Lajmet

​Rritet fluksi i pacientëve si pasojë e temperaturave të larta

Published

on

Alivanosja, dhimbjet muskulare, kokëdhimbja, marramendja, diarrea e të vjellurat janë disa nga simptomat që mund të shkaktoi ekspozimi në temperatura të larta.

E me ngritjen e temperaturave në vendin tonë, është rritur edhe kërkesa e pacientëve për të marrë shërbime mjekësore në institucionet shëndetësore.

Kryeshefi i Qendrës së Mjekësisë Familjare në Prishtinë, Valdet Hashani thotë se fluksi i pacientëve që kanë kërkuar trajtim ditëve të fundit për shkak të ndryshimit të motit, është rritur për 20 për qind. Ai tregon se të moshuarit, pacientët me sëmundje kronike dhe fëmijët janë rastet më të shpeshta që kërkojnë trajtim mjekësore si pasojë e të nxehtit.

“Me rritjen e temperaturave të cilat kanë qenë enorme në krahasim me një javë më herët. Nga 23-25 gradë sa kanë qenë normalisht u rritën temperaturat në 38 deri në 40 gradë celsius…Me ngritjen e këtyre temperaturave patëm edhe një fluks të pacientëve dhe mund të themi që mbi 20 për qind të pacientëve është rritur numri i tyre. Jo vetëm në QKMF por në të gjitha njësitë që i kemi në kuadër të QKMF-së, qofshin ato të Mjekësisë Familjare apo edhe ambulanta në fshat. Zakonisht më të shpeshtë kanë qenë pacientë më të moshuar, që kanë sëmundje kronike, qofshin ato kardiovaskulare, të shëndetit mendor ose edhe pacientë të cilët marrin barna, substanca apo barna të ndryshe. Edhe numri i pacientëve të cilët janë fëmijë ose vegjël është rritur numri i tyre, sidomos edhe i gastroenteriteve për shkak të infeksioneve të mundshme, për shkak të rënies së imunitetit”, thotë Hashani.

Derisa tregon simptomat me të ciklat mund të përballen pacientët si shkak i ekspozimit të gjatë në diell, Hashani thotë se kur temperaturat janë të larta duhen shmangur ushqimet e shpejta, pijet energjike dhe ato të gazuara. Ai potencoi se përveç ujit, për të shmangur rrezikun nga infeksionet bakteriale apo virale, pacientët duhen konsumuar më shumë pemë, perime dhe sallata.

“Fillimisht, pacientët ndjejnë dhimbje muskulare, kokëdhimbje. Mund të kenë edhe marramendje, të vjella e kështu me radhë. Por, nëse simptomat manifestohen me ndonjë infeksion qoftë viral ose bakterial, atëherë manifestohen edhe me vjellje, por edhe me barkqitje, që pastaj e komplikojnë gjendjen edhe më shumë…Ushqimet të cilat duhet të merren gjatë kësaj periudhe kohore është mirë që tu iket ushqimeve të cilat janë të ngrohta, të cilat kanë shumë kalori. Të merren sasi të mëdha të pemëve dhe perimeve, sallatave. Por, gjithmonë të kombinuara me lëngje. Por, jo lëngje të cilat janë për shembull pije energjike, që kanë sasi të mëdha të sheqerit, pije alkoolike…Duhet të konsumojnë ujë të pastër…Në rast se kanë nevojë për rehidrim mos të kërkohet menjëherë që të merren në formë të infuzioneve. Meqë ka preparate që janë edhe të lira edhe të mira, që janë nelit ose Ors i quan populli, ato janë për rehidrimin e organizmit”, potencon Hashani.

Ndër të tjera kryeshefi i QKMF-së në Prishtinë, Valdet Hashani tregon se si pasojë e temperaturave të larta, organizmi i njeriut dehidrohet, duke ndikuar në zvogëlimin e imunitetin, trashjen e gjakut dhe pompimin më të shpeshtë të zemrës.

“Meqë organizmi i njeriut kur është i dehidruar edhe imuniteti zvogëlohet, në këtë arsye qëllimi i organizmit përpos shumë funksioneve që i ka e ka edhe termorregullacionin dhe e rregullon temperaturën trupore në atë të ambientit. Nëse temperatura e trupit është 36 gradë, ndërsa jashtë ka qenë më e madhe, çfarë lufte apo mekanizmi i nevojitet për ta luftuar ose balancuar këtë temperaturë me atë të jashtme. Për shkak të kësaj organizmi shton nevojën për marrjen e lëngjeve, meqë bëhet dehidrimi ose nëpërmjet djersitjes, por edhe mushkërive lirohet një sasi e madhe e lëngjeve. Organizmi mbetet pa lëngje, zemra ose sistemi kardiovaskular, gjaku fillon të trashet të jetë më viskoz. Zemra pompon më shumë”, tregon Hashani.

Përveç këtyre, Hashani thekson se gjatë verës, duhen veshur rroba me ngjyra më të hapura, për të reflektuar rrezet e diellit si dhe rekomandon që pacientët të bartin ombrella.

Gjatë këtyre ditëve, Ministria e Shëndetësisë, Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike (IKSHPK) dhe Instituti Hidrometeorologjik i Kosovës (IHK) kanë dhënë rekomandime për qytetarët. Ata këshillojnë që në intervalin kohor nga ora 10:00 deri në 16:00 të mos ekspozohen në rreze të drejtpërdrejta të diellit dhe të marrin masa mbrojtëse për të parandaluar ndikimin e nxehtësisë.

Rajoni

Presidenti i Austrisë nderon Rektorin e UBT-së, Dr. Edmond Hajrizi, me Medaljen e Artë të Meritave

Published

on

Presidenti i Austrisë, Alexander Van der Bellen e ka dekoruar Presidentin dhe Rektorin e UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi me Medaljen e Artë të Meritave, një çmim që u jepet personaliteteve të larta botërore.

Dekorata e lartë iu dorëzua Rektorit Hajrizi, në një ceremoni solemne organizuar sot në Parkun Inovativ të UBT-së, nga Ambasadori i Austrisë në Kosovë, z. Georg Schnetzer.

Kjo dekoratë është ndarë me dekret shtetëror nga Presidenti Austrisë, Van der Bellen, më 23 prill 2025. Ajo nderon kontributin e jashtëzakonshëm të Rektorit Hajrizit në zhvillimin dhe avancimin e sistemit arsimor në Kosovë, si dhe në forcimin e marrëdhënieve akademike, shkencore dhe kulturore ndërmjet Austrisë dhe Kosovës.

Në fjalën e tij, ambasadori Schnetzer vlerësoi ndikimin afatgjatë që Rektorit Hajrizi ka pasur në fushën e arsimit dhe bashkëpunimit ndërkombëtar.

“Është një nder i veçantë për mua që sot, në emër të Republikës së Austrisë, t’ia dorëzoj këtë medalje të rëndësishme Profesor Edmond Hajrizit. Ky çmim, i ndarë nga Presidenti Federal Alexander Van der Bellen, përfaqëson mirënjohjen e Austrisë për kontributin e tij të jashtëzakonshëm në përmirësimin e cilësisë së arsimit në Kosovë dhe për forcimin e lidhjeve të qëndrueshme ndërmjet dy vendeve tona në fushën e shkencës, kërkimit dhe shkëmbimeve akademike”, deklaroi ambasadori Schnetzer.

Ai shtoi se UBT është shndërruar në një urë të fortë akademike mes Austrisë dhe Kosovës, duke nxitur partneritete të qëndrueshme dhe bashkëpunime të frytshme në shumë fusha.

Në fjalën e tij falënderuese, Prof. Dr. Edmond Hajrizi e cilësoi këtë medalje si një nder të jashtëzakonshëm dhe me domethënie të veçantë personale.

“Kjo medalje ka një kuptim jashtëzakonisht të veçantë për mua, sepse më jepet nga shteti i Austrisë, një vend që për më shumë se 30 vjet e kam quajtur shtëpinë time të dytë. Në një kohë kur Kosova po kalonte periudha të vështira, Austria ishte vendi që hapi dyert për ne, duke na dhënë mundësinë të ëndërrojmë, të zhvillohemi dhe të kontribuojmë për të ardhmen”, theksoi Rektori Hajrizi.

Ai shtoi se modeli austriak i arsimit ka qenë një nga frymëzimet kryesore në ndërtimin e filozofisë akademike të UBT-së:

“Austria është një lider global në inovacion, arsim dhe zhvillim. Ajo ka krijuar një ekosistem të jashtëzakonshëm që lidh ngushtë akademinë me industrinë, duke u ofruar studentëve mundësinë të aplikojnë dijen në praktikë. Kjo qasje është bërë pjesë thelbësore e punës sime dhe e modelit që kemi ndërtuar në UBT”, tha Rektori Hajrizi.

Hajrizi, i nderuar për këtë çmim jetësor, falënderoi të gjithë bashkëpunëtorët e shumtë, ndërkombëtarë e vendorë, që ndihmuan në rrugëtimin dhe të arriturat e tij jetësore.

Ai theksoi mbështetjen e familjen së tij, si një nga elementet më të rëndësishme të suksesit dhe të arritjeve së tij, veçanërisht bashkëshorten e tij, Fisnete Hajrizi, e cila ishte bashkrijuese, përkrahëse e vazhdueshme e vizionit dhe ideve të tij, nga fillimi deri në realizimin final.

Përveç rolit të tij akademik, Prof. Hajrizi është ndërmarrës vizionar që ka themeluar më shumë se 30 kompani dhe laboratorë inovacioni, si dhe Parkun e parë të Shkencës, Inovacionit dhe Teknologjisë në Kosovë. Ai është anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave dhe Arteve, fitues i disa çmimeve ndërkombëtare dhe pjesëmarrës aktiv në iniciativa që promovojnë arsimin, kërkimin shkencor, inovacionin dhe zhvillimin e qëndrueshëm.

UBT, i themeluar në vitin 2001 nga Prof. Hajrizi, ku mandej nisi me vetëm 29 studentë dhe sot numëron mbi 10000 studentë në disa kampuse. Institucioni është ndërtuar mbi modelet dhe standardet akademike austriake, me një qasje ndërdisiplinore dhe të orientuar drejt praktikës. Në vitet e para të funksionimit, UBT ka përfituar ndjeshëm nga ekspertiza e profesorëve dhe hulumtuesve të Universitetit Teknik të Vjenës (TU Wien) dhe institucioneve të tjera akademike austriake.

Sot, institucioni vazhdon bashkëpunime të shumta me universitete, institute kërkimore dhe qendra ekselence në Austri, ndërsa programi EUROTRIP i UBT-së u mundëson studentëve vizita studimore dhe eksperienca praktike në institucione austriake.

Përveç dimensionit akademik, UBT ka kontribuar ndjeshëm edhe në forcimin e marrëdhënieve ekonomike ndërmjet Austrisë dhe Kosovës, përmes bashkëpunimeve me Dhomën Ekonomike Federale të Austrisë (WKÖ), organizatën austriake për zhvillim ekonomik WIFI, si dhe institucione të tjera partnere. Universiteti organizon rregullisht aktivitetin tradicional “Ditët e Austrisë”, që ka shërbyer si platformë për shkëmbim idesh, përvoja dhe mundësi bashkëpunimi.

Gjithashtu, UBT ka qenë një nga promotorët kryesorë të futjes së modelit austriak të arsimit profesional dual në Kosovë, duke kontribuar në reformimin e sistemit arsimor në vend.

Ceremonia e dorëzimit të medaljes u mbyll me një pritje solemne, ku morën pjesë përfaqësues institucionesh, profesorë, studentë, bashkëpunëtorë ndërkombëtarë dhe miq të institucionit.

Continue Reading

Lajmet

​KQZ nuk certifikon kandidatët e Listës Serbe

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka certifikuar sot kandidatët për deputetë të subjekteve politike që marrin pjesë në zgjedhjet e parakohshme parlamentare të 28 dhjetorit, me përjashtim të Listës Serbe, e cila nuk mori miratimin e komisionit.

Kundër certifikimit të kandidatëve të Listës Serbe votuan anëtarët e KQZ-së nga Lëvizja Vetëvendosje, Sami Kurteshi dhe Alban Krasniqi. Sipas tyre, kjo parti është e përkrahur nga Beogradi zyrtar dhe nuk duhet të certifikohet për pjesëmarrje në zgjedhje.

Pas votimit, rezultati ishte tre vota për, dy kundër dhe gjashtë abstenime. Me këtë balancë votash, kryesuesi i KQZ-së njoftoi se certifikimi i listës së kandidatëve të Listës Serbe refuzohet.

Lista Serbe kishte dorëzuar gjithsej 33 kandidatë për zgjedhjet e parakohshme për Kuvendin e Kosovës, që do të mbahen më 28 dhjetor.

Continue Reading

Lajmet

Specialja liron me kusht Isni Kilajn

Published

on

Dhomat e Specializuara dhe Zyra e Prokurorit tё Specializuar tё Kosovёs kanë njoftuar se është liruar me kusht Isni Kilaj.

Njoftimi thekson se Kilaj mbetet i akuzuar në gjykimin aktual dhe për lirimin e tij janë caktuar disa kushte që synojnë të zvogëlojnë rrezikun e ndikimit të tij ndaj dëshmitarëve në ҫështjen gjyqësore kundër të tij  dhe po ashtu përcaktohet se në rast se Kilaj do të shkelë cilindo prej kushteve të lirimit të tij, do të lëshohet një fletarrestim për arrestimin e tij të menjëhershëm.

Në vendimin e tij të 3 dhjetorit, 2025, Gjykatësi konstatoi se rrethanat kishin ndryshuar që prej rishikimit të paraburgimit të  Kilajt në tetor 2025 dhe se mbajtja e tij në paraburgim nuk ishte më as e arsyeshme, as proporcionale.

Megjithëse Gjykatësi konstatoi se ekzistonte njëfarë rreziku që në qoftë se lirohet, Kilaj mund të pengojë ecurinë e procesit ose të kryejë vepra penale të tjera, ai arriti në përfundimin se në rrethanat konkrete e drejta themelore e Kilajt për liri peshon më shumë se këto rreziqe tjera gjyqësore në Dhomat e Specializuara, bëhet e ditur në njoftim.

Në njoftim thuhet po ashtu se ndër faktorë të tjerë, Gjykatësi mori parasysh se koha që Kilaj ka kaluar në paraburgim në këtë moment tejkalon dënimin minimal sipas ligjit me të cilin ai do të përballej në qoftë se do të shpallej fajtor për veprat penale për të cilat është akuzuar.

Kilaj mbetet i akuzuar në gjykimin aktual dhe për lirimin e tij janë caktuar disa kushte që synojnë të zvogëlojnë rrezikun e ndikimit të tij ndaj dëshmitarëve në ҫështjen gjyqësore kundër të tij ose në ҫështje të Në vendim përcaktohet se në qoftë se z. Kilaj do të shkelë cilindo prej kushteve të lirimit të tij, do të lëshohet një fletarrestim për arrestimin e tij të menjëhershëm./S.K/EO/

Continue Reading

Sport

Vdes në moshën 74-vjeçare boksieri Nazif Gashi

Published

on

Presidentja Vjosa Osmani ka ngushëlluar familjen e boksierit, Nazif Gashi i cili ndërroi jetë në moshën 74-vjeçare.

Ajo ka thënë se kujtimi për Gashin do të mbetet i paharruar dhe inspirues për brezat që vijnë.

“Me pikëllim të thellë morëm lajmin për ndarjen nga jeta të Nazif Gashit, njërit prej emrave më të shquar në historinë e sportit të Kosovës dhe pjesëtar i gjeneratës së artë të boksit prishtinas.Si boksier i klubit “Prishtina”, u bë simbol i guximit, disiplinës dhe përkushtimit. Fitoret dhe paraqitjet e tij na bënë krenar dhe e shndërruan Prishtinën në njërin prej klubeve më të suksesshme të kohës. Ju shpreh ngushëllime të sinqerta familjes, të afërmve, Federatës së Boksit të Kosovës dhe gjithë komunitetit sportiv”, thuhet në telegramin e ngushëllimit të presidentes.

Gashi ishte pjesë e gjeneratës së artë të Prishtinës që për shumë vite, dominoi në shtetin e dikurshëm federativ.

Për vdekjen e Gashit kanë njoftuar familjarë të tij./S.K/EO/

 

Continue Reading

Të kërkuara