Shëndeti

​Shtatë efektet anësore të “kërpudhave magjike”

Published

on

Sipas Institutit Amerikan për Abuzimin me Alkoolin dhe Drogat, psilocibina, e njohur edhe si kërpudha magjike, gjendet natyrshëm dhe konsumohet për vetitë e saj halucinogjene.

Këto kërpudha mund të ndikojnë në të gjitha shqisat, duke ndryshuar njohjen individuale, perceptimin e kohës dhe emocionet. Ato mund të shkaktojnë halucinacione, duke i bërë njerëzit të perceptojnë gjëra që nuk janë reale ose janë të shtrembëruara.

Psilocibina është një substancë e kontrolluar dhe, pavarësisht përdorimit të saj rekreativ, ka fituar vëmendje vitet e fundit për potencialin e saj për të trajtuar kushte të tilla si depresioni, çrregullimi i përdorimit të alkoolit, varësia nga duhanpirja, çrregullimi obsesiv-kompulsiv, anoreksia, çrregullimi i stresit post-traumatik dhe ankthi.

Megjithëse rregullatorët federalë kanë nxjerrë draft-udhëzime për ilaçin që do të përdoret në mjediset kërkimore, ai nuk është miratuar për trajtim. Në SHBA, Oregon është aktualisht i vetmi shtet me programe të miratuara të terapisë me psilocibinë dhe Kolorado pritet të ofrojë programe të ngjashme në vitin 2025.

Nëse keni pyetur ndonjëherë veten se si ndikojnë “kërpudhat magjike” në trup, këtu janë disa nga efektet anësore të zakonshme:

Sa më e lartë të jetë doza, aq më shumë ndërgjegjja juaj do të ndryshojë

Ngjashëm me barnat e tjera, sa më e lartë të jetë doza, aq më shumë do të ndryshojë niveli i vetëdijes. Megjithatë, me kërpudhat magjike, sasia e psilocibinës mund të jetë e paparashikueshme.

“Edhe dy nga të njëjtit lloj kërpudhash që rriten krah për krah mund të kenë sasi shumë të ndryshme të psilocibinës”, tha Fred Barrett, drejtor i Qendrës “Johns Hopkins” për Kërkimet Psikodelike dhe Ndërgjegje.

Efektet mund të zgjasin deri në 24 orë

Kërpudhat funksionojnë shpejt nëse gëlltiten herët, me një efekt rreth 60 deri në 90 minuta pas gëlltitjes, duke zgjatur katër deri në tetë orë, thonë ekspertët. Pas 24 orësh, psilocibina zhduket plotësisht nga trupi.

“Ne nuk kemi pasur asnjë provë që dikush të ketë një reagim afatgjatë ndaj psilocibinës”, tha Barrett.

Psilocibina lidhet me receptorët specifikë të serotoninës

Psilocibina punon duke u lidhur me receptorët e serotoninës. Neuroimazhimi tregon se pasi dikush merr psilocibina, “rajonet e trurit që normalisht nuk komunikojnë me njëri-tjetrin fillojnë të komunikojnë në mënyra të reja,” tha Barrett.

Studiuesit thonë se këto lloj ndryshimesh mund të ndihmojnë në trajtimin e njerëzve me probleme psikiatrike ose mendore.

Ndihmon në thyerjen e ciklit të trurit të mbërthyer në një rreth vicioz

“Pacientët me çrregullime psikiatrike zakonisht e kanë trurin e tyre të mbërthyer në një cikël nga i cili nuk mund të dalin dhe psikedelikët e thyejnë atë cikël”, tha Charles Nemeroff, bashkëdrejtor i Qendrës për Kërkime dhe Terapi Psikodelike.

Redukton egon

Sipas hulumtimit, psilocibina redukton aktivitetin në një zonë të trurit të përfshirë në krijimin e një ndjenje të vetvetes, gjë që mund t’i bëjë disa njerëz të ndihen më të lidhur me njerëzit dhe botën përreth tyre, tha Barrett.

Mund të lehtësojë simptomat e ankthit dhe depresionit

Sipas hulumtimit, njerëzit me ankth ose depresion kanë një rrjet të paracaktuar tepër aktiv ose joaktiv, ku ata nuk mund të ndalojnë së shqetësuari ose të heqin qafe mendimet e pashëndetshme.

Mund të shkaktojë episode psikotike te disa njerëz

Njerëzit me një histori familjare të sëmundjeve të lidhura me psikozën si skizofrenia ose çrregullimi bipolar, ata me një histori abuzimi me substancat, njerëzit që janë mendërisht të paqëndrueshëm dhe kushdo me mendime vetëvrasëse janë në rrezik në rritje, tha Nemeroff.

Këto lloj episodesh mund të zgjasin më shumë se koha kur ilaçi është në të vërtetë në trup.

“Kur fillon një episod psikotik, nuk ka të bëjë me efektet e ilaçit”, tha ai.

Shëndeti

Jeni nën ndikimin e barnave? Ja pse nuk duhet të vozisni

Published

on

Një numër i madh i aksidenteve ndodhin si pasojë e përdorimit të barnave të ndryshëm, ndërsa llogaritet se një numër i madh i shoferëve të cilët janë të përfshirë në aksidentet frontale kanë qenë nën ndikimin e barnave të cilët zvogëlojnë aftësitë vozitëse.

Madje edhe barnat, që duket se nuk janë aspak të rrezikshme (p.sh. barnat të cilat zvogëlojnë simptomat e gripit) shtojnë rrezikun nëse jeni duke vozitur.

Në aftësitë vozitëse më shumë ndikojnë anksiolitikët, ka raste të shumta kur këto barna gjenden në gjakun e shoferëve që pësojnë aksidente.

Këto barna ngadalësojnë reagimin e shoferit e pengojnë në vlerësimin e largësisë ndërmjet dy automjeteve që janë në lëvizje. Në grupin e barnave të cilët duhet t’i shmangin shoferët, janë edhe antidepresivët, pastaj analgjetikët e fortë (kundër dhimbjes), antihistaminikët (kundër alergjisë) etj.

Supozohet se nga 3% deri 7% e aksidenteve ndodhin si pasojë e përdorimit të barnave para dhe gjatë vozitjes.

Duhet që të kalojnë së paku 12 orë nga marrja e tyre deri te momenti i vozitjes. Nëse vendosni të vozitni më herët rrezikoni veten dhe të tjerët.

Llogaritet se afër 10% e shoferëve përdorin ndonjë lloj të barnave për qetësim.

Continue Reading

Shëndeti

Pse ndiheni të lodhur në vapë? Fajin e ka mungesa e magnezit

Published

on

Një nga arsyet pse gjatë ditëve të nxehta ndiejmë dhimbje muskujsh, tension, ngërçe, dhimbje koke apo kemi vështirësi në gjumë, lidhet drejtpërdrejt me mungesën e magnezit në organizëm.

Mungesa e magnezit lidhet me inflamacionet muskulore, ngërçet, dhembjet apo migrenën – veçanërisht tek ata që stërviten. Mungesa e këtij minerali mund të ndodhë edhe te personat joaktivë fizikisht, dhe gjatë verës bëhet më e theksuar për shkak të djersitjes së shtuar.

Çka është magnezi dhe pse është thelbësor për shëndetin?

Minerali i katërt më i pranishëm në trup dhe është i përfshirë në mbi 300 procese jetësore përmes enzimave. Ai është jetik për funksionimin e muskujve, sistemit nervor dhe shëndetin e kockave.

▪ Rregullimin e sheqerit në gjak
▪ Mbajtjen e tensionit normal të gjakut
▪ Përforcimin e sistemit imunitar
▪ Prodhimin e energjisë
▪ Cilësinë e gjumit
▪ Relaksimin e muskujve dhe të nervave

Pse trupi humb më shumë magnez gjatë verës?

Magnezi humbet përmes urinës, stresit, aktivitetit fizik dhe përmes djersitjes – ndaj gjatë verës kjo humbje bëhet intensive. Nëse jeni aktiv, vallëzoni, konsumoni alkool apo ekspozoheni gjatë në diell, rrezikoni të zbrazni rezervat e magnezit më shpejt se zakonisht.

