Aktualitet

Si funksionon sistemi zviceran i pensioneve dhe sa iu bie të merrni në vit?

Shtylla e parë: AHV (Sigurimi i të moshuarve dhe të mbijetuarve)

Published

on

Po planifikoni të dilni në pension në Zvicër apo dëshironi të siguroheni që jeni në një pozicion të mirë kur ta bëni këtë? Ja çfarë duhet të dini për daljen në pension në Zvicër.

Zviceranët dalin në pension relativisht herët, me një moshë pensioni 65 vjeç për burrat dhe për gratë.

Kjo ishte ndryshe deri në qershor 2021, kur mosha e pensionit për gratë u rrit nga 64 në 65 – megjithëse ky ndryshim nuk është zyrtarizuar ende (si në tetor 2021).

Zvicra ka një skemë të fortë pensionesh, megjithëse shuma që fitoni dhe vendosni në të gjatë kohës që jeni në Zvicër është thelbësore, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.

Ju gjithashtu mund ta ndërroni pensionin tuaj jozviceran me një zviceran në disa raste (shih më poshtë).

Sistemi i pensioneve zvicerane përbëhet nga tri shtylla: pensioni shtetëror, pensioni profesional dhe pensioni privat.

Shtyllat janë vendosur veçmas më poshtë.

Shtylla e parë: AHV (Sigurimi i të moshuarve dhe të mbijetuarve)

Shtylla e parë – e njohur ndryshe si AHV (Sigurimi i të moshuarve dhe të mbijetuarve) – kërkon të mbulojë kostot bazë të jetës dhe është e detyrueshme.

Kjo përfshin sigurimin e pleqërisë dhe sigurimin e të mbijetuarve (OASI/AHV/AVS), sigurimin e aftësisë së kufizuar (DI/IV/AI) dhe çdo përfitim shtesë (EL/PC).

Niveli varet nga një sërë faktorësh themelorë, duke përfshirë numrin e viteve që keni futur, shumën e të ardhurave tuaja dhe kreditet e kontributit.

Ju mund të merrni kredite kontributi për rritjen e fëmijëve ose për t’u kujdesur për njerëzit e tjerë.

Do të merrni pensionin e plotë të OASI në Zvicër nëse ju dhe punëdhënësi juaj keni kontribuar pa ndërprerje nga mosha 20 vjeçare deri në daljen në pension.

Gjithashtu ju lejohet të shtyni pensionin tuaj deri në pesë vjet, gjë që do të rrisë shumën që merrni çdo muaj.

Ai do të marrë parasysh një sërë faktorësh duke përfshirë vendin ku jetoni për t’ju dhënë një vlerësim, përcjell tutje albinfo.ch.

Shtylla e dytë: Pensioni profesional

Shtylla e dytë, pensioni profesional, përfshin gjithçka nga shtylla e parë dhe është e detyrueshme për punonjësit që fitojnë më shumë se 21,300 CHF në vit.

Qëllimi i këtij pensioni është të lejojë pensionistët të ruajnë stilin e tyre të mëparshëm të jetesës në pleqëri, ose nëse pësojnë aftësi të kufizuara.

Sa më shumë të kontribuoni në këtë pension, aq më shumë do të merrni në pension.

Së bashku, dy shtyllat e para synojnë të arrijnë një të ardhur totale nga pensioni prej 50 deri në 70 për qind të të ardhurave para daljes në pension.

Përfitimet mund të paguhen si pension, ose si një shumë e madhe në disa raste.

Ju do të merrni një minimum prej 6.8 për qind të kursimeve tuaja të daljes në pension në vit pasi të dilni në pension.

Sipas një shembulli të paraqitur nga qeveria zvicerane në këshillën e saj të daljes në pension, njerëzit që kanë kursyer 400,000 CHF në pensionin e tyre do të marrin 27,200 CHF në vit, ose 2,267 CHF në muaj sipas kësaj shifre prej 6.8 për qind.

Shtylla e tretë: Pensioni privat

Shtylla e tretë, e cila është fakultative, merr parasysh kursimet dhe investimet private, siç është prona.

Ekzistojnë dy lloje të planeve private të pensioneve: të kufizuara dhe të pakufizuara.

Plani i pensionit të kufizuar përfshin pagesën në një fond të caktuar pensioni me një bankë ose kompani sigurimesh

Plani i pakufizuar përfshin të gjitha format e investimeve dhe megjithëse është më fleksibël se plani i kufizuar, ai nuk ofron përfitime tatimore.

