Aktualitet

SHBA mbështet heqjen dorë nga pronësia intelektuale e vaksinave

Published

on

Shtetet e Bashkuara kanë thënë se mbështesin një inciativë të Organizatës Botërore të Tregtisë për të hequr mbrojtjen ndaj pronës intelektuale për vaksinat kundër koronavirusit.

India dhe Afrika Jugore kanë bërë fillimisht këtë propozim, duke besuar se përmes tij do të mund të rritej prodhimi i vaksinave në gjithë botën.

Mirëpo prodhuesit e vaksinave kanë thënë se një vendim i tillë mund të mos japë rezultatin e duhur.

Përfaqësuesja amerikane për Tregti Katherine Tai ka thënë se “kohërat e jashtëzakonshme kërkojnë masa të jashtëzakonshme”.

Ajo ka paralajmëruar se anëtarëve të Organizatës Botërore të Tregtisë do t’iu marrë kohë që të arrijnë pajtueshmëri për këtë çështje.

India dhe Afrika Jugore kanë ngritur më së shumti zërin për këtë gjë, në mesin e 60 shteteve, të cilat përgjatë gjashtë muajve të fundit kanë tentuar të marrin patentën për vaksina.

Në fillim, ky propozim është kundërshtuar ashpër nga administrata e kaluar amerikane e Donad Trumpit, Mbretëria e Bashkuar dhe Bashkimi Evropian.

Mirëpo pasardhësi i Trumpit, presidenti amerikan Joe Biden ka ndjekur rrugë tjetër.

Ai ka përkrahur vendimin për pezullim të patentave në fushatën presidenciale të vitit 2020 dhe ka përsëritur një gjë të tillë të mërkurën.

Udhëheqësi i Organizatës Botërore të Shëndetësisë Tedros Adhanom Ghebreyesus, e ka quajtur këtë deklaratë “moment të rëndësishëm”, në luftën kundër COVID-19, sëmundja që shkakton koronavirusi.

Çfarë nënkupton heqja e patentës?

Mbështetësit thonë, se nëse arrihet pajtueshmëri për heqje të patentave, atëherë prodhimi i vaksinave do të rritet dhe do të ketë më shumë doza për shtetet më pak të pasura.

Shumë shtete në zhvillim kanë thënë se rregullat që kërkojnë shtetet e fuqishme për të mbrojtur patentat dhe forma tjera të pronës intelektuale përbëjnë pengesë për rritje të prodhimit të vaksinave dhe produkteve tjera të nevojshme për luftim të pandemisë.

Cilat kanë qenë reagimet?

Udhëheqësi i OBSH-së, Tedros Adhanom Ghebreyesus, e ka quajtur vendimin e SHBA-së “historik”, në luftën kundër COVID-19.

Mirëpo kompanitë farmaceutike kanë kundërshtuar këtë gjë, duke insistuar se pantentat nuk përbëjnë pengesë kryesore dhe kanë paralajmëruar se një hap i tillë mund ta dëmtojë inovacionin.

Federata Ndërkombëtare e Prodhuesve Farmaceutikë e ka quajtur vendimin e SHBA-së “zhgënjyes”.

“Heqja e patentës është përgjigje e gabuar në një problem të tillë kompeks”, ka thënë grupi me bazë në Gjenevë.

Mjeku Amesh Adalja nga Qendra për Siguri Shëndetësore në Johns Hopins, ka thënë për agjencinë e lajmeve Reuteres se heqja e pantentës është e njëjtë me “shpronësim të pronës së kompanive farmaceutike, inovacioni dhe investimet financiare të të cilave kanë bërë të mundur krijimin e vaksinave COVID-19 në radhë të parë “.

A ka shembull paraprak për këtë gjë?

Dy dekada më parë, Mozambiku, Zambia dhe Zimbabveja kanë lëshuar licenca të detyrueshme për ilaçet për HIV/AIDS, të përcjella nga Indonezia, Malajiza dhe Brazili, çka ka nënkuptuar se qeveritë kanë pasur mundësi të pezullojnë të drejtat e pronës intelektuale pa lejen e pronarit.

Ky vendim, që është marrë pas diskutimeve të dështuara me kompanitë farmaceutike, ka ndikuar në ulje të çmimit të ilaçeve për AIDS dhe ka rritur qasjen në to.

Përkrahës të kësaj ideje në Afrikë të Jugut dhe Indi shpresojnë që një vendim i njëjtë tani mund të ndikojë në rritje të përgjigjes kundër koronavirusit në vendet e neglizhuara.

Continue Reading

Bota

Pas vlerësimit nga Pentagoni, disa armë amerikane s’do t’i dërgohen Ukrainës

Published

on

By

Shtetet e Bashkuara do të ndalojnë dërgimin e disa armëve që i kishin premtuar Ukrainës për luftën e saj kundër Rusisë, sepse, pas një kontrolli nga Pentagoni, u pa që rezervat e tyre kishin rënë ndjeshëm.

Vendimi u mor “për t’i vënë interesat e Amerikës në radhë të parë”, tha zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë, Anna Kelly.

Fuqia e Forcave të Armatosura të Shteteve të Bashkuara mbetet e padiskutueshme – thjesht pyeteni Iranin”, tha ajo, duke iu referuar bombardimeve dhe sulmeve me raketa të SHBA-së kundër objekteve bërthamore të Iranit.

Deklarata e Kellyt erdhi pasi një zyrtar amerikan u citua nga Politico të ketë thënë se, pas një rishikimi nga Pentagoni, u pa se disa nga rezervat e artikujve që ishin premtuar më herët, janë shumë të pakta, ndaj disa dërgesa të planifikuara nuk do të realizohen.

Shtetet e Bashkuara – të cilat i kanë ofruar Ukrainës armë dhe ndihmë ushtarake me vlerë prej më shumë se 66 miliardë dollarësh, që kur Rusia nisi pushtimin e saj në shkallë të plotë në shkurt të vitit 2022 – u kanë bërë presion aleatëve që t’i ofrojnë Ukrainës sisteme të mbrojtjes ajrore dhe pajisje të tjera.

Por, shumë prej tyre ngurrojnë t’i japin sistemet e tyre të teknologjisë së lartë, sidomos vendet në Evropën lindore, që gjithashtu ndihen të kërcënuara nga Rusia.

Ndalimi i disa armëve vjen pasi Rusia, në fundjavë, nisi sulmin e saj më të madh ajror të kombinuar kundër Ukrainës, thanë zyrtarët ukrainas.

Ukraina është duke u kërkuar me ngulm vendeve perëndimore që t’i dërgojnë më shumë sisteme të mbrojtjes ajrore, pasi Rusia ka intensifikuar sulmet me raketa dhe dronë, duke goditur edhe objekte civile.

Trump u takua me presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensky, në margjinat e samitit të NATO-s, javën e kaluar.

Pas takimit, ai tha se Shtetet e Bashkuara do të përpiqen t’i sigurojnë Ukrainës më shumë sisteme të mbrojtjes ajrore, për t’u mbrojtur nga sulmet vdekjeprurëse të Rusisë, por nuk do të angazhohen për të miratuar ndihma shtesë për Ukrainën.

Do të shohim nëse mund t’i vëmë në dispozicion disa [sisteme Patriot]”, tha Trump në Hagë më 24 qershor, kur u pyet nga një gazetar nëse do t’i shiste Ukrainës sisteme të mbrojtjes ajrore.

Ato janë shumë të vështira për t’u siguruar. Edhe ne kemi nevojë për to. Edhe Izraelin e kemi furnizuar me to”, tha presidenti amerikan.

Trump, i cili, gjatë fushatës presidenciale të vitit 2024, e ka kritikuar sasinë e ndihmës ushtarake amerikane të dërguar në Ukrainë, dha një përgjigje të paqartë kur u pyet për vazhdimin e ndihmave për vendin në luftë.

Do të shohim se çfarë do të ndodhë”, tha Trump, Partia Republikane e të cilit është thellësisht e ndarë për këtë çështje.

Sekretari amerikan i Mbrojtjes, Pete Hegseth, tha më herët në një seancë dëgjimore në Senat se disa shpenzime të SHBA-së për Ukrainën janë ende në proces, por nuk dha detaje.

Hegseth pranoi se fondet për Ukrainën do të zvogëlohen.

Ai tha se administrata Trump ka një pikëpamje ndryshe për konfliktin në Ukrainë.

Ne besojmë se zgjidhja e negociuar paqësore është në interesin më të mirë të të dyja palëve dhe në interesat e kombit tonë”, tha ai./REL

Continue Reading

Bota

Trump i bën thirrje Hamasit të pranojë propozimin për armëpushim 60-ditor

Published

on

By

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, u bëri thirrje militantëve të Hamasit – grup i shpallur terrorist nga SHBA-ja dhe fuqi të tjera – që të bien dakord me atë që e cilësoi si “propozim përfundimtar” për armëpushim 60-ditor me Izraelin në Gazë.

Shpresoj, për të mirën e Lindjes së Mesme, që Hamasi ta pranojë këtë marrëveshje, sepse nuk do të bëhet më mirë – VETËM DO TË PËRKEQËSOHET”, shkroi Trump në platformën sociale Truth Social.

Ai shtoi se Izraeli është pajtuar me kushtet për të finalizuar armëpushimin 60-ditor, gjatë të cilit, siç tha, “ne do të punojmë me të gjitha palët për t’i dhënë fund luftës”.

Trump tha se propozimi do t’i dorëzohet Hamasit nga përfaqësues të Katarit dhe Egjiptit.

Sipas tij, propozimi doli pas një takimi “të gjatë dhe produktiv” në lidhje me Gazën, midis përfaqësuesve të tij dhe zyrtarëve izraelitë.

Ai nuk i identifikoi përfaqësuesit e tij, por i dërguari i posaçëm i SHBA-së, Steve Witkoff, sekretari i Shtetit, Marco Rubio, dhe zëvendëspresidenti JD Vance duhej të takoheshin më 1 korrik me Ron Dermerin, këshilltar i lartë i kryeministrit izraelit, Benjamin Netanyahu, në Uashington.

Zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë, Karoline Leavitt, tha më 30 qershor se Trump dhe zyrtarët e administratës janë në komunikim të vazhdueshëm me udhëheqjen izraelite dhe se përfundimi i konfliktit në Gazë është përparësi për presidentin.

Është rrëqethëse t’i shohësh pamjet që kanë dalë nga Izraeli dhe Gaza gjatë kësaj lufte, dhe presidenti dëshiron që ajo të përfundojë. Ai dëshiron të shpëtojë jetë”, tha Leavitt.

Propozimi i SHBA-së kërkon gjithashtu lirimin e gjysmës së pengjeve nga Hamasi, në këmbim të të burgosurve palestinezë dhe mbetjeve mortore të palestinezëve të tjerë.

Trump u tha gazetarëve më herët se shpreson që marrëveshja për pengjet të arrihet javën e ardhshme midis Izraelit dhe militantëve të Hamasit në Gazë.

Ai do të takohet me Netanyahun në Shtëpinë e Bardhë më 7 korrik.

Trump u tha gazetarëve se do të jetë “shumë i prerë” me Netanyahun për nevojën e një armëpushimi të menjëhershëm në Gazë, duke shtuar se edhe vetë Netanyahu dëshiron që lufta të ndalet.

Shpresojmë që kjo të ndodhë. Mezi presim që kjo të ndodhë javën tjetër. Duam t’i nxjerrim pengjet”, tha Trump.

Vizita e Netanyahut në Shtëpinë e Bardhë do të jetë e treta e tij që kur Trump u rikthye në detyrë në muajin janar.

Kjo vizitë vjen pas vendimit të Trumpit për t’u bashkuar me luftën e Izraelit kundër Iranit, duke sulmuar centralet bërthamore iraniane.

Pasi ndërmjetësoi një armëpushim mes këtyre dy vendeve, Trump sinjalizoi se tani është duke e përqendruar vëmendjen te përpjekjet për t’u dhënë fund luftimeve mes Izraelit dhe Hamasit.

Hamasi tha se është i gatshëm t’i lirojë pengjet e mbetura në Gazë, në kuadër të çdo marrëveshjeje për t’i dhënë fund luftës, ndërsa, sipas Izraelit, lufta mund të përfundojë vetëm nëse Hamasi çarmatoset dhe shpërbëhet./REL

Continue Reading

Bota

Kremlini mohon pretendimet e SHBA-së se Rusia po zvarrit bisedimet e paqes në Ukrainë

Published

on

By

Kremlini mohoi sot pretendimet e të dërguarit të posaçëm të presidentit të SHBA-së, Donald Trump për Ukrainën – se Rusia po zvarrit bisedimet e paqes, duke shtuar se Moska kishte përmbushur të gjitha marrëveshjet e arritura deri më tani në negociata.

I dërguari i lartë i Trump për Ukrainën, Keith Kellogg, tha dje se Rusia nuk mund të vazhdonte të zvarriste negociatat ndërsa bombardonte objektivat civile në Ukrainë.

I pyetur në lidhje me këto deklarata, zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov tha se Rusia ishte mirënjohëse ndaj ekipit të Trump për ndihmën në lehtësimin e bisedimeve, ndërsa shtoi se Moska nuk po i zvarriste bisedimet.

Ne jemi në favor të qëllimeve që po përpiqemi të arrijmë përmes operacionit të posaçëm ushtarak me mjete politike dhe diplomatike”, tha Peskov.

Peskov vuri në dukje se palët duhet ende të bien dakord për datat e raundit të tretë të bisedimeve. /atsh

Continue Reading

Bota

SHBA heq sanksionet ndaj Sirisë

Published

on

By

Qeveria amerikane po heq sanksionet ndaj Sirisë pasi presidenti Donald Trump nënshkroi dje në mbrëmje dekretin përkatës, njoftoi sot Shtëpia e Bardhë.

Trump e kishte njoftuar këtë hap rreth një muaj e gjysmë më parë gjatë udhëtimit të tij në Lindjen e Mesme.

Kjo është një përpjekje për të promovuar dhe mbështetur rrugën e vendit drejt stabilitetit dhe paqes”, tha zëdhënësja e Trump, Karoline Leavitt, para nënshkrimit.

Sanksionet e vendosura ndaj ish-presidentit të Sirisë, Bashar al-Assad dhe bashkëpunëtorëve të tij, mbeten në fuqi”, sipas Shtëpisë së Bardhë.

E njëjta gjë vlen edhe për sanksionet ndaj shkelësve të të drejtave të njeriut, trafikantëve të drogës dhe individëve të lidhur me aktivitete që përfshijnë armë kimike.

Do të merren gjithashtu hapa për të lehtësuar kontrollet e eksportit dhe kufizime të tjera ndaj Sirisë”, sipas dekretit të Trump.

Ai udhëzon Departamentin Amerikan të Shtetit të rishikojë përcaktimin e grupit islamist Hayat Tahrir al-Sham (Organizata për Çlirimin e Levantit, HTS) si një organizatë terroriste e huaj. Qeveria tranzitore siriane ka dalë kryesisht nga ky grup.

Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio do të shqyrtojë gjithashtu përcaktimin e Sirisë si sponsor shtetëror i terrorizmit, si dhe atë të presidentit të përkohshëm Ahmed al-Sharaa si terrorist.

Përveç kësaj, Rubio do të shqyrtojë në Kombet e Bashkuara, mundësitë për të hequr sanksionet. Dekreti gjithashtu e udhëzon atë të shqyrtojë nëse disa sanksione, të cilat lidhen me një ligj që ndëshkonte ish-qeverinë siriane nën drejtimin e al-Assad për mizori, duhet të pezullohen plotësisht ose pjesërisht”, sipas Shtëpisë së Bardhë.

Që nga përmbysja e al-Assad në dhjetor, udhëheqja e re siriane është përpjekur për afrim me bashkësinë ndërkombëtare.

Ajo kërkon heqjen e të gjitha sanksioneve, të cilat shumë vende i vendosën gjatë viteve të luftës brutale civile nën drejtimin e al-Assad. /atsh

Continue Reading

Të kërkuara