

Lajmet
Rruga e gjatë drejt ‘bashkëjetesës’ me Covid-19
Qytete si Parisi dhe Roma po gëlojnë sërish nga punonjësit dhe jeta e natës.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiNga Lionel Laurent
“Bloomberg”
Mbi “bashkëjetesën” me Covid-19 është folur që kur nisipandemia:Vjen një moment kur sëmundja e koronavirusit bëhet më shumë një pjesë e jetës së përditshme, sesa një valë e madhe rastesh dhe vdekjesh që mbingarkojnë spitalet dhe shkaktojnë vendosjen e bllokimeve me pasoja shkatërruese për shoqërinë.
Në këtë të ashtuquajtur fazë “endemike” Covid-19 të duket më shumë si gripi i zakonshëm, dhe ku do të ketë fushata të rregullta vaksinimesh dhe një përqendrim më të madh në sistemin e kujdesit parësor. Pra në këtë skenar, pandemia nuk çrrënjoset por menaxhohet.
Dhe ky është një moment që po afrohet për pjesën më të madhe të Bashkimit Evropian, pas disa valëve vdekjeprurëse të Covid-19, që i kanë marrë jetën thuajse 1 milionë njerëzve, dhe që i kanë shkaktuar një goditje të fortë krenarisë së kontinentit me sistemin e tij të mirë-financuar të shëndetit publik.
Qytete si Parisi dhe Roma po gëlojnë sërish nga punonjësit dhe jeta e natës. Maskat mbahen më shumë nëpër kyçet e duarve sesa nën hundë. Tani janë rihapur klubet e natës, edhe pse me kontrolle të reja shëndetësore.
Politikanët në Britaninëe Madhe dhe Francë, po flasin për më shumë përgjegjësi individuale dhe për më pak rregulla të imponuara nga lart-poshtë. E megjithatë është gjithashtu e qartë se bashkëjetesa me Covid-19, do të mbetet një synim i parealizueshëm pa një forcim të masave për menaxhimin e pandemisë, pa një fokus më urgjent në zgjerimin e fushatës së vaksinimitdhe sinjaleve më të qarta që njerëzit të jenë vigjilentë kur bëhet fjalë për distancimin social.
Rihapja e ekonomive të mëdha të Evropës, ka filluar të japë efektet e veta negative ndërsa rastet po shtohen, dhe shtrimet në spital vazhdojnë të jenë në rritje në Spanjë dhe Francë. Kufizimet po shtohen sërish edhe në Lisbonë dhe Amsterdam. Varianti më infektiv Delta, po përshkon mbarë kontinentin, duke nxjerrë në pah të metat e një fushate vaksinimi që po shkon drejt niveleve të SHBA-së, por që ka ende shumë për të bërë.
Shpejtësia e përhapjes së këtij varianti ka shumë rëndësi. Vaksinat ekzistuese ofrojnë mbrojtje dhe është e qartë se po e ndryshojnë situatën:Rreth 53 për qind e popullsisë së BE-së ka marrë të paktën një dozë, gjë që mund të shpjegojë arsyen pse vdekjet nga Covid-19 janë ende në rënie.
Megjithatë, mbulimi me vaksina është ende shumë i ulë t tek personat në 50 vjeç. Në Spanjë dhe Francë, rreth 10 për qind e njerëzve të moshës 25-49 vjeç janë plotësisht të vaksinuar, përkundrejt mbi 40 për qindtë atyre që janë 50-59 vjeç.
Dhe në Francë, vetëm 70 për qind e njerëzve mbi 70 vjeç janë vaksinuar, në krahasim me 100 për qind në Spanjë. Çështja më urgjente për një Evropë të dëshpëruar për të bashkëjetuar me Covid-19, duhet të jetë se si të përmirësojë fushatën e vaksinimit, dhe jo kufizimet që duhet të zgjedhin njerëzit.
Zyrtari më i lartë i vaksinave në Francë, Alain Fischer, deklaroi për “Le Monde” javën e kaluar se shpejtësia e përhapjes së variantit Delta do të kërkojë vaksinimin e 90 për qind e të rriturve në Francë, në varësi të shkallës së efikasitetit të vaksinave.
E llogaritur për popullsinë e BE-së si një e tërë – ku 70 për qind e të rriturve pritet të marrin të paktën një dozë deri në fund të këtij muaji -atëherë del se janë edhe 150 milionë të rritur që kanë nevojë për një vaksinë (ose më shumë se dyfishi i popullsisë së Francës).
Prandaj, zgjedhjet morale në këtë fazë të re të pandemisë po rezultojnë të jenë më të vështira se sa pritej. Ajo që në Britaninë e Madhe po cilësohet si “Dita e Lirisë”- kur do të hiqen të gjitha kufizimet e pandemisë, dhe individëve u jepet më shumë hapësirë për të marrë vendimet personale, po paraqitet me të drejtë si një lloj tjetër i qasjes ndaj lirisë në Francë, ku presidenti Emmanuel Macron njoftoi të hënën vaksinimin e detyrueshëm për punonjësit në sektorin e shëndetësisë dhe potencialisht për të gjithë të rriturit, në rast se normat e vaksinimit nuk rriten shumë shpejt.
Kjo qasje duhet të shtrihet edhe përtej kufijve të Evropës. Ndërsa bota e pasur ka nisur të flasë hapur për doza të treta përforcuese dhe për një mbulim më ambicioz me vaksina të popullatave, synimi për të bashkëjetuar me Covid-19, duhet të adresojë më parë pabarazinë e madhe me vendet me të ardhura të ulëta, ku vetëm 1 për qind e njerëzve ka marrë të paktënnjë dozë vaksine.
Paraqitja e menaxhimit të Covid-19 si një çështje thjeshtë e brendshme shtetërore, injoron faktin se variantet e Covid-19po lulëzojnë më shumë në vendet ku mbulimi me vaksina është shumë i ulët. Kufizimet e udhëtimit për të shmangur infeksionet e reja, janë thuajse gjithmonë të gabuara me probleme.
Varianti Delta u identifikua për herë të parë në Indi, ndërsa ai Beta në Afrikën e Jugut. Meqë Evropa synon të bëhet brenda këtij viti prodhuesja më e madhe në botëe vaksinave anti-Covid, ajo ka një rol të rëndësishëm për të luajtur në përmirësimin e prodhimit industrial të vaksinave, dhe në dëgjimin e apelit të Sekretarit amerikane të Thesarit, Janet Yellen, për dhurimin e më shumë dozave vendeve të varfra.
Pa këtë të fundit, Andrea Taylor i Universitetit Duke, thotë se bota nuk do të mund tëvaksinohet e gjitha deri në vitin 2023. Më pas do të ndodhin edhe ndryshime të tjera. Sistemet e kujdesit shëndetësor, mund të mos kenë nevojë për shtretër specifikë për pandeminë.
Por sigurisht që ata kanë nevojë për një personel më të mirë-paguar dhe për me burime më të mira. Vendeve të varura nga turizmi si Spanja dhe Italia, mund t’u duhet që të ndryshojnë kursin, dhe kjo duke pasur parasysh që janë ende përpara 2 vitet e flukseve ndërkombëtare të udhëtimit nën normën e zakonshme. Ndërkohë pas pandemisë,do të duhen më shumë investime për të financuar rimëkëmbjen.
Por tani për tani, bashkëjetesa me Covid-19 duhet të shihet më shumë si një synim në fundine një maratone sesa si një sprint. Heqja e masave kufizuese,duhet të jetë një përgjigje e kalibruar me kujdes në varësi të të dhënave nga terreni, e shoqëruar kjo nga një rritje e ndjeshme e niveleve të vaksinimit. Dita e Lirisë do të vijë, por nuk është ende momenti.
Aktualitet
Shtetet që po shqyrtojnë tërheqjen nga Eurovision nëse Izraeli lejohet të marrë pjesë
Published
34 minutes agoon
September 12, 2025By
UBT News
Irlanda, Spanja dhe Sllovenia kanë shprehur kundërshtimin e tyre ndaj përfshirjes së mundshme të Izraelit në Eurovision 2026, duke rritur mundësinë e tërheqjeve.
Në një deklaratë, transmetuesi kombëtar irlandez RTE tha se Irlanda nuk do të marrë pjesë në Festivalin e Këngës Eurovision 2026 nëse pjesëmarrja e Izraelit vazhdon, dhe vendimi përfundimtar në lidhje me pjesëmarrjen e Irlandës do të merret pasi të merret vendimi i EBU-së (Bashkimi Evropian i Transmetimeve), shkruan Anadolu.
Transmetuesi nënvizoi se pjesëmarrja e Irlandës do të ishte e paarsyeshme duke pasur parasysh humbjen e vazhdueshme dhe të tmerrshme të jetëve në Gaza.
Të hënën, Ministri i Kulturës i Spanjës, Ernest Urtasun, hapi publikisht derën e daljes së vendit nëse Izraeli nuk përjashtohet.
Të premten, transmetuesi publik i Sllovenisë, RTV Slovenija, njoftoi se vendi nuk do të marrë pjesë në Eurovision 2026 nëse Izraelit i lejohet të kthehet vitin e ardhshëm./S.K/KP/
Aktualitet
Reagon Kamberi pasi Petkoviqi refuzon të diskutojë në Bruksel për Luginën
Published
41 minutes agoon
September 12, 2025By
UBT News
Deputeti shqiptar Shaip Kamberi ka reaguar ashpër pasi në Bruksel, përfaqësuesi i Serbisë Petar Petkoviq refuzoi të diskutojë me palën e Kosovës për shqiptarët e Luginës së Preshevës, për subvencionimin e bujqve, ndihmë kjo që e jep Qeveria e Kosovës, por që është bllokuar nga Beogradi.
Në një postim në Facebook, Shaip Kamberi ka thënë se Serbia po mohon të drejtat për pakicat kombëtare, veçanërisht kur bëhet fjalë për komunitetin shqiptar, duke penguar qoftë edhe një ndihmë që jepet për zhvillimin e rajonit.
“Sanksionimi juridik kur përdoren simbolet kombëtare, përfaqësimi i pamjaftueshëm në sistemin e drejtësisë, polici e institucione publike, si dhe diskriminimi sistematik tregojnë se ekziston një asimetri midis politikës së jashtme të Serbisë dhe politikës së saj të brendshme ndaj pakicave”, ka shkruar ai.
Kamberi ka akuzuar Serbinë për kufizim të drejtave të shqiptarëve në Luginën e Preshevës, ndërkohë që këmbëngul në zbatimin e normave që nuk njeh as e drejta ndërkombëtare kur bëhet fjalë për statusin dhe të drejtat e komunitetit serb në Kosovë.
“Në rrethana të këtilla Qeveria e Kosovës, me të drejtë, zgjidhjen e sheh në ndërtimin e reciprocitetit si standard për të drejtat e pakicave në rajon”, ka shtuar Kamberi.
Kujtojmë, sot në Bruksel u mbajt raundi i ri i bisedimeve midis Kosovës dhe Serbisë me ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.
Zëvendëskryeministri në detyrë i Kosovës Besnik Bislimi pas takimit tha se me palën serbe është diskutuar edhe për bllokimin e shpërndarjes së mjeteve për fermerët në Luginën e Preshevës nga ana e Serbisë.
“Pala serbe mendon që ne nuk duhet të kujdesemi për fermerët në Luginë dhe nuk duhet të sigurojmë që ata i marrin këto fonde”, tha ai.
Një milion euro të dedikuara për fermerët e Luginës së Preshevës nga Qeveria e Kosovës po mbahen të bllokuara nga Serbia./S.K/KP/
Bota
IGCP dëshiron tërheqjen e investitorëve të rinj për borxhin portugez
Published
45 minutes agoon
September 12, 2025By
UBT News
Agjencia e Thesarit dhe Menaxhimit të Borxhit Publik (IGCP) dëshiron të diversifikojë dhe të tërheqë investitorë të rinj në borxhin publik të Portugalisë dhe ka punuar në këtë drejtim, tha presidenti i saj.
Sipas Pedro Cabeços, i cili ishte në një seancë dëgjimore në parlament, në Komisionin për Buxhet, Financa dhe Administratë Publike, entiteti ka kryer një diversifikim të bazës së investitorëve, raporton agjencia portugeze e lajmeve LUSA.
“Ka investitorë që nuk e përfshijnë Portugalinë në vendimet e tyre për investime”, theksoi ai, duke treguar se IGCP ka promovuar takime “për të zbuluar se çfarë duhet bërë për të qenë të interesuar. Ne jemi takuar me mbi 100 investitorë në dy vitet e fundit për të promovuar borxhin portugez”, tha Cabeços.
IGCP gjithashtu dëshiron të zgjerojë kanalet e shpërndarjes së Certifikatave të Kursimit dhe Thesarit, të cilat aktualisht janë të kufizuara në rrjetin CTT dhe bankën e madhe.
Presidenti i IGCP shprehu disponueshmërinë e plotë të entitetit për t’i nxjerrë këto instrumente në shitje në banka të tjera.
“Vetëm bankat e mëdha e pranuan këtë punë, bankat e tjera nuk e pranuan”, tha ai.
Pedro Cabeços dha gjithashtu një përshkrim të përpjekjeve të IGCP në modernizimin teknologjik, për të shmangur situatat e dështimit të sigurisë, të tilla si ajo që i lejonte një kursimtari të hynte në llogarinë e një tjetri, dhe për ta bërë jetën më të lehtë për ata që blejnë këtë lloj instrumentesh borxhi.
Falë kësaj përpjekjeje, IGCP kaloi nga 26 mijë kursimtarë me të dhëna të përditësuara në 577 mijë në këtë situatë për tri vjet./S.K/KP/
Aktualitet
Nesër mblidhet Këshilli i Sigurimit të OKB-së rreth dronëve rus në zonën polake
Published
49 minutes agoon
September 12, 2025By
UBT News
Disa anëtarë të NATO-s po dërgojnë trupa, artileri dhe sisteme mbrojtjeje ajrore për të siguruar krahun e saj lindor pas asaj që Polonia e quajti një inkursion të paprecedentë të dronëve rusë në hapësirën e saj ajrore.
Polonia ka kërkuar një seancë të Këshillit të Sigurimit të OKB-së në lidhje me incidentin, i cili do të zhvillohet të premten.
Në përgjigje të inkursionit me dronë, Holanda dhe Republika Çeke thanë se do të dërgonin mbrojtje në Poloni, ndërsa Lituania do të merrte një brigadë gjermane dhe paralajmërim më të madh për sulmet ruse ndaj Ukrainës që mund të kalonin kufirin, raporton CNN.
Gjermania tha gjithashtu se do të intensifikonte angazhimin e saj përgjatë kufirit lindor të NATO-s.
Duke iu drejtuar parlamentit të enjten, ministri polak i Mbrojtjes Wladyslaw Kosiniak-Kamysz renditi ofertat e mbështetjes nga partnerët e Polonisë, duke thënë se holandezët do të vendosnin sisteme mbrojtjeje ajrore, artileri dhe 300 trupa, ndërsa Çekia do të dërgonte helikopterë dhe 100 ushtarë.
Ai tha gjithashtu se francezët dhe britanikët mund të vendosnin avionë për të siguruar krahun lindor të NATO-s.
“Polonia ka dëgjuar vazhdimisht fjalë solidariteti dhe gjeste boshe gjatë gjithë historisë së saj”, tha Kosiniak-Kamysz.
Edhe pse dronët dhe raketat ruse kanë hyrë pa leje në disa vende anëtare të NATO-s më parë, ky ishte incidenti më serioz i këtij lloji që kur Moska nisi pushtimin e plotë të Ukrainës në shkurt 2022.
Kremlini tha se nuk kishte komente të mëtejshme për të bërë mbi pretendimet se Rusia kishte kërkuar qëllimisht të nxiste tensionet në Poloni. Megjithatë, shumë udhëheqës polakë dhe evropianë besojnë se pushtimi ishte i qëllimshëm.
“Ky provokim rus… nuk është gjë tjetër veçse një përpjekje për të testuar aftësitë tona”, tha presidenti i Polonisë Karol Nawrocki, duke i bërë jehonë komenteve të homologëve të tij gjermanë dhe francezë.
Megjithatë, mendimet e ekspertëve janë të ndara nëse Moska kishte ndërmend të lëshonte dronët në Poloni.
Gjithashtu edhe Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ofroi udhëzime dhe trajnime për përfaqësuesit ushtarakë perëndimorë se si të mbrohen nga sulmet ajrore ruse, ashtu siç bëjnë forcat mbrojtëse ukrainase pothuajse çdo natë.
Përgjigja e presidentit të SHBA-së, Donald Trump, ndaj ndërhyrjes me dronë deri më tani ka qenë e heshtur.
Kujtojmë që në orët e para të së mërkurës, tre dronë rusë u rrëzuan pasi kaluan në hapësirën ajrore polake. Dronë të tjerë u rrëzuan në tokë dhe më vonë u gjetën në të gjithë Poloninë lindore./S.K/KP/

Shtetet që po shqyrtojnë tërheqjen nga Eurovision nëse Izraeli lejohet të marrë pjesë

Reagon Kamberi pasi Petkoviqi refuzon të diskutojë në Bruksel për Luginën

IGCP dëshiron tërheqjen e investitorëve të rinj për borxhin portugez

Nesër mblidhet Këshilli i Sigurimit të OKB-së rreth dronëve rus në zonën polake

Britania e Madhe shkarkon ambasadorin në SHBA Peter Mandelson

Bislimi: Dështimet në dialog ndodhin me fajin e Serbisë

Finalja e Ligës së Kampionëve do të zhvillohet në Madrid

FBI publikon fotografi të personit të dyshimtë në vrasjen e Charlie Kirk

Kapet 53-vjeçari në Kukës për kontrabandë me mallra
Të kërkuara
-
Aktualitet3 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26