Lajmet

​Shoqëria civile: Nga 400 milionë euro të ndara për bujqit, vetëm 186 milionë u implementuan

Kështu u tha në konferencë për media nga Instituti për Politika Zhvillimore (INDEP).

Published

on

Mbi 50 për qind e tokës në Kosovë është kualifikuar të jetë tokë bujqësore, megjithatë sektori formal bujqësor mbulon vetëm 3.9 për qind të fuqisë punëtore të përgjithshme. Ndërkaq, inflacioni në Kosovë është rritur mbi 12 për qind.

Kështu u tha në konferencë për media nga Instituti për Politika Zhvillimore (INDEP), i cili në në konsorcium me Grupin për Studime Politike dhe Juridike (GLPS) dhe Institutin GAP, prezantoi raportin tematik me temën “Bujqësia në fokus: roli, impakti dhe keqpërdorimet e fondeve mbështetëse”.

“Disa prej atyre që janë ndihmuar nga persona të caktuar, kanë abuzuar me paranë publike duke I mbyllur fermat, duke mashtruar ministrinë ose duke mos i implementuar ato deri në fund… Ka fermerë që nuk kanë ku t’i mbajnë lopët dhe detyrohen t’i sheshin ato”, thuhet në këtë raport.

Hulumtuesja dhe koordinatorja e projektit, Laura Nushi tha se gjatë pesë viteve të fundit rreth 400 milionë euro janë ndarë nga Ministria e Bujqësisë Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural në mbështetje të fermerëve dhe bujqve, derisa shtoi se rreth 200 milionë euro prej tyre janë implementuar. Ajo shtoi se pavarësisht kësaj, numri i popullsisë që jeton në varfëri në Kosovë mund të arrijë deri në 26 për qind.

“Përkundër faktit që gjatë pesë viteve të fundit buxheti i ndarë nga Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural për Kosovën ka arritur në 396.100 milionë euro aq sa kemi mundur ne të mbledhim nga raportet që ata i kanë publikuar. Fatkeqësisht vetëm 186.300 milionë euro janë implementuar. Për dy vitet e fundit, për vitin 2021/2022, raportet ende nuk janë të publikuara. Ndërkaq, për vitin 2023 ende nuk është publikuar vetë programi për zhvillim rural që ka për qëllim ndarjen e granteve nëpërmjet kritereve të përcaktuara. Edhe pse është ndarë ky buxhet kaq shumë i madh, afërsisht rreth 400 milionë, fatkeqësisht numri i popullsisë që jeton në varfëri në Kosovë mund të arrijë nën apo në kufi 26 për qind, ku prej tyre 23 për qind nuk mund as të përballen me rritjen e çmimeve të produkteve bujqësore, primare dhe esenciale që janë për jetesë”, tha Nushi.

Nushi tha se inflacioni në Kosovë është rritur për 12.7 për qind, derisa potencoi se vetëm muajt e fundit ky inflacion është rritur për 4.2 për qind.

“Ku është më të vërtetë efikasiteti apo impakti i granteve apo subvencioneve në bujqësi, nëse ne hasim në rritje të çmimeve në treg, duke marrë parasysh që vetë ato para të granteve dhe subvencioneve janë parat e qytetarëve të Republikës së Kosovës, para publike… Inflacioni në Kosovë është rritur për 12.7 për qind gjatë viteve të fundit, ndërkaq vetëm muajt e fundit inflacioni në Kosovë është rritur për 4.2 për qind në bazë të statistikave të mbledhura nga ASK. Rreth 54.23 për qind e Kosovës të jetë tokë bujqësore vetëm 3.9 për qind të fuqisë punëtore të përgjithshme i mbulon ky sektor, gjë që hasim në migrimin e popullsisë dhe mungesën e personave apo bujqve dhe fermerëve të cilët edhe dëshirojnë të punojnë në tokat tona bujqësore”, tha Nushi.

Ajo shtoi se është evidente që bujqësia në Kosovë përkundër parakushteve të favorshme për të qenë një vend i vyer bujqësor, vazhdon të përballet me sfida të mëdha të cilat e pengojnë zhvillimin e tij si një sektor me vlerë të shtuar, sipas saj për shkak të politikave të gabuara dhe mungesës së vizionit për të promovuar zbatimin e strategjive efektive në shumë nën sektorë të saj.

Ndërsa, në raportin “Bujqësia në fokus” janë dhënë disa rekomandime të cilat përfshijnë uljen e kriterit për subvencione dhe grante, të përditësohet lista e zezë që përmban emrat e bujqve që kanë qenë të përfshirë në korrupsion dhe të kryhen studime rreth mundësive të përshtatshmërisë për kultivimin e kulturave bujqësore.

Rekomandime këto, për të cilat hulumtuesi në INDEP, Liron Gjocaj bëri thirrje që të merren për bazë për shkak se janë në të mirë të të gjithë vendit.

“Shpresojmë që të gjitha rekomandimet e punimit dhe thirrjet tona të hasin në një derë të hapur dhe këto rekomandime të merren për bazë për shkak se nuk janë rekomandimet më të mira të shoqërisë civile apo të një target grupi, por janë në të mirë të gjithë vendit”, potencoi Gjocaj.

Ndër të tjera në këtë raport thuhet se ‘grantet iu jepen njerëzve të fuqishëm dhe në vend se ato t’i jepen atyre që kanë nevojë dhe që mbajnë bagëtitë e tyre në stalla dhe kushte mjerueshëm ministria u jep grante atyre që kanë para dhe janë milionerë’.

Lajmet

​OpenAI mposht Grok-in e Elon Musk në turneun e shahut me AI

Published

on

OpenAI, krijuesi i ChatGPT, ka mundur Grok-in e Elon Musk-ut në finalen e një turneu për të shpallur lojtarin më të mirë të shahut me inteligjencë artificiale (AI).

Historikisht, kompanitë teknologjike shpesh kanë përdorur shahun për të vlerësuar përparimin dhe aftësitë e një kompjuteri, me makinat moderne të shahut që janë praktikisht të pamposhtura edhe nga lojtarët më të mirë njerëzorë, raporton BBC.

Por kjo garë nuk përfshinte kompjuterë të dizajnuar posaçërisht për shah ai u zhvillua mes programeve të AI që janë krijuar për përdorim të përditshëm.

Modeli o3 i OpenAI doli fitues pa humbje në turne dhe mundi në finale modelin Grok 4 të xAI, duke shtuar tensionin në rivalitetin në vazhdim mes dy kompanive. Musk dhe Sam Altman, të dy bashkëthemelues të OpenAI, pretendojnë se modelet e tyre të fundit janë më të zgjuarat në botë.

Modeli Gemini i Google mori vendin e tretë në turne, pasi mundi një model tjetër të OpenAI.

Megjithatë, këto AI, edhe pse të talentuara në shumë detyra të përditshme, janë ende duke u përmirësuar në shah – me Grok që bëri disa gabime gjatë ndeshjeve të fundit, përfshirë humbjen e herë pas hershme të mbretëreshës së tij.

“Derisa arriti në gjysmëfinale, dukej sikur asgjë nuk do ta ndalë Grok 4 drejt fitimit të ngjarjes”, tha Pedro Pinhata, një gazetar i Chess.com, në mbulimin e tij.

“Pavarësisht disa momenteve të dobësisë, AI e X dukej larg më e fortë si lojtar shahu… Por iluzioni u shemb në ditën e fundit të turneut”.

Ai tha se loja “e pakonceptueshme” dhe “gabimet” e Grok i mundësuan o3 që të merrte një sërë fitoreve të bindshme.

“Grok bëri shumë gabime në këto ndeshje, por OpenAI jo”, tha mjeshtri i madh i shahut Hikaru Nakamura gjatë transmetimit të tij live në finalen.

Para finales së të enjtes, Musk kishte thënë në një postim në X se suksesi paraprak i xAI-së në turne ishte një “efekt anësor” dhe se ata “nuk kanë shpenzuar pothuajse aspak përpjekje për shah”.

Continue Reading

Aktualitet

Vendimi i gjykatës: Popoviq dëbohet nga Kosova

Published

on

By

Igor Popoviq është shpallur fajtor dhe është dënuar nga Gjykata Themelore në Prishtinë me gjobë prej 3 mijë eurosh dhe me masën plotësuese të dëbimit nga territori i Kosovës për një periudhë dyvjeçare, pas arritjes së marrëveshjes për pranimin e fajësisë me Prokurorinë Speciale të Republikës së Kosovës.

Sipas aktakuzës së ngritur më 4 gusht 2025 nga PSRK-ja , Igor Popoviq, ndihmësdrejtor në të ashtuquajturën Zyrë për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, me dashje dhe me qëllim ka nxitur dhe përhapur publikisht urrejtje dhe mos durim midis grupeve etnike.

Në atë mënyrë që i njëjti me datën 18 korrik 2025, rreth orës 12:00 në Rahovec ka mbajtur një fjalim publik me të cilin i është drejtuar një mase të gjerë të qytetarëve, ku mes tjerash ka përdorur gjuhë me përmbajtje nxitëse dhe urrejtëse.

Kryetari i trupit gjykues, gjyqtari Kujtim Krasniqi, tha se i akuzuari Igor Popoviq, me është shpallur fajtor për veprën penale “nxitja e përçarjes dhe mosdurimit” nga neni 141, paragrafi 1 i Kodit Penal të Republikës së Kosovës.

Sipas tij, gjykata, në përputhje me dispozitat penale dhe procedurale, e ka dënuar Popoviqin me 6 muaj burgim, dënim i cili, me pëlqimin e të akuzuarit, zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Krasniqi tha se gjykata ka shqiptuar edhe dënim plotësues, dëbimin e Popoviqit nga territori i Republikës së Kosovës dhe ndalimin e hyrjes së tij për një periudhë prej dy vitesh.

I akuzuari Igor Popoviq me shënime personale si në shkresë të lëndës është fajtor për veprën penale nxitja e përqarjes dhe mos durimit nga neni 141, paragrafi 1 i kodit penal të Republikës së Kosovës. Andaj gjykata konform dispozitave penale dhe procedurale të njëjtin e gjykon me dënim me burgim me kohëzgjatje prej 6 muajve, i cili dënim me pëlqimin e të akuzuarit zëvendësohet me dënim me gjobë në shumën prej 3 mijë eurove… Koha e kaluar në masën e paraburgimet nga data 18.07.2025 deri më datën 08.08.2025 i llogaritet në dënimin me burgim të shqiptuar. Po ashtu, Gjykata i shqipton edhe dënim plotësues. Urdhërohet dëbimi i të pandehurit Igor Popoviq nga territori i Republikës së Kosovës dhe i ndalohet hyrja për dy vite”, tha Krasniqi.

Mëngjesin e sotëm, më 8 gusht, Prokuroria Speciale i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet i njëjtit dënim, sipas marrëveshjes, për veprën penale për të cilën akuzohet, gjashtë muaj burgim, i cili të zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Sot, prokurorja e rastit, Fikrije Krasniqi-Zejnullahu i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet edhe dënimi plotësues – dëbimi nga territori i Kosovës për një afat prej dy vitesh, për çka palët janë pajtuar.

Avokati i Popoviq, Millosh Delliviq tha se i qëndrojnë mbrapa marrëveshjes së arritur me Prokurorinë Speciale.

Kujtojmë se arrestimi i Popoviq ndodhi pas mbajtjes së një fjalimi në Hoçë të Madhe të Rahovecit, ku ai u shpreh kundër Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Prokuroria vlerësoi se përmes këtyre deklaratave, Popoviq ka ndikuar negativisht në marrëdhëniet ndërmjet komuniteteve, duke nxitur mosbesim dhe tensione ndëretnike, dhe duke rrezikuar bashkëjetesën në shoqërinë kosovare.

Continue Reading

Aktualitet

​Qeveria në detyrë merr këto vendime në mbledhjen e radhës

Published

on

By

Qeveria në detyrë e Kosovës ka mbajtur sot mbledhje elektronike në të cilën ka marrë disa vendime.

Kabineti qeveritar në detyrë ka miratuar vendimin për shqyrtim të mëtejmë të kërkesës me vetiniciativë për shpronësim për interes publik të pronave të paluajtshme të cilat janë të nevojshme për realizimin e Projektit Infrastrukturor për Interes Publik- Ndërtimi i Urës mbi lumin Ibër që lidh Mitrovicën e veriut dhe Mitrovicën e jugut.

Po ashtu, janë caktuar zonat e shërbimit për ofruesit e shërbimeve të ujit në Kosovë, si dhe është miratuar ndryshimin e Statutit të Kompanisë Rajonale të Ujësjellësit “Mitrovica” sipas vendimit të bordit të drejtorëve.

Continue Reading

Aktualitet

​Kurti takoi ambasadorët e QUINT-it dhe shefin e Zyrës së BE-së në Kosovë

Published

on

Kryeministri në detyrë Albin Kurti ka pritur në takim ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë të shteteve të QUINT-it dhe shefin e Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë.

Aty u diskutua mbi rrugën e integrimit të vendit tonë në BE, mos konstituimin e Kuvendit dhe arrestimet e qytetarëve të Kosovës nga Serbia.

Kurti informoi ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë për performancën ekonomike të vendit dhe rezultatet e politikave të qeverisë përgjatë pjesës së parë të këtij viti.

Ai tha se qarkullimi i bizneseve për gjashtë muajt e parë të vitit ka arritur vlerën 10.7 miliardë euro, duke shënuar një rritje 10.3%. Shpenzimet kapitale të qeverisë gjatë këtyre gjashtë muajve të parë janë 24% më të larta sesa në gjysmën e parë 2024.

Në çerekun e parë 2025, ekonomia është rritur për 3.61% të Bruto Produktit Vendor, tha ai.

Kurti ka folur edhe mbi numrin e bizneseve të reja të regjistruara këtë vit, si dhe veçoi të dhënat e fundit nga skema e punësimit “Qeveria për Familjet”, anëtarësimin e Kosovës në Regjistrin Evropian për Cilësi të Arsimit të Lartë dhe në Aleancën Evropiane për Praktikën Profesionale.

Continue Reading

Të kërkuara