Lajmet

Republika Çeke drejt legalizimit të kanabisit

Edhe pse ende kundër ligjit, konsumimi i substancave që përmbajnë THC është i përhapur në Republikën Çeke.

Published

3 years ago

November 6, 2022

Betim Gashi

Turistët në Pragë mund të kenë përshtypjen se kryeqyteti çek është kryeqytet i kanabisit në Evropë. Nga ngjitësit te posterat, gjethja ikonë e bimës së marihuanës është kudo. Ajo zbukuron edhe dritaret dhe fasadat e shumë dyqaneve që ofrojnë gjithçka që dikujt mund t’i duhet për të rritur bimën – nga shtresa e sipërme, farat dhe plehrat e deri te llambat për rritjen e bimës në ambiente të mbyllura. Shumë dyqane ushqimore ofrojnë edhe pije, si dhe çokollatë, pomada ose kremra që përmbajnë kanabis.

Por përshtypja e parë është paksa mashtruese. Këto produkte përmbajnë më së shumti 1% të substancës psikoaktive tetrahidrokanabinol (THC). THC është pjesa që e kthen kanabisin në një dehës. Përveç luleve të thata të njohura gjithashtu si “bari”, “barërat e këqija” ose “marijuana”, kanabisi vjen kryesisht si lule dhe vajra të fermentuara dhe të shtypura, të njohura edhe si “hashash”. Dhe të gjitha këto janë ende të paligjshme në Republikën Çeke nëse përmbajnë më shumë se 1% THC.

Mbajtja e deri në 10 gram (0,35 ons) marijuanë, hashash ose vaj kërpi ose rritja e deri në pesë bimë kanabisi është një shkelje me gjobë deri në 500 € (495 dollarë). Rreth 20 mijë çekë gjobiten çdo vit. Megjithatë, posedimi i shumave më të mëdha është vepër penale e dënueshme deri në pesë vjet burg. Qindra njerëz janë aktualisht në burg për shkak të tij.

Në të njëjtën kohë, marihuana dhe produktet e tjera janë të disponueshme në farmaci që nga viti 2017 për njerëzit me recetë të mjekut që tregon nevojën mjekësore për të konsumuar kanabis. Të gjithë konsumatorët e tjerë duhet t’i drejtohen tregut të zi. Duke qenë se kultivimi i tij është gjithashtu i paligjshëm në vend, farmacitë i marrin mallrat e tyre nga vende të tilla si Holanda dhe kanabisi për tregun e zi kultivohet ilegalisht.

Përdoruesit kryesorë të kanabisit në Evropë

Edhe pse ende kundër ligjit, konsumimi i substancave që përmbajnë THC është i përhapur në Republikën Çeke. Rreth 30% e popullsisë së rritur ka provuar marihuanë dhe 8% deri në 9% e përdorin atë rregullisht, sipas Raportit të Varësisë të publikuar në gusht të vitit 2022 nga Qendra Kombëtare e Monitorimit të Drogave dhe Varësisë (NMS). Sipas të dhënave, rreth 800 mijë njerëz në vendin me 11 milionë banorë përdorin kanabis.

“Ne jemi një nga vendet me përqindjen më të lartë të njerëzve që kanë pasur të paktën një përvojë THC në jetën e tyre”, tha për të përditshmen Pravo, Pavla Chominova, kreu i observatorit.

Sipas Qendrës Evropiane të Monitorimit për Drogën dhe Varësinë nga Drogat (EMCDDA), Republika Çeke renditet e para ndër të gjitha vendet e BE-së me 23% përdorues të THC në grupmoshën 15-34 vjeç. Kur bëhet fjalë për drogat e forta, nga ana tjetër, vendi është diku në mes të renditjes evropiane.

Në fund të shtatorit të vitit 2022, qeveria në Pragë e ngarkoi komisionerin çek të drogës, të hartojë një ligj për legalizimin e kanabisit. Në mars të vitit 2023 u planifikua që komisioneri i drogës do të paraqesë një draft të parë të projektligjit./UBTNews/

Lajmet

Rritet importi i energjisë elektrike, bie prodhimi i thëngjillit në Kosovë

Published

10 hours ago

October 16, 2025

UBTnews

Agjencia e Statistikave të Kosovës bën të ditur se gjatë muajit gusht të vitit 2025, energjia elektrike bruto në dispozicion ishte 502.12 GWh, kurse konsumi i energjisë elektrike ishte 411.92 GWh ose 1.29 për qind më i madh sesa në muajin e njëjtë të vitit paraprak.

Sipas ASK-së, pjesëmarrja e energjisë elektrike alternative në kuadër të konsumit të përgjithshëm ishte 7.78 për qind.

Agjencia e Statistikave të Kosovës njofton se importi i energjisë elektrike në gusht të këtij viti është rritur 69.95 për qind krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar. Sipas ASK-së ka shënuar rënie prodhimi bruto nga termocentralet në KEK.

ASK njofton po ashtu se importi i energjisë elektrike në gusht të vitit 2025 ishte 360.623 GWh, ndërsa në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar, importi ishte 212,197 GWh ose 148. 432 GWh më shumë.

Kurse eksporti i energjisë elektrike në të njëjtën periudhë ishte 243.28 GWh (këtu janë të përfshira edhe sasitë e transmisionit).

Ndërsa, sipas ASK-së prodhimi i thëngjillit për muajin gusht 2025 ishte rreth 495.66 mijë ton, që paraqet një rënie prej 18.68 për qind në krahasim me të njëjtin muaj të vitit të kaluar./KP

Lajmet

Gjermania konfiskon 720 milionë euro nga asetet e ngrira të bankës ruse

Published

11 hours ago

October 16, 2025

UBTnews

Gjykata e Lartë gjermane synon të konfiskojë rreth 720 milionë euro nga asetet e ngrira të një institucioni financiar rus, njoftoi sot sistemi gjyqësor në landin qendror Hesen.

Sipas autoriteteve, janë hapur procedura të posaçme me kërkesë të Zyrës Federale të Prokurorit të Përgjithshëm, raporton ATSH.

Banka ishte përfshirë në listën e embargos së Bashkimit Evropian ndaj Rusisë në qershor të vitit 2022, pas pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia në shkurt të atij viti, thuhet në një deklaratë.

Si pasojë, të gjitha pasuritë e kompanisë në institucionet financiare dhe kreditore evropiane u ngrinë në përgjigje të sulmit ndaj Ukrainës.

Pak pas vendosjes së sanksioneve, persona të panjohur në bankë thuhet se kanë tentuar të tërheqin fondet, por urdhri përkatës elektronik i transferimit nuk është ekzekutuar.

Sipas procedurave, paratë do të konfiskohen në favor të arkës shtetërore./KP

Lajmet

Bie numri i lindjeve në Kosovë

Published

11 hours ago

October 16, 2025

UBTnews

Në muajin gusht të këtij viti janë regjistruar 2 mijë e 516 lindje (brenda dhe jashtë Kosovës). Prej këtyre lindjeve të regjistruara, 1 mijë e 284 lindje janë meshkuj dhe 1 mijë e 232 lindje janë femra.

Sipas Agjencisë së Statistikave të Kosovës (ASK), në muajin gusht 2025 ka rënie të numrit të lindjeve me rreth 6.4 për qind, krahasuar me muajin korrik 2025.

Ndërkaq, gjatë muajit gusht 2025 janë regjistruar gjithsej 914 raste të vdekjeve (brenda dhe jashtë Kosovës). Nga gjithsej vdekje të regjistruara, 515 janë meshkuj dhe 399 janë femra. Krahasuar me muajin korrik 2025, në muajin gusht janë regjistruar 4,3% më shumë raste të vdekjeve.

Po ashtu sipas ASK-së, në muajin gusht 2025 janë regjistruar gjithsej 1 mijë 972 kurorëzime (brenda dhe jashtë Kosovës). Krahasuar me muajin korrik 2025, në muajin gusht ka rritje të numrit të kurorëzimeve për 59,5%.

Ndërsa, në këtë periudhë janë regjistruar 97 raste të shkurorëzimeve në Kosovë, ku krahasuar me muajin korrik 2025 ka rënie të numrit të shkurorëzimeve për (-45,2%)./KP

Lajmet

Debat i ashpër për Kosovën në Kuvendin e Shqipërisë

Published

12 hours ago

October 16, 2025

UBTnews

Kuvendi i Shqipërisë ka rrëzuar kërkesën e opozitës për një mocion me debat në lidhje me programin qeverisës për katër vitet e ardhshme. Me 73 vota kundër nga shumica, mocioni nuk kaloi, duke nxitur kështu reagime nga përfaqësues të opozitës.

Kryetari i Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste, Taulant Balla, u shpreh se kërkesa e opozitës ishte e mangët dhe në kundërshtim me rregulloren e Kuvendit.

“Opozita nuk ka vullnet për debat real, ndaj dhe kërkesat e tyre nuk janë të plota”, tha Balla.

Debatet në seancë gjatë ditës së sotme, u përqendruan edhe rreth Kosovës, ka raportuar Euronews.

Kryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha e quajti kryeministrin Edi Rama “shërbëtor të Vuçiçit”, ndërsa kritikoi edhe mungesën e një rezolute në Kuvend për gjenocidin serb në Kosovë. Poashtu edhe deputeti demokrat Tomor Alizoti e kritikoi mungesën e trajtimit të çështjes së Kosovës në programin qeverisës.

“Asnjë fjalë për Kosovën, asnjë qëndrim i qartë për rezolutën për gjenocidin. Kjo është një turp publik”, tha Alizoti.

Pjesë e debatit u bë edhe deputeti i PS-së, Ardit Bido, i cili tha se në Kuvend po dëgjohen deklarata që përshkruajnë liderët e UÇK-së si të akuzuar për gjenocid në Serbi – një gjë që, sipas tij, nuk e ka bërë as vetë Serbia. Berisha e mohoi këtë, duke e akuzuar Bidon për deformim të deklaratave.

Më vonë, përmes një video-mesazhi, Bido tha se nuk iu përgjigj dot Berishës në foltore për shkak të një problemi familjar, ndërsa sqaroi se deklarata për gjenocidin ishte bërë nga Tritan Shehu, jo nga Berisha.

Tutje gjatë këtij debati dhe në këtë seancë të Kuvendit, kreu i Partisë Republikane, Fatmir Mediu, deklaroi se do të marrë pjesë në protestën e së premtes në Tiranë në mbështetje të UÇK-së, duke theksuar se atje do të jetë si qytetar, jo si politikan.

Balla konfirmoi se kryeministri Edi Rama nuk do të marrë pjesë në protestë me arsyetimin se prezenca e tij do të politizonte ngjarjen./EO