Lajmet

Shtatë mësimet e vitit 2021

Derisa po i afrohemi fundit të vitit, këtu i gjeni shtatë mësimet që i morët nga viti 2021.

Published

on

U bënë dy vite prej kur shpërtheu pandemia COVID-19, një vit që kur filloi shpërndarja e vaksinave dhe një muaj prej kur varianti Omicron përmbysi ëndrrat për rimëkëmbje. Derisa po i afrohemi fundit të vitit, këtu i gjeni shtatë mësimet që i morët nga viti 2021.

1.Merrni vendime bazuar në të dhënat në kohë reale

Të dhënat janë gjaku i shëndetit publik. Të dhënat në kohë reale i mundësuan Koresë së Jugut, Izraelit dhe Mbretërisë së Bashkuar të lëvizin shpejt dhe ta informojnë botën rreth vaksinimit, varianteve, maskave dhe çështjeve të tjera. Disa vende gabuan – duke u hapur shpejt, duke mos i përdorur maskat, pastaj te shpërndarja e vaksinave – por gabimi më i madh qëndron që nuk vepruan sipas të dhënave. Të gjitha vendet duhet t’i përmirësojnë sistemet e të dhënave.

2.Komunikoni në mënyrë efektive: “Bëhu i pari, ji i drejtë dhe i besueshëm”

Dhënia e informacioneve dhe rekomandimeve të bazuara në fakte është e vështirë, veçanërisht tani që politizimi, mungesa e informacionit dhe dezinformimi ‘luftojnë’ për sytë dhe veshët e publikut, ndërkohë që ushqejnë frikën e tyre. Liderët efektivë që komunikuan me sukses, ishin në gjendje t’i shtyjnë njerëzit që kuptojnë rreziqet dhe të marrin veprime të duhura.

Zelanda e Re, Senegali dhe autoritetet shëndetësore indiane ndërtuan besim dhe mirëkuptim duke çuar në zbatimin më të gjerë të masave zbutëse. Vetëdijësimi i njerëzve rreth rreziqeve nga COVID-19 ndikon që ata të marrin vendime të duhura.

3.Ndërtimi i besimit përmes lidershipit politik jopartiak

Pavarësisht se sa i përgatitur të jetë një vend sa i përket infrastrukturës shëndetësore, kapaciteti shëndetësor mund të minohet nga lidershipi i keq politik. Kjo është arsyeja pse qeverisja e mirë, e mbështetur në politika të bazuara në prova dhe komunikim të qartë për të luftuar dezinformimin, janë tejet të rëndësishme për një përgjigje efektive.

Besimi i lartë ndikon edhe në pranimin e vaksinave. Lidershipi i qendrave të Afrikës për kontrollin dhe parandalimin e e sëmundjes, dhe mobilizimi i kontinentit që nga fillimi për t’iu përgjigjur pandemisë, është shembull i mirë i lidershipit të fuqishëm që solli veprime dhe rezultate.

4.Mbrojtja e punonjësve shëndetësorë

Tragjikisht dhe në mënyrë të papranueshme, viti 2021 veçse ishte vazhdim i trendit tashmë të njohur, dështimit në mbrojtjen e punonjësve shëndetësorë, ku disa prej tyre vdiqën si pasojë e COVID-19. Pagat e vogla, mosparandalimi i infeksioneve, mungesa e pajisjeve mbrojtëse personale, orari i gjatë i punës dhe mungesa e mbështetjes ligjore dhe mendore, janë arsyet për mungesën globale prej 18 milionë punonjësish të kujdesit shëndetësor në dekadën e ardhshme.

Kemi nevojë për fuqi punëtore të fortë jo vetëm për luftën ndaj COVID-it, por edhe për të trajtuar dhe kujdesur për shqetësimet e përditshme shëndetësore dhe kërcënimet e vazhdueshme.

Kjo nënkupton që çdo punëtor shëndetësor duhet të vaksinohet sa më shpejt që është e mundur; duhet të investohet në trajnime, mjete dhe burime për t’i bërë objektet e kujdesit shëndetësor më të sigurta, e çështje të tjera.

5.Vaksinoni botën

Ne kemi vaksina jashtëzakonisht të sigurta dhe efektive, veçanërisht vaksinat mRNA nga Pfizer dhe Moderna. Shumica e njerëzve në vendet me të ardhura të larta tani janë plotësisht të vaksinuar, krahasuar me më pak se 10% të popullsisë së Afrikës. Edhe pse vetëm vaksinat nuk do t’i japin fund pandemisë, popullsia e botës duhet të vaksinohet sa më shpejt që është e mundur.

Në vitin 2022, kjo do të thotë rritje e madhe e prodhimit të vaksinave mRNA dhe shpërndarje më e barabartë, si dhe financim i programeve të vaksinimit — jo vetëm vaksinave — në Afrikë dhe gjetkë.

6.Ndaloni kërcënimet

Duhet një lëvizje globale për të arritur parimin organizues 7-1-7, objektivin dhe metrikën e llogaridhënies, në mënyrë që çdo vend të mund të identifikojë çdo dyshim për pandemi brenda shtatë ditëve nga shfaqja, të fillojë ta hetojë dhe raportojë atë brenda një dite dhe të krijojë një efekt.

7.Bota duhet të jetë vend i sigurt

COVID nuk është kërcënimi i fundit shëndetësor me të cilin do të përballet bota jonë. Sëmundja e pakontrolluar e përhapur kudo është një kërcënim për njerëzit kudo. Si pasojë e COVID-19, kanë vdekur më shumë se 10 milionë njerëz dhe ekonomitë më të mëdha të botës janë prekur. Por bota mbetet ende e papërgatitur dhe e pambrojtur nga epidemitë.

Financimi i konsiderueshëm shtesë do të lejonte Fondin Global, i cili ka qenë efektiv në përmirësimin e parandalimit dhe trajtimit të HIV-it, tuberkulozit dhe malaries, të krijojë një dritare gatishmërie ndaj pandemisë.

Propozimi i një traktati global të pandemisë, që do të udhëhiqej nga Organizata Botërore e Shëndetësisë gjithashtu mund të ndihmojë, por procesi i traktatit është i ngadaltë dhe i pasigurt./UBTNews

Lajmet

Bislimi: Serbia po bllokon mbështetjet për shqiptarët e Luginës dhe funksionimin e Këshillit Kombëtar Shqiptar

Published

on

Besnik Bislimi ka reaguar kundër përpjekjeve të Serbisë për të bllokuar mbështetjen e Qeverisë së Kosovës për shqiptarët e Luginës së Preshevës, si dhe për të penguar regjistrimin e kryetarit të ri të Këshillit Kombëtar Shqiptar (KKSh).

Në një postim të tij, Bislimi theksoi se këto veprime të Serbisë janë ndërhyrje politike dhe shkelje të të drejtave të shqiptarëve. Ai nënvizoi se ato janë pjesë e një strategjie afatgjate të Serbisë për të diskriminuar shqiptarët në Luginën e Preshevës, duke bllokuar zhvillimin e tyre ekonomik dhe minuar institucionet e tyre legjitime.

Bislimi theksoi se ndihma e Kosovës për shqiptarët e Luginës është legjitime, pasi fondet janë transparente dhe përbëjnë mbështetje të drejtë dhe të nevojshme. Sipas tij, bllokimi i funksionimit të KKSh-së nga ana e Serbisë është një veprim pa asnjë bazë ligjore, i cili synon ta mbajë Këshillin jofunksional dhe të pafuqishëm për të mbrojtur të drejtat e shqiptarëve.

Ai gjithashtu theksoi se ky është një përpjekje për të kontrolluar institucionet shqiptare dhe për të shuar çdo zë të pavarur që kundërshton politikat diskriminuese të Serbisë, me qëllimin që shqiptarët të mos kenë zë dhe përfaqësim.

Besnik Bislimi përfundoi duke deklaruar se Qeveria e Kosovës nuk do të ndalojë së përkrahuri shqiptarët e Luginës, pavarësisht pengesave nga Serbia, dhe se do të vazhdojë të rrisë mbështetjen vit pas viti. Ai gjithashtu u bëri thirrje institucioneve ndërkombëtare të mbajnë një qëndrim vigjilent ndaj këtyre zhvillimeve dhe përpjekjeve të Serbisë për të shkelur të drejtat e shqiptarëve./UBTNews/

Continue Reading

Bota

BE i ofron Moldavisë 250 milionë euro për të reduktuar lidhjet energjetike me Rusinë

Published

on

Komisioni Evropian ka ofruar Moldavisë deri në 250 milionë euro për të ndihmuar vendin të reduktojë varësinë energjetike nga Rusia dhe për të mbështetur popullsinë e prekur nga kriza energjetike.

Komisionerja e Zgjerimit të BE-së, Marta Kos, tha se ndihma është e nevojshme për të lehtësuar pasojat e rritjes së kostove të energjisë për moldavët, veçanërisht për familjet, shkollat, spitalet dhe bizneset më të prekura nga kriza. Ajo njoftoi se një shumë prej 100 milionë eurosh do të disbursohet deri në mes të prillit të këtij viti për të ndihmuar në mbulimin e kostove të larta të energjisë.

Për më tepër, Komisioni ka vendosur të ofrojë 60 milionë euro shtesë për rajonin e shkëputur të Transdnistrisë, një zonë pro-ruse, me kushte që variojnë sipas përparimit të drejtpërdrejtë të lirisë dhe të drejtave të njeriut në atë rajon.

Kjo masë vjen pas ndërprerjes së furnizimeve me gaz nga Rusia për Moldavinë dhe Transdnistrinë, pas një mosmarrëveshje mbi borxhin e papaguar të Moldavisë prej 700 milionë eurosh. Si rezultat, vendi përballet me një krizë të rëndë energjetike, e cila ka shkaktuar pasoja të rënda ekonomike dhe sociale për popullsinë.

Komisioni Evropian ka shprehur angazhimin e tij për një mbështetje afatgjatë për Moldavinë, duke e ndihmuar atë të kalojë në burime të energjisë së rinovueshme dhe të heqë plotësisht importet e energjisë nga Rusia.

Kjo masë e re vjen pas ndihmës urgjente që Komisioni ofroi javën e kaluar, me një shumë prej 30 milionë eurosh, për të adresuar nevojat e menjëhershme të vendit. Ursula von der Leyen, presidentja e Komisionit Evropian, kishte theksuar atëherë se më shumë se 350,000 banorë në Transdnistria kishin mbetur pa energji elektrike dhe ngrohje për shkak të ndërprerjes së dërgesave të gazit nga Rusia./UBTNews/

 

Continue Reading

Bota

Ish-kancelari gjerman, Schroeder shtrohet në spital

Published

on

Ish-kancelari gjerman, Gerhard Schroeder, është shtruar në spital pas diagnostikimit me sindromën e sfilitjes, një gjendje që karakterizohet nga rraskapitja ekstreme dhe mungesa e energjisë.

Schroeder, i cili udhëhoqi Gjermaninë nga viti 1998 deri në vitin 2005, po përjeton simptoma të rënda të kësaj sindrome, përfshirë vështirësi në përqendrim dhe kujtesë, çrregullime të gjumit, dhe ulje të elasticitetit emocional. Kjo është konfirmuar nga mjeku i tij, i cili ka theksuar se 80-vjeçari është duke u përpjekur të trajtohet në spital sipas këshillave të mjekëve.

Avokati i Schroeder, Hans-Peter Huber, konfirmoi gjithashtu se ish-kancelari ka kërkuar trajtim spitalor për të adresuar këto simptoma të rënduara, që shpesh janë të lidhura me stresin dhe mbingarkesën mendore.

Sindroma e sfilitjes, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), është një fenomen që lidhet me menaxhimin e dështuar të stresit kronik në vendin e punës. Ajo mund të çojë në një konsumim të thellë të energjisë dhe të ndikojë negativisht në aftësitë mendore dhe emocionale të individëve.

Pas largimit nga detyra si kancelar, Gerhard Schroeder ka pasur një karrierë të ngarkuar dhe shumë të diskutueshme, ku është kritikuar për lidhjet e tij të ngushta me Rusinë. Ai ka punuar për kompani shtetërore ruse dhe ka qenë një mbështetës i hapur i presidentit rus Vladimir Putin. Në muajin janar të këtij viti, ai anuloi një paraqitje të planifikuar para një komiteti parlamentar në landin verior Mecklenburg-Vorpommern, i cili po hetonte projektin e tubacionit të gazit “Nord Stream 2”, një projekt që ai e mbështeti gjatë kohës kur ishte në detyrë.

Për momentin, Schroeder po merr trajtimin e nevojshëm dhe për shkak të gjendjes së tij, karriera e tij politike ka kaluar në një hije kritike për shumë arsye./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Gjykata Speciale dënon me burgim Shalën, Bahtijarin dhe Januzin

Published

on

By

Gjykata Speciale në Hagë i ka shpallur fajtorë Haxhi Shalën, Ismet Bahtijarin dhe Sabit Januzin, nën akuzat për pengim të drejtësisë. Në seancën e mbajtur të martën, Shala u dënua me tri vjet burgim, Bahtijari dhe Januzi me nga dy vjet.

Të tre të akuzuarit e kishin pranuar fajësinë për pengim të drejtësisë dhe frikësim të dëshmitarëve.

Ata kishin arritur marrëveshje me Zyrën e Prokurorit të Specializuar në fund të vitit të kaluar, përmes së cilës, kishin pranuar fajësinë.

Continue Reading

Të kërkuara