Lajmet
Rrëfimi për helmimin e nxënësve në pranverën e vitit ‘90
Në Kosovë u helmuan rreth 8 mijë nxënës dhe të rritur gjatë vitit 1990.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiKujtimet për pranverën e hershme të para tri dekadave, sjellin klithmat e mijëra nxënësve shqiptarë. Serbët kishin helmuar të rinjtë e pafajshëm në shumë shkolla të Kosovës. Por shteti jugosllav nuk e pranoi kurrë këtë, duke thënë se kjo ishte inskenim dhe aktrim i përgatitur. Mjekë e profesorë sjellin rrëfime për KosovaPress, për atë që ngjau në marsin e vitit ’90, ku u helmuan rreth 8 mijë persona me helm toksik. Të njëjtit, kishin prezantuar fakte edhe përballë serbëve, duke ngulmuar se po bëhej fjalë për helmim masiv.
Helmi i përdorur kishte ndikim të fortë në organizëm duke u shkaktuar shtangim muskujsh, vjellje, alivanosje, çrregullim ndjenjash e shumë pasoja të tjera.
Xhafer Murtezaj, që në atë kohë ishte profesor i lëndës së Edukatës Fizike në gjimnazin e Skenderajt, kujton klithjet e nxënësve në secilën klasë të shkollës. 75-vjeçari rrëfen për tmerrin e përjetuar aso kohe.
“Sa dëgjohej një klithmë në një klasë, katër-pesë vajza, dëgjohej në tjetrën. Krijohej një panik edhe te tjerët nxënëse. Mandej u krijua një shqetësim i madh në popullatë. Vinin prindërit, nuk kishin mjete spitali, në Skenderaj atë herë nuk kishte më shumë se dy-tri vetura. Ata qytetarë që kanë pasur vetura edhe deri në spital i kanë bartur apo ka pasur raste që i kanë bartur edhe deri në Qendrën Mjekësore të Kosovës. Ajo ka qenë diçka shumë e rëndë”, rrëfen Murtezaj.
Mostrat e marra nga gjaku i të helmuarve vështirë vërtetoheshin. Edhe në udhëheqje të spitaleve kishte serbë, të cilët pengonin për tu ndriçuar e vërteta. Vet pushteti i atëhershëm punonte shumë që të mos kuptohej e vërteta e këtij krimi.
“Kam marrë gjakun e disa pacientëve, jo të gjithë pacientëve. Dhe meqenëse analizat nuk ka qenë e mundur që të kryhen në Institutin e Biokimisë që ka qenë dy kate më lartë, sepse drejtori ka qenë serb. Jam marrë vesh me shefin e laboratorit biokimik në Obiliq që t’i ruajmë mostrat dhe t’i punojmë gjatë natës sa ka qenë kujdestar. Këto rezultate kanë treguar se më shumë se 70 përqind të pacientëve të pranuar nuk kanë pasur vlera të kalciumit, që si të tilla mjaftojnë për t’i shkaktuar ato ngërçe hiperkalcimike”, tregon Neshet Rizvanolli, i cili në atë kohë punonte në Njësinë Nukleare në Prishtinë.
Në katet e mbushura plot të klinikës në kryeqytet, edhe korridoret po shfrytëzoheshin për trajtimin e fëmijëve që vështirë po rrinin edhe të shtrirë.
“Të gjithë ata pacientë kanë ardhur me simptoma të shtangimit, me ngërçe, që kanë qenë tipike për një gjendje të hipokalcimimit, i cili shkakton shtangim të muskujve. Trajtimi është bërë sipas simptomave… Pjesa më e madhe e nxënësve është dashur që me orë të tëra të trajtohen me kalcium, që tregon se kanë pasur një hiperkalcimi jo të shkaktuara nga gjendja e ankthit por nga ndonjë agjenci që ka arritur në organizëm, përmes rrugëve respiratore”, shprehet ai.
“Kosova, sprovë e ndërgjegjes mjekësore”, ishte titulli i simpoziumit të mbajtur më 2 shtator 1990. Këtë nuk e priti mirë Beogradi, meqë e njëjta hodhi pak dritë mbi të vërtetën e helmimeve në Kosovë. Ekspertë nga shumë vende ishin pjesëmarrës, përfshirë edhe ish-presidentin Ibrahim Rugova.
“Këto të dhëna i kam paraqitur në simpoziumin për helmimin, i cili është mbajtur në Zagreb dhe më kujtohet reagimi i profesorit nga Beogradi, i cili ka qenë neuropsikiatër sepse teza e serbëve në atë kohë ishte se këto kanë qenë atakë të panikës, prandaj edhe përfaqësuesin të cilin e kanë dërguar ka qenë neuropsikiatër e jo ndonjë ekspert për helmime”, vijon Rizvanolli.
“Kjo ishte më shumë se luftë”, thotë drejtori i atëhershëm i Transfuzionit të Gjakut, Mazllum Belegu.
“Nuk ka pasur dhimbje më të mëdha se të shohësh ato manifestimet e helmimeve te fëmijët. Gjithçka çfarë ndodhë te fëmijët, te të rriturit është më e qëndrueshme, i rrituri e përballon. Por të shohësh fëmijët duke u dridhur, duke mos mundur të rrijë në këmbë të veta, as të bisedojë as kurrgjë. Më kujtohet një fjali që thotë dikush ‘a është kjo luftë?’. Thash: ‘jo kjo nuk është luftë, kjo është më shumë se luftë’. Fëmijët të bëhen ashtu, nuk e di se çfarë shpirti dhe çfarë zemre kanë pasur”, rrëfen Belegu për KosovaPress.
Në Kosovë u helmuan rreth 8 mijë nxënës dhe të rritur gjatë vitit 1990. Kjo i parapriu ngjarjeve që më vonë eskaluan në demonstrata për të drejtat e shqiptarëve dhe më vonë edhe në luftën për çlirimin e Kosovës nga okupatori serb.
Lajmet
Zyra e BE-së në Prishtinë mban diskutim me shoqërinë civile mbi raportin e progresit
Published
14 seconds agoon
November 22, 2024By
UBTnewsZyra e Bashkimit Evropian në Prishtinë ka mbajtur sot diskutim me shoqërinë civile mbi raportin e progresit për Kosovën me temën “Sa relevant është ky raport”.
Ambasadori i Zyrës së BE-së Aivo Orav ka folur rreth përgatitjes së Raportit të Progresit 2024 nga ana e Bashkimit Evropian.
“Kur BE-ja përgatit raportin për shtetet e caktuara, posaçërisht për shtete që aspirojnë t’i bashkëngjiten BE-së, atëherë kontributi nga shteti, qeveria, opozita dhe shoqëria civile është me rëndësi të madhe“, tha Orav.
Drejtoresha ekzekutive e Grupit për Studime Juridike dhe Politike (GLPS), Arbëresha Loxha ka folur mbi implementimin e ligjeve në administratën publike.:
“Ne kemi pasur edhe shumë vërejtje të tjera që lidhen me procesin se si janë hartuar, por gjithashtu edhe përmbajtja e këtyre ligjeve… Në shumicën e rasteve miratimi i ligjeve bëhet pa konsultim të mirëfilltë publik“, tha Loxha.
Drejtoresha në Rrjetin e Grave të Kosovës, Nicole Farnsworth ka folur mbi rëndësinë e përfaqësimit të barabartë gjinor.
“Qeveria duhet të sigurojë që vlerësimi i ndikimit gjinor të bëhet njësoj si në vlerësimin e ndikimit mjedisor dhe sociale dhe të tjera, të bëhet në çdo pjesë të legjislacionit, si pjesë e politikave të procesit, me qëllim të sigurimit të përfshirjes gjinore“, u shpreh ajo.
Në diskutim është folur edhe mbi sigurinë e gazetarëve dhe gjendjen e mediave.
Lajmet
Ministri Aliu njofton nënshkrimin e kontratës së re për ndërtimin e rrugës Fshati i Ri-Ferizaj
Published
6 mins agoon
November 22, 2024By
UBTnewsMinistri i Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës, Liburn Aliu, ka thënë se kanë nënshkruar kontratë të re me kompaninë “Salillar” nga Shqipëria për ndërtimin e rrugës Fshati i Ri-Ferizaj.
Në një konferencë për media, Aliu ka thënë se janë detyruar që ta ndërprejnë kontratën me operatorin italian për shkak të zvarritjeve së punimeve.
“Ky është një projekt që ka vite që ka qenë duke u zvarritur dhe që nga viti 2012 me kredi nga BERZHI e cila është përzgjedhur një kompani italiane, por që kompania në fjalë ka zvarritur punimet dhe në vitin e kaluar e kemi shkëputur kontratën dhe tashmë me të njëjtën shumë kreditore kemi nënshkruar kontratën me kompaninë nga Shqipëria, ‘Salillar’. Bëhet fjalë për rrugën nga Fshati i Ri në magjistralën Ferizaj-Prishtinë deri te kryqëzimi gjashtë kolometërshe. Kompania ka dhënë afat se kjo rrugë do të ndërtohet për një vit. Kostoja e ndërtimit të kësaj rruge është 16 milionë euro në gjatësi me mbi gjashtë kilometërshe”, u shpreh Aliu.
Lajmet
“Gjuha e shqiponjave do të mbijetojë”, Begaj në Ditën e Alfabetit Shqip
Published
17 mins agoon
November 22, 2024By
UBTnewsPresidenti i Shqipërisë ka uruar Ditën e Alfabetit të Gjuhës Shqipe.
Alfabetin e gjuhës shqipe, Begaj e quan si thesarin më të çmuar e simbolin më të bukur të bashkimit kombëtar.
“Dita Kombëtare e Alfabetit nuk është thjesht festa e shkronjave shqipe, por përkujtim i shekujve të qëndresës së gjuhës sonë në të shkuarën, mirënjohje për vlerat e bukurinë e saj në të tashmen dhe një zotim për ta çmuar e iu dedikuar në të ardhmen. Gjuha e shqiponjave do të mbijetojë!”, ka shkruar Begaj në Facebook.
Lajmet
Masa e sigurisë për 14-vjeçarin që vrau bashkëmoshatarin, seanca mbahet në spital
Published
29 mins agoon
November 22, 2024By
UBTnewsKëtë të premte është planifikuar të zhvillohet seanca për për dhënien e masës së sigurisë për të miturin që vrau me thikë bashkëmoshatarin e tij në shkollën e “Fan Nolit”.
Burime bëjnë me dije se seanca po zhvillohet në ambientet e spitalit privat ku 14-vjeçari është ende i shtruar dhe vijon të marrë kujdesin e nevojshëm mjekësor.
Në ambientet e spitalit do të shkojnë prokurorja dhe gjyqtarja të cilat do t”i komunikojnë masën e sigurisë.
Sipas mjekëve i riu ka kryer një operacion në pjesën e parakrahut pasi kishte prerë tendinat dhe për pasojë e kishte të pamundur të merrte pjesë në seancën në gjykatë.
Prokuroria ka vendosur të ashpërsojë akuzën ndaj të dyshuarit për vrasjen e 14-vjeçarit në Tiranë, duke e cilësuar atë si “vrasje në rrethana cilësuese.” Fillimisht, Policia kishte referuar çështjen si një rast të “vrasjes me dashje,” por akuza e re e Prokurorisë parashikon një marzh më të madh dënimi.
Gjithashtu mbi 14-vjeçarin që ekzekutoi bashkëmoshatarin në shkollën “Fan Noli” është ngritur dhe akuza e “Mbajtjes pa leje të armëve të ftohta”.
Ditën e mërkurë i mituri u pyet nga hetuesit për ngjarjen, ku në prani të psikologes deklaroi se nuk “mbante mend asgjë”.
Ngjarja e rëndë ndodhi ditën e hënë gjatë një përleshjeje fizikemes disa adoleshentëve, 200 metra larg shkollës 9-vjeçare “Fan Noli”.
Autori dhe viktima ishin konfliktuar të premten dhe e vijuan zënkën edhe ditën e hënë.
Autori kishte thirrur një shok të tij, nxënës i shkollës “Fan Noli”. Nga ana tjetër, viktima, Cani, kishte thirrur një shok nga shkolla “Mustafa Qemal Atatürk” në Sauk, me të cilin luante në ekipin U-15 të Dinamos.
Gjatë përplasjes mbeti i plagosur edhe shoku i viktimës, ndërsa autori mori një plagë aksidentale në parakrah.
Pas ngjarjes, autori u largua me vrap drejt Pazarit të Ri, ku të njohur të tij e çuan me një makinë në një spital privat për mjekim. Policia e arrestoi në ambientet e spitalit për akuzat e vrasjes me dashje dhe armëmbajtjes pa leje.
Zyra e BE-së në Prishtinë mban diskutim me shoqërinë civile mbi raportin e progresit
Ministri Aliu njofton nënshkrimin e kontratës së re për ndërtimin e rrugës Fshati i Ri-Ferizaj
“Gjuha e shqiponjave do të mbijetojë”, Begaj në Ditën e Alfabetit Shqip
Irani synon të instalojë centrifuga “të reja dhe të avancuara”
Masa e sigurisë për 14-vjeçarin që vrau bashkëmoshatarin, seanca mbahet në spital
Lajçak në takim me ministrin francez Haddad diskutojnë për procesin e dialogut
Çmimi i naftës rritet më shumë se 4%
Kurti: Qëllimi i Serbisë është hakmarrja, duhet të jemi të përgatitur!
Alfabeti që bashkoi kombin: 22 Nëntori, Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe
Të kërkuara
-
Bota3 weeks ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 weeks ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Lajmet2 months ago
Kurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë2 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman