Kulturë

Retrospektivë historike e artit japonez: Ndikimi i Yoshitaka Amano në artin bashkëkohor dëshmohet në Milan!

Published

on

Artist Yoshitaka Amano po shfaq punën e tij unike në një ekspozitë të jashtëzakonshme në Milan, ku arti i tij i njohur, i lidhur ngushtë me serinë Final Fantasy, është i pranishëm në mënyrë të veçantë. Në një karrierë që ka zgjatur më shumë se 50 vjet, Yoshitaka Amano është bërë një figurë e njohur ndërkombëtarisht si animator, ilustrator, krijues i lojërave video dhe artist figurativ.  

Talenti i tij është vënë në qendër të vëmendjes në një retrospektivë të madhe në Evropë, e hapur në kompleksin artizanal Fabbrica del Vapore në Milan. Ekspozita titullohet Amano Corpus Animae dhe e nderon Amanon si një “artist trans-media”, i cili ka harmonizuar stilin e tij japonez me ndikime të ndryshme perëndimore, duke përfshirë Rilindjen italiane, heronjtë e Marvel dhe Artin Pop.

Fabio Viola, kuratori i ekspozitës, thekson se një nga qëllimet kryesore të kësaj ekspozite është të sjellë një artist të madh si Yoshitaka Amano në Evropë për herë të parë, duke i dhënë atij dinjitetin e duhur artistik. “Ai është një mjeshtër i cili deri tani nuk është shfaqur në muzetë e mëdha evropiane, dhe kjo ekspozitë synon të ndryshojë këtë”, shpjegon Viola.

Amano ka pasur një karrierë të jashtëzakonshme në fusha të ndryshme, duke filluar si animator në studio Tatsunoko që në moshën 15-vjeçare, dhe duke krijuar më pas personazhe të njohura si Gatchaman dhe Tekkaman. Në vitet 1980, ai nisi të punonte për veten dhe ilustroi serinë e njohur të librave Vampire Hunter D, ndërsa bëri emër të madh në industrinë e lojërave video me serinë e suksesshme Final Fantasy.

Ekspozita po ashtu ofron një shikim më të thellë në disa nga veprat e tij më të fundit dhe ndoshta më pak të njohura, përfshirë ilustrimin për kopertinën e revistës Vogue Italia në janar 2020, që ishte kopertina e vetme në histori pa një model të gjallë; një kopertinë albumi për David Bowie, që përfshin portretin e tij dhe të gruas së tij, Iman; dhe serinë Candy Girl, një koleksion i pikturave të frymëzuara nga Art Pop dhe manga, të realizuara në aluminium.

Amano shprehet se ka një lidhje të veçantë me fansat e tij, duke shtuar se “ata që janë rritur me punët e mia në kohën reale, si ata të viteve 1970, ndoshta e vlerësojnë animacionin tim. Ndërsa lojërat video janë një trashëgimi për brezat që vijnë, dhe arti im mund të njihet nga dy ose tre gjenerata”.

Kuratori Viola ka selektuar 137 vepra origjinale nga arkivi i gjerë i Amano, që përfshin më shumë se 10,000 vizatime, piktura dhe vepra të tjera, të ruajtura në tre depo në Tokio. Amano ka një politikë që nuk shet asnjë vepër që nuk është e porositur, dhe shumë nga këto vepra nuk janë parë nga ai që kur janë ruajtur dekada më parë.

“Çdo fans do ta njohë menjëherë stilin e tij”, thotë Viola. “Po, është plot me ndikime të ndryshme. Kushdo që ka një njohuri të vogël mbi historinë e artit do të gjejë aty elementë të Art Nouveau, Klimt, ndikime të Rilindjes dhe gjithashtu teknika të artit tradicional japonez, si Ukiyo-e.” Stilistikisht, veprat e Amano përfshijnë vetitë e tij karakteristike, si vetullat e lehta, njollat e ngjyrave dhe goditjet e penelit me ngjyra akrili.

Retrospektiva është organizuar nga Lucca Comics në bashkëpunim me qytetin e Milanit dhe do të jetë e hapur deri më 1 mars 2025 në Fabbrica del Vapore. Kjo është një mundësi e rrallë për të admiruar punën e një prej artistëve më të rëndësishëm të kohës sonë dhe për të vlerësuar ndikimin e tij në fusha kaq të ndryshme si animacioni, arti vizual dhe kultura pop./Euronews/

Kulturë

Kori i Filharmonisë së Kosovës sjell muzikën korale në shkolla

Published

on

Në kuadër të programit “Arti në shkolla”, të organizuar nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Kori i Filharmonisë së Kosovës mbajti një prezantim artistik për nxënësit, duke afruar muzikën korale në ambientet shkollore.

Nën drejtimin e dirigjentit Hajrullah Syla, kori interpretoi vepra të kompozitorëve të njohur ndërkombëtarë dhe vendorë, si Eric Whitacre, Jake Runestad dhe Rafet Rudi, duke ofruar një program të pasur dhe edukativ.

Në aktivitet morën pjesë nxënës nga shkolla të ndryshme të Prishtinës dhe Hajvalisë, përfshirë: ShFMU “Xhemail Mustafa”, ShFMU “Ismail Qemali”, ShFMU “Faik Konica”, ShFMU “Naim Frashëri” dhe ShFMU “Shkëndija”.

Ky prezantim synon të nxisë interesin e të rinjve për muzikën klasike dhe artin, si dhe të forcojë lidhjen mes institucioneve kulturore dhe arsimit parauniversitar, duke bërë artin pjesë të përditshmërisë së nxënësve. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

9 dhjetor 1608 – Lindja e John Milton, mjeshtri i letërsisë angleze

Published

on

Më 9 dhjetor 1608 u lind në Londër John Milton, poet, mendimtar dhe polemist politik, i cili mbetet një nga emrat më të fuqishëm të letërsisë angleze dhe të traditës letrare evropiane.

Vepra e tij ka ndikuar thellësisht në poezinë, filozofinë dhe diskursin politik të shekujve pasues.

Milton u arsimua në Universitetin e Kembrixhit e zotëronte njohuri të gjuhëve klasike, filozofisë dhe teologjisë. Ai jetoi në periudhë trazirash politike në Angli dhe u angazhua drejtpërdrejt në debatet e kohës, duke mbështetur parimet republikane dhe lirinë e fjalës.

Eseja “Areopagitica” (1644) konsiderohet një nga manifestet më të hershme dhe më të fuqishme në mbrojtje të lirisë së shtypit.

Kryevepra e Miltonit, “Paradise Lost” (1667), është një poemë epike monumentale që trajton rënien e njeriut, rebelimin e Luciferit dhe raportin midis lirisë, bindjes dhe përgjegjësisë morale. E shkruar në vargje blanke, vepra vendosi standarde të reja për poezinë epike dhe vazhdon të studiohet e të lexohet edhe sot.

Pas saj, Milton botoi edhe “Paradise Regained” dhe “Samson Agonistes”, duke e përforcuar më tej statusin e tij si autor kanonik.

Në vitet e fundit të jetës, John humbi shikimin, por nuk e ndali krijimtarinë, përkundrazi, veprat më madhore u diktuan në këtë periudhë.

Ai u nda nga jeta më 1674, duke lënë pas një trashëgimi letrare që vazhdon të formësojë mendimin estetik dhe etik të botës perëndimore.

Sot, John Milton kujtohet jo vetëm si poet, por edhe si zë i fuqishëm i lirisë intelektuale dhe i ndërgjegjes njerëzore. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

“Sekretet e Ritz-it në Prishtinë”, Philippe Collin zbardh heroin e heshtur të Parisit

Published

on

Sot, në Institutin Francez në Prishtinë u prezantua romani “Barmeni i Ritzit”, në praninë e autorit francez Philippe Collin dhe përkthyeses së tij në shqip, Lindita Gjatani.

Drejtori i institutit, Edouard Mayoral, e hapi ngjarjen duke e kthyer prezantimin në një udhëtim dramatik drejt Parisit të pushtuar gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe botës së fshehtë pas mureve të famshme të Ritz Paris.

Romani zhvillohet në hotelin legjendar Ritz, i cili mbeti i hapur edhe gjatë okupimit nazist të vitit 1940.

Ai u shndërrua në një hapësirë ku takoheshin nazistë, zyrtarë të lartë, kollaboracionistë, artistë, aristokratë e rezistentë.

Në qendër të ngjarjes është Frank Meier, barmeni i njohur i Ritz-it: një figurë e përkushtuar, me mustaqe të holla, me xhaketë të bardhë dhe kravatë të zezë, që fsheh identitetin e tij hebre.

Meier përballet me dilema të thella morale pas pushtimit të Parisit.

Ai përpiqet të ruajë normalitetin e vendit të punës, të mbrojë identitetin e të ndihmojë ata që rrezikohen, duke u shndërruar në lloj “diplomati të barit” – një hero të heshtur që lufton për mbijetesë dhe dinjitet.

Autori Philippe Collin theksoi se romani ndërtohet mbi një histori të jashtëzakonshme rreth një personazhi real dhe një vendi unik për kohën e tij. Ai përshkroi barin e Ritz-it si një hapësirë të vogël me vetëm 53 vende, ku çdo natë takoheshin njerëz nga botë të kundërta: nazistë, ushtarë gjermanë, partizanë dhe spiunë, ndërsa i vetmi që mbetej i pandryshueshëm ishte barmeni që vëzhgonte gjithçka.

Përkthyesja Lindita Gjatani tha se këndvështrimi i romanit e zhyt lexuesin brenda mureve të Ritz-it, aty ku përplasen emocione të forta njerëzore.

Ajo tregoi se libri nis me hyrjen e trupave gjermane në Ritz dhe përmbyllet me largimin e tyre, duke sjellë edhe një moment të veçantë: ardhjen e Ernest Hemingueyt.

Sipas saj, leximi i romanit i jep ndjesinë e qëndrimit pranë Frank Meierit në bar, duke parë të gjithë shoqërinë franceze dhe funksionarët nazistë që kalojnë para syve, ndërsa zbulohen njëkohësisht frika, dashuria, urrejtja, melankolia dhe nostalgjia e asaj periudhe.

“Barmeni i Ritzit” rrëfen historinë e një njeriu të zakonshëm, i cili në zemër të një qyteti të pushtuar shndërrohet në hero të heshtur që dëgjon, vëzhgon e mbijeton në një botë ku historia ndryshon çdo natë. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Kulturë

Prishtina pret edicionin e dytë të ‘Frames of the Future’

Published

on

Në Kino Armata, sot dhe nesër mbahet edicioni i dytë i ngjarjes dyditore unike “Frames of the Future”, ku prezantohet talenti i brezit të ri të kineastëve nga Fakulteti i Arteve i Universitetit të Prishtinës.

Ky vit, edicioni shndërrohet në ngjarje garuese, audienca ka mundësinë të votojë për filmin më të mirë të studentëve, filmi fitues do të sigurojë një vend direkt në garën për Filmin më të mirë të shkurtër në edicionin e 18-të të PriFest, që do të mbahet në shtator 2026.

Dita e parë nis me hapjen zyrtare nga:

Fatos Berisha, drejtor i PriFest

Hazir Haziri, dekan i Fakultetit të Arteve

Ismet Sijarina, Shef i Katedrës së Regjisë së Filmit dhe Televizionit

Pas hapjes, do të shfaqen filmat e studentëve të Fakultetit të Arteve. Secili film do të shoqërohet me fjalë rasti nga ekipet e tij, si dhe sesione Open Q&A, ku publiku mund të bëjë pyetje.

Dita e dytë i dedikohet filmave garues të studentëve dhe projekteve të veçanta të realizuara nga Prishtina Kino Kabaret.

Këto projekte, bashkëprodhim i PriFest dhe Katror Media, janë jashtë garës dhe realizohen nën mentorimin e Valter Lucajt gjatë një jave intensive kreative.

Pas shfaqjes së filmave, do të mbahet një bisedë me Fatos Berishën mbi temën “Nga aplikimi në përzgjedhje”, ku drejtori i PriFest do të flasë për rëndësinë e festivaleve, procesin e aplikimit dhe mundësitë që ofrojnë festivale ndërkombëtare për studentët e filmit.

Në fund, do të shpallet filmi fitues i audiencës, i cili do të jetë filmi i parë zyrtar i edicionit të 18-të të PriFest. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara