Lajmet

Sa i brishtë është ende Ballkani Perëndimor

Published

5 years ago

on

Ballkani: Non-paper – Kjo temë nuk do të diskutohet më zyrtarisht në Bruksel.

Idetë e “shpërbërjes përfundimtare të Jugosllavisë” dhe spostimi i kufijve në Ballkanin Perëndimor nuk do ta ndryshojnë politikën aktuale të BE. Megjithatë angazhimi europian në rajon ka nevojë për një aktivizim urgjent.

Sa i brishtë është ende Ballkani Perëndimor si rajon, akoma me prirje destabilizimi për shkak të plagëve ende të hapura nga e kaluara, të cilat tani politikisht korrekt quhen “çështje të hapura bilaterale”, e dëshmuan informatat për një tekst, i cili për shkak të karakterit jozyrtar, nuk mund të quhet as dokument, madje as paper. I ashtuquajturi “non- paper”, pa kokë dhe pa firma poshtë, iu atribua nga mediat kryeministrit slloven Janez Jansa.

Teksti propozon “përfundimin e shpërbërjes së Jugosllavisë” apo spostimin “përfundimtar” të kufijve në Ballkanin Perëndimor, me qëllim të krijimit të një Bosnje Hercegovine të fragmentuar por “të qëndrueshme dhe funksionale”, një Shqipërie të bashkuar me Kosovën dhe pjesë të Maqedonisë së Veriut dhe një Serbie të bashkuar me Republikën Srpska.

Institucionet e BE-së nuk e kanë konfirmuar ende mbërritjen e një teksti të tillë në Bruksel, dhe ndoshta kurrë nuk do ta konfirmojnë. Brukseli zyrtar përsëriti vetëm qëndrimin e tij se “asgjë nuk duhet të ndryshojë, kur është fjala për kufijtë e Ballkanit Perëndimor”. 

Që “vizatimi i kufijve të rinj është një rrugë e rrezikshme” dhe “pajtimi dhe bashkëpunimi rajonal është çelësi i paqes, demokracisë dhe prosperitetit” në Ballkanin Perëndimor, u theksua edhe nga Sekretari gjerman i Shtetit për Evropën, Michael Roth. Të njëjtat mesazhe erdhën edhe nga Parlamenti Evropian, ku raportuesi për Serbinë, Vladimir Bilçik, porositi se „ndryshimi i kufijve dhe territoreve është një rrugë e rrezikshme drejt së kaluarës shpërthyese” të rajonit.

Kompromise të rrezikshme

Sidoqoftë Alexandra Stiglmayer nga Nisma Evropiane e Stabilitetit dhe Bodo Weber nga Këshilli i Politikës së Demokratizimit në Berlin pohojnë për DW se shfaqja e këtij teksti nuk është e rastësishme, se ai ka parahistorinë e vet dhe se ka njerëz, që e shohin zgjidhjen e të gjitha problemeve në Ballkanin Perëndimor në ndryshimin e kufijve. Në bisedë me DW ata kujtojnë se shkëmbimi i territoreve jo shumë kohë më parë ishte temë në rajon dhe në BE, kur në 2018 flitej për shkëmbimin e territoreve midis Serbisë dhe Kosovës.

„Gjëra të tilla vazhdojnë të dalin. Ato kanë qenë prezente edhe gjatë luftës në ish-Jugosllavi. Por duhet pasur parasysh edhe arsyeja që çoi në këto luftëra. Prandaj është shumë e rrezikshme të besohet se ndryshimi i kufijve, që do të çonte në këmbime etnike, do të sillte zgjidhje në Ballkanin Perëndimor”, thotë Stiglmayer.

Ajo beson se shfaqja e një ideje të tillë në këtë moment është një lloj baloni prove për të parë reagimin e vendeve anëtare të BE-së dhe për të testuar, nëse mund të ecet në këtë rrugë. “Për mendimin tim kjo nuk është kurrësesi rruga, sepse do të çonte vetëm drejt konfliktit, dhe pastaj në një konflikt të armatosur në të gjitha vendet e prekura të Ballkanit Perëndimor”, thekson analistja nga Brukseli.

Bodo Weber thotë se në katër vitet e mëparshme i gjithë rajoni u kërcënua nga destabilizimi për shkak të idesë së shkëmbimit të territoreve midis Serbisë dhe Kosovës dhe se tani është bërë një “hapje e re”, që e zhvendos kërcënimin në territorin e Bosnjë Hercegovinës.

“Në katër vitet e fundit është vërejtur dinamika e një ‘devijimi të rrezikshëm’ të disa përfaqësuesve të BE dhe SHBA, që negociojnë në rajonin e Ballkanit Perëndimor, të cilët së pari, duke u përqëndruar në negociatat midis Serbisë dhe Kosovës, kërcënuan stabilitetin e të gjithë rajonit me idenë e çmendur të shkëmbimit të territoreve. Kështu jashtë vëmendjes, në Bosnjë Hercegovinë arritën të bien dakord për një “marrëveshje të ndyrë”, për ndarjen etnike në nivel lokal, të ashtuquajturën marrëveshja e Mostarit. E gjitha kjo tregon, se negociatorët tanë perëndimorë në situata krize janë të prirur, të bëjnë çfarëdo marrëveshjeje, që nënkupton edhe kompromis të keq me axhenda të rrezikshme rajonale, që do t’u shkonin për shtat liderëve nacionalë në Ballkanin Perëndimor”, përfundon Weber.

Dokument radikal

Nga Nisma Evropiane e Stabilitetit të Aleksandra Stiglmayer kujtojnë faktin se në procesin e zgjidhjes së “çështjes së Kosovës” disa nga udhëheqësit e BE-së kanë mbështetur opsionin e “çdo zgjidhjeje, për të cilën bien dakord të dyja palët”. Ata shtojnë se “non-paperi” slloven vepron “shumë më radikalisht” pa konsultime paraprake me vendet e prekura.

“Nuk mendoj se Bosnjë Hercegovina, Maqedonia e Veriut apo Kosova do të bien dakord për këtë. Ndoshta Shqipëria, por kjo do të nënkuptojë largimin nga rruga e BE”, thotë Stiglmayer.

Në të njëjtën kohë kryeministri shqiptar, Edi Rama, ishte i vetmi që konfirmoi se e kishte parë dokumentin dhe se kishte biseduar për “idenë” me kryeministrin slloven.

Analistët nga Brukseli dhe Berlini pajtohen, se një “ide” e tillë nuk ka mbështetjen e shumicës.

“Nëse ekziston një dokument i tillë, në formën si është publikuar në media, kjo do të tregonte se zoti Jansa në radikalizmin e tij vepron në fakt në mënyrë kundërproduktive për promovimin e idesë së tij. Unë besoj se kjo është një mënyrë shumë e vrazhdë lobimi për ide të tilla të rrezikshme, nëse dokumenti është i vërtetë dhe autentik”, shprehet Bodo Weber për DW.

Ai shton, se shpreson që situata e re do të inkurajojë vendet e BE-së, që t’i japin “më shumë kontra” mënyrës së rrezikshme të negociatave të përfaqësuesve të BE, konkretisht në Bosnjë Hercegovinë, në këtë moment.

“Këto negociata rrezikojnë ndarjen e mëtejshme etnike të Bosnjë Hercegovinës nën patronatin e BE dhe SHBA, por edhe shpërbërjen e vendit dhe destabilizimin e të gjithë rajonit, që do ta përjetonim po të tillë, po të arrihej marrëveshja për shkëmbimin e territoreve midis Kosovës dhe Serbisë. Kërcënimi është real nga negociatat e jo të pastra dhe jotransparente të përfaqësuesve evropianë dhe më pak nga një përfaqësim i tillë i hapur i ideve etno-nacionaliste si non-paper i famshëm nga Ljubljana”, konkludon Weber.

Një test pa ndikim dhe politikë pa „aktivizim”

Teksti, që krijoi tymnajë në Ballkanin Perëndimor dhe në të gjithë BE-në, pretendohet se iu dërgua Presidentit të Këshillit Evropian, Charles Michel, si pjesë e njohjes me prioritetet, të cilat do t’i përfaqësojë Sllovenia, kur të marrë presidencën e Këshillit të BE në mes të vitit.

Aleksandra Stiglmayer mendon se pas reagimeve që mori, kryeministri slloven nuk do të vazhdojë të këmbëngulë në ide të ngjashme dhe se nuk duhet pritur ndonjë kthesë radikale në politikën e BE ndaj Ballkanit Perëndimor. “Nuk besoj se kjo mund të bëhet bazë për ndonjë politikë të re të BE ndaj Ballkanit Perëndimor. Shumica e vendeve anëtare mbështesin shtetet multietnike, bazuar në të drejtat e njeriut dhe ato civile. Për këtë nuk do të diskutohet më zyrtarisht në Bruksel”, thotë Stiglmayer. Por ajo shton:

“Një impuls i ri në politikën e BE ndaj Ballkanit Perëndimor është i domosdoshëm, por unë nuk shoh se ka një apel të vërtetë për zgjim. Për sa kohë të zvarritet situata në Ballkanin Perëndimor, ndoshta jo në mënyrë fort të kënaqshme, por gjithsesi pa konflikte, vendet anëtare të BE-së nuk do ta shohin atë si prioritet.”

Në bisedë me DW Stiglmayer i bën thirrje BE që t’i ofrojë përfundimisht Ballkanit Perëndimor “diçka vërtet të besueshme”, përfshirë një proces më funksional të pranimit, se “për çfarë dhe në çfarë drejtimi” duhet të punojë Ballkani Perëndimor. “Përndryshe, kam frikë se do të shkaktohet konflikt. “Dy situata veçanërisht problematike janë ajo mes Serbisë dhe Kosovës dhe ajo në Bosnjë dhe Hercegovinë”, përfundon Aleksandra Stiglmayer. DW

Related Topics:
Continue Reading

Rajoni

UBT gati të mirëpresë nesër studiues nga e gjithë bota në Konferencën e 14-të Ndërkombëtare

Published

10 hours ago

on

October 24, 2025

By

Në ambientet e Parkut Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së në Lipjan, nesër do të hapet zyrtarisht edicionit i 14-të i Konferencës Ndërkombëtare për Biznes, Teknologji dhe Inovacion – një prej ngjarjeve më të rëndësishme akademike dhe shkencore në rajon, e cila bashkon mijëra akademikë, studiues dhe studentë nga dhjetëra shtete të botës.

Kjo konferencë vjetore e organizuar nga UBT ka për qëllim të shërbejë si një platformë ndërkombëtare për shkëmbim idesh, kërkime shkencore dhe përvoja profesionale, duke ndërlidhur botën akademike me industrinë dhe inovacionin praktik.

Ky edicion pritet të ofrojë dhjetëra sesione paralele, punime shkencore, prezantime inovative dhe panele diskutimi, duke reflektuar trendet më të fundit globale në biznes, teknologji, edukim, mjekësi, energji, arkitekturë dhe fusha të tjera ndërdisiplinare.

Continue Reading

Vendi

UBT organizoi me sukses Konferencën e parë Ndërkombëtare të Mjekësisë Sportive

Published

13 hours ago

on

October 24, 2025

By

Në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së në Lipjan, u mbajt me sukses Konferenca e parë Ndërkombëtare e Mjekësisë Sportive (IC-SM 2025) – një ngjarje e nivelit të lartë që shënoi një moment historik për zhvillimin e kësaj fushe në Kosovë dhe rajon.

Në këtë konferencë morën pjesë figura të njohura ndërkombëtare të mjekësisë sportive, përfshirë Presidentin e Federatës Ndërkombëtare të Mjekësisë Sportive (FIMS), Prof. Dr. Fabio Pigozzi nga Italia, Prof. Dr. Norbert Bachl nga Austria, Annika Hangleiter, M.Sc. nga Universiteti Teknik i Mynihut (Gjermani), dhe Prof. Dr. Gobert von Skrbensky nga Austria, së bashku me shumë ekspertë vendorë dhe ndërkombëtarë.

Në hapje të konferencës, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, theksoi se që nga themelimi, UBT ka qenë e përkushtuar ndaj dijes, inovacionit dhe krijimit të një shoqërie të zgjuar, ku shkenca, teknologjia dhe praktika bashkohen për të krijuar ndikim të qëndrueshëm në shoqëri.

“Mjekësia sportive është një nga fushat që mishëron më së miri këtë filozofi – duke bashkuar shëndetin, edukimin, performancën dhe inovacionin teknologjik”, u shpreh Rektori Hajrizi, duke theksuar se përmes Themelimit të Qendrës për Mjekësi Sportive në UBT, është hapur një kapitull i ri për zhvillimin e kësaj fushe në Kosovë.

Ai gjithashtu përmendi se falë kësaj nisme, Kosova është bërë për herë të parë anëtare e Federatës Ndërkombëtare të Mjekësisë Sportive (FIMS), përmes Shoqatës së Mjekësisë Sportive dhe Ushtrimeve të Kosovës (KASEM) — një arritje që e rendit vendin përkrah mbi 117 shteteve anëtare të kësaj organizate prestigjioze.

Në fjalën e tij përshëndetëse, Prof. Dr. Fabio Pigozzi, President i FIMS-it, vlerësoi kontributin e UBT-së në zhvillimin e mjekësisë sportive dhe theksoi rëndësinë e bashkëpunimit ndërkombëtar për avancimin e kërkimit dhe praktikave klinike në këtë fushë.

Në hapje të konferencës morën fjalën edhe: Fitim Arifi, përfaqësues i Komitetit Olimpik të Kosovës; Agim Ademi, Kryetar i Federatës së Futbollit të Kosovës; Agim Krasniqi, Kryetar i KASEM; Iber Alaj, Drejtor i Departamentit të Sportit në Ministrinë e Kulturës, Rinisë dhe Sportit.

Pjesa kryesore e konferencës përfshiu sesionet shkencore me ligjërata nga:

Prof. Dr. Fabio Pigozzi (Itali) – “Sudden Cardiac Death in Sports and Exercise”

Prof. Dr. Norbert Bachl (Austri) – “Sports Medicine as a Specialty in Europe: Shaping Precise Prevention”

Prof. Dr. Edmond Hajrizi (Kosovë) – “UBT Smart City – An Integrated Platform of Emerging Technologies and Smart Support for Sports Medicine Education, Research, Innovation, and Clinical Services”

Annika Hangleiter, M.Sc. (Gjermani) – “Wearable Technologies in Personalized Prevention: The Future is Already Present”

Prof. Dr. Gobert von Skrbensky (Austri) – “Concepts in Sports Surgery Following Knee Trauma: The Role of Activity Level and Biological Age”

Prezantimet shkencore dhe punimet kërkimore

Në sesionin e dytë të konferencës, të udhëhequr nga Dr. Milaim Berisha dhe Dr. Agron Thaqi, u prezantuan punime shkencore të recenzuara, ndër të cilat:

“The New Era FitScore Test: A Comprehensive General Fitness Assessment” – Era Deva, Milaim Berisha

“The Success Ratio of Non-Surgical Management of Proximal Hamstring Injury in Judo: The Case of Olympic Gold Medalist” – Nora Gjakova, Milaim Berisha

“Beyond Consensus, Into Action: Kosovo’s Response to Elite Athlete Mental Health Challenges” – L.J., Zhu., J., Hell & V. Klissouras

“Comparative Analysis of Body Composition in Elderly Residents of Nursing Homes in Kosovo” – Agron Thaqi

Konferenca IC-SM 2025 shërbeu si një platformë e rëndësishme ndërkombëtare për bashkëpunim, shkëmbim përvojash profesionale dhe prezantim të trendeve më të fundit në mjekësinë sportive. Ngjarja synon të nxisë kërkimin shkencor, inovacionin në rehabilitim, edukimin profesional dhe ndërtimin e rrjeteve ndërkombëtare në fushën e sportit dhe shëndetit.

Konferenca u organizua nga UBT, në bashkëpunim dhe mbështetje të:

  • Kosovo Association of Sports and Exercise Medicine (KASEM),
  • International Federation of Sports Medicine (FIMS),
  • Komitetit Olimpik të Kosovës, dhe
  • Sport, Health and the People – A Western Balkan University Network (SHAPE Project).

