

Lajmet
Samiti i NATO-s: Çka do të diskutohet dhe cilat janë pesë sfidat e aleancës?
Pushtimi rus i Ukrainës është përshkruar si tronditja më e madhe strategjike për Perëndimin.
Published
3 years agoon
By
UBT newsSamiti i NATO-s i kësaj jave në Madrid vjen në një moment kritik në historinë 73-vjeçare të aleancës. Pushtimi rus i Ukrainës është përshkruar si tronditja më e madhe strategjike për Perëndimin që nga sulmet e 11 shtatorit të vitit 2001.
NATO është aleanca e vetme ushtarake e aftë për të mbrojtur Evropën nga agresioni i mëtejshëm rus, por a ka një strategji?
Më pak se tre vjet më parë, presidenti i Francës, Macron deklaroi se NATO-ja ishte “[një] tru vdekur”. Megjithatë, që nga momenti kur tanket ruse kaluan përtej kufirit në Ukrainë, përgjigja perëndimore ka qenë e jashtëzakonshme. Ajo është rigjallëruar me qëllimin e ripërtërirë – forcimin e kufijve dhe furnizimin me armë.
Aleanca përballet me sfida të shumta, nga lufta hibride, destabilizimi i Ballkanit tek sulmet kibernetike, militarizimi i hapësirës dhe çfarë duhet bërë me fuqinë ushtarake në rritje të Kinës. Për herë të parë, ky samit i NATO-s do të trajtojë ato që ajo i quan “sfidat që Pekini paraqet për sigurinë, interesat dhe vlerat tona”, tha Stoltenberg.
Këtu janë disa nga çështjet që mund të jenë në tryezë këtë javë:
Shmangia e përshkallëzimit në luftën në Ukrainë
Aleanca më e fuqishme ushtarake në botë, e përbërë nga 30 shtete anëtare, tre prej tyre me armë bërthamore, nuk dëshiron të hyjë në luftë me Rusinë. Presidenti Putin i ka kujtuar në mënyrë të përsëritur Perëndimit se ai ka një arsenal masiv bërthamor dhe madje edhe një përplasje ndërkufitare e nivelit të ulët, mund të përshkallëzohet shpejt.
Pra, sfida më e madhe për katër muajt e fundit ka qenë, dhe mbetet tani, se si të ndihmohet Ukraina të mbrohet kundër këtij pushtimi të paprovokuar – pa u tërhequr në vetë luftime.
Samiti i Madridit do të duhet të përcaktojë masën e ndihmës ushtarake që vendet e NATO-s mund të ofrojnë dhe për sa kohë.
Tani për tani, Moska po fiton në Donbas, megjithëse me kosto masive në jetë dhe dëme materiale. Pritjet janë se Rusia do të përpiqet të qëndrojë në këto përfitime territoriale, ndoshta duke i aneksuar ato në të njëjtën mënyrë që bëri me Krimenë në 2014.
Në mungesë të një traktati paqeje, NATO do të përballet me një dilemë të re më vonë. A duhet vazhduar të armatosë ukrainasit ndërsa ata përpiqen të kthejnë tokën që Moska tani e konsideron ligjërisht pjesë të Federatës Ruse?
Kremlini ka treguar se armët perëndimore që godasin tokën ruse kalojnë një vijë të kuqe, kështu që rreziqet e përshkallëzimit këtu do të rriteshin në mënyrë dramatike.
Ruajtja e unitetit mbi Ukrainën
Nëse Rusia do të kishte sulmuar vetëm Donbasin dhe nuk do të kishte sulmuar të gjithë Ukrainën nga tre anët, atëherë është e mundur që ne nuk do të kishim parë një unitet të tillë të jashtëzakonshëm në përgjigjen e Perëndimit. Gjashtë raunde të sanksioneve të BE-së po dëmtojnë seriozisht ekonominë e Rusisë dhe Gjermania ka anuluar tani për tani tubacionin shumë-miliardësh Nord Stream 2 që do të kishte sjellë gazin rus në Gjermaninë veriore.
Por ka përçarje në aleancën perëndimore rreth asaj se sa larg duhet të ndëshkohet Rusia dhe sa dhimbje mund të marrin ekonomitë perëndimore. Këto me gjasë do të dalin në sipërfaqe në Madrid.
Sigurimi i Baltikut
Ky rajon ka potencialin të jetë një pikë e madhe përplasjeje midis NATO-s dhe Rusisë. Këtë muaj Rusia kërcënoi me “kundërmasa praktike” pasi Lituania bllokoi disa mallra të sanksionuara nga BE që udhëtonin nëpër territorin e saj gjatë rrugës për në enklavën balltike të Rusisë, Kaliningrad.
Kryeministrja e Estonisë, Kaja Kallas ka kritikuar NATO-n se ishte e papërgatitur për një pushtim ndërkufitar rus. Strategjia aktuale parashikon përpjekjen për të rimarrë territorin estonez vetëm pasi Rusia të ketë pushtuar tashmë. “Ata mund të na fshijnë nga harta”, thotë ajo.
Estonia, Letonia dhe Lituania ishin të gjitha dikur – në mënyrë të pavullnetshme – pjesë e Bashkimit Sovjetik. Sot, ato janë kombe të pavarura dhe të gjitha në NATO. Ka katër grupe luftarake shumëkombëshe të stacionuara në këto tre vende, së bashku me Poloninë, si pjesë e asaj që quhet Prezenca e Përparuar e Përmirësuar. Britania e Madhe kryeson atë në Estoni, SHBA-të në Poloni, Gjermania në Lituani dhe Kanadaja në Letoni.
Megjithatë, ato janë shumë të vogla për të parandaluar një inkursion të bashkërenduar nga një ushtri e madhe ruse. Kjo ka të ngjarë të jetë një temë e debatuar shumë në Madrid.
Lejimi i Finlandës dhe Suedisë për t’u bashkuar
Finlanda dhe Suedia, të dyja të tronditura seriozisht nga pushtimi i Rusisë ndaj një kombi sovran, kanë vendosur se duan të heqin dorë nga neutraliteti i tyre dhe të bashkohen me NATO-n. Aleanca po i pret me krahë hapur, por kjo nuk është aq e thjeshtë. Turqia ka bllokuar pranimin e tyre me arsyetimin se të dyja këto vende nordike strehojnë separatistë kurdë që Turqia i njeh si terroristë.
Por për shkak se Finlanda dhe Suedia janë kaq të rëndësishme për NATO-n, do të bëhet çdo përpjekje për të gjetur një mënyrë për të shmangur kundërshtimet e Turqisë.
Rritje urgjente e shpenzimeve për mbrojtjen
Aktualisht, anëtarët e NATO-s janë të detyruar të shpenzojnë 2% të PBB-së së tyre vjetore për mbrojtje, por jo të gjithë e bëjnë këtë. Shifrat e fundit nga Instituti Ndërkombëtar i Kërkimeve të Paqes në Stokholm tregojnë se ndërsa SHBA shpenzoi 3.5% për mbrojtjen dhe Britania shpenzoi 2.2%, Gjermania shpenzoi vetëm 1.3% ndërsa Italia, Kanadaja, Spanja dhe Holanda ishin të gjitha shumë më pak se 2%. Rusia shpenzoi 4.1% të PBB-së së saj për mbrojtjen.
Shefat ushtarakë perëndimorë dhe analistët janë unanim në thirrjen për një rritje urgjente të shpenzimeve të mbrojtjes. Por shkurtimet e njëpasnjëshme të mbrojtjes gjatë dekadave të fundit kanë shkaktuar pyetje nëse NATO ka ende fuqi të mjaftueshme për të penguar një inkursion të ardhshëm rus.
Shefat ushtarakë paralajmërojnë se nëse NATO nuk forcon sigurinë e saj tani, atëherë kostoja e agresionit të mëtejshëm rus në të ardhmen do të jetë shumë më e madhe./UBTNews/
Bota
Ministri i Jashtëm turk Hakan Fidan viziton Parisin për bisedime me homologun francez
Published
2 hours agoon
April 1, 2025By
UBT NEWS
Ministri i Jashtëm i Turqisë, Hakan Fidan, do të vizitojë Parisin më 2 prill 2025, ku do të zhvillojë një takim me homologun e tij francez, Joan-Noel Barrot. Bisedimet e dy diplomatëve pritet të fokusohen në marrëdhëniet dypalëshe mes Turqisë dhe Francës, si dhe në disa çështje të rëndësishme globale dhe rajonale.
Temat që do të diskutohen përfshijnë sigurinë e Evropës, zhvillimet në Ukrainë, situatën në Gaza dhe Siri, si dhe rolin e Turqisë në forcimin e sigurisë evropiane. Sidoqoftë, një çështje kyçe do të jetë gjithashtu integrimi i Turqisë në Bashkimin Evropian, dhe diskutimet mbi heqjen e barrierave që pengojnë Ankaranë në procesin e anëtarësimit në BE.
Ky takim është i rëndësishëm për forcimin e lidhjeve mes dy shteteve dhe për adresimin e çështjeve të sigurisë dhe diplomacisë në një periudhë të tensionuar ndërkombëtarisht./UBTNews/
Bota
Netanyahu tërheq emërimin e Sharvit si shef i ri i Shin Bet për shkak të artikullit anti-Trump
Published
2 hours agoon
April 1, 2025By
UBT NEWS
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu ka tërhequr emërimin e Eli Sharvit si shefi i ri i Shërbimit të Sigurisë së Përgjithshme (Shin Bet), pas një kontroverse që shpërtheu lidhur me disa deklarata të Sharvit.
Emërimi i Sharvit u bë objekt i debatit pasi ai kishte shkruar një artikull kritikuese ndaj politikave të ish-presidentit amerikan Donald Trump. Artikulli dhe kritikat e tij ndaj Trump shkaktuan reagime nga figura politike të SHBA-së, përfshirë senatori republikan Lindsey Graham, i cili theksoi se emërimi i Sharvit mund të krijonte tensione të padobishme mes Izraelit dhe aleatëve të tij, veçanërisht në një kohë delikate.
Për më tepër, raporte të tjera sugjeruan se Sharvit kishte marrë pjesë në demonstratat në Izrael në vitin 2023 kundër reformës së drejtsisë, një tjetër çështje e ndjeshme për qeverinë e Netanyahut. Ai gjithashtu mbështeti marrëveshjen për demarkacionin e kufirit detar me Libanin, një marrëveshje që Netanyahu e kishte kundërshtuar në atë kohë.
Ky zhvillim ndodhi pas një vendimi të Gjykatës së Lartë që pezullonte shkarkimin e kreut aktual të Shin Bet, Ronen Bar, i cili është një kundërshtar i njohur i qeverisë së Netanyahut. Netanyahu kishte justifikuar shkarkimin e Barit për shkak të një “mungese besimi personal dhe profesional” mes tyre, duke shkaktuar protesta të shumta në Izrael për atë që disa e konsideruan si një tentativë për të forcuar pushtetin e tij.
Në përfundim, Netanyahu e informoi Sharvit për rishikimin e emërimit të tij dhe tha se do të konsideronte kandidatët e tjerë për këtë pozicion. Ky ndryshim ka sjellë shqetësime dhe pasiguri lidhur me udhëheqjen e Shërbimit të Sigurisë të Izraelit, ndërsa tensionet brenda qeverisë vazhdojnë të rriten./UBTNews/
Bota
“Tubimi Kombëtar” thërret francezët të protestojnë për Le Penin
Published
2 hours agoon
April 1, 2025By
UBT NEWS
Partia e ekstremit të djathtë “Tubimi Kombëtar” ka bërë thirrje për një protestë të gjerë në Francë, pas një vendimi të gjykatës që shpalli Marine Le Penin të fajshme për përvetësim fondesh nga Bashkimi Evropian për financimin e partisë së saj. Dënimi i Le Penit përfshin një ndalim prej pesë vjetësh për të kandiduar për poste publike, katër vjet burg dhe një gjobë prej 100,000 eurosh, megjithatë kjo masë nuk do të aplikohet deri sa të përfundojnë apelimet e mundshme.
Jordan Bardella, president i partisë, ka thënë se ky vendim është një akt i padrejtë dhe një goditje për Le Penin, e cila ka qenë një figurë kyçe në politikën franceze dhe ka udhëhequr “Tubimin Kombëtar” për shumë vite. Ai u bëri thirrje francezëve të protestojnë paqësisht këtë fundjavë për të shprehur pakënaqësinë e tyre ndaj këtij vendimi të gjykatës.
Le Pen, që ka qenë një kandidat i fortë në zgjedhjet presidenciale të kaluarave, ka shprehur qëndrimin e saj se nuk do të pranojë të eliminohet nga garat për të ardhmen dhe ka paralajmëruar se do ta apelojë këtë vendim sa më shpejt. Ajo gjithashtu ka shprehur se zgjedhjet presidenciale të vitit 2027 do të jenë të fundit për të, por që do të vazhdojë të luajë një rol aktiv në politikën franceze.
Kjo situatë ka krijuar tensione politike dhe do të ketë një ndikim të rëndësishëm në zgjedhjet e ardhshme, ku Bardella është përmendur si një mundësie i mundshëm për të kandiduar për president nga “Tubimi Kombëtar”./UBTNews/
Bota
Situatë e rëndë në Greqi, mbyllen shkollat, banorëve iu kufizohet lëvizja…
Published
3 hours agoon
April 1, 2025By
UBT NEWS
Greqia po kalon një situatë të rëndë për shkak të kushteve të këqija të motit që kanë shkaktuar përmbytje masive dhe dëme të mëdha infrastrukturë, kryesisht në ishujt më të njohur turistike. Në Naoussa, rrugët janë kthyer në lumenj të rrëmbyeshëm, duke marrë me vete dhjetëra makina të parkuara dhe gjithçka që ka qenë në rrugë.
Shkollat janë mbyllur në disa prej ishujve më të prekur, përfshirë Paros, Mykonos, Symi, Kos dhe Rodos, ndërsa banorëve të ishujve të tjerë, si Hios, Samos dhe Ikaria, u është kërkuar të kufizojnë lëvizjet e tyre për siguri.
Përmbytjet janë shkaktuar nga reshje të mëdha shiu, ku vetëm brenda disa orësh, Mykonos ka marrë deri në 100 milimetra shi për metër katror, ndërsa Paros ka regjistruar 70 milimetra. Megjithatë, autoritetet lokale kanë njoftuar se nuk ka raporte për të lënduar deri tani, pavarësisht situatës kaotike. Kjo ka shkaktuar shqetësim për sigurinë e banorëve dhe turistëve në këto destinacione, duke ndërprerë gjithashtu lëvizjen e përditshme dhe aktivitete të tjera.

Po vjen sezoni i pestë i serialit “You”: Një prej prodhimeve më të njohura të Netflix po përfundon

Katër ushqime që ju bëjnë të humbni peshë

Historia e suksesit të studentes Vesa Shatri dhe angazhimi i saj në Ministrinë e Punëve të Jashtme dhe Diasporës

U hap festivali i filmit dokumentar “ZagrebDox”

Ministri i Jashtëm turk Hakan Fidan viziton Parisin për bisedime me homologun francez

Netanyahu tërheq emërimin e Sharvit si shef i ri i Shin Bet për shkak të artikullit anti-Trump

Simeone ka gati ndryshimin e madh për sfidën e kthimit me Barcelonën

“Tubimi Kombëtar” thërret francezët të protestojnë për Le Penin

Vdes Betty Webb, një nga deshifrueset e fundit të ”Enigma”-s
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota2 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota2 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Bota3 months ago
Trump zbulon listën e zezë të Shtëpisë së Bardhë