

Lajmet
Samiti i NATO-s: Çka do të diskutohet dhe cilat janë pesë sfidat e aleancës?
Pushtimi rus i Ukrainës është përshkruar si tronditja më e madhe strategjike për Perëndimin.
Published
3 years agoon
By
UBT newsSamiti i NATO-s i kësaj jave në Madrid vjen në një moment kritik në historinë 73-vjeçare të aleancës. Pushtimi rus i Ukrainës është përshkruar si tronditja më e madhe strategjike për Perëndimin që nga sulmet e 11 shtatorit të vitit 2001.
NATO është aleanca e vetme ushtarake e aftë për të mbrojtur Evropën nga agresioni i mëtejshëm rus, por a ka një strategji?
Më pak se tre vjet më parë, presidenti i Francës, Macron deklaroi se NATO-ja ishte “[një] tru vdekur”. Megjithatë, që nga momenti kur tanket ruse kaluan përtej kufirit në Ukrainë, përgjigja perëndimore ka qenë e jashtëzakonshme. Ajo është rigjallëruar me qëllimin e ripërtërirë – forcimin e kufijve dhe furnizimin me armë.
Aleanca përballet me sfida të shumta, nga lufta hibride, destabilizimi i Ballkanit tek sulmet kibernetike, militarizimi i hapësirës dhe çfarë duhet bërë me fuqinë ushtarake në rritje të Kinës. Për herë të parë, ky samit i NATO-s do të trajtojë ato që ajo i quan “sfidat që Pekini paraqet për sigurinë, interesat dhe vlerat tona”, tha Stoltenberg.
Këtu janë disa nga çështjet që mund të jenë në tryezë këtë javë:
Shmangia e përshkallëzimit në luftën në Ukrainë
Aleanca më e fuqishme ushtarake në botë, e përbërë nga 30 shtete anëtare, tre prej tyre me armë bërthamore, nuk dëshiron të hyjë në luftë me Rusinë. Presidenti Putin i ka kujtuar në mënyrë të përsëritur Perëndimit se ai ka një arsenal masiv bërthamor dhe madje edhe një përplasje ndërkufitare e nivelit të ulët, mund të përshkallëzohet shpejt.
Pra, sfida më e madhe për katër muajt e fundit ka qenë, dhe mbetet tani, se si të ndihmohet Ukraina të mbrohet kundër këtij pushtimi të paprovokuar – pa u tërhequr në vetë luftime.
Samiti i Madridit do të duhet të përcaktojë masën e ndihmës ushtarake që vendet e NATO-s mund të ofrojnë dhe për sa kohë.
Tani për tani, Moska po fiton në Donbas, megjithëse me kosto masive në jetë dhe dëme materiale. Pritjet janë se Rusia do të përpiqet të qëndrojë në këto përfitime territoriale, ndoshta duke i aneksuar ato në të njëjtën mënyrë që bëri me Krimenë në 2014.
Në mungesë të një traktati paqeje, NATO do të përballet me një dilemë të re më vonë. A duhet vazhduar të armatosë ukrainasit ndërsa ata përpiqen të kthejnë tokën që Moska tani e konsideron ligjërisht pjesë të Federatës Ruse?
Kremlini ka treguar se armët perëndimore që godasin tokën ruse kalojnë një vijë të kuqe, kështu që rreziqet e përshkallëzimit këtu do të rriteshin në mënyrë dramatike.
Ruajtja e unitetit mbi Ukrainën
Nëse Rusia do të kishte sulmuar vetëm Donbasin dhe nuk do të kishte sulmuar të gjithë Ukrainën nga tre anët, atëherë është e mundur që ne nuk do të kishim parë një unitet të tillë të jashtëzakonshëm në përgjigjen e Perëndimit. Gjashtë raunde të sanksioneve të BE-së po dëmtojnë seriozisht ekonominë e Rusisë dhe Gjermania ka anuluar tani për tani tubacionin shumë-miliardësh Nord Stream 2 që do të kishte sjellë gazin rus në Gjermaninë veriore.
Por ka përçarje në aleancën perëndimore rreth asaj se sa larg duhet të ndëshkohet Rusia dhe sa dhimbje mund të marrin ekonomitë perëndimore. Këto me gjasë do të dalin në sipërfaqe në Madrid.
Sigurimi i Baltikut
Ky rajon ka potencialin të jetë një pikë e madhe përplasjeje midis NATO-s dhe Rusisë. Këtë muaj Rusia kërcënoi me “kundërmasa praktike” pasi Lituania bllokoi disa mallra të sanksionuara nga BE që udhëtonin nëpër territorin e saj gjatë rrugës për në enklavën balltike të Rusisë, Kaliningrad.
Kryeministrja e Estonisë, Kaja Kallas ka kritikuar NATO-n se ishte e papërgatitur për një pushtim ndërkufitar rus. Strategjia aktuale parashikon përpjekjen për të rimarrë territorin estonez vetëm pasi Rusia të ketë pushtuar tashmë. “Ata mund të na fshijnë nga harta”, thotë ajo.
Estonia, Letonia dhe Lituania ishin të gjitha dikur – në mënyrë të pavullnetshme – pjesë e Bashkimit Sovjetik. Sot, ato janë kombe të pavarura dhe të gjitha në NATO. Ka katër grupe luftarake shumëkombëshe të stacionuara në këto tre vende, së bashku me Poloninë, si pjesë e asaj që quhet Prezenca e Përparuar e Përmirësuar. Britania e Madhe kryeson atë në Estoni, SHBA-të në Poloni, Gjermania në Lituani dhe Kanadaja në Letoni.
Megjithatë, ato janë shumë të vogla për të parandaluar një inkursion të bashkërenduar nga një ushtri e madhe ruse. Kjo ka të ngjarë të jetë një temë e debatuar shumë në Madrid.
Lejimi i Finlandës dhe Suedisë për t’u bashkuar
Finlanda dhe Suedia, të dyja të tronditura seriozisht nga pushtimi i Rusisë ndaj një kombi sovran, kanë vendosur se duan të heqin dorë nga neutraliteti i tyre dhe të bashkohen me NATO-n. Aleanca po i pret me krahë hapur, por kjo nuk është aq e thjeshtë. Turqia ka bllokuar pranimin e tyre me arsyetimin se të dyja këto vende nordike strehojnë separatistë kurdë që Turqia i njeh si terroristë.
Por për shkak se Finlanda dhe Suedia janë kaq të rëndësishme për NATO-n, do të bëhet çdo përpjekje për të gjetur një mënyrë për të shmangur kundërshtimet e Turqisë.
Rritje urgjente e shpenzimeve për mbrojtjen
Aktualisht, anëtarët e NATO-s janë të detyruar të shpenzojnë 2% të PBB-së së tyre vjetore për mbrojtje, por jo të gjithë e bëjnë këtë. Shifrat e fundit nga Instituti Ndërkombëtar i Kërkimeve të Paqes në Stokholm tregojnë se ndërsa SHBA shpenzoi 3.5% për mbrojtjen dhe Britania shpenzoi 2.2%, Gjermania shpenzoi vetëm 1.3% ndërsa Italia, Kanadaja, Spanja dhe Holanda ishin të gjitha shumë më pak se 2%. Rusia shpenzoi 4.1% të PBB-së së saj për mbrojtjen.
Shefat ushtarakë perëndimorë dhe analistët janë unanim në thirrjen për një rritje urgjente të shpenzimeve të mbrojtjes. Por shkurtimet e njëpasnjëshme të mbrojtjes gjatë dekadave të fundit kanë shkaktuar pyetje nëse NATO ka ende fuqi të mjaftueshme për të penguar një inkursion të ardhshëm rus.
Shefat ushtarakë paralajmërojnë se nëse NATO nuk forcon sigurinë e saj tani, atëherë kostoja e agresionit të mëtejshëm rus në të ardhmen do të jetë shumë më e madhe./UBTNews/
Lajmet
Irlanda e Veriut triumfon ndaj Maltës në kualifikuese të Botërorit 2026
Published
1 day agoon
September 5, 2025By
UBT News
Një fitore miqësore 3-0 ndaj Maltës erdhi nga Irlanda e Veriut në kualifikuese të Kupës së Botës 2026, ku Jordan Jones, Gavin Whyte dhe Ali McCann shënuan në Austri.
Pjesa më e madhe e ndeshjes u zhvillua në një mënyrë tipike miqësore të fundsezonit dhe nuk pati lojtarë që të spikasnin gjatë gjithë 90 minutave.
Dallasi arriti një fitore si kapiten i Irlandës së Veriut në mungesë të Steven Davis dhe kjo është një përvojë jetësore për lojtarin në formë të mirë të Leeds.
Jones shfrytëzoi mbrojtjen e dobët për të shënuar një gol të hershëm përpara se Josh Magennis të shihte penalltinë e tij të pritej nga portieri i Maltës, Henry Bonello, në një pjesë të parë kryesisht të çrregullt.
Irlanda e Veriut u përmirësua në pjesën e dytë me dy gola në tre minuta.
Fitorja në 90 minuta më në fund erdhi për trajnerin e Irlandës së Veriut, por ishte e pakëndshme ta shikoje në pjesën e parë pavarësisht golit të hershëm.
Pasimi i gabuar i Ferdinando Apap i dha mundësinë Jones dhe anësori i Rangers e shfrytëzoi me një gjuajtje të ulët që e rrëzoi Bonellon përpara se të fluturonte drejt portës.
Bonello u ul për të pritur penalltinë e Magennis në minutën e 21-të – e akorduar për faullin e Kurt Shaw ndaj Whyte – dhe humbja e penalltisë përmblodhi një fillim të vështirë prej 45 minutash nga Irlanda e Veriut.
Malta hyri në ndeshje 127 vende poshtë kundërshtarëve të saj në renditjen botërore, por ata e kaluan pjesën e parë me Joseph Mbong dhe Luke Montebello që u afruan shumë.
Irlanda e Veriut kishte më shumë shpejtësi dhe vendosmëri në rifillimin e ndeshjes dhe Whyte shënoi me shpejtësi nga një pasim i Stuart Dallas për ta bërë rezultatin 2-0 pas 53 minutash.
Pastaj u pasua shpejt nga numri tre, pasi McCann u kap nga Paddy McNair dhe ai dha një gjuajtje të shkathët përtej Bonellos për ta çuar ndeshjen përtej një skuadre të Maltës që po shkatërrohej./S.K/BBC/
Lajmet
Sulm në parkingun e kopshtit në Vushtrri dhe arsenal armësh në shtëpi, një muaj paraburgim për dy persona
Published
1 day agoon
September 5, 2025By
UBTnews
Prokuroria Themelore në Mitrovicë ka paraqitur kërkesë për caktimin e masës së paraburgimit në Gjykatën Themelore në Mitrovicë – Dega në Vushtrri, ndaj të dyshuarve K.M. dhe K.M., për shkak të dyshimit të bazuar se kanë kryer disa vepra penale.
Të dyshuarit ngarkohen me veprat penale: “Mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve”, si dhe “Përdorimi i armës apo mjetit të rrezikshëm”, ndërsa njëri prej tyre, K.M., dyshohet gjithashtu për veprën penale “Lëndimi i rëndë trupor”.
Sipas Prokurorisë, ngjarja ka ndodhur më 20 maj 2025, rreth orës 08:55, në parkingun e një kopshti fëmijësh në Vushtrri, ku i dyshuari K.M., së bashku me persona të tjerë, e kanë sulmuar fizikisht të dëmtuarin L.O., në momentin që ai po zbriste nga automjeti për të shoqëruar vajzën në kopsht.
Sipa sprokurorisë, sulmi është kryer me një shufër metalike, duke i shkaktuar viktimës lëndime të rënda në kokë, këmbë dhe pjesë të tjera të trupit.
Pas sulmit, të dyshuarit janë larguar nga vendi i ngjarjes me motoçikleta.
Gjatë bastisjes së shtëpisë së të dyshuarve në fshatin Ropicë të Vushtrrisë, janë sekuestruar elektroshokë, sprej, telefona mobil, si dhe një sasi e konsiderueshme armësh dhe municioni, përfshirë armë të gjata dhe të shkurtra, snajperë, pistoleta me silenciatorë. Në telefonat e të dyshuarve janë gjetur video dhe fotografi ku ata shihen duke përdorur armë, përfshirë edhe një imazh ku njëri prej tyre shihet duke shënjestruar një automjet të policisë me revole.
Gjykata Themelore në Mitrovicë – Dega në Vushtrri ka aprovuar kërkesën e Prokurorisë dhe ka caktuar masën e paraburgimit prej një muaji ndaj të dyshuarve K.M. dhe K.M./D.B/KP
Lajmet
Lautaro tejkalon Maradonën me gola për Argjentinën
Published
1 day agoon
September 5, 2025By
UBT News
Kapiteni i Interit, Lautaro Martinez, shënoi si zëvendësues për Argjentinën në fitoren 3-0 ndaj Venezuelës mbrëmë, duke tejkaluar Diego Armando Maradonën dhe duke u bërë golashënuesi i pestë më i mirë me ekipin kombëtar.
Lautaro Martinez kontribuoi në fitoren 3-0 të Argjentinës ndaj Venezuelës mbrëmë, duke shënuar vetëm dy minuta pas futjes së tij nga stoli në pjesën e dytë.
Kapiteni i Nerazzurrëve gjeti rrjetën me një gjuajtje me kokë, duke shënuar golin e tij të 33-të ndërkombëtar dhe duke tejkaluar legjendën e Argjentinës dhe Napolit , Maradonën, i cili kishte shënuar 32 gola.
Siç e vuri në dukje me krenari Interi në faqen e tyre të internetit, vetëm Lionel Messi (114 gola), Gabriel Omar Batistuta (55), Sergio Agüero (41) dhe Hernan Crespo (35) kanë shënuar më shumë gola për Argjentinën sesa Lautaro./S.K/KP/
Lajmet
Gjykata Kushtetuese vendos masë të përkohshme, s’ka mandatar për Qeverinë deri më 30 shtator
Published
1 day agoon
September 5, 2025By
UBTnews
Gjykata Kushtetuese ka nxjerrur aktgjykimin në lëndën e parashtuar nga deputetës e Listës Serbe për ‘masë të përkoheshme’ rreth veprimeve të mëtejme të Kuvendit të Kosovës.
Gjykata vlerëson se kjo ndërhyrje është e nevojshme për të shmangur “rreziqe ose pasoja të pariparueshme” dhe se miratimi i saj është në “interes publik”.
Po ashtu, Gjykata thekson se kjo masë nuk paragjykon përmbajtjen përfundimtare të çështjes që është ende në shqyrtim.
VENDIMI I GJYKATËS:
Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës, në mbështetje të nenit 116 (2) të Kushtetutës, të nenit 27 të Ligjit dhe rregullat 44, 45, 46 (2) dhe 48 (1) (d) të Rregullores së punës, më 4 shtator 2025, njëzëri
VENDOS
I. TË CAKTOJË ex officio dhe sipas kërkesës së parashtruesve masën e përkohshme përmes të cilës ndalohet çdo veprim i deputetëve të zgjedhur të Kuvendit të Republikës së Kosovës, si dhe çdo procedurë për formimin e Qeverisë;
II. TË URDHËROJË që masa e përkohshme hyn në fuqi më 5 shtator 2025, në kohëzgjatje deri më 30 shtator 2025;
III. T’U’A KUMTOJË këtë Vendim palëve;
IV. TË PUBLIKOJË këtë Vendim në Gazetën Zyrtare, në pajtim me paragrafin 4 të nenit 20 të Ligjit;
V. Ky Vendim hyn në fuqi më 5 shtator 2025./D.B/EO

Reese Witherspoon bën thirrje që gratë ta përdorin AI-në

Doni një mëlçi më të shëndetshme? Kjo perime bën mrekulli

Real Madridi po përgatit largimin e njërit prej yjeve të tij më të mëdhenj

Nepali drejt bllokimit të Facebook, X, YouTube dhe platformave tjera

Ja filmat që ju duhen! Shtatori është muaji ku rikthehet atmosfera e kinemasë

Një tjetër surprizë! Justin Bieber publikon albumin e ri

Conor McGregor, “ylli” i UFC-së, kërkon të bëhet president!

Projekti i fundit i David Bowie, një muzikal i shekullit XVIII

Shega, mrekullia e vjeshtës që duhet shfrytëzuar çdo ditë
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës