Lajmet

Sa duhet të përfshihen prindërit në edukimin e fëmijëve?

Nga Lee Elliot Major.

Published

on

Nga Lee Elliot Major

Asgjë nuk ju përgatit për rrugëtimin e lodhshëm si një prind. Unë vetë kam lexuar mijëra studime mbi arsimin dhe kam këshilluar mësues në mbarë botën. Megjithatë, pas 2 dekadash si prind, nuk jam ende i sigurt se çfarë mund të jetë më e mira për fëmijët tanë.

Ashtu si shumica e prindërve, unë dhe bashkëshortja i kemi kaluar të gjitha: të dielat stresuese duke mbushur boshllëqet mësimore të fëmijëve tanë; mbrëmjet e kaluara duke i nxitur ata të kryejnë detyrat e shtëpisë; pagimin e tarifave mujore për regjistrimin e tyre në një ekip futbolli për të rinj, që gjatë disa sezoneve nuk arriti të fitonte as edhe një ndeshje të vetme.

Prindërit duket se po shpenzojnë më shumë kohë dhe para për aktivitete arsimore, duke i çuar pafund fëmijët e tyre në kurse muzike dhe sportive. Por edhe duke vizituar muzeume dhe galeri të ndryshme; duke bërë pushime sa më të larmishme për t’u dhënë atyre dije mbi kultura të ndryshme dhe për të përmirësuar CV-të e tyre personale.

E megjithatë, pavarësisht presioneve në rritje, ka pak këshilla për t’i udhëzuar prindërit se çfarë është e rëndësishme kur bëhet fjalë për arsimimin e fëmijëve të tyre. Dhe studimi im i fundit ma ka shtuar konfuzionin. Ai sugjeron se të ndihmosh fëmijët me detyrat e matematikës apo t’u lexosh libra jashtëshkollore nuk ka fare ndikim.

Për më tepër, zbulon se të vësh muzikë apo të luash sport me fëmijët nuk ndikon aspak në ecurinë e tyre në shkollë. Ashtu si me shumë studime të tilla, edhe ky i imi po i përgjigjet pyetjes së gabuar. Sepse rrethanat specifike të vetë prindit, kanë një ndikim të thellë në perspektivat e fëmijëve.

Fëmijët me prindër që nuk janë të diplomuar në universitet, kanë shumë më pak gjasa të rriten me 2 prindër dhe në një  shtëpi e cila është në pronësinë e familjes sesa fëmijët me prindër të diplomuar në universitet. Ndërkohë, fëmijët e familjeve më të pasura kanë 2 herë më shumë gjasa të përfitojnë nga mësimi privat sesa fëmijët nga familjet më të varfra.

Gjatë hulumtimit tim, unë kam zbuluar se zakonet e thjeshta në shtëpi mund të sjellim ndryshime që përcaktojnë jetën. Për shembull ulja dhe leximi i një libri bashkë me fëmijën tuaj çdo ditë, qoftë edhe vetëm për 20 minuta, mund të transformojë mënyrën e mësimit të tyre.

Rëndësi kanë edhe rutinat e rregullta (vakti kur hahet, kur bëhet banjë, koha e gjumit), ashtu si dhe përgatitja e fëmijëve për shkollën (duke siguruar që ata të hanë ushqim dhe të bëjnë një gjumë të mjaftueshëm).

Edhe artet dhe sportet kanë vlerë të madhe edukative në vetvete. Ato ndihmojnë në përmirësimin e besimit, vetëvlerësimit dhe mirëqenies, si dhe të aftësive sociale dhe drejtuese. Është thelbësore që prindërit t’i promovojnë ato, duke pasur parasysh se një program shkollor gjithnjë e më i dobët po lë pas dore muzikën, artin dhe sportin.

Sipas mendimit tim, fëmijët duhet t’i kushtojnë po aq kohë artit dhe sportit sa edhe studimit akademik bazë. Problemi qëndron tek zgjerimi i hendekut midis prindërve që janë në gjendje të mbështesin shkollimin e fëmijëve të tyre jashtë shkollës dhe atyre që nuk e kanë këtë mundësi.

Kjo ndarje ka ekzistuar prej kohësh, por pandemia e Covid-19 e ka përkeqësuar. Pas mbylljes së shkollave, sondazhet zbuluan se disa prindër ishin gjithnjë e më të angazhuar në mësimin e fëmijëve të tyre; ndërsa të tjerët jo. Në një botë gjithnjë e më të polarizuar jashtë shkollave, duket gjithnjë e më e rëndësishme puna e sociologes amerikane Anet Laro.

Ajo i cilëson si “kultivim të përbashkët” aktivitetet ku angazhohen prindërit e shtresës së mesme, duke i përfshirë fëmijët e tyre në aktivitete të strukturuara kulturore dhe diskutime gjatë kohës së darkës. Ndërkohë, prindërit e klasës punëtore praktikuan “prindërimin e rritjes natyrore”, një qasje e thjeshtë ndaj shkollimit.

Siç do t’ju thotë çdo mësues, këto janë përgjithësime: stilet e prindërve ndryshojnë midis prindërve të të gjitha shtresave shoqërore. Por ne duhet të jemi të kujdesshëm ndaj rrëshqitjes në një mentalitet defiçiti, duke i fajësuar prindërit që nuk kanë mbajtur ritmin në të gjitha këto përpjekje jashtëshkollore.

Kur prindërit bëjnë disa punë të pasigurta për të paguar faturat, ose kanë njohuri të kufizuara se si funksionon sistemi arsimor, ata mund të mos kenë kohë apo burime për të mbështetur fëmijët e tyre në mënyrat më të dobishme. Në fakt në epokën post-pandemike, janë dobësuar edhe të drejtat elementare për fëmijët: ushqimi i duhur, ngrohja, veshmbathja, mundësia për të udhëtuar në shkollë dhe hapësira për studim.

Ajo që është jetike për t’u kuptuar nëse duam të trajtojmë pabarazitë arsimore, është se fëmijët “e kultivuar” të Laro janë të prirur të kenë sukses në mjediset shkollore dhe inkurajohen të kërkojnë reagime nga mësuesi i tyre nëse nuk kuptojnë diçka. Fëmijët e tjerë humbasin shanset.

Në punën time me drejtuesit e shkollave, eksplorojmë mënyrat për të krijuar marrëdhënie jo hierarkike dhe reciproke me të gjithë prindërit. Të gjitha shkollat duhet të publikojnë planet e partneritetit të prindërve, të vëna në dispozicion të të gjithë komunitetit të shkollës, të cilat do të demonstrojnë se çfarë po bëjnë shkollat për të fuqizuar të gjithë prindërit për të ndihmuar në zhvillimin e shprehive në mjedisin mësimor në shtëpi.

Ky “premtim i prindërve” do të ishte një strategji e favorshme për mësuesit, pasi fëmijët do të kishin më shumë gjasa të ndiqnin shkollën dhe të përgatiteshin më mirë për të mësuar në klasë. Po ashtu mësuesit duhet të udhëzohen se si të punojnë me prindërit.

Derisa ta kapërcejmë këtë hendek, unë druhem se për shumë prindër një nga punët tona më të rëndësishme do të mbetet herë e suksesshme dhe herë jo. Arsimi është shumë më tepër se notat në shkollë.

Shënim: Lee Elliott Major është profesori i parë i lëvizshmërisë sociale në Universitetin Ekseter, Britani e Madhe. / “The Guardian” – Bota.al

Lajmet

Përfundon seanca fillestare për caktimin e paraburgimit ndaj Fatmir Shehollit

Published

on

By

Përfundon seanca fillestare për caktimin e paraburgimit ndaj Fatmir Shehollit

Sot u mbajt seanca fillestare në Gjykatën Themelore në Prishtinë ndaj Fatmir Shehollit, ku pritet të caktohet masa e paraburgimit.

Sheholli u arrestua më 9 tetor 2025 nga Policia e Kosovës në bashkëpunim të ngushtë me AKI-në dhe prokurorinë nën dyshimet se ishte i përfshirë në spiunazh.

Gjykata Themelore në Prishtinë do të lëshojë vendimin.

Sheholli është arrestuar në rajonin e Prishtinës nga hetuesit policorë të Drejtorisë për hetimin e krimit të organizuar dhe krimeve të rënda në Policinë e Kosovës. Ai fillimisht u ndalua për 48 orë dhe autoritetet kryen bastisje në vendbanimin e tij “me qëllim të sigurimit të provave të tjera materiale”.

Për arrestimin e Shehollit shkroi të enjten ministri në detyrë i Brendshëm, Xhelal Sveçla.

“Pres trajtim institucional me seriozitet të lartë të këtij rasti, i cili përbën një nga aktet më të rënda ndaj sigurisë dhe rendit kushtetues të Republikës së Kosovës”, tha ai.

Fatmir Sheholli, zyrtarisht përfaqësues i shoqërisë civile nga Instituti për Avancimin e Marrëdhënieve Ndëretnike, është përfolur në media për lidhje me Serbinë. Në vitet ’90, gjatë regjimit të Sllobodan Millosheviqit, ai ka punuar në Sigurimin Shtetëror të Serbisë (UDB)./D.B/KP

Continue Reading

Lajmet

Pas konstituimit të Kuvendit, pritet formimi i Qeverisë së re

Published

on

By

Pas tetë muajsh bllokadë institucionale, Kuvendi i Kosovës u konstituua më 10 tetor, duke i hapur rrugë fazës së radhës, formimit të Qeverisë së re.

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani pritet të mandatojë koalicionin fitues të udhëhequr nga Lëvizja Vetëvendosje, bashkë me Lëvizjen Guxo dhe Alternativën, për krijimin e kabinetit qeveritar. Sipas Kushtetutës, kandidati për kryeministër ka 15 ditë kohë për të paraqitur përbërjen e Qeverisë dhe për të kërkuar miratimin në Kuvend.

Megjithatë, Vetëvendosje, me 48 ulëse në Kuvendin prej 120 deputetësh, nuk e ka shumicën e nevojshme për të qeverisur pa partner koalicioni. Nënkryetarja e Kuvendit të Kosovës, Albulena Haxhiu tha se partia është e hapur për bashkëpunim me subjektet e tjera, përveç Listës Serbe.

Nëse brenda afateve ligjore nuk arrihet të formohet Qeveria, Presidentja Osmani ka detyrimin të ftojë partitë për konsultime. Në rast se dështon edhe përpjekja e dytë, vendi shkon në zgjedhje të reja brenda 40 ditësh.

Konstituimi i Kuvendit ndodh vetëm dy ditë para zgjedhjeve lokale të 12 tetorit./D.B/UBTNews

Continue Reading

Lajmet

Begaj: Valës së ndryshimit demografik duhet t’i paraprijmë me strategji afatgjata

Published

on

By

“Valës së ndryshimit demografik duhet t’i paraprijmë me strategji afatgjata dhe politika të mirëmenduara e të koordinuara”, deklaroi sot presidenti Bajram Begaj para akademikëve nga Shqipëria dhe Kosova, të mbledhur në Tiranë për një nga sfidat më të mëdha të zhvillimit: ndryshimet demografike dhe dinamikën e tregut të punës.

Begaj u shpreh se zhvillimet e tanishme dhe ato të pritshme demografike prekin themelet e shoqërisë sonë: sigurinë, familjen, punësimin, mirëqenien dhe perspektivën zhvillimore, shkruan ATSH.

Kreu i Shtetit bëri thirrje për zbatimin me përpikëri e pa vonesa të këtyre strategjive dhe politikave për të shmangur pasojat.

“Parashikimet pesimiste dhe aktualiteti shqetësues demografik tregojnë se nëse vonohemi apo gabojmë sot, nuk do të kemi një mundësi të dytë nesër”, tha ai.

Duke analizuar pasojat në tregun e punës, Presidenti Begaj theksoi se nga njëra anë mungon fuqia punëtore aktive, nga ana tjetër papunësia e të rinjve mbetet e lartë.

“Kjo kontradiktë, mungesë punëtorësh dhe papunësi, njëkohësisht, është një paradoks që kërkon politika të reja, vizionare e afatgjata. Ndërkohë, ka kërkesa të mëdha për punonjës me aftësi të reja në teknologji, informacion, në shërbime të specializuara dhe inovacion. Ky është një ndryshim strukturor që kërkon përgjegjësi në menaxhim, që zhvillimi të ruajë karakterin social dhe kohezionin kombëtar”, u shpreh Begaj.

Veç pasojave të drejtpërdrejta në tregun e punës, Presidenti i Republikës nënvizoi dhe sfidat të tjera serioze që lidhen me ekonominë në tërësi dhe sigurinë kombëtare.

“Ato sjellin uljen e bazës ekonomike dhe tatimore të shtetit, uljen e aftësisë prodhuese të fuqisë punëtore dhe mbingarkojnë sistemet e pensioneve e shëndetësisë. Shpopullimi i zonave rurale dhe kufitare dëmton kohezionin social dhe kontrollin territorial, ndërsa emigracioni i të rinjve zvogëlon kapitalin njerëzor dhe kapacitetin mbrojtës të vendit”, deklaroi Presidenti i Republikës.

Duke vlerësuar faktin se në Shqipëri e Kosovë ka strategji dhe politika të efektshme për rritjen e lindshmërisë, përmirësimin e cilësisë së jetës, kujdesin ndaj të moshuarve, si dhe integrimin e faktorëve demografikë në planifikimin ekonomik kombëtar, Presidenti Begaj theksoi se vëmendje i kushtohet edhe aftësimit të fuqisë punëtore, riintegrimit të qytetarëve të rikthyer nga emigracioni, frenimit të braktisjes së zonave rurale dhe përdorimit të Diasporës për investime dhe zhvillim të qëndrueshëm në vend.

Presidenti Begaj e cilësoi prioritet bashkëpunimin në të gjitha fushat mes Shqipërisë e Kosovës dhe shqiptarëve në rajon, pasi vlerësoi se vetëm në këtë mënyrë mund të krijohen më shumë mundësi, më shumë qëndrueshmëri dhe më shumë shpresë për të rinjtë tanë.

“Ne kemi nevojë për një treg më të bashkuar dhe më të koordinuar, që i gjithë rajoni të bëhet më tërheqës për investime dhe projekte të përbashkëta zhvillimi. Në këtë kontekst, procesi i integrimit evropian mbetet rruga më e qëndrueshme për zhvillim afatgjatë dhe zbut disa nga shkaqet e emigracionit”, deklaroi Presidenti i Republikës./D.B/KP

Continue Reading

Lajmet

Gjuajtje me armë në Vranjefc, i dyshuari i ikë sërish policisë

Published

on

By

Policia e Kosovës sot ka shtënë me armë drejt një personi të kërkuar, i cili sot në lagjen e “Kodra e Trimave” ka tentuar dhe ka ikur nga policia dhe ka shkaktuar një aksident.

Rastin e ka konfirmuar zëdhënësi i policisë, Enis Pllana.

Sot, rreth orës 12:00, në rrugën “Fahri Fazliu”, zyrtarët e Njësisë për Realizimin e Urdhëresave kanë tentuar të ndalojnë personin e kërkuar L.K. (1996) derisa ishte në një veturë në rrugën e sipërshënuar. I dyshuari ka refuzuar urdhrat policorë dhe ka arritë të largohet duke rrezikuar zyrtarët, njëri nga të cilët në përpjekje për ta ndaluar të dyshuarin ka përdorë edhe armën zyrtare. Personi i dyshuar ka arritë të largohet duke  shkaktuar një aksident trafiku me të lënduar dhe dëme materiale. Lidhur me rastin janë njoftuar institucionet kompetente”, tha ai./D.B/EO

Continue Reading

Të kërkuara