Kulturë

Rilindësi në dritë: Ekspozita e Bibliotekës Kombëtare çel kapituj nga jeta dhe vepra e Sami Frashërit

Published

on

Në kuadër të 120-vjetorit të ndarjes nga jeta të Sami Frashërit, një nga figurat më të shquara të Rilindjes Kombëtare Shqiptare, Biblioteka Kombëtare e Shqipërisë organizoi një ekspozitë të veçantë për të nderuar kontributin e tij të jashtëzakonshëm në kulturën dhe historiografinë shqiptare. Ekspozita u çel më 22 gusht 2024 dhe do të qëndrojë e hapur në Sallën Shkencore të BKSH-së.  

Sami Frashëri (1850-1904), i njohur ndryshe në literaturën turke si Shemseddin Sami, është një figurë e rëndësishme e historisë shqiptare. Ai lindi në Frashër të Përmetit dhe ishte vëllai më i vogël i Abdyl dhe Naim Frashërit. Mësimet e para i mori në vendlindje dhe më pas studioi në Janinë dhe Stamboll, ku zhvilloi një veprimtari të gjerë intelektuale dhe atdhetare.

Ekspozita prezanton një koleksion të pasur materialesh që ilustrojnë shumëaspektet e veprimtarisë së Frashërit. Në këtë ngjarje, vizitorët do të kenë mundësinë të shohin dokumente origjinale, kopje të veprave të tij të rëndësishme dhe materiale të tjera që pasqyrojnë aktivitetin e tij në fushën e gjuhësisë, letërsisë, dhe publicistikës.

Sami Frashëri është i njohur për përkrahjen e tij të fuqishme për çlirimin dhe bashkimin kombëtar të shqiptarëve. Ai ishte një nga organizatorët kryesorë të Komitetit Qendror për mbrojtjen e të drejtave të kombësisë shqiptare dhe themeloi Shoqërinë e të Shtypurit Shkronja Shqip. Ai drejtoi revistat e para në gjuhën shqipe, “Drita” dhe “Dituria”, dhe hartoi libra të rëndësishëm për arsimin dhe kulturën shqiptare, përfshirë “Abetare e gjuhës shqipe” dhe “Dheshkronjë”.

Një pjesë e rëndësishme e ekspozitës është përkushtuar veprës madhore të Frashërit “Shqipëria ç’ka qënë, ç’është e ç’do të bëhet”, e cila u bë manifest i Rilindjes Kombëtare Shqiptare dhe sintetizoi programin dhe strategjinë e lëvizjes kombëtare. Vepra të tjera të ekspozuara përfshijnë fjalorët e tij enciklopedik dhe përkthimet e shumta që ka realizuar.

Ekspozita ofron gjithashtu një pasqyrë të veprave të tij në gjuhët e tjera, duke përfshirë fjalorin e gjuhës turke “Kamus-i turki”, dhe fjalorët e tjerë dygjuhësh që mbajnë vlerën e tyre të madhe edhe në ditët e sotme.

Përveç veprave të tij të shkruara, ekspozita përfshin edhe dokumente që tregojnë angazhimin e tij si gazetar dhe përkthyes, si dhe ndihmën e tij në përhapjen e dijeve shkencore dhe kulturore.

Vizitorët janë të ftuar të vizitojnë këtë ekspozitë të veçantë dhe të rifreskojnë njohuritë e tyre mbi kontributin e Sami Frashërit në ndërtimin e identitetit kombëtar shqiptar./UBTNews/

Magazinë

Ish-partnerja e Liam Payne, Cheryl, trashëgon pasurinë e tij me vlerë 32.3 milionë dollarë

Published

on

Liam Payne mund të ketë qenë i ndarë nga partnerja e tij, Cheryl, me të cilën pati një djalë, Bear 8-vjeçar, në kohën e vdekjes së tij, por nëna e fëmijës së tij po trashëgon pasurinë e tij, me vlerë 32.3 milionë dollarë, pasi këngëtari i One Direction nuk la testament kur ndërroi jetë.

Për momentin, anëtarja e Girls Aloud (e njohur më parë si Cheryl Cole) e cila po punon me avokatin Richard Mark Bray, ka qasje të kufizuar në pasuri.

Payne vdiq në tetor në moshën 31 vjeç, kur ra nga kati i tretë i një hoteli në Argjentinë. Shkaku i vdekjes së tij, sipas ekzaminimit mjeko-ligjor, ishin lëndime të shumta me gjakderdhje të brendshme dhe të jashtme. Një test toksikologjik tregoi narkotikë në trupin e tij në kohën e rënies.

Në atë kohë, ai po dilte me influencuesen Kate Cassidy, e cila e kishte shoqëruar në pushimet e tij në Amerikën e Jugut, por ishte larguar disa ditë më parë.

“Liam ishte në humor shumë të mirë kur u largova nga Argjentina”, do t’i thoshte më vonë 26-vjeçarja gazetës “The Sun”. “Ishim shumë mirë, plot dashuri.” Ai ishte i lumtur dhe optimist. Nuk mund ta besoj që ka mbaruar vërtet.”

Continue Reading

Magazinë

Trump habit me veprimin: Punësoi yllin e reality show-t në muzeun e Holokaustit

Published

on

Donald Trump ka bërë një tjetër veprim që mund të shkaktojë reagime.

Në muzeun kushtuar viktimave të Holokaustit, ai punësoi yllin e reality show-t Siggy Flicker, e njohur për pjesëmarrjen e saj në shfaqjen The Real Housewives of New Jersey.

Siggy është një nga 11 personat e emëruar nga Trumpi për të shërbyer në bordin e muzeut.

Trump komentoi në platformën Truth Social: “Ata të gjithë e mbështesin Izraelin dhe do të sigurohen që ne të mos harrojmë kurrë. Urime të gjithëve”! Flicker njoftoi gjithçka në Instagram, duke falënderuar Trumpin “për privilegjin”.

Continue Reading

Magazinë

Cardi B i përgjigjet komenteve negative për paraqitjen e saj në Met: Isha e lodhur

Published

on

Cardi B nuk mund të mungonte në Met Gala 2025, ku u shfaq me një krijim mbresëlënës të Burberry, duke tërhequr edhe një herë vëmendjen mbi veten. Edhe pse shumica e njerëzve e lavdëruan për zgjedhjen e veshjeve, shumë komentuan qëndrimin dhe deklaratat e saj para kamerave.

Gjatë një interviste për Vogue, ndërsa përgatitej për eventin, reperja foli hapur për presionin që ndjen për ta tejkaluar veten çdo herë:

“Është më stresuese tani sepse po konkurroj me veten”, tha ajo, duke shtuar: “Të gjithë presin shumë nga unë. Sidomos këtu, sepse e dinë se kjo është fusha ime. Është e frikshme, por më pëlqen.” Ajo shtoi: “ Kjo më bën të kuptoj se jam vërtet një superyll.” “Sepse vetëm superyjet janë të ftuar.”

Fansat e saj në rrjetet sociale nxituan të lavdëronin mirëkuptimin e saj për çështjen e Met, por videoja tërhoqi vëmendjen edhe për arsye të tjera.

Disa filluan ta kritikonin pamjen e saj, duke pretenduar se dukej “e lodhur”, “e dehur” apo edhe “nën ndikimin e drogës”.

Continue Reading

Kulturë

92 vjet nga lindja e mbretëreshës së këngës shqipe, Nexhmije Pagarushës

Published

on

Sot janë bërë 92 vjet nga lindja e mbretëreshës së muzikës shqipe, Nexhmije Pagarushës.

Ajo mbetet një nga figurat më të shquara të muzikës shqiptare, e cila sot në këtë përvjetor vazhdon të kujtohet si ‘Bilbili i këngës shqipe’ e cila la pas një trashëgimi të pashlyeshme, e cila vazhdon të frymëzojë e të prekë zemrat e shumëkujt.

Nexhmije Pagarusha nuk ishte vetëm një artiste, por një ikonë, një përfaqësuese e muzikës shqiptare. Me zërin e saj të shkëlqyeshëm dhe interpretimin e ndjeshëm, ajo arriti të kapte zemrat e publikut në mënyrë të paimagjinueshme.

Këngët e saj, si “Baresha”, ”Ani mori nuse”, ”Mora testin”, “Një lule”, “Zambaku i Prizrenit” dhe shumë të tjera, nuk janë vetëm kompozime muzikore, por janë pjesë e trashëgimisë kulturore të kombit tonë.

Veprimtaria e saj muzikore 40-vjeçare është aq e gjerë, sa që është vështirë të thuhet se cilit zhanër i takon. Është e njohur për interpretimet e saj të shkëlqyera në muzikën popullore dhe opera.

Nexhmije Pagarusha ishte edhe aktore e suksesshme, si në film ashtu edhe në teatër.

”Baresha” është një ndër kryeveprat e interpretimit të saj. Kjo këngë u kompozua nga bashkëshorti i saj Rexho Mulliqi, me tekstin e poetit Rifat Kukaj.

Nexhmije Pagarusha interpretoi në një koncert të muzikës klasike veprat e përkthyera shqip të Bethovenit, Puçinit, Verdit, etj. Ky koncert ka qenë i pari i këtij lloji. Fatkeqësisht, asnjërit nga organizatorët teknikë nuk iu kishte kujtuar që të regjistronte këtë koncert. Mendohet se ajo ka interpretuar mbi 150 këngë.

Ajo ishte pjesëmarrëse e koncerteve në Kosovë, Shqipëri, Bullgari, etj. Karrierën muzikore e përfundoi në vitin 1984, pas një koncerti në Sarajevë. Pas 16 vjetësh larg skenës, ajo u paraqit në vitin 2000 me këngën “Për ty” në një emision të udhëhequr nga Ardit Gjebrea, i cili e bindi të bëjë këtë.

Më 2018 Pagarusha u vlerësua me “Medaljen e Mirënjohjes” nga presidenti amerikan, Donald Trump.

Përveç talentit të saj të rrallë, Nexhmije Pagarusha ishte gjithashtu një simbol i forcës dhe rezistencës.

Me 7 Shkurt 2020, Nexhmije Pagarusha u nda nga jeta.

Continue Reading

Të kërkuara