Kulturë

Retrospektivë historike e artit japonez: Ndikimi i Yoshitaka Amano në artin bashkëkohor dëshmohet në Milan!

Published

on

Artist Yoshitaka Amano po shfaq punën e tij unike në një ekspozitë të jashtëzakonshme në Milan, ku arti i tij i njohur, i lidhur ngushtë me serinë Final Fantasy, është i pranishëm në mënyrë të veçantë. Në një karrierë që ka zgjatur më shumë se 50 vjet, Yoshitaka Amano është bërë një figurë e njohur ndërkombëtarisht si animator, ilustrator, krijues i lojërave video dhe artist figurativ.  

Talenti i tij është vënë në qendër të vëmendjes në një retrospektivë të madhe në Evropë, e hapur në kompleksin artizanal Fabbrica del Vapore në Milan. Ekspozita titullohet Amano Corpus Animae dhe e nderon Amanon si një “artist trans-media”, i cili ka harmonizuar stilin e tij japonez me ndikime të ndryshme perëndimore, duke përfshirë Rilindjen italiane, heronjtë e Marvel dhe Artin Pop.

Fabio Viola, kuratori i ekspozitës, thekson se një nga qëllimet kryesore të kësaj ekspozite është të sjellë një artist të madh si Yoshitaka Amano në Evropë për herë të parë, duke i dhënë atij dinjitetin e duhur artistik. “Ai është një mjeshtër i cili deri tani nuk është shfaqur në muzetë e mëdha evropiane, dhe kjo ekspozitë synon të ndryshojë këtë”, shpjegon Viola.

Amano ka pasur një karrierë të jashtëzakonshme në fusha të ndryshme, duke filluar si animator në studio Tatsunoko që në moshën 15-vjeçare, dhe duke krijuar më pas personazhe të njohura si Gatchaman dhe Tekkaman. Në vitet 1980, ai nisi të punonte për veten dhe ilustroi serinë e njohur të librave Vampire Hunter D, ndërsa bëri emër të madh në industrinë e lojërave video me serinë e suksesshme Final Fantasy.

Ekspozita po ashtu ofron një shikim më të thellë në disa nga veprat e tij më të fundit dhe ndoshta më pak të njohura, përfshirë ilustrimin për kopertinën e revistës Vogue Italia në janar 2020, që ishte kopertina e vetme në histori pa një model të gjallë; një kopertinë albumi për David Bowie, që përfshin portretin e tij dhe të gruas së tij, Iman; dhe serinë Candy Girl, një koleksion i pikturave të frymëzuara nga Art Pop dhe manga, të realizuara në aluminium.

Amano shprehet se ka një lidhje të veçantë me fansat e tij, duke shtuar se “ata që janë rritur me punët e mia në kohën reale, si ata të viteve 1970, ndoshta e vlerësojnë animacionin tim. Ndërsa lojërat video janë një trashëgimi për brezat që vijnë, dhe arti im mund të njihet nga dy ose tre gjenerata”.

Kuratori Viola ka selektuar 137 vepra origjinale nga arkivi i gjerë i Amano, që përfshin më shumë se 10,000 vizatime, piktura dhe vepra të tjera, të ruajtura në tre depo në Tokio. Amano ka një politikë që nuk shet asnjë vepër që nuk është e porositur, dhe shumë nga këto vepra nuk janë parë nga ai që kur janë ruajtur dekada më parë.

“Çdo fans do ta njohë menjëherë stilin e tij”, thotë Viola. “Po, është plot me ndikime të ndryshme. Kushdo që ka një njohuri të vogël mbi historinë e artit do të gjejë aty elementë të Art Nouveau, Klimt, ndikime të Rilindjes dhe gjithashtu teknika të artit tradicional japonez, si Ukiyo-e.” Stilistikisht, veprat e Amano përfshijnë vetitë e tij karakteristike, si vetullat e lehta, njollat e ngjyrave dhe goditjet e penelit me ngjyra akrili.

Retrospektiva është organizuar nga Lucca Comics në bashkëpunim me qytetin e Milanit dhe do të jetë e hapur deri më 1 mars 2025 në Fabbrica del Vapore. Kjo është një mundësi e rrallë për të admiruar punën e një prej artistëve më të rëndësishëm të kohës sonë dhe për të vlerësuar ndikimin e tij në fusha kaq të ndryshme si animacioni, arti vizual dhe kultura pop./Euronews/

Lifestyle

Si t’i lani siç duhet leckat e mikrofibrës?

Published

on

Leckat e mikrofibrës janë bërë një ndihmë e pazëvendësueshme në pastrimin e shtëpisë, pasi kapin pluhurin, papastërtitë dhe bakteret më mirë se çdo material tjetër.

Falë strukturës së tyre të veçantë, mund të thithin disa herë më shumë lëng se pesha e tyre e pastrojnë sipërfaqet pa përdorur kimikate shtesë. Janë ekologjike, të ripërdorshme dhe ekonomike, leckë cilësore mund të përballojë deri në 500 larje nëse trajtohet si duhet.

Ato prodhohen nga fibra sintetike ultra të holla, kombinim poliesteri e poliamidi, që janë deri 100 herë më të holla se qimet e njeriut.

Në vetëm një inç katror gjenden mbi 200.000 fibra, të cilat kapin edhe grimcat më të vogla të pluhurit. Për këtë arsye, leckat e mikrofibrës janë të buta, të qëndrueshme dhe nuk lënë gjurmë në sipërfaqet më të ndjeshme, si xhami, pasqyra apo ekrane.

Si përdoren dhe sa shpesh duhet t’i lajmë?

Fuqia epastruese i bën ideale për çdo sipërfaqe: dysheme, mobilie, xhama, sipërfaqe pune, madje edhe makina.

Mund të përdoren për pastrim të thatë ose të lagur, si dhe për lustërim.

Për të ruajtur efikasitetin, lecka duhet të lahet rregullisht, pas çdo përdorimi ose pas përdorimit të tretë.

Fibra mbajnë baktere, pluhur dhe lagështi që mund të shkaktojnë erë të keqe dhe të ulin aftësinë thithëse.

Nëse nuk lahen si duhet, sipërfaqet mund të mbeten me njolla dhe vija të vështira për t’u hequr.

Larja – dorazi apo në makinë?

Leckat e mikrofibrës duhet të lahen veçmas nga rrobat tjera, pasi tërheqin pushin dhe grimcat tjera. Para larjes, tundni për të hequr grimcat më të mëdha. Për lecka shumë të ndotura përdorni ujë të ngrohtë; për ato më pak të ndotura, ujë të ftohtë.

Përdorni detergjent të butë, asnjëherë zbutës rrobash, sepse mbyll mikroporet e fibrave dhe pengon thithjen.

Për njolla të forta, mund t’i lini të njomura në ujë të ngrohtë me pak detergjent për 10–15 minuta para larjes.

Larja me dorë: mbushni lavamanin me ujë të ftohtë, shtoni disa pika detergjent, lini lecka të zhyten 15 minuta, pastaj fërkoni lehtë. Shpëlajini mirë dhe shtrydhni ujin e tepërt. Mos përdorni ujë të valë, pasi dëmton fibrat.

Tharja dhe ruajtja

Pasi të lahen, më së miri lecka të thahen natyralisht, të shtrira në sipërfaqe të rrafshët ose të varura, larg diellit. Nëse përdorni makinën e tharjes, vendosni temperaturë të ulët. Para dhe pas tharjes, pastroni filtrin e pushit për të shmangur ngjitjen e grimcave përsëri.

Kur të jenë tharë plotësisht, palosni e ruani në vend të thatë, larg pluhurit dhe lagështisë. Nëse vëreni se nuk thithin më si më parë, janë bërë të ashpra ose kanë erë të pakëndshme që nuk largohet pas larjes, është koha për t’i zëvendësuar.

Me mirëmbajtje të duhur, një leckë cilësore mund të zgjasë deri në dy vjet ose të përballojë 300–500 larje. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Mbrëmje historike e Filharmonisë së Kosovës, performancë e fuqishme

Published

on

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, e ka cilësuar si një emocion të veçantë mbrëmjen artistike të Filharmonisë dhe Operës së Kosovës, ku u dha premiera e veprës “La Tempesta sul Lago” nga Domenico Bartolucci.

Nën drejtimin e mjeshtrit italian Jacopo Sipari di Pescasseroli, solistët Besa Llugiqi, Ivana Hoxha, Carlos Cardoso dhe Biagio Pizzuti ofruan një përvojë të paharrueshme, ndërsa koret e përgatitura nga Hajrullah Syla shtuan emocion dhe fuqinë e performancës.

Ky koncert paraprin prezantimin e Filharmonisë dhe Operës së Kosovës në Romë më 23 nëntor.

“Ishte një mbrëmje që tregon fuqinë dhe nivelin e artistëve e institucioneve tona kulturore dhe na mbush me krenari,” tha Ministri Çeku. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Kulturë

Nga Azerbajxhani në Shqipëri, udhëtim mes artit të qilimave në GAT

Published

on

Galeria e Artit Tiranë ka prezantuar një koleksion të veçantë qilimash tradicionalë dhe bashkëkohorë në ekspozitën “Qoftë e shëndetshme dora që krijon – Arti i qilimave: Azerbajxhan & Shqipëri”.

Ekspozita sjell në fokus traditën e endjes përmes historive, teknikave dhe mjeshtërisë së artizanëve që ruajnë e po ashtu e përcjellin këtë trashëgimi të rëndësishme kulturore.

Qilimat shumëngjyrësh paraqiten si një pikëtakim mes kulturave shqiptare dhe azerbajxhanase, ndërsa artizanët e të dy vendeve ndajnë punimet dhe përvojat e tyre, duke treguar pasionin që kalon brez pas brezi.

Ky dialog artistik do të qëndrojë i hapur për publikun deri më 20 janar 2026.

Ekspozita, e kuruar nga Edit Pula dhe Azerkhalcha, përfaqëson një bashkëpunim të rëndësishëm mes Galerisë së Artit Tiranë dhe kompanisë azerbajxhanase Azerkhalcha, i cili nisi nëntë muaj më parë me mbështetjen e Ambasadës së Azerbajxhanit. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Kulturë

Ledia Xhoga sjell romanin e saj të suksesshëm pranë lexuesve kosovarë

Published

on

Në edicionin e radhës të programit “Në bisedë / In Conversation”, Heritage Space mirëpret për herë të parë në Prishtinë shkrimtaren dhe dramaturgen shqiptaro-amerikane Ledia Xhoga.

Ajo do të zhvillojë një diskutim me shkrimtaren dhe përkthyesen Doruntina Vinca, i cili do të fokusohet në romanin e saj të parë, “Keqkuptimi”, i nominuar në listën e gjatë për Booker Prize 2025.

Romani “Keqkuptimi” trajton trashëgimitë e errëta familjare dhe të vendlindjes, si dhe kufirin delikat mes dhembshurisë dhe vetëmbrojtjes.

Në qendër të ngjarjes është një përkthyese shqiptare në Nju Jork, qnjë përfshihet në historinë e një të mbijetuarit të torturave në Kosovë.

Duke u përballur me makthet e klientit e përpjekjet për t’i ndihmuar të tjerët, nis të përjetojë ringjalljen e kujtimeve të mohuara prej kohësh.

Ledia Xhoga, e lindur në Tiranë dhe aktualisht me banim në Bruklin dhe Catskills, ka fituar me këtë roman New York City Book Award, ndërsa është finaliste edhe për Center for Fiction First Novel Prize. Shkrimet e saj janë botuar në platforma prestigjioze si Electric Literature, Lit Hub, Brooklyn Rail, Large Hearted Boy, Intrepid Times, Hobart dhe revista të tjera letrare.

Doruntina Vinca—shkrimtare, hulumtuese dhe përkthyese nga Prishtina, me bazë në Tiranë notohet për punën e saj mbi gjuhën, letërsinë feministe dhe mënyrat se si teksti krijon forma të reja të shpërndarjes së dijes.

Ngjarja organizohet në kuadër të platformës Heritage Space, e zbatuar nga CHwB Kosova, e mbështetur nga Qeveria Suedeze, duke ofruar mundësi të veçantë për publikun me një nga zërat më të rëndësishëm të letërsisë bashkëkohore shqiptaro-amerikane. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara