Ndërsa debati lidhur me origjinën e koronavirusit ende po vazhdon, një grindje e re ka shpërthyer rreth hulumtimeve të viruseve që po bëheshin në Kinë duke përdorur fondet e SHBA-së.
Pra, është e lidhur me teorinë e paprovuar se virusi mund të ketë rrjedhur nga një laborator në Wuhan, qyteti kinez ku u zbulua rasti me Covid-19 për herë të parë.
Kjo ide përqendrohet në kërkimet e kryera mbi viruset e lakuriqëve të natës në Institutin e Virologjisë të Wuhan.
Senatori republikan Rand Paul pretendon se paratë amerikane u përdorën për të financuar kërkime atje që i bënë disa viruse (jo koronavirusin) më infektues dhe më vdekjeprurës, të njohur si “gain-of-function”, që shqip nënkupton fitim i funksionit.
Por pohimi i tij është hedhur poshtë nga Dr. Anthony Fauci, shefi i sëmundjeve infektive në SHBA.
Çfarë është hulumtimi i ‘gain-of-function’?
Kjo nënkupton kur një organizëm zhvillon aftësi të reja (ose “funksione”).
Organizmat modifikues mund të jenë një mënyrë për të luftuar sëmundjet si malaria.
Kjo mund të ndodhë në natyrë, ose mund të arrihet në një laborator, kur shkencëtarët modifikojnë kodin gjenetik ose vendosin organizma në mjedise të ndryshme, për t’i ndryshuar ato në një farë mënyre.
Me viruse që mund të paraqesin rrezik për shëndetin e njeriut, kjo do të thotë të krijoni viruse potencialisht më të transmetueshme dhe të rrezikshme.
Mirëpo a i financoi SHBA këto kërkime të viruseve në Kinë? Po, ka kontribuar me disa fonde.
Dr Fauci, si dhe këshilltar i Presidentit Biden, është drejtori i Institutit Kombëtar të SHBA të Alergjisë dhe Sëmundjeve Infektive (NIAID), pjesë e Instituteve Kombëtare të Shëndetit të qeverisë amerikane (NIH). Kjo organizatë, i dha para një organizate që bashkëpunoi me Institutin e Virologjisë Wuhan.
Organizatës në fjalë, EcoHealth – iu kishte dhënë një grant në 2014 për të parë koronavirusët e mundshëm nga lakuriqët e natës.
EcoHealth mori 3.7 milion dollarë nga NIH, 600,000 dollarë nga të cilat iu dhanë Institutit të Virologjisë në Wuhan.
Në 2019, projekti u rinovua për pesë vjet të tjera, por më pas u anulua në prill 2020 për shkak të pandemisë.
A u përdorën paratë e ShBA-së për studime të ‘gain-of-function’?
Në maj, Dr. Fauci deklaroi se Instituti Kombëtar i Shëndetit (NIH) “nuk ka financuar kurrë dhe nuk financon tani kërkime të tilla në Institutin e Virologjisë Wuhan”.
Instituti i Virologjisë, Wuhan.
Senatori Paul beson se hulumtimi u kualifikua si hulumtim “fain-of-function” dhe iu referua dy punimeve akademike nga instituti kinez, një të vitit 2015 dhe një tjetër më 2017.
Senatori Rand Paul beson se paratë e SHBA ndihmuan në krijimin e viruseve të rrezikshme.
Ai shtoi se ai plotësoi përkufizimin zyrtar të një studimi të tillë të përshkruar në 2014 kur qeveria e SHBA-së ndaloi financimin për aktivitete të tilla për shkak të shqetësimeve të biosigurisë.
Financimi u ndërpre për të lejuar që të hartohet një kornizë e re për një hulumtim të tillë.
Pse Dr. Fauci e hedh poshtë këtë akuzë?
Dr. Fauci i tha Senatit duke dëgjuar kërkimin në fjalë “është vlerësuar shumë herë nga njerëz të kualifikuar për të mos rënë nën përkufizimin e fitimit të funksionit”.
Ai gjithashtu tha se ishte “e pamundur molekularisht” që këto viruse të kishin rezultuar në koronavirus, megjithëse ai nuk dha hollësi.
Ai gjithashtu thotë se asnjë nga viruset që ishin objekt i studimit të vitit 2015 nuk kanë të bëjnë me Sars-Cov-2, i cili shkaktoi pandeminë në vitin 2020.
Një qelizë njerëzore e infektuar me koronavirus.
Ai gjithashtu shton: “Ne kurrë nuk kemi futur mutacione në kulmin e [virusit] për të shtuar rritjen në qelizat njerëzore”.
Studiuesja dhe biologia amerikane Alina Chan, dha një përkufizim rreth kësaj. “Kjo mund të nënkuptojë se hulumtimi mbi viruset mund të mos ketë ndërmend të prodhojë “përfitim të funksionit”, megjithëse ky mund të jetë rezultati përfundimtar i tij” tha ajo.
Komisioni Evropian i ka dhënë dritën jeshile Bullgarisë për t’u anëtarësuar në eurozonë më 1 janar 2026, duke shënuar hapin e dytë të rëndësishëm të shtetit brenda një viti në rrugën drejt integrimit të plotë në Bashkimin Evropian.
KE-ja, e cila u mblodh më 4 qershor për të marrë një vendim lidhur me këtë çështje, tha se Bullgaria i përmbush katër kriteret nominale të konvergjencës që përdoren për të vlerësuar nëse një vend është i gatshëm të adoptojë euron.
“Euroja është një simbol i prekshëm i forcës dhe unitetit evropian”, tha presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen.
Banka Qendrore Evropiane pritet po ashtu që të publikojë mendimin e saj më 4 qershor, dhe zyrtarët bullgarë kanë thënë se presin një vlerësim pozitiv edhe nga ky institucion.
Këshilli i Bashkimit Evropian do të marrë vendimin përfundimtar për pranimin e Bullgarisë në eurozonë, duke u bazuar në opinionet e KE-së dhe Bankës Qendrore Evropiane, si dhe në diskutimet me Eurogrupin dhe Këshillin Evropian.
Edhe pse pranimi i euros ishte një nga kushtet për anëtarësimin në BE, dështimet legjislative – përfshirë reformat për luftimin e pastrimit të parave, shqetësimet për inflacionin dhe bllokadat politike (Bullgaria ka mbajtur shtatë procese zgjedhore në katër vjetët e fundit) – e kanë bërë këtë rrugëtim të vështirë për Sofjen.
Një vendim në favor të adoptimit të euros është hapi i dytë i madh i Bullgarisë brenda një viti në rrugën e shtetit drejt integrimit në BE.
Në janar, Sofja u bë anëtare me të drejta të plota e zonës Shengen dhe kufijtë e Bullgarisë me Greqinë dhe Rumaninë tani janë plotësisht të hapur.
Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar ka deklaruar se po punon “me ritëm të shpejtë” për të zbatuar marrëveshjen tregtare me SHBA-në, pas vendimit të Presidentit Donald Trump për të dyfishuar tarifat e çelikut dhe aluminit në 50%.
Megjithatë, Mbretëria e Bashkuar është përjashtuar përkohësisht nga rritja e tarifave, ndërsa një taksë mbetet në 25%.
Eksportuesit britanikë mund të përballen me një normë më të lartë tarifash nëse marrëveshja për heqjen e tarifave të çelikut dhe aluminit midis Britanisë dhe SHBA-së nuk hyn në fuqi. Kancelarja Rachel Reeves e ka mirëpritur përjashtimin e përkohshëm nga tarifat më të larta, ndërsa përfaqësuesit e industrisë kanë theksuar se bizneset britanike përballen me pasiguri të madhe për të ardhmen.
Pjesa më e madhe e çelikut global, i cili ishte destinuar fillimisht për SHBA-në, mund të devijohet në tregun e Mbretërisë së Bashkuar për shkak të tarifave të larta që do të ndikojnë në eksportet amerikane. Ky fenomen është tashmë duke ndodhur, dhe prodhuesit e çelikut në Britani kërkojnë veprime nga qeveria për të kufizuar importet e çelikut, të cilat po ulën çmimet dhe po dëmtojnë bizneset e tyre lokale.
Gareth Stace, drejtor ekzekutiv i UK Steel, tha se “importet po vërshojnë tregun e Mbretërisë së Bashkuar, duke ulur çmimet e çelikut dhe duke marrë pjesë të tregut”. Ai shtoi se është e rëndësishme që Britania të ruajë stabilitetin e tregut të brendshëm, ndërsa lufton për të stabilizuar eksportet e saj drejt SHBA-së.
Presidenti i SHBA-së, Donald Trump ka lënë të kuptohet se nuk do të ketë një marrëveshje me Kinën për mosmarrëveshjen tregtare midis dy vendeve, së shpejti.
“Më pëlqen presidenti Xi Jinping i Kinës, gjithmonë më ka pëlqyer dhe gjithmonë do ta pëlqej, por ai është shumë i ashpër dhe jashtëzakonisht i vështirë për të bërë një marrëveshje me të”, tha sot Trump në platformën e tij “Truth Social”.
Ka pasur një pauzë në mosmarrëveshjen doganore midis dy ekonomive më të mëdha në botë që nga arritja e një marrëveshjeje në mesin e majit.
Marrëveshja përcakton një ulje të tarifave amerikane për importet kineze nga 145% në 30%, ndërsa tarifat e Pekinit për importet nga SHBA-ja do të ulen nga 125% në 10%.
Një deklaratë e përbashkët nga dy ekonomitë më të mëdha në botë tregoi se kjo do të ishte e përkohshme, duke zgjatur për 90 ditë.
Megjithatë, kohët e fundit, të dyja palët kanë akuzuar njëra-tjetrën se nuk i kanë respektuar marrëveshjet.
Kohët e fundit, SHBA-ja bllokoi dërgesën e pjesëve të turbinave në Kinë dhe u përpoqën të kufizonin aksesin e Kinës në teknologjinë e rëndësishme të çipave, duke e mërzitur shumë Pekinin.
Përveç kësaj, studentëve kinezë në SHBA do t’u revokohen vizat.
Kina, nga ana tjetër, akuzohet për mbajtjen e minerale të rëndësishme që nevojiten në industrinë e automobilave, ndër masa të tjera.
Trump dhe Xi thuhet se do të zhvillojnë një bisedë telefonike këtë javë./atsh
Qendrat për shpërndarjen e ndihmës në Gazë do të mbyllen përkohësisht më 4 qershor, njoftoi fondacioni që udhëheq ato, teksa ushtria izraelite paralajmëroi se rrugët që çojnë drejt qendrave “konsiderohen zona të luftës”.
Njëzet e shtatë persona u vranë në jug të Gazës të martën, kur ushtria izraelite hapi zjarr pranë një qendre të ndihmës që drejtohet nga Fondacioni Humanitar për Gazën (GHF), që mbështetet nga Shtetet e Bashkuara.
Së fundi, Izraeli ka lehtësuar bllokadën në enklavën palestineze, por Kombet e Bashkuara kanë paralajmëruar se e gjithë popullsia e territorit është në rrezik nga zia e bukës.
Të mërkurën, Këshilli i Sigurimit i OKB-së pritet të votojë një rezolutë që bën thirrje për armëpushim dhe qasje humanitare në Gazë, një masë për të cilën SHBA-ja pritet të vendosë veto.
GHF-ja tha se “qendrat e shpërndarjes do të mbyllen për rinovim, riorganizim dhe përmirësim të efikasitetit të punës” të mërkurën dhe operacionet do të rinisin të enjten.
Ushtria izraelite, që ka konfirmuar mbylljen e përkohshme, paralajmëroi njerëzit kundër kalimin “në rrugët që çojnë drejt qendrave të shpërndarjes, të cilat konsiderohen zona të luftës”
GHF-ja nisi operacionet një javë më parë, por OKB-ja dhe grupet e tjera të mëdha të ndihmës kanë refuzuar që të bashkëpunojnë me të, duke ngritur shqetësime se kjo organizatë është krijuar për t’u përshtatur me qëllimet ushtarake të Izraelit.
Pas incidentit vdekjeprurës të së martës afër një qendre të GHF-së, sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres, e cilësoi “të papranueshme” vrasjen e palestinezëve që po shkojnë për të marrë bukë në qendrat e shpërndarjes.
Autoritetet izraelite dhe GHF-ja – që përdor personel amerikan të sigurisë – kanë mohuar akuzat se ushtria izraelite qëllon ndaj civilëve që shkojnë për të marrë pako me ndihma në qendrat e GHF-së. Ushtria izraelite tha se ngjarja e së martës është duke u hetuar.
Izraeli ka intensifikuar përpjekjet për të mposhtur Hamasin – grupin palestinez të shpallur organizatë terroriste nga SHBA-ja dhe Bashkimi Evropian – i cili sulmoi Izraelin tetorin e vitit 2023, duke nxitur luftën në Gazë.
Ministria e Shëndetësisë në Gazën e udhëhequr nga Hamasi ka thënë se të paktën 4.240 persona janë vrarë që kur Izraeli ka rinisur ofensivën në territorin palestinez më 18 mars, teksa numri i përgjithshëm i viktimave në Gazë që kur ka nisur lufta ka arritur në mbi 54.000.
Ndërkaq, gjatë sulmit të Hamasit në jug të Izraelit u vranë afër 1.200 persona dhe u rrëmbyen afër 250 të tjerë.
Përveç incidentit në qendrën e ndihmës, agjencia për mbrojtje civile në Gazë të martën ka raportuar edhe për 19 të vrarë.
Ndërkaq, ushtria izraelite tha se tre ushtarë janë vrarë në veri të Gazës, duke shtuar se numri i përgjithshëm i ushtarëve izraelitë të vrarë që nga nisja e luftës është 424./REL/