Simptomat më të zakonshme të mungesës përfshijnë:

▪ Ngërçe muskulore
▪ Lodhje e pazakontë
▪ Dhimbje koke
▪ Tension i shtuar
▪ Vështirësi në gjumë

Ushqimet më të pasura me magnez janë:

▪ Avokado
▪ Çokollata e zezë
▪ Hurmat
▪ Frutat e thata (bajamet, arrat braziliane dhe indiane)
▪ Peshku salmon
▪ Perimet me gjethe jeshile
▪ Kinoa
▪ Spelt (një lloj gruri i lashtë)

A është e nevojshme të merrni suplemente?

Djersitja nuk është arsye e mjaftueshme për të filluar me suplemente të magnezit. Magnezi merret edhe përmes lëkurës, në mënyrë natyrale.

Transdermalj është një mënyrë efikase për rritjen e nivelit të magnezit, duke përdorur:

▪ Sprej me vaj magnezi, i cili aplikohet gjatë ose pas masazheve për të qetësuar muskujt dhe përshpejtuar rikuperimin

▪ Banjo me kripë magnezi (kripë Epsom) që ndihmojnë në relaksim të thellë të trupit, reduktim të stresit dhe përmirësim të gjumit

Kur është koha më e mirë për ta përdorur magnezin si shtesë?

▪ Pas masazhit, për të rritur efektin kundër inflamacionit dhe për ta mbajtur muskulaturën të relaksuar më gjatë

▪ 30 minuta para gjumit, për të ndihmuar në qetësimin e sistemit nervor dhe për të përmirësuar cilësinë e gjumit

Në verë, më shumë se kurrë, dëgjoni sinjalet e trupit. Magnezi nuk është mineral, është aleati juaj për qetësi, energji dhe ekuilibër trupor.

Continue Reading

Aktualitet

Në Podujevë për herë të parë përurohet Shërbimi i Hemodializës

Published

on

Podujeva për herë të parë bëhet me Shërbim të Hemodializës, ku në solemnitetin e organizuar me këtë rast, u vlerësua se ky shërbim zgjidh problemin e pacientëve të kësaj ane, të cilët deri më tani për shërbim të hemodializës udhëtonin kryesisht në Prishtinë.

Në këtë ngjarje morën pjesë edhe kryeministri në detyrë Albin Kurti dhe ministri në detyrë i Shëndetësisë Arben Vitia.

Shërbimi i Hemodializës është një procedurë mjekësore që përdoret për të trajtuar pacientët me dështim të veshkave (insuficiencë renale), veçanërisht kur veshkat nuk janë më në gjendje të kryejnë funksionin e tyre normal të pastrimit të gjakut.

Hemodializa është një trajtim që përdor një makinë speciale (dializator) për të pastruar gjakun nga toksinat dhe mbetjet që grumbullohen në trup; larguar lëngjet e tepërta; rregulluar nivelet e elektroliteve si natriumi, kaliumi, kalciumi, etj.

Gjatë seancës, gjaku i pacientit nxirret nga trupi, kalon përmes dializatorit ku pastrohet dhe kthehet sërish në trup.

Continue Reading

Shëndeti

Gjumi i dobët ju shkatërron shëndetin? Ja shenjat alarmante që nuk duhet t’i injoroni

Published

on

A ndihesh i lodhur edhe pse ke fjetur mjaftueshëm? Harron shpesh, je i irrituar pa arsye apo të zë gjumi në timon?

Ekspertja britanike Dr. Deborah Lee paralajmëron: këto nuk janë rastësi, por sinjale të qarta se po vuan nga mungesa e gjumit cilësor.

Shumë njerëz e nënvlerësojnë rëndësinë e gjumit, por ai është thelbësor për shëndetin mendor dhe fizik

Disa nga shenjat që tregojnë se trupi po vuan për gjumë cilësor janë:

– Lodhje kronike, edhe pas një nate të gjatë gjumi

– Harresë, përqendrim i dobët dhe mjegullim mendor

– Ndryshime të shpeshta humori, ankth apo depresion

– Zgjime të shpeshta gjatë natës

– Nevoja për të dremitur gjatë ditës

Sipas Dr. Lee, mungesa e gjumit rrit rrezikun për sëmundje të zemrës, diabet dhe obezitet. Nëse këto simptoma zgjatin me javë të tëra, mos i injoro – kërko ndihmë profesionale sa më parë! Gjumi nuk është luks. Është shpëtim.

Continue Reading

Të kërkuara