

Published
2 years agoon
By
UBT newsNga Lee Elliot Major
Asgjë nuk ju përgatit për rrugëtimin e lodhshëm si një prind. Unë vetë kam lexuar mijëra studime mbi arsimin dhe kam këshilluar mësues në mbarë botën. Megjithatë, pas 2 dekadash si prind, nuk jam ende i sigurt se çfarë mund të jetë më e mira për fëmijët tanë.
Ashtu si shumica e prindërve, unë dhe bashkëshortja i kemi kaluar të gjitha: të dielat stresuese duke mbushur boshllëqet mësimore të fëmijëve tanë; mbrëmjet e kaluara duke i nxitur ata të kryejnë detyrat e shtëpisë; pagimin e tarifave mujore për regjistrimin e tyre në një ekip futbolli për të rinj, që gjatë disa sezoneve nuk arriti të fitonte as edhe një ndeshje të vetme.
Prindërit duket se po shpenzojnë më shumë kohë dhe para për aktivitete arsimore, duke i çuar pafund fëmijët e tyre në kurse muzike dhe sportive. Por edhe duke vizituar muzeume dhe galeri të ndryshme; duke bërë pushime sa më të larmishme për t’u dhënë atyre dije mbi kultura të ndryshme dhe për të përmirësuar CV-të e tyre personale.
E megjithatë, pavarësisht presioneve në rritje, ka pak këshilla për t’i udhëzuar prindërit se çfarë është e rëndësishme kur bëhet fjalë për arsimimin e fëmijëve të tyre. Dhe studimi im i fundit ma ka shtuar konfuzionin. Ai sugjeron se të ndihmosh fëmijët me detyrat e matematikës apo t’u lexosh libra jashtëshkollore nuk ka fare ndikim.
Për më tepër, zbulon se të vësh muzikë apo të luash sport me fëmijët nuk ndikon aspak në ecurinë e tyre në shkollë. Ashtu si me shumë studime të tilla, edhe ky i imi po i përgjigjet pyetjes së gabuar. Sepse rrethanat specifike të vetë prindit, kanë një ndikim të thellë në perspektivat e fëmijëve.
Fëmijët me prindër që nuk janë të diplomuar në universitet, kanë shumë më pak gjasa të rriten me 2 prindër dhe në një shtëpi e cila është në pronësinë e familjes sesa fëmijët me prindër të diplomuar në universitet. Ndërkohë, fëmijët e familjeve më të pasura kanë 2 herë më shumë gjasa të përfitojnë nga mësimi privat sesa fëmijët nga familjet më të varfra.
Gjatë hulumtimit tim, unë kam zbuluar se zakonet e thjeshta në shtëpi mund të sjellim ndryshime që përcaktojnë jetën. Për shembull ulja dhe leximi i një libri bashkë me fëmijën tuaj çdo ditë, qoftë edhe vetëm për 20 minuta, mund të transformojë mënyrën e mësimit të tyre.
Rëndësi kanë edhe rutinat e rregullta (vakti kur hahet, kur bëhet banjë, koha e gjumit), ashtu si dhe përgatitja e fëmijëve për shkollën (duke siguruar që ata të hanë ushqim dhe të bëjnë një gjumë të mjaftueshëm).
Edhe artet dhe sportet kanë vlerë të madhe edukative në vetvete. Ato ndihmojnë në përmirësimin e besimit, vetëvlerësimit dhe mirëqenies, si dhe të aftësive sociale dhe drejtuese. Është thelbësore që prindërit t’i promovojnë ato, duke pasur parasysh se një program shkollor gjithnjë e më i dobët po lë pas dore muzikën, artin dhe sportin.
Sipas mendimit tim, fëmijët duhet t’i kushtojnë po aq kohë artit dhe sportit sa edhe studimit akademik bazë. Problemi qëndron tek zgjerimi i hendekut midis prindërve që janë në gjendje të mbështesin shkollimin e fëmijëve të tyre jashtë shkollës dhe atyre që nuk e kanë këtë mundësi.
Kjo ndarje ka ekzistuar prej kohësh, por pandemia e Covid-19 e ka përkeqësuar. Pas mbylljes së shkollave, sondazhet zbuluan se disa prindër ishin gjithnjë e më të angazhuar në mësimin e fëmijëve të tyre; ndërsa të tjerët jo. Në një botë gjithnjë e më të polarizuar jashtë shkollave, duket gjithnjë e më e rëndësishme puna e sociologes amerikane Anet Laro.
Ajo i cilëson si “kultivim të përbashkët” aktivitetet ku angazhohen prindërit e shtresës së mesme, duke i përfshirë fëmijët e tyre në aktivitete të strukturuara kulturore dhe diskutime gjatë kohës së darkës. Ndërkohë, prindërit e klasës punëtore praktikuan “prindërimin e rritjes natyrore”, një qasje e thjeshtë ndaj shkollimit.
Siç do t’ju thotë çdo mësues, këto janë përgjithësime: stilet e prindërve ndryshojnë midis prindërve të të gjitha shtresave shoqërore. Por ne duhet të jemi të kujdesshëm ndaj rrëshqitjes në një mentalitet defiçiti, duke i fajësuar prindërit që nuk kanë mbajtur ritmin në të gjitha këto përpjekje jashtëshkollore.
Kur prindërit bëjnë disa punë të pasigurta për të paguar faturat, ose kanë njohuri të kufizuara se si funksionon sistemi arsimor, ata mund të mos kenë kohë apo burime për të mbështetur fëmijët e tyre në mënyrat më të dobishme. Në fakt në epokën post-pandemike, janë dobësuar edhe të drejtat elementare për fëmijët: ushqimi i duhur, ngrohja, veshmbathja, mundësia për të udhëtuar në shkollë dhe hapësira për studim.
Ajo që është jetike për t’u kuptuar nëse duam të trajtojmë pabarazitë arsimore, është se fëmijët “e kultivuar” të Laro janë të prirur të kenë sukses në mjediset shkollore dhe inkurajohen të kërkojnë reagime nga mësuesi i tyre nëse nuk kuptojnë diçka. Fëmijët e tjerë humbasin shanset.
Në punën time me drejtuesit e shkollave, eksplorojmë mënyrat për të krijuar marrëdhënie jo hierarkike dhe reciproke me të gjithë prindërit. Të gjitha shkollat duhet të publikojnë planet e partneritetit të prindërve, të vëna në dispozicion të të gjithë komunitetit të shkollës, të cilat do të demonstrojnë se çfarë po bëjnë shkollat për të fuqizuar të gjithë prindërit për të ndihmuar në zhvillimin e shprehive në mjedisin mësimor në shtëpi.
Ky “premtim i prindërve” do të ishte një strategji e favorshme për mësuesit, pasi fëmijët do të kishin më shumë gjasa të ndiqnin shkollën dhe të përgatiteshin më mirë për të mësuar në klasë. Po ashtu mësuesit duhet të udhëzohen se si të punojnë me prindërit.
Derisa ta kapërcejmë këtë hendek, unë druhem se për shumë prindër një nga punët tona më të rëndësishme do të mbetet herë e suksesshme dhe herë jo. Arsimi është shumë më tepër se notat në shkollë.
Shënim: Lee Elliott Major është profesori i parë i lëvizshmërisë sociale në Universitetin Ekseter, Britani e Madhe. / “The Guardian” – Bota.al
Lajmet
Mbappe i gatshëm të shkëlqejë edhe me Francën
Published
1 hour agoon
October 10, 2025By
UBT News
Kapiteni i Francës, Kylian Mbappe, ka deklaruar se ndihet më i relaksuar dhe plotësisht i përshtatur me jetën në Madrid, ndërsa është gati të ndihmojë përfaqësuesen franceze në ndeshjet kualifikuese për Kupën e Botës.
Në një konferencë për shtyp të mbajtur në “Parc des Princes”, ylli i Real Madridit tha se është në formë të mirë dhe se problemi i vogël në kyçin e këmbës së djathtë tashmë ka kaluar.
“Trajneri dëshiron që unë të luaj. Nuk mendoj se do të ketë ndonjë problem të madh,” tha Mbappe.
Sulmuesi francez shtoi se ambientimi në kryeqytetin spanjoll e ka ndihmuar të gjejë qetësinë dhe ekuilibrin që kërkonte.
“Kam pasur vite më të ndërlikuara, por në Madrid jam përshtatur mirë. Nuk është një kritikë ndaj Francës, por është e vërtetë që jam më i qetë atje. Stili i jetës është më pak kaotik se në Paris,” tha Mbappe.
Deschamps ndërkohë paralajmëroi skuadrën e tij të mos e nënvlerësojë Azerbajxhanin, kundërshtarin e radhës në “Parc des Princes”.
“Sigurisht që nuk janë ndër ekipet më të mira evropiane, por vijnë nga një barazim kundër Ukrainës. Shtatë nga lojtarët e tyre luajnë për Qarabag-un, që ka fituar dy ndeshjet e para në Ligën e Kampionëve,” theksoi ai.
Franca kryeson grupin e saj me dy fitore nga dy ndeshje dhe do të përballet me Azerbajxhanin në Paris, përpara se të udhëtojë drejt Islandës tri ditë më vonë./S.K/KP/
Lajmet
Vdes një grua në Dragash pas shpërthimit të bombolës së gazit
Published
2 hours agoon
October 10, 2025By
UBT News
Një grua ka humbur jetën në Dragash, si pasojë e shpërthimit të një bombole gazi në shtëpinë e viktimës.
Sipas Policisë, vdekjen e viktimës e ka konstatuar mjeku, derisa trupi i saj është dërguar në IML për obduksion.
“Raportohet se viktima femër kosovare ka mbetur pa shenja jete, dyshohet si pasojë e shpërthimit të një bombole gazi në dhomën e shtëpisë ku kishte qenë duke qëndruar. Njësitet policore dhe ekipi mjekësor kanë dalë në vendin e ngjarjes dhe nga mjeku është konstatuar vdekja e viktimës. Lidhur me rastin është informuar prokurori me urdhrin e të cilit trupi i pajetë i viktimës është dërguar në IML për obduksion”, thuhet në njoftimin e PK-së./S.K/EO/PK/
Lajmet
Tërmet i fuqishëm me magnitudë 7.6 godet Filipinet, alarm për cunami
Published
2 hours agoon
October 10, 2025By
UBT News
Paralajmërime për cunami janë lëshuar për disa vende pasi një tërmet me magnitudë 7.4 ballë goditi brigjet e Filipineve jugore.
Epiqendra e tërmetit ishte rreth 62 km në juglindje të qytetit Manay, në rajonin Mindanao, në një thellësi prej 22 km.
Qendra e Paralajmërimit për Cunami në Paqësor me seli në SHBA tha se valë deri në 3 metra ishin të mundshme në rajon, me paralajmërimin që mbulonte edhe rajonet Sulawesi dhe Papua të Indonezisë.
Instituti Filipinez i Vullkanologjisë dhe Sizmologjisë tha se priste dëme dhe lëkundje pasuese.
Presidenti fiLipinas, Ferdinand Marcos, tha se autoritetet po vlerësonin situatën në terren.
“Operacionet e kërkim-shpëtimit dhe ndihmës po përgatiten tashmë dhe do të nisin sapo të jetë e sigurt për ta bërë këtë. Po punojmë pa ndërprerje për të siguruar që ndihma të arrijë tek të gjithë ata që kanë nevojë. Le të vazhdojmë të kujdesemi për njëri-tjetrin dhe të lutemi për sigurinë e të gjithë bashkatdhetarëve tanë”, shtoi presidenti.
Ndryshe, tërmeti është ndër më të fuqishmit që kanë goditur “Unazën e Zjarrit” të Paqësorit vitet e fundit, një zonë që ka më shumë se 800 tërmete çdo vit./S.K/EO/

