Kremi është Ultrasun Family SPF30, një produkt i shitur në shumë dyqane të mëdha dhe që promovohet si “i përsosur për të gjithë familjen”, veçanërisht për fëmijët me lëkurë të ndjeshme. Por, ky krem dështoi në dy teste të ndara që matën faktorin e mbrojtjes nga dielli (SPF) dhe mbrojtjen ndaj rrezeve UV.

Në testin e parë, shkencëtarët aplikuan një sasi të vogël të kremit në shpinën e vullnetarëve dhe i ekspozuan ndaj një lampe që simulonte rrezet e diellit.

Më pas matën kohën që i duhej lëkurës për t’u skuqur, në testin tjetër, përhapën kremin në një pllakë xhami për të matur sasinë e rrezeve UV që absorboheshin. Që një produkt të kalonte testin, duhej të siguronte të paktën një të tretën e nivelit të mbrojtjes SPF të deklaruar.

Nëse produkti nuk arrinte ta kalonte testin në përpjekjen e parë, testi përsëritej. Nëse e kalonte herën e dytë, bëhej një provë e tretë, çdo produkt që dështon dy herë në total, klasifikohej si “Mos e Bli”. Zëdhënësja e Which?, Natalie Hitchins, paralajmëroi se konsumatorët duhet të jenë të kujdesshëm ndaj produkteve që nuk garantojnë mbrojtjen e premtuar.

“Është shqetësuese që disa kremra të njohur mund të rrezikojnë familjet duke mos ofruar nivelin e deklaruar të mbrojtjes nga dielli,” tha ajo. “Rezultatet tona tregojnë se nuk është e nevojshme të shpenzosh shumë për të qenë i sigurt në diell.”

Kompania Ultrasun u mbrojt duke thënë se është plotësisht e sigurt në metodat e saj të testimit, të cilat, sipas tyre, i tejkalojnë standardet e industrisë.

Ata deklaruan: “Testimet tona të pavarura dhe të shqyrtuara nga ekspertë tregojnë se produkti jonë arrin një SPF real prej 31.4 dhe mbrojtje ndaj UVA prej 13.1, që përkthehet në 92% thithje të rrezeve UVA.”

Një tjetër produkt që përfundoi në listën “Mos e Bli” ishte Morrisons Moisturising Sun Spray SPF30, që kushton 3.75 £.

Kompania tha se po shqyrton të dhënat dhe po bashkëpunon me furnitorët për teste të mëtejshme.

Produktet që e kaluan testin përfshijnë:

Lacura Sensitive Sun Lotion SPF50+ nga Aldi – vetëm 2.99 £ (fitues i çmimit “Vlerë e Shkëlqyer” nga Which?)

Cien Sun Spray SPF30 nga Lidl – 3.79 £

Soltan Protect & Moisturise nga Boots – 5.50 £

Nivea Sun Protect and Moisture SPF30 – 7.90 £

Sainsbury’s Sun Protect Moisturising Lotion SPF30 – 5.50 £

Raporti vjen disa ditë pasi Kelsey Parker, 34 vjeç, u përball me kritika pasi pranoi se nuk u vendos krem kundër diellit fëmijëve të saj. Në podcast-in Mum’s The Word, ajo tha:

“Fëmijët e mi nuk digjen dhe unë besoj se kremrat e diellit shkaktojnë kancer.”

Ajo tha se përdor vetëm kremra organikë të përgatitur në shtëpi me dyllë blete, dëgjuesit e kritikuan për përhapje të informacionit të rrezikshëm, duke e quajtur deklaratën “të papërgjegjshme dhe të dëmshme”. Ekspertët mjekësorë thonë se nuk ka asnjë provë që kremrat kundër diellit shkaktojnë kancer.

Dr Bav Shergill, dermatolog në Queen Victoria Hospital në Londër, deklaroi: “Kremrat janë mënyra më e sigurt dhe më efektive për të mbrojtur lëkurën nga djegiet dhe dëmtimet nga dielli.”

Kremrat përmbajnë filtra mineralë dhe kimikë të UV. Filtrat mineralë krijojnë një pengesë fizike që reflekton rrezet UV, ata kimikë i thithin rrezet dhe i shndërrojnë në nxehtësi. Disa studime në kafshë kanë sugjeruar se filtrat kimikë në doza të larta ndikojnë në hormonet, kjo nuk është vërtetuar tek njerëzit.

Shmangia e kremit diellor, ndërkohë, është vërtetuar se rrit rrezikun për kancer të lëkurës. Rreth 15,000 persona në Britani diagnostikohen çdo vit me melanomë – një formë e rrezikshme e kancerit të lëkurës.

Sipas Cancer Research UK, 87% e rasteve të melanomës mund të shmangen, pasi janë të shkaktuara nga ekspozimi ndaj rrezeve UV, nga dielli apo solariumet.

Sipas NHS, njerëzit duhet të përdorin krem diellor me të paktën SPF30 dhe të shmangin diellin nga ora 11:00 deri në 15:00 gjatë muajve mars-nëntor.

Continue Reading

Shëndeti

Pse rrushi i thatë nuk rekomandohet për të gjithë?

Published

on

Rrush i thatë përmban një sasi të madhe të lëndëve ushqyese, studime të shumta kanë treguar se konsumimi i një sasie më të vogël të saj sjell përfitime të shumta në trup.

Sidoqoftë, nuk rekomandohet për të gjithë. Ka disa arsye pse duhet të konsumoni rrush të thatë, ndoshta gjëja më e shëndetshme në lidhje me rrushin e thatë është se ndihmon për largimin e problemit të kapsllëkut.

Kjo ka të bëjë me faktin se vetëm 1/4 filxhan rrush i thatë mund të mburret me rreth dy gramë fibra, që është rreth shtatë për qind e vlerës ditore për shumicën e njerëzve. Kërkesat tuaja individuale për fibra gjithashtu varen nga mosha dhe gjinia juaj.

Reduktimi i rrezikut të anemisë

Anemia, e cila është shkaktuar nga mungesa e hekurit, është një nga mangësitë më të zakonshme të mineraleve në trup.  Më shumë se një e katërta e popullsisë së botës preket nga kjo mungesë. Anemia shfaqet kur zvogëlohet numri i qelizave të kuqe të gjakut dhe aftësia e gjakut për të mbajtur oksigjen, gjë që mund të lërë të ndiheni të lodhur dhe të dobët.

Në disa raste, ai madje mund të dëmtojë funksionin e trurit, përveç marrjes së suplementeve të hekurit, ju mund të rrisni nivelin e hekurit përmes dietës.

Rrushi i thatë nuk është burimi më i pasur i hekurit, gjysma e një filxhani me fruta të thata përmban 7 për qind të sasisë së rekomanduar ditore për gratë e moshës 19-50 vjeç, 18 miligramë, që rrezikohen nga mungesa e hekurit për shkak të menstruacioneve, mund të ndihmojnë rregullojnë hekurin, shkruan KP.

Rritja e niveleve të energjisë

Meqenëse rrushi përmban sasi të konsiderueshme sheqeri, një grusht rrush të thatë mund të jetë burim i mirë energjie. Është më mirë t’i hani në mëngjes me stomak bosh ose para një stërvitje për të cilën keni nevojë për energji shtesë, shkruan Eat This.

Rrushi i thatë është me antioksidues, përkatësisht fitonutrientë të njohur si fenole dhe polifenole. Këta antioksidues ndihmojnë në heqjen e radikaleve të lira nga gjaku, gjë që është e rëndësishme sepse ato mund të dëmtojnë qelizat dhe ADN-në tuaj.

Kjo çon në komplikime të mëdha, përfshirë sëmundjet e zemrës. Fatkeqësisht, rrushi i thatë ka një të metë. Ai është i pasur me sheqer dhe ndërsa kjo është e dobishme në disa situata, nuk është zgjidhje e mirë për njerëzit me diabet.

Në 1/4 filxhan rrush ka 26 gramë sheqer. Për njerëzit me diabet, veçanërisht diabetin e tipit 2, mund të rrisë rrezikun e hiperglicemisë ose sheqerit të lartë në gjak, andaj diabetikët duhet të kufizojnë sasinë e rrushit të thatë.

Continue Reading

Shëndeti

Çfarë i ndodh trupit tuaj kur ndaloni sheqerin vetëm për dy javë?

Published

on

A keni menduar ndonjëherë se çfarë ndodh me trupin tuaj nëse ndaloni sheqerin vetëm për dy javë?

Përtej përfitimeve të dukshme, ndryshimet e brendshme janë mahnitëse dhe ndikojnë drejtpërdrejt në mënyrën si ndiheni gjatë ditës.

Le të zbulojmë së bashku fazat që kalon trupi juaj gjatë kësaj periudhe transformuese.

Çfarë ndodh nëse ndaloni konsumimin e sheqerit për 2 javë?

Dita e parë dhe e dyta, niveli i sheqerit në gjak fillon të stabilizohet dhe do të vëreni më pak rënie energjie apo shpërthime të papritura.

Trupi juaj fillon të përdorë yndyrnat e grumbulluara për energji.

Dita 3 deri në të 6-tën, mund të përjetoni dhimbje koke, ndryshime të humorit e lodhje. Kjo ndodh se trupi po detoksifikohet e përshtatet, simptoma do të kalojnë.

Dita 7 deri në të 9-tën, shijet marrin një “reset.” Pllaka juaj e shijes bëhet më e ndjeshme ndaj aromave të lehta dhe do të vini re që frutat shijojnë më ëmbël se zakonisht.

Dita 10 deri në të 14-tën, energjia juaj rritet ndjeshëm dhe nuk do të keni më rënie të papritura të energjisë, vetëm një furnizim i qëndrueshëm dhe i pastër, pasi trupi juaj bëhet më efikas në djegien e yndyrnave si burim energjie.

Continue Reading

Shëndeti

Studim: Njihuni me ushqimin që ul yndyrën e mëlçisë me 40%

Published

on

Një dietë e kufizuar me kalori dhe jo me proteina të ulëta çoi në  reduktim prej 40% të yndyrës së akumuluar në mëlçi, sipas gjetjeve të një studimi gjerman që ekzaminoi efektin e modelit dietik në sëmundjen e mëlçisë yndyrore joalkoolike, shkaku i sëmundjeve kronike të mëlçisë në mbarë botën.

Ekipi hulumtues i Institutit Gjerman të Ushqyerjes Potsdam-Rehbruecke, i udhëhequr nga Dr. Olga Ramich e profesori Andreas Pfeiffer, kishin identifikuar në studimet e mëparshme se një dietë me proteina të lartë është më efektive se ajo me pak proteina, dhe në një studim të ri, tani hedh dritë mbi mekanizmin e funksionimit të kësaj diete të veçantë.

Sëmundja e mëlçisë dhjamore jo-alkoolike karakterizohet nga grumbullimi i yndyrës në mëlçi e shoqërohet me obezitet, diabetin e tipit 2, presionin e lartë të gjakut dhe çrregullimet e lipideve. Nëse nuk trajtohet, mbart rrezikun e zhvillimit të cirrozës së mëlçisë dhe mund të kërcënojë jetën e të sëmurit.

Shkaqet e sëmundjes variojnë nga një mënyrë jetese jo e shëndetshme, ngrënia e ushqimeve me yndyrë e sheqer, dhe mungesa e ushtrimeve fizike, deri te faktorët gjenetikë. Në studimin e ri, studiuesit shikuan si përmbajtja e proteinave në ushqime ndikon në sasinë e yndyrës së mëlçisë tek njerëzit obezë me sëmundje të mëlçisë yndyrore jo-alkoolike.

19 pjesëmarrës ndoqën një dietë me proteina të lartë ose të ulët për tre javë. Ata i’u nënshtruan një operacioni bariatrik për të trajtuar obezitetin gjatë të cilit u morën mostrat e mëlçisë. Analiza e mostrave tregoi se dieta me kalori të ulët dhe me shumë proteina reduktoi yndyrën e mëlçisë në mënyrë më efektive sesa dieta me kalori të ulët dhe me proteina të lartë. Në rastin e parë sasia e yndyrës u reduktua me 40%, ndërsa në rastin e dytë mbeti e pandryshuar.

Pjesëmarrësit në të dy grupet humbën gjithsej rreth pesë kilogramë.

“Nëse rezultatet vazhdojnë të konfirmohen në studime më të mëdha, rekomandimi për rritjen e marrjes së proteinave të kombinuara me një dietë të shëndetshme me pak yndyrë mund të gjejë rrugën e saj në mjekësi si pjesë e një trajtimi efektiv për mëlçinë e dhjamosur”, thotë Andreas Pfeiffer.

Studiuesit vlerësojnë se efekti pozitiv i kësaj diete qëndron në faktin se marrja, ruajtja dhe sinteza e yndyrës është e shtypur. Kjo sugjerohet nga analizat gjenetike të gjera të mostrave të mëlçisë të kryera më pas nga profesori Stephan Herzig dhe ekipi i tij në qendrën kërkimore Helmholtz Zentrum München.

Disa gjene përgjegjës për thithjen, ruajtjen dhe sintezën e yndyrës në mëlçi ishin më pak aktive pas dietës me proteina të lartë sesa pas dietës së ulët.

Në të njëjtën kohë, me rezultate befasuese u hetuan edhe mitokondritë, sipas Dr. Olga Ramich, e cila kreu studimin përkatës së bashku me kolegët e saj në Departamentin e Fiziologjisë dhe Metabolizmit të Energjisë të Institutit Gjerman të Ushqyerjes Potsdam-Rehbruecke.

“Aktiviteti mitokondrial ishte i ngjashëm në të dy grupet. Kjo na befasoi. Të hidhnim hipotezën se një dietë me proteina të lartë do të rriste aktivitetin mitokondrial e do kontribuonte në reduktimin e yndyrës së mëlçisë”, tha Susanne Klaus, kreu i Departamentit të Fiziologjisë dhe Metabolizmit të Energjisë.

Studiuesit u befasuan gjithashtu kur zbuluan se nivelet serike të faktorit të rritjes së fibroblasteve 21 ishin më të ulëta pas dietës me proteina të lartë që reduktonte yndyrën e mëlçisë sesa pas dietës me pak proteina.

Continue Reading

Të kërkuara