Është e rëndësishme të theksohet se nuk ka një skemë zyrtare pensioni të pakufizuar – ajo thjesht i referohet llojeve të investimeve që dikush bën për të siguruar një pozicion më të mirë financiar gjatë daljes në pension.

Prandaj, është e pamundur të përcaktohet se sa do të jetë kjo për shkak të shumëllojshmërisë së gjerë të opsioneve të pensioneve në tryezë.

Si mund ta kaloj pensionin tim në Zvicër?

Nëse dëshironi të transferoheni në Zvicër për të dalë në pension, do t’i lehtësoni gjërat paksa nëse mund të transferoni pensionin tuaj.

Kjo do të varet kryesisht nga vendi nga vini, me shumë vende që kanë një marrëveshje dypalëshe që i lejon njerëzit të transferojnë pensionet e tyre në skemën e pensioneve zvicerane.

Kjo përfshin vendet e BE/EFTA së bashku me Australinë, Shtetet e Bashkuara, Kilin, Kanadanë, Izraelin, Japoninë, Turqinë dhe disa të tjerë.

Për shkak të Brexit, Mbretëria e Bashkuar operon sipas një sistemi tjetër të quajtur Skema e Kualifikuar e Pensioneve të Njohur jashtë shtetit, e cila ju ndihmon të vendosni fondet tuaja në një vend të vetëm. Do t’ju lejohet ta kërkoni atë pension vetëm kur të arrini moshën e daljes në pension në Zvicër.

Continue Reading

Bota

​Trump kërcënon Apple me tarifa

Published

on

By

Presidenti amerikan Donald Trump ka thënë se Apple duhet të prodhojë iPhone-t e saj në Shtetet e Bashkuara të Amerikës ose do të përballet me tarifë 25 për qind.

Kam informuar Tim Cook të Apple shumë kohë më parë se pres që iPhone-ët të shiten në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe të prodhohen në SHBA, jo në Indi apo kudo tjetër. Nëse nuk është kështu, Apple do të duhet të paguajë një tarifë prej të paktën 25% për Shtetet e Bashkuara,” shkroi Trump në Truth Social, raporton KosovaPress.

Gjatë vizitës së tij në Lindjen e Mesme javën e kaluar, Trump shprehu pakënaqësinë me planin e Apple për të prodhuar iPhone në objektet e reja të ndërtuara në Indi.

Apple ka punuar për të diversifikuar prodhimin vitet e fundit dhe disa prodhime të iPhone tashmë janë zhvendosur në Indi.

Kryeshefi i kompanisë Tim Cook tha gjatë një telefonate me investitorët në fillim të muajit se ai pret që “shumica e iPhone-ve të shitur në SHBA do të kenë Indinë vend të origjinës”.

Cook shtoi se Apple pret kosto doganore deri në 900 milionë dollarë këtë tremujor.

Muajin e kaluar, Trump vendosi të përjashtojë pajisjet elektronike nga tarifat e rënda që vendosi për mallrat kineze, gjë që ishte një fitore e madhe për Apple dhe kompanitë e tjera amerikane të teknologjisë.

Tim Cook takoi Trump të martën në Shtëpinë e Bardhë, konfirmoi një zyrtar i administratës për CNN, por nuk zbuloi detaje.

Continue Reading

Bota

Presidentja e Sllovenisë akuza Izraelit për gjenocid në Gaza

Published

on

By

Presidentja e Sllovenisë, Natasa Pirc Musar, ka bërë një deklaratë të fortë në Parlamentin Evropian, duke e cilësuar ofensivën e Izraelit në Gaza si “gjenocid”. Në fjalimin e saj të mbajtur gjatë vizitës së parë zyrtare në Bruksel, ajo shprehu shqetësim të thellë për situatën humanitare në Lindjen e Mesme dhe kritikoi heshtjen e bashkësisë ndërkombëtare.

Ky është gjenocid,” deklaroi Pirc Musar. “Unë do të guxoj ta them këtë këtu dhe sot, në Parlamentin Evropian. Ne jemi dëshmitarë të gjenocidit. Po e shohim, po e shikojmë dhe po heshtim.

Presidentja sllovene dënoi qartë veprimet izraelite në Gaza, ku, sipas saj, që nga fillimi i marsit deri në këtë javë, Izraeli ka bllokuar ndihmën humanitare, duke thelluar tragjedinë humanitare. Ajo theksoi se, ndonëse shtetet anëtare të BE-së kanë qëndrime të ndryshme për konfliktin, asnjë vend nuk duhet të harrojë detyrimet që rrjedhin nga ligji ndërkombëtar humanitar.

Konflikti në Lindjen e Mesme ishte ndër temat kryesore të takimeve të saj me presidentin e Këshillit Evropian, Charles Michel, dhe presidenten e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen. Të dy liderët, sipas Pirc Musar, e siguruan se Bashkimi Evropian do të angazhohet më fuqishëm në nismat për paqe dhe stabilitet në rajon.

Një tjetër çështje qendrore e vizitës së presidentes sllovene në Bruksel ishte zgjerimi i BE-së. Ajo e quajti këtë proces një “domosdoshmëri gjeopolitike dhe detyrim moral”, duke theksuar nevojën për përshpejtimin e integrimit të Ballkanit Perëndimor, Ukrainës dhe Moldavisë.

Pas takimit me komisioneren për zgjerimin, Marta Kos, Pirc Musar tha se ndajnë të njëjtin vizion për zgjerimin si një investim strategjik në paqe, stabilitet dhe të ardhme të përbashkët evropiane.

Deklaratat e saj në Bruksel pritet të nxisin debat në rrafshin diplomatik, sidomos për tonin e saj të hapur dhe akuzat e drejtpërdrejta ndaj Izraelit, një vend tradicionalisht i mbështetur nga disa shtete anëtare të BE-së. Ndërkohë, Pirc Musar ka theksuar nevojën për një Evropë më të bashkuar, më të ndjeshme ndaj të drejtave të njeriut dhe më aktive në skenën ndërkombëtare.

Continue Reading

Bota

Lavrov: Vatikani i papërshtatshëm për bisedimet e paqes

Published

on

By

Ministri i Jashtëm rus, Sergei Lavrov nuk e sheh Vatikanin si një vend të përshtatshëm për negociata të reja për t’i dhënë fund luftës së Moskës kundër Ukrainës. Lavrov tha se opsioni i Vatikanit nuk ishte realist për Moskën.

Imagjinoni Vatikanin si një vend për negociata. Është disi e pahijshme kur vendet ortodokse diskutojnë çështje në një platformë katolike që kanë të bëjnë me eliminimin e shkaqeve të konfliktit”, tha Lavrov.

Presidenti amerikan, Donald Trump ka sugjeruar Vatikanin si vendin e negociatave – pas një bisede telefonike me presidentin rus Vladimir Putin.

Lavrov tha se kishte “spekulime” rreth asaj se kur dhe ku mund të organizohej një takim i ri i përfaqësuesve nga Rusia dhe Ukraina.

Ministri i Jashtëm, Lavrov akuzoi Kievin se kërkon të shkatërrojë Kishën Ortodokse të Ukrainës.

Mendoj se nuk do të ishte shumë e këndshme për Vatikanin të priste delegacione nga dy vende ortodokse në këto rrethana”, tha ai./atsh

Continue Reading

Bota

Trump rekomandon tarifa prej 50% për importet e BE-së duke filluar nga 1 qershori

Published

on

By

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump ka rekomanduar që eksportet nga Bashkimi Evropian në Shtetet e Bashkuara të Amerikës – t’i nënshtrohen një tarife prej 50%, sipas një postimi në “Truth Social”.

Blloku, i cili u formua me qëllimin kryesor për të përfituar nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës në TREGTI, ka qenë shumë i vështirë për t’u trajtuar”, tha Trump duke kritikuar BE-në.

Barrierat e tyre të fuqishme Tregtare, Taksat e TVSH-së, Gjobat qesharake të Korporatave, Barrierat Tregtare Jo-Monetare, Manipulimet Monetare, paditë e padrejta dhe të pajustifikuara kundër Kompanive Amerikane dhe më shumë”, tha presidenti amerikan duke përshkruar një listë të gjatë ankesash.

Presidenti Trump tha se bisedimet tregtare me Brukselin “nuk po shkonin gjëkundi” dhe se për këtë arsye ai kërkonte një tarifë të drejtpërdrejtë prej 50% për të gjitha importet e BE-së – duke filluar nga 1 qershori.

Trump – siç ka bërë në postime të tjera – rreth politikave të tij të diskutueshme tregtare, u kujtoi lexuesve se nuk ka tarifë nëse një produkt prodhohet në SHBA./atsh

Continue Reading

Të kërkuara