IC-SM 2025 u vlerësua si një ngjarje që shënon fillimin e një tradite të re shkencore në Kosovë, duke e pozicionuar vendin në hartën ndërkombëtare të kërkimit në mjekësinë sportive dhe shëndetin publik.

Continue Reading

Lajmet

Kusari-Lila: Të dielën seanca e jashtëzakonshme për Qeverinë, ftesa është dërguar tashmë tek të gjithë deputetët

Published

14 hours ago

on

October 24, 2025

By

Në Kuvendin e Kosovës të dielën, më 26 tetor, do të mbahet seanca për votimin e Qeverisë së re të Kosovës.

Shefja e Grupit Parlamentar të Lëvizjes Vetëvendosje, Mimoza Kusari – Lila, konfirmoi për Telegrafin se ftesa tashmë është dërguar tek të gjithë deputetët për seancë të jashtëzakonshme.

“Po, kemi bërë kërkesë dhe tashmë është dërguar ftesa tek të gjithë deputetët për seancë të jashtëzakonshme për të dielën, ora 10:00, me një pikë të rendit të ditës: Zgjedhja e Qeverisë së Republikës së Kosovës”, tha ajo.

Më 11 tetor, presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, e ka mandatuar liderin e Lëvizjes Vetëvendosje (LVV), Albin Kurti, që të formojë Qeverinë e re të vendit, tetë muaj pas mbajtjes së zgjedhjeve të përgjithshme.

Derisa kanë mbetur edhe dy ditë afat për ta paraqitur përbërjen e re të Qeverisë, deri më tani nga LVV nuk është ndërmarrë asnjë hap konkret.

Nuk është raportuar për ndonjë takim apo negociatë me subjektet e tjera politike që do të mundësonte ndërtimin e një koalicioni qeverisës.

Kjo, pasi LVV-së i nevojiten të paktën 61 vota në Kuvend për të formuar Qeverinë, ndërsa në zgjedhjet e 9 shkurtit, kjo parti ka siguruar 48 ulëse./EO

Continue Reading

Lajmet

Në Kroaci po futet shërbimi i detyrueshëm ushtarak, parlamenti voton pro

Published

15 hours ago

on

October 24, 2025

By

Parlamenti kroat sot, me 84 vota pro, 30 abstenime dhe 11 kundër, ndryshoi Aktin e Mbrojtjes, duke konfirmuar kështu rikthimin e trajnimit bazë ushtarak të detyrueshëm.

Stërvitja bazë ushtarake (TVO) do të zgjasë dy muaj, thirrjet e para do të fillojnë deri në fund të vitit, dhe rekrutët e parë në kazermat në Knin, Slunj dhe Pozhega priten në fillim të vitit të ardhshëm. Siç është njoftuar nga Ministria e Mbrojtjes, është planifikuar të thirren rreth 4,000 rekrutë çdo vit, të ndarë në pesë breza.

Të gjithë të rinjtë 18-vjeçarë janë të regjistruar në regjistrin ushtarak dhe do të dërgohen në stërvitje ushtarake në vitin kalendarik kur të mbushin 19 vjeç. Rekrutët do t’i nënshtrohen një kontrolli mjekësor para stërvitjes për të përcaktuar nëse janë të aftë për stërvitje ushtarake dhe Ministria e Mbrojtjes deklaron se kjo do të organizohet sa më afër vendbanimit të rekrutëve për ta bërë më të lehtë aksesin për pjesëmarrësit.

Ekzaminimi përcakton aftësinë mjekësore të një rekruti potencial, njoftoi Ministria e Mbrojtjes, duke shtuar se ata që i nënshtrohen shërbimit ushtarak mund të dërgohen për stërvitje ose të marrin një shtyrje të përcaktuar me ligj deri në fund të vitit të 29-të të jetës, ose të përjashtohen nga detyrimi sipas kushteve dhe mënyrës së përcaktuar me ligj.

Përjashtimisht, rekrutët mbi moshën 19 vjeç dhe deri në moshën 30 vjeç mund të dërgohen edhe në stërvitje ushtarake, pasi shërbimi mund të shtyhet në rastin e studimit dhe për atletët që të marrin pjesë në kampionatet botërore dhe evropiane./EO

Continue Reading

Të kërkuara