Sot shënohet Dita Botërore e Shëndetit Mendor, datë kjo e shpallur nga OKB që konsiderohet e rëndësishme, veçanërisht për shoqëri ende të pa stabilizuara dhe që kanë dalë nga shoqëri të traumatizuara, siç janë vendet që kanë kaluar luftëra, apo konflikte.
Kjo datë shënohet zakonisht me aktivitete të shumta, ku institucionet shtetërore shfaqin kujdesin e tyre ndaj kësaj kategorie me rrezik, duke u bërë të qartë bartësve të sëmundjeve të shëndetit mendor, se edhe ata, si gjithë të tjerët, mund ta çojnë jetën e tyre të përditshme sa më afër normales, me solidarizime, shfaqje publike, apo edhe protesta.
Shëndeti Mendor në epokën moderne është përherë e më shumë një shqetësim për autoritetet, meqenëse vlerësohet se sot në botë, vuajnë nga shqetësime mendore më shumë se 450 milionë njerëz./S.K/KP/

Parisi nderon Ismail Kadarenë me pllakë përkujtimore në zemër të qytetit

Motorola gati të prezantojë telefonin ultra të hollë Edge 70

Mbappe i gatshëm të shkëlqejë edhe me Francën

Pse derdhja e qumështit në lavaman është një gabim për shtëpinë tuaj?

“Dua të bëhem nënë”, Selena Gomez ndan dëshirën më të madhe të jetës së saj

Vdes një grua në Dragash pas shpërthimit të bombolës së gazit

Tërmet i fuqishëm me magnitudë 7.6 godet Filipinet, alarm për cunami

Dita Botërore e Shëndetit Mendor

Kosova sonte synon fitore ndaj Sllovenisë
Të kërkuara
-
Vendi2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni3 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Vendi1 month ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Lajmet3 months ago
UBT sjell për herë të parë në Kosovë ekspozitën kushtuar vizionarit dhe inxhinierit Karl Gega