Bota

Rubio e paralajmëron Panamanë se do të përballet me masa, nëse s’e kufizon ndikimin kinez mbi kanal

Published

on

Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, e vizitoi Kanalin e Panamasë më 2 shkurt, nga ku e paralajmëroi Panamanë se Uashingtoni do të “ndërmarrë masa të nevojshme”, nëse ajo nuk e kufizon përfshirjen e Kinës në rrugën e rëndësishme ujore.

Pas kërcënimeve, presidenti i Panamasë, Jose Raul Mulino, e ritheksoi sovranitetin e vendit të tij mbi këtë kanal, por la të kuptohej se ka mundësi të rishikohen marrëveshjet me Pekinin dhe njoftoi gjithashtu hapa shtesë për të bashkëpunuar për imigracionin, i cili është çështje e rëndësishme politike për administratën amerikane.

Zëdhënësja e Departamentit të Shtetit, Tammy Bruce, tha se Rubio i përçoi një mesazh nga presidenti Donald Trump, duke theksuar se prania e Kinës është kërcënim për rrugën ujore dhe e shkel traktatin SHBA-Panama.

Sekretari Rubio e bëri të qartë se kjo status-quo është e papranueshme dhe se, në mungesë të ndryshimeve të menjëhershme, Shtetet e Bashkuara do të ndërmarrin masa të nevojshme për t’i mbrojtur të drejtat e tyre sipas traktatit“, tha Bruce.

Rubio nuk shpjegoi hapat që do të duhej të ndërmerreshin nga Panamaja, apo çfarë veprimesh hakmarrëse mund të ndërmarrin Shtetet e Bashkuara, nëse nuk merren masa.

Trumpi ka thënë se nuk e përjashton përdorimin e forcës ushtarake kundër Panamasë. Këto deklarata i kanë shqetësuar shumë aleatë të SHBA-së në Amerikën Latine dhe më gjerë.

Trump pretendoi më 2 shkurt se “Kina e udhëheq Kanalin e Panamasë”.

Ai nuk iu dha Kinës, iu dha Panamasë – në mënyrë të pamenduar – por ata e shkelën marrëveshjen. Ne do ta rimarrim [Kanalin e Panamasë], ose diçka shumë e fuqishme do të ndodhë“, u tha Trump gazetarëve.

Nuk mendoj se do të jenë të nevojshme trupa ushtarake në Panama“, shtoi ai.

Trump foli gjithashtu edhe për mundësinë që Shtetet e Bashkuara ta blejnë ishullin e Grenlandës nga Danimarka, pavarësisht se ajo ka thënë se nuk është në shitje. Trump sugjeroi po ashtu se Kanadaja duhet të bashkohet me Shtetet e Bashkuara. Por, serioziteti i këtyre komenteve nuk është i qartë.

Puna e Kinës me kanalin kryhet kryesisht përmes korporatës Hutchison Holdings, me bazë në Hong Kong, e cila operon dy porte pranë hyrjeve të kanalit sipas një koncesion 25-vjeçar të rinovuar në vitin 2021.

Javën e kaluar, Rubio tha se sipas statusit të tanishëm, Kina teorikisht mund t’i përdorë portet për ta mbyllur kanalin, në rast se shpërthen ndonjë konflikt mes Shteteve të Bashkuara dhe gjigantit aziatik.

Presidenti i Panamasë tha se takimi i tij me Rubion më 2 shkurt ishte miqësor dhe i respektueshëm. Ai tregoi se është e mundur të rishikohen disa nga bizneset kineze në Panama, përfshirë koncesionin e portit.

Kina e ka mohuar çdo përfshirje në udhëheqjen e kanalit dhe ka deklaruar se respekton kontrollin e Panamasë mbi rrugën ujore.

Kina asnjëherë nuk ka ndërhyrë”, tha muajin e kaluar zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme kineze, Mao Ning, duke shtuar se Pekini e njeh kanalin si “një rrugë ujore ndërkombëtare dhe përherë neutrale”.

Kanali i Panamasë u ndërtua si pjesë e një projekti të drejtuar nga SHBA-ja, dhe Uashingtoni mbajti kontrollin e tij kur ai filloi të funksiononte në vitin 1914, duke zotëruar gjithashtu zonën përreth Kanalit.

Në vitin 1964, filluan negociatat pas trazirave vdekjeprurëse nga panamezët, të cilët ishin të zemëruar pse të huajt kontrollonin rrugën ujore.

Pas negociatave të gjata dhe të vështira, presidenti Jimmy Carter nënshkroi marrëveshjen që ia dorëzoi kanalin Panamasë në fund të vitit 1999.

Rruga ujore e ndërtuar nga dora e njeriut përfshin një sërë mbylljesh dhe rezervuarësh që shtrihen përgjatë 82 kilometrave midis Panamasë, duke lidhur Oqeanin Paqësor me atë Atlantik.

Rreth 5.600 punëtorë humbën jetën gjatë ndërtimit të kanalit, shumë prej tyre ishin sjellë nga pjesë të tjera të Karaibeve, sipas një studimi./REL/

Bota

Trump po shqyrton një vendim drastik në prag të Botërorit 2026

Published

on

By

Presidenti amerikan, Donald Trump, po shqyrton mundësinë e ndalimit të vizave për qytetarët brazilianë në prag të Kupës së Botës 2026, e cila do të mbahet në SHBA, Meksikë dhe Kanada.

Sipas raportimeve të CNN, kufizimet kanë nisur të zbatohen pjesërisht dhe pritet të ashpërsohen, duke vënë në pikëpyetje praninë e tifozëve brazilianë në turne. Kjo lëvizje besohet se synon të ndikojë opinionin publik në Brazil kundër qeverisë aktuale.

FIFA dhe Federata Braziliane e Futbollit ende nuk kanë reaguar zyrtarisht, por raportohet se janë në dijeni të situatës dhe po shqyrtojnë mundësinë e takimeve me autoritetet amerikane për të shmangur përjashtimin e tifozëve.

Kujtojmë se SHBA tashmë ka ndaluar udhëtimin për disa shtete, përfshirë Iranin, vend i cili është kualifikuar për Kupën e Botës, por tifozët e tij nuk do të lejohen të hyjnë në vend.

Continue Reading

Bota

Gjashtë të vdekur nga sulmet ruse në Kiev

Published

on

By

Gjashtë të vdekur, përfshirë një fëmijë gjashtëvjeçar, dhe 52 të plagosur – nga të cilët 30 janë shtruar në spital, përfshirë edhe fëmijë. Ky është bilanci i sulmit ajror me dronë gjatë natës nga Rusia mbi Kievin.

Lajmi u konfirmua nga kryebashkiaku Vitali Klitschko, siç raportoi agjencia e lajmeve UNIAN.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy komentoi gjithashtu sulmin në rrjetet sociale: “Kiev. Sulm me raketa. Drejtpërdrejt mbi një ndërtesë banimi. Njerëz nën rrënoja. Të gjitha shërbimet janë në vendngjarje. Terroristët rusë”.

Gjatë natës, rusët lëshuan “më shumë se 300 dronë dhe tetë raketa” mbi Ukrainë, raporton ANSA.

Në Kiev, “gjashtë viktima, përfshirë një djalë gjashtëvjeçar dhe nënën e tij”, tha presidenti Zelensky, duke theksuar se “kryeqyteti ishte objektivi kryesor i bombardimeve masive”.

Ai shtoi se u goditën rajonet Kiev, Sumy, Poltava, Mykolaiv dhe Dnipropetrovsk.

Duhet ta detyrojmë Moskën të bëjë paqe, të ulet në një tryezë të vërtetë negociatash: partnerët tanë i kanë të gjitha mjetet për ta bërë këtë. Jemi të bindur se gjithçka që po deklarohet aktualisht nga Amerika dhe Evropa në këtë drejtim do të zbatohet“, përfundoi ai.

Një skenë e tmerrshme në rrethin e Svyatoshinsky. Hyrja e tërë e një ndërtese banimi është shembur. Shpëtimtarët po kërkojnë njerëz nën rrënoja. Deri tani janë raportuar gjashtë viktima nga sulmi armik mbi kryeqytetin, por numri i tyre, për fat të keq, mund të rritet“, shkroi kryebashkiaku i Kievit në Telegram.

Ministri i Jashtëm i Ukrainës, Andrii Sybiha, i bëri sot thirrje Shteteve të Bashkuara që të ushtrojnë presion maksimal mbi Moskën.

“[Presidenti amerikan] Donald Trump ka qenë shumë bujar dhe i durueshëm me [Presidentin rus] Putinin, duke u përpjekur të gjejë një zgjidhje”, shkroi Sybiha në X.

Putin “nuk i intereson përpjekjet për të ndalur vrasjet. Ai kërkon vetëm të shkatërrojë dhe të vrasë… Ka ardhur koha që ai të ndjejë dhimbjen dhe pasojat e zgjedhjeve të tij. Është koha të ushtrohet presion maksimal ndaj Moskës”, përfundoi ai.

Continue Reading

Bota

Gjysma e tokës në Evropë e prekur nga thatësira, vendet më të goditura

Published

on

Një valë e re thatësire ka përfshirë Evropën dhe rajonin e Mesdheut, me 52% të tokës të prekur në fillim të korrikut, sipas të dhënave të Observatorit Evropian të Thatësirës. Kjo është përqindja më e lartë e regjistruar ndonjëherë për këtë periudhë që prej 2012.

Evropa Lindore është më e prekur, me Kosovën, Serbinë dhe Bullgarinë që përjetojnë ndikimin më të madh, në disa zona deri në 100% të territorit.

Në Bullgari, thatësira ka shkaktuar ndërprerje të furnizimit me ujë për mbi 156 mijë banorë.

Në Hungari, 47% e tokës është në nivel paralajmërimi, në Mesdheun Lindor, si në Armeni (95%) dhe Turqi (77%), situata është rënduar edhe nga zjarret.

Në Siri, thatësira kërcënon prodhimin e grurit, duke vënë në rrezik ushqimor mbi 16 milionë njerëz, ndërsa Perëndimi i Evropës përjeton një situatë më të përzier, Franca, Britania dhe Italia kanë raportuar rritje të ndjeshme të tokës së prekur, ndryshe nga Spanja dhe Portugalia, ku përqindjet mbeten minimale.

Kjo valë e re ngre sërish alarmin për ndikimet e ndryshimeve klimatike dhe pasojat e tyre në sigurinë ushqimore dhe furnizimin me ujë.

Continue Reading

Bota

Kanada do të njohë Palestinën

Published

on

By

Kryeministri Mark Carney ka thënë se Kanadaja planifikon të njohë një shtet palestinez në shtator, duke u bërë vendi i tretë i G7 që bën një njoftim të tillë ditët e fundit.

Carney tha se ky veprim varet nga reformat demokratike, duke përfshirë edhe mbajtjen e zgjedhjeve nga Autoriteti Palestinez vitin e ardhshëm pa Hamasin.

Komentet e tij vijnë një ditë pasi Mbretëria e Bashkuar njoftoi se do të njihte një shtet palestinez në shtator nëse Izraeli nuk pranon një armëpushim dhe kushte të tjera dhe një javë pasi Franca zbuloi një plan të ngjashëm, shkruan BBC, transmeton KosovaPress.

Ministria e jashtme e Izraelit e hodhi poshtë njoftimin e Kanadasë, duke e quajtur atë “një shpërblim për Hamasin”. Shumica e vendeve – 147 nga 193 shtetet anëtare të OKB-së – e njohin zyrtarisht një shtet palestinez.

Carney tha se Kanadaja do ta njohë zyrtarisht shtetin e Palestinës në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së që do të mbahet së shpejti.

Ai përmendi zgjerimin e vendbanimeve izraelite në Bregun Perëndimor të pushtuar, përkeqësimin e situatës humanitare në Gaza dhe sulmet e 7 tetorit 2023 ndaj Izraelit nga Hamasi si arsye për ndryshimin dramatik të politikës së jashtme të Kanadasë.

Niveli i vuajtjeve njerëzore në Gaza është i patolerueshëm dhe po përkeqësohet me shpejtësi“, u tha Carney gazetarëve të mërkurën.

Ai tha se njohja e shtetësisë palestineze do të varet nga angazhimet e Autoritetit Palestinez për të reformuar rrënjësisht qeverisjen e tij dhe për të demilitarizuar territorin.

Perspektiva e një shteti palestinez po gërryhet para syve tanë“, tha ai.

Continue Reading

Të kërkuara