Në një moment të rëndë për letërsinë botërore, kryeministri i Kosovës ka shprehur ngushëllime për humbjen e Ismail Kadaresë, të cilin e ka cilësuar si shkrimtarin më të madh të të gjitha kohërave.

Ai e përshkruan Kadarenë si një vizionar të paçmueshëm, i cili me krijimtarinë e tij ka pasur një ndikim të jashtëzakonshëm në imagjinatën dhe dijen e lexuesve në mbarë botën. Kryeministri tha se me largimin e tij, humbet një burim i pamatshëm i inspirimit për brezat e ardhshëm.

“Ne humbëm shkrimtarin më të madh të të gjitha kohërave, bota humbi shkrimtarin e saj më të madh të gjallë. Porsa hymë në gjysmën e dytë të vitit 2024, Kadare mbylli sytë përgjithmonë. Por sytë tanë kanë parë e do të shohin shumë më mirë për shkak të imagjinatës dhe dijes së Ismail Kadaresë. Kur ai mbyllte sytë në të gjallë të tij dhe mendohej për malet e Shqipërisë dhe greminat e historisë, teksa qëndiste mijëra faqe me shqipe të bukur si qiell, ne kolektivisht shikonim më qartë e dukeshim më mirë, mendonim më thellë e mësonim më shumë. Arti dhe kultura jonë i kanë borxh të pamatshëm oqeanit të mendjes së tij. Anija e romaneve të Kadaresë do të lundrojë pafundësisht, për aq sa bota do të ketë lexues dhe shqipja shqiptarë. Ngushëllime të gjithëve”./UBTNews/

Në orët e para të mëngjesit të sotëm, dritat u fikën për një nga yjet më të ndritshëm të letërsisë shqiptare. Ismail Kadare, shkrimtari më i madh i kombit dhe personaliteti qendror i kulturës shqiptare në gjysmën e dytë të shekullit XX, mbylli sytë përgjithmonë. Lindi më 28 janar 1936 në Gjirokastër dhe mbylli sytë përgjithmonë më 1 korrik 2024.

Ismail Kadare lindi në qytetin historik të Gjirokastrës, ku nisi rrugëtimin e tij të gjatë drejt majave të letërsisë. Pas përfundimit të shkollës së mesme, ai u diplomua për gjuhë dhe letërsi shqipe në Universitetin e Tiranës, dhe më pas vijoi studimet në Institutin e Letërsisë Botërore “Maksim Gorki” në Moskë.

Fillimet e tij letrare ishin të lidhura ngushtë me poezinë, duke sjellë botime të tilla si “Frymëzime djaloshare” (1954), “Ëndërrimet” (1957), dhe “Shekulli im” (1961). Krijimtaria e tij poetike u pasua nga një seri veprash të tjera të rëndësishme që e vendosën atë në qendër të letërsisë shqipe dhe i dhanë një frymë emancipimi kulturës kombëtare.

Vepra e parë e rëndësishme e Kadaresë, “Gjenerali i ushtrisë së vdekur” (1963), përbën një pikë kthese në prozën moderne shqiptare. Kadareja e ka vështruar të shkuarën jo vetëm si histori qëndrese heroike, por edhe si histori mbijetese të identitetit shqiptar, duke sjellë romane të tillë si “Prilli i thyer”, “Kamarja e turpit”, “Pashallëqet e mëdha” dhe “Muzgu i perëndive të stepës”.

Në romanin “Kush e solli Doruntinën” (1979), Kadareja rikthen në vëmendje ringjalljen dhe rilindjen, duke nxjerrë në pah vlerat e humanizmit që gjenden në baladat e hershme shqiptare. “Kronikë në gur” (1971) tregon luftën antifashiste përmes syve të një fëmije, ndërsa “Kështjella” përshkruan historinë e heroizmit kolektiv, duke ngritur në piedestal kultin e bashkësisë.

Pas viteve 1990, letërsia e Kadaresë vazhdoi të mbartë të njëjtat tipare thelbësore, duke shpërfaqur identitetin shqiptar dhe frymën tetnografike. Veprat e tij janë përkthyer dhe botuar në mbi 45 gjuhë të huaja, duke e bërë atë shkrimtarin shqiptar më të njohur në botë dhe laureat të shumë çmimeve letrare kombëtare dhe ndërkombëtare.

Humbja e tij është një goditje e madhe për kombin shqiptar, por trashëgimia e tij letrare do të vazhdojë të ndriçojë rrugëtimin e letërsisë shqiptare për brezat që vijnë./UBTNews/

Këpucët ikonike blu të veshura nga mbreti i rock and roll-it, Elvis Presley, pritet të arrijnë një çmim prej 120,000 paund kur të shiten në ankand. Elvis i veshi këto këpucë në dhe jashtë skenës gjatë viteve 1950, përfshirë edhe një paraqitje në shfaqjen televizive të Steve Allen.

Ankandi do të mbahet nga Henry Aldridge & Son në Devizes, Wiltshire, të premten, dhe këpucët pritet të arrijnë nga 100,000 deri në 120,000 paund. Andrew Aldridge, përfaqësues i ankandit, tha: “Ata janë aq ikonë sa mund të jenë. Këpucët blu kamoshi, qen zagar, këto janë gjëra që të mendojnë menjëherë kur flet për Elvis Presley-n. Ato pothuajse e tejkalojnë kulturën popullore. Janë thjesht një pjesë e jashtëzakonshme e biznesit të shfaqjes, muzikës dhe kujtimeve të kulturës popullore.”

Këpucët, të cilat kanë përmasa 10.5, iu dhanë përfundimisht mikut dhe menaxherit të degës Alan Fortas pasi Presley u thirr për t’u bashkuar me ushtrinë amerikane. Z. Aldridge shpjegoi: “Kur Elvis u bashkua me Ushtrinë Amerikane, ai pati një takim në Graceland. Elvis thirri disa nga këta njerëz lart dhe po i jepte disa nga rrobat që mendonte se nuk do t’i duheshin apo donte kur të kthehej nga ushtria.”

Të shoqëruara nga një certifikatë autenticiteti e Muzeut Elvis Presley, këpucët do të shiten së bashku me një gjerdan të vërtetë prej argjendi Tigers Eye i veshur nga këngëtari. Gjithashtu, të premten në ankand do të jetë një kostum me dy pjesë i veshur nga Freddie Mercury i Queen. Kostumi, së bashku me një palë loafers ‘Crown’ të Church prej kadifeje të zezë, u vesh gjatë videos muzikore ‘I’m Going Slightly Mad’, muaj para vdekjes së tij në 1991./UBTNews/