

Published
2 years agoon
By
Betim GashiTërmetet shkatërruese në Turqi kanë çrregulluar planet për zgjedhjet që do të mbahen në qershor, duke nxitur një debat të ashpër brenda Qeverisë së presidentit turk, Recep Tayyip Erdogan, dhe opozitës lidhur me mundësinë e shtyrjes së zgjedhjeve.
Edhe para se të ndodhte fatkeqësia natyrore – që ishte më vdekjeprurësja në historinë moderne të Turqisë – sondazhet kanë sugjeruar se do të ketë një garë të ngushtë në zgjedhjet presidenciale dhe parlamentare, shkruan REL.
Çfarë ndryshuan tërmetet?
Tërmetet shkatërruese të 6 shkurtit kanë vrarë të paktën 32.000 persona në jug të Turqisë, kanë shkatërruar dhjetëra mijëra ndërtesa dhe kanë nxitur një eksod nga rajoni i prekur nga kjo fatkeqësi natyrore. Të gjitha këto kanë hedhur dyshime mbi mundësinë e organizimit të zgjedhjeve në një afat të shkurtër kohor.
Vështirësitë logjistike janë të konsiderueshme në rajonin e prekur nga tërmetet, që është shtëpi e 13 milionë banorëve, pasi qindra mijëra personave u janë dëmtuar shtëpitë, ose shtëpitë e tyre janë të pasigurta për banim.
Muajin e kaluar, Erdogan duke tentuar që të zgjasë sundimin e tij dhe të subjektit së tij, Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim (AKP) për dekadën e tretë, tha se zgjedhjet do të mbahen në maj, një muaj më herët seç ishin paraparë.
Por, ditët e fundit, aleatët e tij kanë lënë të kuptohet se Erdogan do të kërkojë shtyrjen e organizimit të zgjedhjeve.
“Nuk mendoj se është koha për të folur për zgjedhje”, ka thënë një zyrtar i AKP-së, duke u thirrur në gjendjen e jashtëzakonshme që është shpallur për shkak të tërmeteve. “Duhet të ketë shtyrje”.
Ky zyrtar, i cili nuk pranoi që t’i publikohej identiteti pasi nuk ishte i autorizuar për të folur për këtë çështje, tha se nëntori duket se është koha më e arsyeshme për mbajtjen e zgjedhjeve, por për këtë çështje ende nuk është marrë ndonjë vendim.
Një tjetër zyrtar tha javën e kaluar se shkalla e shkatërrimit nga tërmetet paraqet “sfida serioze” në mbajtjen e zgjedhjeve në kohë.
A mund të shtyhen votimet?
Çdo përpjekje për të shtyrë zgjedhjet përballet me pengesa kushtetuese: Neni 78 i Kushtetutës turke thotë se Parlamenti mund të shtyjë zgjedhjet për një vit, por vetëm të rast të ndonjë lufte.
Ish-zëvendëskryeministri, Bulent Arinc, themelues i AKP-së të Erdoganit, të hënën bëri thirrje për shtyrje të votimeve, dhe tha se kushtetutat “nuk janë libra të shenjtë”.
“Zgjedhjet duhet të shtyhen menjëherë në mënyrë që burokracia shtetërore të mund të përqendrohet në ndihmën për qytetarët, që ata të mbyllin plagët. Kjo nuk është një zgjedhje, por është një nevojë”, tha Arinc.
Këto deklarata të ish-zëvendëskryeministrit turkm disa vëzhgues i kanë vlerësuar si një provë për të parë se cili është disponimi i publikut.
Çfarë ka thënë opozita?
Kemal Kilicdaroglu, lider i partisë kryesore opozitare, Partisë Popullore Republikane (CHP), ka hedhur poshtë mundësinë e shtyrjes së zgjedhjeve, duke thënë se Kushtetuta është shumë e qartë për këtë çështje.
“Askush nuk mund të krijojë një normë ligjore vetë, duke shpikur justifikime përtej Kushtetutës dhe ligjeve. Ka një Kushtetutë. Nëse ata thonë ‘Turqia është shtet ligjor’, nuk duhet të ketë shtyrje”, tha ai në një intervistë për Yetkin Report.
Ai tha se prioritet është caktimi i një date për zgjedhje dhe që Bordi i Lartë Zgjedhor të nisë përgatitjet për zgjedhje.
Megjithatë, opozita përballet me sfida të veta. Aleanca kryesore opozitare, e përbërë nga gjashtë parti, po kërkon që të largojë nga pushteti Erdoganin. Por, aleanca opozitare ende nuk ka njoftuar se me kë do të garojë për zgjedhjet presidenciale, dhe deri më tani ka pasur disa mospajtime për këtë çështje.
Një zyrtar nga Partia IYI, që është pjesë e aleancës opozitare, tha se opozita do të diskutojë për çështjen e kandidatit për president në javët në vijim.
Kush do të përfitonte nga shtyrja e zgjedhjeve?
Sondazhet para tërmeteve sugjeronin se zgjedhjet do të ishin sfida më e rëndë zgjedhore e Erdoganit deri më tani, teksa popullariteti i tij ka rënë për shkak të rritjes së kostos së jetesës dhe rënies së vlerës të monedhës kombëtare, lirës.
Tërmetet sjellin edhe më shumë paqartësi.
Qeveria po përballet me kritika lidhur me përgjigjen e parë dhe me organizimin e përgjigjes emergjente dhe Erdogani ka thënë se përgjigja nuk ishte aq e shpejt sa do të dëshironte. Ai ka shpallur gjendje të jashtëzakonshme për tre muaj në dhjetë provincat e prekura nga tërmetet.
Zyrtari i partisë AKP tha se pret që fatkeqësia të ndikojë që të ketë më pak vota për aleancën në pushtet, duke marrë parasysh dhimbjen dhe humbjen e jetës dhe të pronave të banorëve. “Ata do të duan të mbajnë dikë përgjegjës”, tha zyrtari.
Tërmetet kanë goditur rajonin që tradicionalisht ka mbështetur Erdoganin: Ai fitoi 55 për qind të votave në atë rajon në zgjedhjet presidenciale të vitit 2018, ndërkaq AKP dhe partnerët e kësaj partie fituan nivel të njëjtë të mbështetjes në zgjedhjet parlamentare.
Fatkeqësitë natyrore në të kaluarën kanë ndikuar në rezultatet zgjedhore.
Pas tërmetit të fuqishëm të vitit 1999, që la të vdekur 17.000 persona në veriperëndim të Turqisë, kritikat dhe përgjigja ndaj tragjedisë ishin faktorë që çuan në rrëzimin e Qeverisë së atëhershme – që paraprakisht kishte pasur mbështetje të madhe të publikut – gjë që ndihmoi në triumfin e AKP-së në zgjedhjet e vitit 2002.
A do të mund të garojë Erdogani?
Po ashtu është një debat i ashpër mes Qeverisë dhe opozitës nëse Erdogan mund të garojë sërish, duke pasur parasysh faktin se ai ka qenë president që nga viti 2014 dhe aktualisht është duke shërbyer në mandatin e dytë.
Profesori i Kushtetutës, Ibrahim Kaboglu, zëdhënës i CHP-së në Komisionin Kushtetues, tha se Erdogan mund të lejohet të garojë në zgjedhje vetëm nëse votimet mbahen para qershorit.
Kushtetuta lejon dy mandate për presidentët, por ata mund të garojnë për një mandat të tretë nëse Parlamenti thërret zgjedhje të parakohshme para përfundimit të mandatit të dytë presidencial.
Nëse Erdogan do të garojë pas këtij afati, atëherë duhet të ndryshohet Kushtetuta, tha Kaboglu.
“Por, një ndryshim i tillë kushtetues do të ishte vetëm për një individ. Diskutimi për një ndryshim të tillë do të jetë problematik”, tha ai./REL
Lajmet
LDK-ja dorëzoi lëndën në Gjykatë Kushtetuese
Published
4 hours agoon
July 4, 2025By
UBTnews
Lidhja Demokratike e Kosovës ka kërkuar nga Gjykata Kushtetuese vlerësimin e kushtetutshmërisë së seancës konstituive të datës 29 qershor dhe seancave pasuese, pas aktgjykimit të Kushtetueses më 26 qershor.
Shkëmb Manaj nga LDK, pasi dërgoi rastin në Gjykatë Kushtetuese akuzoi kryesuesin e seancës konstituive, deputetin Avni Dehari dhe LVV-në se s’po respektojnë vendimin e Kushtetueses.
Ai tha se aktgjykimin e 26 qershorit ndalohet votimi i fshehtë i kryekuvendarit, derisa kryesuesi dhe LVV-ja po insistojnë për një gjë të tillë.
Lëndë në kushtetuese për këtë çështje dërguan edhe nga Partia Demokratike e Kosovës.
PDK të enjten ka dorëzuar kërkesën zyrtare për vlerësimin e kushtetutshmërisë së veprimeve të ndërmarra gjatë seancës konstituive të Kuvendit të Kosovës të mbajtur më njëzet e nëntë qershor dhe vazhdimeve të saj më një dhe tre korrik 2025.
Kjo kërkesë, e paraqitur në emër të Grupit Parlamentar të PDK-së, konteston: Kërkesën për propozime për anëtarë të Komisionit për Votim të Fshehtë; Hedhjen në votim të këtij Komisioni; Vetë votimin e Komisionit; Ndërprerjen arbitrare të seancës pas mosmiratimit të Komisionit.
Kosova ka mbajtur zgjedhjet parlamentare më 9 shkurt por ende nuk është bërë konstituimi i Kuvendit.
Deri më tash janë bërë 41 përpjekje, të pasuksesshme, për konstituimin e Kuvendit.
Procesi ka ngecur të zgjedhja e kryetarit të Kuvendit për çka Lëvizja Vetëvendosje, në koalicion me Guxo dhe Alternativa, nuk po arrin t’i sigurojë 61 votat e nevojshme për ta zgjedhur Albulena Haxhiun.
LVV po kërkon që votimi për kryetar të Kuvendit të bëhet në mënyrë të fshehtë, por kjo po kundërshtohet nga partitë e tjera parlamentare.
Lajmet
IPK rekomandon suspendimin e tre zyrtarëve policorë në Suharekë
Published
4 hours agoon
July 4, 2025By
UBTnews
Inspektorati Policor i Kosovës bazuar në autorizimet ligjore i ka rekomanduar sot Policisë së Kosovës suspendimin për të zyrtarë policorë (një rreshter dhe dy zyrtarë policorë), të gjithë punonjës në Stacionin Policor në Suharekë, Drejtoria Rajonale e Policisë Prizren.
Sipas njoftimit, kjo kërkesë për suspendim përkohshëm dhe në interes të hetimit, mbështetet në rrethanat e krijuara nga vdekja tragjike e një të ndaluari si i dyshuar për një rast të dhunës në familje e i cili sipas të dhënave dhe hetimeve preliminare, dyshohet se është vetë-ngulfatur brenda dhomës së ndalimit në stacion policor.
“Bazuar në pozitat dhe përgjegjësitë konkrete të zyrtarëve në fjalë, dhe nga veprimet e ndërmarra hetimore, në këtë fazë ekziston dyshimi i arsyeshëm se me veprimet apo mosveprimet e tyre nga zyrtarët policorë mund të ketë pasur neglizhencë të mundshme në përmbushjen e detyrave zyrtare, veçanërisht në aspektin e garantimit të sigurisë së personit të ndaluar”, thuhet në njoftim.
Më tej thuhet se suspendimi i përkohshëm paraqet masë të përkohshme mbrojtëse, në funksion të dhe interes të garantimit të integritetit të hetimit që po zhvillohet lidhur me këtë rast, si dhe të shmangies së çdo ndikimi të mundshëm në procesin hetimor.
Po ashtu në njoftim thuhet se IPK në kuadër të autorizimeve ligjore dhe në koordinim të plotë me Prokurorinë e Shtetit, do të vazhdojnë të ndërmarrin edhe veprime të tjera hetimore drejt ndriçimit të plotë të të gjitha rrethanave që ndërlidhen me këtë rast që po trajtohet në këtë fazë si hetim i vdekjes.
Lajmet
Kurti uron ShBA-në: Qoftë e përhershme aleanca e shteteve tona dhe miqësia e ngushtë e popujve tanë
Published
5 hours agoon
July 4, 2025By
UBTnews
Kryeministri në detyrë, Albin Kurti, uroi Shtetet e Bashkuara të Amerikës në 249-vjetorin e Pavarësisë, duke theksuar mirënjohjen e thellë të Kosovës për partneritetin me ShBA-në.
“Jemi mirënjohës për miqësinë dhe krenarë për bashkëpunimin e patneritetin ndërmjet Republikës sonë dhe ShBA-ve në mbrojtjen e po atyre idealeve. Zhvillimi i kapaciteteve të Forcës së Sigurisë së Kosovës, mbështetja për Ukrainën kundër agresionit rus dhe strehimi i refugjatëve afganë dhe qytetarëve të vendeve të tjera në territorin e Kosovës, janë vetëm disa nga fushat në të cilat bashkërendimi i prioriteteve tona ka shënuar, dhe vazhdon të shënojë, progres të jashtëzakonshëm, si asnjëherë më parë“.
“Në emër të Republikës së Kosovës, gëzuar ditëlindjen e 249-të ShBA-ve dhe të gjithë amerikanëve! Qoftë e përhershme aleanca e dy shteteve tona dhe miqësia e ngushtë e popujve tanë”, shkroi në Facebook, Kurti.
Lajmet
Krasniqi uron 4 Korrikun: Amerika, shtylla e lirisë së Kosovës
Published
6 hours agoon
July 4, 2025By
UBTnews
Kryetari i PDK-së, Memli Krasniqi, uroi Shtetet e Bashkuara të Amerikës në 249-vjetorin e Pavarësisë.
Krasniqi tha se ShBA është më shumë se partner për Kosovës, duke theksuar se është shtylla e lirisë së vendit dhe shembulli më i mirë i demokracisë që frymëzon çdo ditë popujt e lirë.
“Sot festojmë bashkë me një mik të madh. Një aleat të vërtetë. Një shtet që na doli krah në ditët më të vështira dhe ishte me ne në ditët më të mira. Për Kosovën dhe popullin tonë, SHBA është më shumë se partner. Është shtylla e lirisë sonë dhe shembulli më i mirë i demokracisë që frymëzon çdo ditë popujt e lirë.
Kosova është mirënjohëse. PDK është krenare për këtë miqësi – dhe e vendosur ta thellojë më tej – vit pas viti. Urime SHBA! Urime të gjithë qytetarëve amerikanë, në Kosovë dhe kudo në botë! Gëzuar 4 Korriku!”, shkroi në Facebook, Krasniqi.

Gjashtë vite të fejuar dhe një vajzë së bashku, Katy Perry dhe Orlando Bloom konfirmojnë ndarjen

Kremlini: Një takim Putin-Trump është i nevojshëm, kërkon përgatitje të mirë

Vdekja e Diogo Jota-s: Liverpool merr vendimin, përjetëson fanellën me numrin 20

Çfarë ndodh nëse hani një qershi me krimb të fshehur brenda?

Skena më e famshme në “Pretty Woman” ka një gabim që askush nuk e ka vënë re

LDK-ja dorëzoi lëndën në Gjykatë Kushtetuese

Katz: Izraeli po ndërmerr hapa për të parandaluar kërcënimet iraniane

Zyrtare: Nico Williams rinovon me Athletic Bilbao deri në vitin 2035

Këto gjëra nuk duhet t’ia fshihni kurrë mjekut tuaj
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet3 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës