Lajmet

Rrjetet sociale në kohë krizash

Tërmetet në Turqi ripohuan rëndësinë e komunikimit në kohë krizash.

Publikuar

Nga Murat Selvi

Më 6 shkurt 2023, dy tërmete të mëdha goditën Turqinë, një nga fatkeqësitë natyrore më të mëdha të shekullit. Tërmetet me magnitudë 7.7 në orën 4.17 dhe 7.6 në orën 13:24, të cilat prekën dhjetë provinca (Kahramanmaraş, Adıyaman, Malatya Diyarbakır, Adana, Gaziantep, Kilis, Şanlıurfa, Osmaniye, Hatating) ishin të larta. Kjo katastrofë natyrore, një nga tërmetet më të mëdha në botë, shkaktoi dëme të mëdha në një rajon të madh të banuar nga 13.5 milionë njerëz.

Kjo tragjedi ripohoi rëndësinë e komunikimit në kohë krizash. I gjithë vendi u vu në alarm. Që nga ora e parë, të gjitha organet shtetërore, organet e lajmeve, organizatat joqeveritare, ekipet e kërkim-shpëtimit, organizatat përkatëse si Autoriteti i Menaxhimit të Fatkeqësive dhe Emergjencave (AFAD), Gjysmëhëna e Kuqe Turke, agjencitë ligjzbatuese, forcat e armatosura, dhe organizatat civile vepruan shpejt.

Më pas, institucionet e ndihmës u mobilizuan në 71 qytetet e tjera turke për të ofruar ndihmë dhe për të shëruar plagët e njerëzve. Donacionet dhe ndihmat në natyrë filluan të rrjedhin nga e gjithë Turqia. Këto përpjekje vazhdojnë me shpejtësi deri më sot. Ndërkohë, ndihma ndërkombëtare filloi të mbërrinte pasi shumë vende dhanë mbështetje.

Sikurse ndodhi edhe me të gjitha ngjarjet tjera, njerëzit preferojnë t’i marrin lajmet nga platformat sociale. Përderisa organizatat dhe agjencitë kombëtare dhe ndërkombëtare të transmetimit ofrojnë transmetime të përditësuara dhe të rregullta të lajmeve, rrjetet sociale, veçanërisht Twitter, u përdorën për të marrë lajme të dorës së parë, për të shpallur përpjekjet për ndihmë dhe, më e rëndësishmja, për të përcjellë kërkesat për ndihmë tek individët dhe institucionet përkatëse.

Rrjetet sociale mundësojnë që informacionet të shpërndahen te audienca masive shpejt dhe lehtë përmes pajisjeve telefonike. Twitter ishte sërish platforma që u zgjodh për të transmetuar lajmet, për të kërkuar ndihmë si dhe për të informuar publikun përballë një fatkeqësie të tillë.

A mund të ndihmojë Twitter?

Megjithëse numri i përdoruesve është shumë më i ulët në Turqi dhe në botë, krahasuar me platformat tjera, Twitter është më me ndikim sepse përdoret në mënyrë aktive si një mjet komunikimi nga politikanët, ekspertët, gazetarët, institucionet zyrtare dhe të famshëm. Prandaj, ishte një nga platformat e para që publiku përdori për të marrë lajmet. Për më tepër, për shkak të interaktivitetit në Twitter, njerëzit e përdorën atë për të kërkuar ndihmë duke ndarë informacione për të afërmit e tyre që jetojnë në zonat e prekura.

Nga ana tjetër, nga perspektiva e menaxhimit të krizave, Twitter, nëse nuk përdoret mirë, mund të luajë një rol përçarës. Dihet që faza e parakrizës është një nga fazat më të rëndësishme, pasi burimet njerëzore janë trajnuar për të minimizuar dëmet. Të gjitha ekipet janë të trajnuar për të koordinuar në mënyrë efikase aktivitetet e kërkim-shpëtimit dhe të ndihmës.

Kjo do të thotë se komunikimi është jetik. Konfuzioni dhe keqkomunikimi më i vogël mund të rezultojë në kaos. Ndërsa platformat e mediave sociale ofrojnë mundësinë për të komunikuar dhe ndërvepruar me audiencë të madhe shpejt dhe me çmim të përballueshëm, ato gjithashtu mund të shkaktojnë konfuzion intensiv. Këto platforma mund të bëhen kanale dezinformimi dhe manipulimesh mashtruese nëse nuk përdoren me përgjegjësi. Për më tepër, ato mund të përhapin panik dhe kaos, duke e prekur në thelb menaxhimin e krizës.

Ana tjetër e medaljes

Të gjitha krizat mund të jenë të menaxhueshme për sa kohë që ato mbeten brenda sferave të mundësive. Megjithatë, asnjë emergjencë apo fatkeqësi nuk mund të menaxhohet nëse gjërat kthehen në kaos.

Ndërsa fatkeqësia goditi Turqinë, disa forca e përdorën atë për të çuar përpara agjendat e tyre. Grupet kriminele u përpoqën të kryejnë aktivitete mashtruese dhe mashtrime duke imituar persona zyrtarë, duke kërkuar ndihmë ose duke drejtuar fushata të rreme ndihme duke kopjuar faqet e internetit të organizatave të mirëfillta të ndihmës. Të tjerët, ndërsa nuk ishin as në zonën e fatkeqësisë, luajtën rolin e viktimave, duke kërkuar ndihmë. Më keq, disa penguan punën e agjencive të ndihmës nëpërmjet mashtrimeve. Edhe pse numri i këtyre njerëzve përbuzës është relativisht i vogël, platformat e mediave sociale i përforcojnë efektet e tyre dhe shumë anëtarë të publikut bien në këto gracka për shkak të gjendjes së tyre aktuale emocionale.

Dezinformatat arritën, ndonjëherë, deri në atë masë sa ndërprenë përpjekjet e kërkim-shpëtimit. Drejtimi i gabuar ose humbja e kohës e shkaktuar nga aplikime të përsëritura për të njëjtin person dhe adresë mund të ndikojë tek të tjerët në nevojë reale.

Fakti që media sociale është një mjet i jashtëzakonshëm për shkëmbimin e menjëhershëm të të dhënave dhe lajmet e dorës së parë nuk e ndryshon faktin që mund të dëmtojë përpjekjet e kërkimit dhe shpëtimit. Ndërsa këto platforma janë të përshtatshme për të shpallur fushata ndihme dhe për të rritur ndërgjegjësimin, ato mund të shkaktojnë gjithashtu dezinformata që prekin thellësisht menaxhimin e krizave.

Në fatkeqësinë e tanishme që po përjeton Turqia, koordinimi, angazhimi, profesionalizmi, rregulli dhe veprimi sistematik dhe strategjik janë jetik. Prandaj, është e domosdoshme të njihen avantazhet e platformave dhe të pranohet se ato mund të bëhen burim i shkëmbimit të informacionit shumë manipulues, veçanërisht në kohë krize.

Dëmi që ndodh në procese emocionalisht intensive si fatkeqësitë natyrore mund të minimizohet vetëm nëse njerëzit që nuk preken drejtpërdrejt nga kjo fatkeqësi mbesin emocionalisht të fortë dhe mbajnë nën kontroll gjendjen e tyre emocionale.

Si do ta trajtojë Turqia këtë fatkeqësi?

Turqia edhe më parë është përballur me përvoja të ngjashme, megjithëse në shkallë më të vogël. Ajo ka zhvilluar menaxhimin e saj të krizave dhe fatkeqësive në 20 vitet e fundit dhe ka fituar famë ndërkombëtare. Për shkak të pozitës gjeografike të saj, ajo shpesh përjeton fatkeqësi natyrore si zjarr, përmbytje dhe tërmete.

Arritjet e Turqisë në këtë fushë përmenden në raportet e organizatave ndërkombëtare. Për shembull, Turqia renditet e 6-ta në mbarë botën përsa i përket shuarjes së zjarrit dhe rifitimit të mbulesës pyjore dhe renditet e para ndër vendet evropiane.

E vendosur në tre linja thyerje (Anatolia Veriore, Anatolia Lindore, Anatolia Perëndimore) dhe në mes të tre pllakave të ndryshme kontinentale (Euraziatike, Anadollake, Arabe), Turqia ka përvoja të dhimbshme për sa i përket tërmeteve për shkak të strukturës sizmike të gjeografisë së saj. Gjithsesi, në tërmetet e fundit të rëndë, ka treguar sukses të admirueshëm si në procesin e parë të reagimit dhe ndihmës ashtu edhe në rindërtimin e zonës së dëmtuar pas tërmetit.

Për më tepër, Turqia është një vend që tregohet si shembull në botë për sa i përket ndihmave, numrit të azilkërkuesve që pret, duke qenë vendi që ofron ndihmë humanitare në shkallën më të lartë krahasuar me të ardhurat e saj kombëtare.

Fatkeqësitë natyrore janë shkatërrime që nuk mund të parandalohen në asnjë vend dhe me çdo teknologji të disponueshme. Megjithatë, uniteti, bashkëpunimi dhe ndarja e vuajtjeve të njerëzve të prekur kryesisht nga fatkeqësia janë ndër faktorët më kritikë për tejkalimin e fatkeqësive të tilla. Pafuqia dhe pashpresa janë të paktën po aq shkatërruese sa një tërmet në shoqëri.

Prandaj, është e domosdoshme të jemi më të kujdesshëm kur përdorni mjetet tradicionale dhe ato të mediave sociale, veçanërisht kur komunikimi i shëndetshëm nevojitet më shumë se kurrë. Nga ana tjetër, është jetike që zhvillimet të ndiqen në llogaritë e mediave sociale të autoriteteve zyrtare, personave përgjegjës dhe institucioneve./UBTNews/

Lajmet

​Kuvendi miraton projektligjin për rrugët

Të zgjedhurit e popullit i dhanë dritën e gjelbër Projektligjit për rrugët.

Publikuar

nga

Kuvendi i Kosovës në seancën e sotme plenare, ka miratuar një sërë projektligjesh. Të zgjedhurit e popullit i dhanë dritën e gjelbër Projektligjit për rrugët, Projektligjit për faturat e kulturave bujqësore dhe fletëmagazinave, ndërkaq u miratua edhe Programi Kombëtar i Shkencës 2023-2028, raporti vjetor i Fondit të Kursimeve Pensionale të Kosovës për vitin 2022, po ashtu raporti për gjendjen në mjedis për vitin 2022, si dhe rezoluta për vlerësimin e punës së Zyrës së Rregullatorit të Energjisë për vitin 2022.

Krahas kësaj, në mungesë të kuorumit, kuvendi dështoi të miratoi të miratojë Projektligjin për verëra dhe Projektligjin për shpronësimin e pronës së paluajtshme.

Në këtë seancë s’po marrin pjesë deputetët opozitarë. Të njëjtit pasi dështoi të themelohet komisioni hetimor parlamentar për kontratat njëburimore lëshuan sallën.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Përkujtohen viktimat në 25-vjetorin e masakrës së Podujevës

Kryeministri tha se njësoj të bashkuar jemi edhe ne sot në kujtim dhe në nderim të rënies së tyre për tokën e Kosovës dhe për lirinë e popullit.

Publikuar

nga

Në përvjetorin e 25-të të masakrës së kryer në Podujevë nga njësiti serb “Skorpionët”, kryeministri Albin Kurti bëri sot homazhe te varrezat e të vrarëve të familjeve Bogujevci, Duriqi dhe Llugaliu.

Sikurse ishin të bashkuara familjet Bogujevci, Duriqi dhe Llugaliu, kryeministri tha se njësoj të bashkuar jemi edhe ne sot në kujtim dhe në nderim të rënies së tyre për tokën e Kosovës dhe për lirinë e popullit.

“Ata na e kujtojnë dhe përkujtojnë se sa i lartë ishte çmimi i shtetit dhe lirisë, që e gëzojmë sot, se si rrënjët e shtetit dhe të lirisë janë te gjaku i martirëve dhe dëshmorëve. Njëkohësisht, zëri ynë do të jetë gjithnjë më i fuqishëm si institucional ashtu edhe qytetar për kërkim të drejtësisë”, tha ai.

Në mesin e të mbijetuarve të kësaj masakre, kryeministri përmendi Saranda Bogujevcin, tashmë deputete dhe nënkryetare e Kuvendit të Republikës së Kosovës, e cila bashkë me të mbijetuarit e tjerë i bënë ballë breshërive të plumbave dhe të cilët sot janë ndër dëshmitarët e gjenocidit të Serbisë në Kosovë.

“Në mesin e atyre që u masakruan këtu ishte edhe Saranda Bogujevci e cila iu mbijetoi 16 plumbave, pra para 25 viteve trupi i njomë i Saranda Bogujevcit, atëherë e mitur, përfundoi me 16 plumba dhe ata pesë që shpëtuan nga kjo masakër ishte një mrekulli e vërtetë dhe sot janë dëshmitarë të gjenocidit të Serbisë në Kosovë”, tha ai.

Kurti vazhdoi duke i bërë thirrje edhe një herë Prokurorisë në Kosovë të punojnë në ndjekjen e kriminelëve dhe vënien e drejtësisë, e cila do të finalizohej me vënien prapa grilave të vrasësve mizorë të familjeve Bogujevci, Duriqi e Llugaliu.

Ngjashëm, u shpreh edhe Enver Duriqi, të cilit në këtë masakër iu vranë katër fëmijë të moshave 3, 5, 8 edhe 10-vjeç, bashkë me gruan dhe prindërit.

“Është mbajtur një gjykim sa për sy e faqe dhe kisha me quajt se ata i kanë metodat e veta, injorojnë, nuk gjykojnë, nuk i pranojnë krimet, por si do që të jetë, ne do të qëndrojmë edhe më të fortë”, tha Duriqi.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

S’ka kuorum për themelimin e Komisionit Hetimor Parlamentar për kontratat njëburimore

Kjo pasi deputetët e Lëvizjes Vetëvendosje nuk kanë marrë pjesë në votim.

Publikuar

nga

Në mungesë të kuorumit, ka dështuar të formohet Komisioni Hetimor Parlamentar që do t’i hetojë kontratat njëburimore të Qeverisë Kurti. Kjo pasi deputetët e Lëvizjes Vetëvendosje nuk kanë marrë pjesë në votim.

Gjatë diskutimit që ka zgjatur rreth tri orë, deputetët e opozitës e kanë akuzuar pushtetin për numër të madh të kontratave njëburimore të nënshkruara gjatë kësaj qeverisje.

Në sallë ishin të pranishëm 63 deputetë, ndërsa në votim morën pjesë 26 përfshirë edhe Konjufcën që votoi pro themelimit të këtij komisioni. Ata kanë kërkuar që Prokuroria të merret me hetimin e tyre. Por deputetët e pushtetit kanë thënë se themelimi i komisionit është ia panevojshëm dhe ka mohuar akuzat e opozitës se në këtë qeveri janë lidhur më shumë kontrata njëburimore se në qeveritë e kalaruar.

Shefja e GP të Vetëvendosjes, Mimoza Kusari-Lila, ka refuzuar t’i paraqesë në Kuvend pesë emrat e grupit të saj për komisionin hetimor, me arsyetimin se duhet të binden se opozita po kërkon zgjedhje fillimisht e pastaj i dërgojnë emrat.

“Shumë lartë e vlerësojmë ofertën për pesë anëtarë, ne frikësohemi se komisioni po i shtyn zgjedhjet e shumëkërkuara nga opozita dhe nuk po dimë a janë më me prioritet komisionet apo zgjedhjet. Derisa ta marrin vendimin dhe derisa të jemi të bindur se këta vërtetë po kërkojnë zgjedhje ne nuk i kemi këta 5 emra”, ka thënë ajo.

Shefi i GP të PDK-së, Abelard Tahiri, ka propozuar një datë për zgjedhje.

“Marrë parasysh josinqeritetin e këtyre dhe frikën për të shkuar ne e dimë që ajo ka qenë vetëm një lojë fjalësh sepse këta nuk guxojnë ta shpërndajnë kuvendin më 9 qershor. Nuk mundet me kaq lehtësi dhe me këtë sportivitet kaq të madh me anashkalu votimin e një komisioni hetimor”, ka thënë Tahiri.

Kurse Driton Selmanaj nga LDK-ja ka thënë se komisioni hetimor duhet të themelohet, ndërkohë ka treguar pozicionin e partisë për zgjedhje.

“Atë që mund të them në emër të LDK, ne kemi filluar me u dashuruar në postulatin hajnat në burg, por jo hajnat në zgjedhje. Ne po duam hajnat vërtetë të përfundojnë në burg. Mesa po e shohim VV po do me shku me postulatin hajnat në zgjedhje sepse po i duhen paratë për të bërë fushatë edhe një herë. Ne insistojmë në themelimin e komisionin hetimor”, deklaroi Selmanaj.

Shefi i GP të AAK-së, Besnik Tahiri, ka thënë se VV-ja po i ik temës së komisionit hetimor sepse ka frikë.

“Është një ikje nga tema nga komisioni hetimor që në fakt është frika e qeverisë me u ballafaqu me të vërtetën dhe mos emërimi i kandidatëve e vërteton pohimin tonë se tenderët njëburimorë janë vatra korruptive e kësaj qeverie”, deklaroi Tahiri.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​BQK: Dërgesat e mërgatës deri në fund të shkurtit arritën në mbi 174 milionë euro

Sipas një komunikate, 174.30 milionë euro është vlera preliminare e remitancave.

Publikuar

nga

Banka Qendrore e Kosovës ka njoftuar se vlera preliminare e dërgesave nga mërgata për muajin shkurt 2024, është 87.90 milionë euro. Sipas një komunikate, 174.30 milionë euro është vlera preliminare e remitancave.

“64.40%, dërgesat përmes IFJB-ve, 312.70 milionë euro, asetet e kompanive të sigurimeve, 2.80 miliardë euro, asetet e fondeve pensionale, 555.20 milionë euro, asetet e ndërmjetësve të tjerë financiar, 60.60%, kreditë e ekonomive familjare, sektori mikrofinanciar, 41.40 milionë euro, kreditë e reja nga ndërmjetësit e tjerë financiarë. Rreth 88 milionë euro është vlera preliminare e dërgesave të mërgatës që janë sjell në Republikën e Kosovës për muajin shkurt 2024”, thuhet në njoftimin e BQK-së.

Sipas raportit, prurjet më të mëdha të remitancave ishin nga institucionet financiare jo-bankare me pjesëmarrje prej 64.4 për qind, pasuar nga kanalet tjera me 19.7 për qind dhe bankat me 15.9 për qind.

Për sa i përket aseteve të kompanive të sigurimit, BQK-ja tregon se deri në këtë muaj vlera e tyre ishte 312.7 milionë euro, duke shënuar rritje prej rreth 600 mijë euro krahasuar me janarin e 2024-së.

Ndërsa asetet e fondeve pensionale kanë arritur vlerën e 2.8 miliardë euro, e cila përfaqëson rritje për 46.5 milionë euro.

Në fund, BQK-ja tregon se asetet e ndërmjetësve tjerë financiar në fund të muajit shkurt 2024 janë rritur për 15.1 milionë euro, duke arritur vlerën e 555.2 milionë eurove.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara