Lajmet

Rusia duhet të kishte mësuar nga Napoleoni

Nuk është çudi që analistët ushtarakë po flasin për moralin e ulët në mesin e forcave ruse.

Publikuar

Nga Dell Dailey & James P.Farwell

Ushqimi, karburanti dhe kujdesi mjekësor, dhe jo plumbat apo bombat, mund të përcaktojnë se kush e fiton luftën në Ukrainë. Me vlerësimin e NATO-s se humbjet e rusëve në të vrarë dhe të plagosur mund të jenë deri në 40.000, komunikimet e përgjuara të trupave pushtuese zbulojnë se ato po vuajnë nga uria dhe i ftohti.

Nuk është çudi që analistët ushtarakë po flasin për moralin e ulët në mesin e forcave ruse. Rritja e numrit të viktimave dhe mungesa e furnizimeve, mund të sjellin një katastrofë ushtarake të rusëve kundër ushtrisë dhe popullit ukrainas më të vogël në numër, por shumë të vendosur për të mbrojtur vendin e tyre.

Situata aktuale paraqet një ironi të madhe historike. Vladimir Putin mbështetet shumë për këshilla ushtarake tek shefi i tij i Shtabit të Përgjithshëm Valeri Gerasimov. Gerasimov u bë i njohur për artikullin e tij të vitit 2013 në “Military-Industrial Kurier” dhe për fjalimin e tij të vitit 2017 në Akademinë e Shkencave Ushtarake.

Shumë analistë besonin se komentet e tij përbënin një doktrinë të re të luftës hibride. Në fakt ushtria ruse nuk e ka një doktrinë të tillë. Ajo e trajton luftën si konflikt të armatosur. Kjo qasje është në kontrast të dukshëm me atë të administratës presidenciale të Kremlinit, e cila përqafon qasje jo-kinetike, pra të luftës informative ndaj konflikteve.

Komentet e Gerasimov në vitin 2013, pasqyronin botëkuptimin e tij mbi karakterin bashkëkohor të luftës, pas analizës ruse të konflikteve të zhvilluara nga Perëndimi gjatë një periudhe 30-vjeçare. Fjalimi i tij i vitit 2017 në Akademinë e Shkencave Ushtarake, tregonte se si mund të përdoren veprimet kinetike për të arritur tek efekte jo-kinetike.

Toni i të dyve ishte mbrojtës. Thelbi është se ndërsa Gerasimov mund të ketë fituar një reputacionin e një strategu të madh, fokusi i tij ishte në mbrojtjen aktive, dhe jo në sulm. Kjo është e rëndësishme të nënvizohet, sepse kur Putin mblodhi një rreth të ngushtë bashkëpunëtorësh për të planifikuar se si ta detyronte Ukrainën të kapitullonte ndaj kërkesave të Rusisë, ai po i drejtohej një gjenerali, ekspertiza e të cilit nuk kishte rrënjë në konfliktin e armatosur sulmues.

Ne kemi argumentuar, dhe besojmë ende se grumbullimi i ushtrisë ruse përpara pushtimit që nisi më 24 shkurt, ishte një ushtrim në kuadër të luftës së informacionit. Larg skenarit që po shohim tani, Putini priste që qeveria e Ukrainës të pranonte kërkesën e tij dhe që qytetarët ukrainas të mirëprisnin rreshtimin me Rusinë dhe jo me Perëndimin.

Pikëpamja jonë është se emocionet e mposhtën gjykimin e shëndoshë të Putinit, dhe ai ndërmori pushtimin aktual, që po sjell efektet e kundërta politike, dhe ka prodhuar një situatë që mund të çojë në rrëzimin përfundimtar të Putinit nga pushteti.

Në takimin e tij të Sigurisë Kombëtare të datës 22 shkurt, Putinit sulmoi ashpër publikisht  shefin e Shërbimit të Inteligjencës së Jashtme, Sergei Naryshkin, por edhe zyrtarë të tjerë të lartë si Ministrin e Jashtëm Sergei Lavrov.

Mediat e lajmeve kanë raportuar se FSB-ja i ka informuar vazhdimisht ukrainasit mbi komplotet për të vrarë presidentin Volodimir Zelenski. Këto mund të paraqesin një kundërshtim më të thellë – ndoshta në rritje – kundër luftës dhe Putinit brenda shërbimeve të inteligjencës, dhe një rrezik real për vazhdimësinë e qëndrimit të tij në pushtet.

Të dhënat tregojnë se ky mentalitet ishte arsyeja kryesore e dështimit të bujshëm për të përcaktuar një strategji koherente ushtarake ose politike për Ukrainën, ose për të planifikuar ekzekutimin taktik të saj. Siç e konfirmojnë përgjimet radiofonike nga forcat ruse, rezultati është se automjeteve ushtarake kanë mbetur pa karburant.

Po ashtu, ushtria ruse ka pak ushqim dhe kujdes mjekësor, duke e detyruar Putinin që t’i lutet Kinës ta furnizojë me ushqime, për të ushqyer trupat e tij. Putin dhe Gerasimov do të kishin bërë mirë të studionin pushtimin fatkeq të Napoleon Bonapartit në Rusi në vitin 1812, përpara se të planifikonin aventurën e tyre të keqe në Ukrainë.

Duke e shpërfillur këshillën e Ministrit të tij të Jashtëm, Sharl–Moris dë Talejran, që ishte  kundër pushtimit të Rusisë, Napoleoni vazhdoi përpara me planin e tij. Siç e kanë vënë në dukje historianë si Frenk Meklin, mendimet e dëshiruara dhe vetë-mashtrimi e mposhtën racionalitetin.

Ai mori me vete furnizime për 400.000 burra për 50 ditë, edhe pse ushtria e tij pushtuese kishte 675.000 njerëz. Koordinimi ishte një rrëmujë e vërtetë. Rusët nuk u sollën ashtu siç priste Napoleoni, pjesërisht edhe për shkak se ai nuk arriti të çlironte bujkrobërit.

Askush nuk mendoi se si t’i dërgonte furnizimet në pjesën e përparme të frontit, dhe një e treta e furnizimeve ushqimore u konsumuan gjatë transportit. Sëmundjet vranë shumë lopë dhe kuaj, por dhe trupat franceze. Hollivudi e përshkruan tërheqjen nga Moska si çekiçin që e dërrmoi pushtimin. Megjithatë, fushata e Napoleoni ishte e humbur që para se të fillonte. Tërheqja ishte akti fatal përfundimtar.

Planifikimi ushtarak i gabuar i Gerasimov i bën jehonë fatit të Napoleonit. Dështimi i tij i ofron Ukrainës mundësinë që t’i japi rusëve një goditje të fortë, dhe me shumë gjasa që t`i imponojnë një fund të pranueshëm të armiqësive.

Shtetet e Bashkuara duhet të inkurajojnë ukrainasit që të përdorin çdo mjet për të dobësuar  më tej moralin e trupave ruse duke dërguar mesazhe se Putini po bën luftë për egon e tij personale, dhe jo për interesat e Rusisë. Po ashtu, SHBA-ja duhet gjithashtu të sigurojnë që ukrainasit të kenë çdo mjet komunikimi të nevojshëm për ta përhapur atë mesazh.

Karl Von Klauzeviç shkroi dikur se fati i luftës vendoset nga një kombinim i vullnetit moral, pra i të pasurit vullnet ose pasion për të luftuar, dhe i një kauze ose qëllimi për të cilin ia vlen të vdesësh. Ukraina i ka të gjitha këto. Pushtuesit nuk zotërojnë asnjërën prej tyre. Lufta e fortë e informacionit mund ta shfrytëzojë këtë dobësi, dhe ndoshta të ndihmojë në arritjen e një rezultati pozitiv për Ukrainën ndaj një konflikti të armatosur të karakterizuar nga krimet ruse të luftës dhe vrasjet e të pafajshmëve.

Thënë këtë, ne theksojmë se zgjidhja e këtij konflikti qëndron në fund tek diplomacia. Shtetet e Bashkuara duhet të shmangin një përshkallëzim të situatës, dhe nuk mund t’i nënshtrohen shantazhit bërthamor të Moskës.

T’i tregosh Putinit se nuk mund të dominojë në këtë luftë, do ta ndihmojë atë të angazhohet në diplomaci serioze, e cila në mënyrë të pashmangshme do të prodhojë lëshime nga të dyja palët, që të ruajnë sovranitetin e Ukrainës dhe t`i japin fund luftës.

“National Interest” – Bota.al

Lajmet

Mungesa e fuqisë punëtore nga Kosova po i shtyn bizneset të punësojnë të huaj nga vendet aziatike

Andaj zgjidhje për këtë problem bizneset po e konsiderojnë punësimin e punëtorëve nga vendet aziatike si Banglandeshi, Nepali e India.

Publikuar

nga

Tash e një kohë bizneset në vendin tonë po përballen me mungesë të fuqisë punëtore sidomos në sektorin e gastronomisë dhe ndërtimit. Andaj zgjidhje për këtë problem bizneset po e konsiderojnë punësimin e punëtorëve nga vendet aziatike si Banglandeshi, Nepali e India.

Por është Kryetari i Sindikatës së Sektorit Privat të Kosovës Jusuf Azemi, i cili thotë se këta punëtorë nuk janë të qëndrueshëm, ngase qëllim të vetëm e kanë strehimin.

“Nuk kemi punëtorë të qëndrueshëm, të gjithë këta që vijnë e bëjnë me qëllim të strehohen shumë shkurt gjoja se po punojnë dhe Kosova është bërë një vend qëndrim për të cilët shumicën më të madhe konsiderohet shtet transit dhe përmes Kosovës po shkojnë në vendet tjera. Megjithatë ne ua kemi tërhequr vërejtjen, me punëtorë të Bangladeshit dhe të tjerëve nuk kemi zgjedhur probleme dhe s’do mund të zgjedhim probleme kurrë”, deklaroi ai.

I pyetur nga UBTnews se cilat janë masat e nevojshme që qeveria dhe bizneset duhet t’i ndërmarrin për të adresuar mungesën e punëtorëve, Azemi thotë se një plan veçse ia kanë propozuar qeverisë.

“Ne dikund rreth para 2 vite e gjysmë iu kemi ofruar një bashkëpunim qeverisë së Kosovës dhe pronarëve të kompanive që të bëjnë rritjen e pagave, gjithëherë në ato limitet që mund ti përballojnë kompanitë edhe shteti. Sepse edhe shteti është një pjesë paguese e sektorit privat të Kosovës dhe iu kemi ofruar një bashkëpunim së paku ta ngadalësojmë këtë numër të këtyre punëtorëve”, tha Azemi.

Edhe ekonomisti Mustafë Kadriaj tha se e gjithë barra e ikjes së fuqisë punëtore nga Kosova i takon qeverisë dhe bizneseve.

“Fajin dhe përgjegjësinë duhet kërkuar nga qeveria dhe institucionet tona poashtu edhe bizneset, sepse që nga paslufta mund të themi se nuk u bë asgjë fare që fuqia punëtore të ketë dinjitetin e vetë do të thotë në punë, në përfillin e kontratave, të ketë një të ardhme për vetveten dhe fëmijët. Pra tani kur flasim, nëse i dëgjojmë arsyet e tyre nuk e kanë shumë problem për të ardhmën e tyre sa e kanë për të ardhmën e fëmijëve të tyre”, deklaroi Kadriaj.

Sipas Kadrijajt, institucionet dhe bizneset duhet të bëjnë ndryshime emergjente.

“Tani e tutje se cfarë duhet të bëjnë bizneset do të thotë është kontrata e dinitetshme, paga e dinitetshme, sigurimi shëndetësor dhe në këtë rast jo me mbetë në mëshirën e bizneseve por institucionet tona me qenë shumë vigjilente në mbikqyrjen dhe investigimin te paga, përfillja e kontratave poashtu sigurimi shëndetësor është diçka imediate për të ardhmën dhe prespektivën e punës në Kosovë”, shtoi ai.

Punësimi i shtetasve të huaj në Kosovë është i rregulluar me Ligjin për të huajt. Sipas këtij Ligji, personat që nuk janë shtetas të Kosovës, kur dëshirojnë të punojnë në territorin e Kosovës duhet të pajisen me leje pune. Leja e qëndrimit të përkohshëm për qëllime pune lëshohet për gjashtë muaj deri në një vit. Pas kësaj periudhe, ajo ripërtërihet dhe mund të merret edhe leje e përhershme qëndrimi./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Si pritet të ndikojnë te duhanpirësit imazhet që do të stampohen në pakot e duhanit?

Në paketim do t’iu shtohen imazhe që do të shërbejnë si vërejtje për pasojat që sjell konsumimi i cigareve.

Publikuar

nga

Pas disa muajsh, pakot e duhanit pritet të kenë pamje të tjera. Në paketim do t’iu shtohen imazhe që do të shërbejnë si vërejtje për pasojat që sjell konsumimi i cigareve.

Andaj që nga ky muaj pritet që të ndalohet importi apo prodhimi i pakove pa këto fotografi dekurajuese, kurse në tetor të këtij viti në stoqe të ketë vetëm pako me imazhe vetëdijësuese.

Udhëzimi administrativ për vërejtjet e kombinuara ka hyrë në fuqi në shtator të vitit të kaluar. Por sa do të mund të ndikojnë paketimet e reja që të rinjtë të mos e nisin duhanin? Këtë e shpjegon specialistja e psikologjisë klinke dhe psikioterapisë, Fatime Fazliu.

“Tek pjesa e adoleshentëve, këto pamje dhe mbishkrime mund të kenë efekte pozitive për lënien e duhanit dhe mosfillimin e duhanit”, deklaroi ajo.

Megjithatë përqindja e impaktit te duhanpirësit nuk është e madhe.

“Studimet kanë treguar se 70% e personave nuk kanë ndonjë impakt të madh, 30% edhe mund të kenë ndonjë impakt, por jo edhe shumë. Duhanpirësit kronik kanë mekanizma mbrojtës psikologjik të cilët gjithmonë mundohen të arsyetojnë faktin se pse duhani nuk është i dëmshëm sepse nga përvojat klinike ata thonë edhe dikush që nuk e ka pirë duhanin është sëmur me kancer ose nëse e pinë duhanin në një ambient me fëmijë thonë se edhe ju jeni rritë në këso ambienti”, deklaroi ajo.

Sipas Fazliut, ngritja e çmimit të cigareve është mënyra më efektive në zvogëlimin e pirjes së duhanit.

“Unë mendoj që po, por studimet kanë treguar se ka shumë rëndësi edhe mbishkrimi. Kjo është një kampanjë vetëdijësuese, por mendoj se më e rëndësishme është masa strike që duhen të merren për parandalim ose zvogëlimin e duhanit. Dhe sot vendet evropiane kampanjën e bëjmë me ngritjen e çmimit të duhanit. Për vetë faktin se është treguar më efektive”, deklaroi Fazliu.

Kanceri, kryesisht i mushkërive, problemet e frymëmarrjes dhe ato kardiovaskulare janë sëmundjet kryesore që lidhen me pirjen e duhanit./UBTNews/

Realizoi: Fjolla Gashi

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Mustafa liston arsyet që sipas tij çuan në shkarkimin e Arifit

Publikuar

nga

Qeveria serbe me 18 prill ka shpërndarë Kuvendin e Komunës të Preshevës, duke mos dhënë arsye. Me ç’rast i ka përfunduar mandati kryetarit të deritanishëm të komunës, Shqiprim Arifi.

Këtë shkarkim Arifi përmes një postimi në rrjetin social Facebook e quajti arbitrar. Ndërkohë është krijuar një organ i përkohëshëm deri zgjedhjet e ardhshme lokale, me në krye Ragmi Musaftën.  Ky i fundit në një intervistë për UBTnews thotw se Arifin nuk e shkarkoi qeveria por ai shkarkoi vetëvetën.

“Ka sikronizuar për të derdhur lotë krokodili për t’u viktimizuar, për të bërtitur dhe ankuar nga qeveria në Beograd dhe Presidenti i Serbisë sikur ata e kanë shkarkuar, jo ai ka shkarkuar vetveten sepse ai nuk ka qenë i aftë ta mbajë shumicën, nuk ka qenë i shkathtë të organizojë pushtetin vendor”, deklaroi ai.

E deri te shkarikimi i kryetarit të deritanishëm të Preshevës, ndikim të madh kishte edhe përshirja e ambasadorëve të akredituar në Serbi.

“Pas nëntë muajsh ndodhi sepse u angazhuan ambasadori Hill i SHBA-së, ambasadori i Organizatës së Sigurimeve dhe Bashkëpunimit Evropian me seli në Beograd sepse kanë ditur situatën në Preshevë. Ata komunikojnë vazhdimisht edhe me partitë politike opozitare dhe në këtë rast në sensin e presionit të opozitës serbe në Beograd që zgjedhjet lokale për komuna të bëhën njëkohësisht me zgjedhjet e Beogradit, pra të përsëriten ato të 17 dhjetorit tani me 2 qeshor inkoperuan edhe komunën e Preshevës”, tha ai.

Kjo është hera e tretë që Qeveria e Serbisë emëron Autoritetin e Përkohshëm për të udhëhequr Preshevën në shtatë vjetët e fundit. Gjatë këtyre shtatë vjetëve këto do të jenë zgjedhjet e katërta lokale.

Votimet lokale në Serbi do të mbahen me 2 qershor në më shumë se 80 qytete dhe komuna./UBTNews/

Realizoi: Fjolla Gashi

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Mbrojtja e Mendimit dhe Krijimtarisë: Shënimi i Ditës Botërore të Pronësisë Intelektuale

Publikuar

nga

Sot, në një përhapje të gjërë ndërkombëtare, çdo cep i globit feston Dita e Pronësisë Intelektuale, një ditë e cila ngre në qendër të vëmendjes të drejtën për pronësi intelektuale dhe nevojën për të mbrojtur këtë pronësi. Aktivitetet e shumta të organizuara në këtë ditë janë të përqendruara në promovimin e ndërgjegjësimit për rëndësinë e pronësisë intelektuale dhe në forcimin e legjislacionit për të garantuar mbrojtjen e saj.

Pronësia intelektuale përfshin fushat e pronësisë industriale dhe të drejtat e autorit, të cilat janë të mbrojtura me ligj dhe janë shprehje e një angazhimi të përbashkët për të krijuar një mjedis të favorshëm për inovacionin dhe kreativitetin.

Që nga viti 2000, në 26 prill të çdo viti, të gjitha vendet anëtare të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB) shënojnë Ditën Botërore të Pronësisë Intelektuale nën përkujdesjen e Organizatës Botërore të Pronësisë Intelektuale (OBPI). Kjo ditë është një rast për të theksuar rëndësinë e bashkëpunimit ndërkombëtar për të adresuar sfidat dhe mundësitë që lidhen me pronësinë intelektuale.

Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale (WIPO) ka një rol kyç në promovimin e pronësisë intelektuale në nivel global. Për të shënuar Ditën Botërore të Pronësisë Intelektuale, WIPO zgjedh një slogan që synon të frymëzojë komunitetin global të krijuesve dhe mbrojtësve të pasurisë intelektuale. Kjo është një rast për të theksuar vlerën e bashkëpunimit ndërkombëtar në sigurimin e vijimësisë së krijimtarisë dhe për të adresuar sfidat aktuale në fushën e pronësisë intelektuale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara