

Lajmet
Shkencëtarët zbulojnë se si ta kthejnë trupin e njeriut, në një bateri
Një vegël e vogël e quajtur gjeneratori termoelektrik (TEG), e kthen drejtpërdrejt nxehtësinë e trupit tuaj në energji elektrike.
Published
4 years agoon
By
Betim Gashi“Popular Mechanics”
Pacemaker, pompat e shpërndarjes së ilaçeve, Fitbits dhe pajisje të tjera mund të funksionojnë me një lloj të ri energjie të rinovueshme, atë që vjen nga vetë trupi i njeriut. Një vegël e vogël e quajtur gjeneratori termoelektrik (TEG), e kthen drejtpërdrejt nxehtësinë e trupit tuaj në energji elektrike.
TEG përdor ndryshimin e temperaturë – si ai midis temperaturës së trupit tuaj kundrejt ajrit përreth – për ta kthyer atë në energji. Për të vendosur ekuilibrin, nxehtësia shpërndahet automatikisht në vende më të freskëta, dhe TEG shfrytëzon rrymën elektrike të prodhuar në moment kur grimcat me energji lëvizin nga vendi më i nxehtë në atë më të ftohtë përgjatë një çipi.
Kjo është një skemë e përshtatshme, pasi nxehtësia e trupit të njeriut është një burim mjaft i qëndrueshëm. Për të mbajtur një temperaturë konstante prej rreth 37 gradësh, trupi jonë duhet të rregullojë një ekuilibër të ngushtë midis fitimit të nxehtësisë dhe humbjes së saj.
Dhe për shkak se trupi nuk është aq efikas, ne humbim afro 75 për qind të energjisë që prodhojmë nga nxehtësia. Ndërsa pjesa e pajisjes që prek lëkurën tuaj e kthen nxehtësinë në energji, mjetet që vendosen po në trup e mbrojnë anën e saj të ftohtë nga rrezet e diellit përmes një filmi selektiv të gjatësisë së valës për të ruajtur diferencën e temperaturës.
Një material i veçantë i vendosur brenda pajisjes e riparon veten nga shkëputjet duke i ri-ngjitur ato në nivelin mikro. Rongui Jang, profesor i inxhinierisë së energjisë në Universitetin Huazhong të Shkencës dhe Teknologjisë, që ishte i përfshirë në studim, thotë se ky dizajn është një përmirësim shumë i madh në krahasim me projektet e mëparshme. Dhe kjo falë disa përmirësimeve të rëndësishme.
Ekipi i Jang kombinoi tre përbërje komerciale të disponueshme, për të krijuar poliminën, një material i përkulshëm. Duke përdorur rrezet lazer mbi poliminë, studiuesit krijuan vrima të vogla për të vendosur çipat termoelektrike që prodhojnë energji.
“Rezultati përfundimtar është një aftësi superiore e shtrirjes, vetë-riparimit, riciklimit dhe ri-konfigurimi. Këto cilësi nënkuptojnë që produkti përfundimtar është i qëndrueshëm si kurrë më parë”- thotë Jang.
Sasia më e madhe e energjisë mund të mblidhet nga një “byzylyk sportiv” i ngjashëm me Fitbit që furnizon me energji një orë. Këto forma të reja të TEG mund të krijojnë edhe më shumë energji, duke ngarkuar pajisje që kanë kërkesa më të larta për energji elektrike. Por duke pasur parasysh që këto pajisje mund të gjenerojnë vetëm rreth 1 volt energji për çdo centimetër katror të lëkurës, pra më pak tension sesa shumica e baterive ekzistuese, ka ende punë për të bërë.
Për shembull, një bateri AA ose AAA që vlerësohet se ka një fuqi prej 1.5 volt, mund të mjaftojë për të drejtuar disa pompa për futjen e insulinës në trupin e një diabetiku. Nga ana tjetër bateritë në përgjithësi kanë një teknologji shumë ndotëse që përdor ndonjëherë metale që gjenden rrallë në tokë apo materiale gërryese.
Kur bateritë nisin të shpërbëhen nëpër landfille, kimikatet brenda – përfshirë acidin klorhidrik, që gjendet në sasi të mëdha edhe në aparatin tuaj tretës – derdhen në tokë, duke ndotur ujin. Bateritë me jonet e litiumit, të cilat janë të zakonshme në oraret e fitnesit, shpërthejnë shpesh dhe marrin flakë në vend-depozitime, duke lëshuar në atmosferë gazra të dëmshme serrë.
Nëse trupi juaj mund të bëjë të njëjtën punë si një bateri ore me teknologji më të pastër, më të riciklueshme, kjo do të jetë një fitore për mjedisin. Bateria e ekipt të Jang përmban një teknologji plotësisht të riciklueshme.
Për njerëzit që mbajnë stimulues kardiak, bateritë e TEG mund të nënkuptojë një të ardhme pa kirurgjinë zëvendësuese të baterive. Sipas Johns Hopkins Medicine, pacientët me stimulues kardiakë duhet t’i nënshtrohen këtij lloj operacioni çdo 5-10 vjet, pasi bateria me jonet e litiumit brenda implantit të tyre fillon që të shterojë.
Dizajni TEG mund të duket shumë kompleks. Por në realitet, ai është thjesht një kombinim i ekuilibruar dhe mjeshtëror i teknologjive ekzistuese. Jang thotë se përdoruesit do të jenë në gjendje të rregullojnë vetë qarqet. Këto lloj pajisjesh mund të dalin në shitje brenda 5-10 viteve të ardhshme. / bota.al
You may like
Rajoni
UBT dhe ISCTE arrijnë marrëveshje për Programe dhe Diploma të Përbashkëta
Published
11 hours agoon
October 19, 2025By
Driton Iseni
Në një ceremoni zyrtare, të organizuar në ambientet e ISCTE Studime Ekzekutive, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, dhe Presidenti i Komitetit Ekzekutiv, Prof. Dr. Jose Crespo de Carvalho, bashkuan energjitë dhe vendosën themelet e një bashkëpunimi afatgjatë.
Ndërkohë që ISCTE-Executive Studies u rangua e para në Portugali për ndikim ndërkombëtar, sipas klasifikimit të Financial Times, ne besojmë se kjo marrëveshje jo vetëm që do të ketë një impakt të rëndësishëm në avancimin e arsimit të lartë dhe zhvillimin profesional të studentëve tanë por, kjo iniciativë, do të kontribuojë dhe krijojë edhe mundësi të reja për studentët për qasje në tregun global.
Lajmet
Fakulteti i Studimeve të Sigurisë në UBT organizon ligjëratë të përbashkët me përfaqësues të KFOR-it Amerikan dhe Polak
Published
1 day agoon
October 18, 2025By
Driton Iseni
Në kuadër të fillimit të semestrit të ri akademik, Fakulteti i Studimeve të Sigurisë në UBT organizoi një ligjëratë të veçantë me dy folës ndërkombëtarë nga KFOR — përfaqësues nga kontingjenti Amerikan dhe ai Polak — të cilët ndanë me studentët njohuri të vlefshme mbi sigurinë ndërkombëtare dhe bashkëpunimin shumëpalësh.
Ngjarja, e organizuar nga Prof. Arian Kadriu, Prodekani i Fakultetit të Studimeve të Sigurisë, përfshiu Captain Jared T. Blackburn, një nga Avokatët Ligjorë të KFOR-it 35 në Rajonin e Komandës Lindore (RC-E), dhe Lieutenant Ciachera, Këshilltarin Ligjor Polak (LEGAD) për Kontingjentin Polak (POL COY) në RC-E KFOR.
Captain Blackburn, duke përfaqësuar KFOR-in Amerikan, diskutoi rolin kritik të përfaqësuesve ligjorë në operacionet shumëkombëshe, duke u fokusuar në përgjegjësitë e tij në ligjin operativ, ligjin fiskal, kërkesat ligjore dhe asistencën ligjore brenda misionit paqeruajtës. Ai theksoi se si ligji ndërkombëtar ndikon në operacionet e sigurisë dhe sfidat komplekse me të cilat përballen profesionistët ligjorë në ushtrinë amerikane. Studentët u angazhuan në një diskutim dinamik, duke bërë pyetje të thelluara që pasuruan kuptimin e tyre mbi ndërveprimin midis ligjit, politikës dhe operacioneve ushtarake në misionet e NATO-s.
Ndërsa Lieutenant Ciachera, përfaqësues i KFOR-it Polak, trajtoi rolet në zhvillim të grave në forcat e armatosura dhe mbrojtjen e të miturve në zonat e konflikteve, duke theksuar rëndësinë e të drejtave të njeriut në operacionet paqeruajtëse dhe të stabilizimit.
Ky aktivitet theksoi angazhimin e vazhdueshëm të UBT-së për të ndërtuar partneritete ndërkombëtare dhe për t’u ofruar studentëve të Studimeve të Sigurisë një arsimim të bazuar në përvojë praktike, ekspertizë profesionale dhe perspektiva globale.
Rajoni
Ekipi përfaqësues i Kosovës gati për sfidën ndërkombëtare në Panama
Published
1 day agoon
October 18, 2025By
Driton Iseni
Ekipi përfaqësues i Kosovës ka filluar përgatitjet për garën ndërkombëtare më të madhe të robotikës, First Global Challenge, që do të mbahet këtë muaj në Panama. Për disa muaj, ata kanë punuar intensivisht në laboratorët e mekatronikës në UBT për të përfaqësuar Kosovën në këtë kompeticion prestigjioz.
Përmes mbështetjes së UBT-së, Kosova do të jetë pjesë e një gare me mbi 180 shtete nga e gjithë bota. Ky ekip i pasionuar, i përbërë nga të rinj të talentuar në shkencë, teknologji, inxhinieri dhe matematikë, do të testojë aftësitë e tij në fushën e robotikës.
Mentorja e ekipit, Elita Hajrizi, tregon se përgatitjet janë në fazën përfundimtare dhe se ekipi ka ndërtuar robotin inovativ që do të prezantohet në First Global Challenge 2025.
“Pjesëmarrja e Kosovës në këtë garë ndërkombëtare është një ndjenjë e jashtëzakonshme. Të shohësh vendin tënd të përfaqësuar në një event kaq të madh është një moment krenarie, dhe tani që jemi në fazën përfundimtare të përgatitjeve, po e shijojmë çdo hap të këtij udhëtimi emocionues”, tha Elita Hajrizi, mentore e ekipit.
Tema e këtij viti do të fokusohet në zhvillimin e zgjidhjeve për ruajtjen e ekuilibrit të biodiversitetit dhe për luftimin e ndryshimeve klimatike, duke kontribuar kështu në përpjekjet globale për mbrojtjen e mjedisit.
Për më tepër, UBT është vlerësuar me medalje të artë për kontributin e tij në First Global Challenge, si dhe për mbështetje të vazhdueshme për zhvillimin e STEM (Shkencë, Teknologji, Inxhinieri dhe Matematikë) në të gjithë botën.
Lajmet
UBT organizon Konferencën Ndërkombëtare të Dizajnit të Integruar – ICID 2025
Published
1 day agoon
October 18, 2025By
Driton Iseni
UBT do të organizojë Konferencën Ndërkombëtare të Dizajnit të Integruar (ICID 2025), një ngjarje prestigjioze që mbledh profesionistë, studiues dhe krijues nga mbarë bota për të ndarë ide, përvoja dhe risitë më të fundit në fushën e dizajnit bashkëkohor.
Kjo konferencë do të shërbejë si një platformë ndërdisiplinare ku krijimtaria, kërkimi shkencor dhe teknologjia ndërthuren për të formësuar të ardhmen e dizajnit dhe të mendimit kreativ.
Një nga qëllimet kryesore të ICID 2025 është promovimi i rolit të studentëve si gjenerata e re e dizajnerëve, duke i përfshirë ata aktivisht në diskutime, prezantime dhe sesione interaktive që nxisin mendimin kritik, bashkëpunimin dhe inovacionin.
Në kuadër të konferencës, pjesëmarrësit do të kenë mundësi të ndjekin:
- Diskutime inspiruese me ekspertë të njohur vendorë dhe ndërkombëtarë
- Prezantime të punimeve shkencore e profesionale
- Mundësi rrjetëzimi për bashkëpunime akademike dhe profesionale
ICID 2025 pritet të jetë një ngjarje që frymëzon, lidh dhe nxit zhvillimin e dizajnit të integruar në nivel global, duke e pozicionuar UBT-në edhe një herë si qendër lidere të inovacionit dhe edukimit bashkëkohor në rajon.

UBT dhe ISCTE arrijnë marrëveshje për Programe dhe Diploma të Përbashkëta

Fakulteti i Studimeve të Sigurisë në UBT organizon ligjëratë të përbashkët me përfaqësues të KFOR-it Amerikan dhe Polak

Ekipi përfaqësues i Kosovës gati për sfidën ndërkombëtare në Panama

UBT organizon Konferencën Ndërkombëtare të Dizajnit të Integruar – ICID 2025

Rektori Hajrizi në takim me drejtuesit e Shkollës së Aviacionit, SevenAir

Rektori Hajrizi viziton kompaninë lider të prodhimit të vajit të ullirit dhe verërave në Portugali

Këto ushqime ju ngopin pa ju shëndoshur

Rektori Hajrizi flet për suksesin e UBT-së në Polytechnic Institute of Beja në Portugali

Rektori Hajrizi po qëndron për vizitë zyrtare në Portugali
Të kërkuara
-
Vendi2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Lajmet3 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Rajoni4 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën