Lajmet

Raporti i Progresit i qorton Kosovën dhe Serbinë për moszbatimin e marrëveshjeve

Kosova ka bërë “përparime të kufizuara” në përmbushjen e standardeve të nevojshme për t’iu bashkuar BE-së.

Published

on

Komisioni Evropian (KE) i ka qortuar Kosovën dhe Serbinë për moszbatimin e marrëveshjeve të arritura në dialogun e ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian (BE) në raportet e tij të progresit për të dy vendet, të cilat pritet të publikohen të mërkurën.

Radio Evropa e Lirë e ka parë një draft të raportit 150-faqesh, në të cilin vlerësohet përmbushja apo jo e kritereve nga ana e Kosovës, si dhe e rekomandimeve që ka dhënë KE-ja në raportet e mëhershme.

Kosova ka bërë “përparime të kufizuara” në përmbushjen e standardeve të nevojshme për t’iu bashkuar BE-së. Ky është vlerësimi më i shpeshtë në Raportin të cilin KE-ja pritet ta miratojë pas takimit të Kolegjit të Komisionarëve.

Por, në raportet e këtij viti, si në atë për Kosovën, ashtu edhe në atë për Serbinë, një vëmendje e shtuar i është kushtuar përmbushjes së detyrimeve që dalin nga dialogu i Brukselit dhe në këtë çështje të dyja vendet qortohen për moszbatim e tyre.

Normalizimi i marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë është vlerësuar me tekstin e njëjtë në të dyja raportet individuale të Progresit, për secilin vend përkatës pasi këto obligime janë pjesë e kritereve edhe për avancim në procesin e integrimeve evropiane.

Duke rikujtuar arritjen e marrëveshjes në Bruksel në shkurt dhe aneksit për zbatimin e saj një uaj më vonë në Ohër, raporti shpreh keqardhje që palët nuk kanë filluar ende t’i kryejnë obligimet e tyre.

“Si Kosova, ashtu edhe Serbia, akoma nuk e kanë filluar zbatimin e obligimeve të tyre përkatëse, të cilat dalin nga Marrëveshja, të cilat janë të vlefshme dhe detyruese për palët dhe pjesë e rrugëtimit të tyre evropian. Palët duhet urgjentisht të nisin angazhimin më konstruktiv dhe të nisin implementimin pa vonesa të reja, apo parakushte”, thuhet në Raportin e Progresit.

Raporti nënvizon detyrimin e Kosovës për ta themeluar Asociacionin e komunave me shumicë serbe. Në këtë pikë, dokumenti thekson se drafti i parë i statutit të Asociacionit, i cili ishte paraqitur në takimin e nivelit të lartë të dialogut në muajin maj, e që praktikisht ishte draft i Serbisë “nuk ka qenë në përputhje me marrëveshjet relevante nga dialogu“.

Raporti tani kërkon që Asociacioni të themelohet në bazë të propozimit të fundit që palëve u është dhënë me 21 tetor.

“Nga Kosova pritet ta nisë procesin i cili çon deri te themelimi i Asociacionit të komunave me shumicë serbe bazuar në propozimin evropian, i cili u propozua para palëve me 21 tetor 2023 dhe nga Serbia kërkohet ta mbështesë këtë proces dhe paralelisht ta fillojë përmbushjen e obligimeve të veta kyçe nga Marrëveshja“, paralajmëron raporti, i cili bën thirrje që “formalitetet, përfshirë edhe ato që lidhen me miratimin, nuk duhet të jenë pengesa në rrugën e progresit në zbatimit”.

Raporti e quan tërheqjen e serbëve të Kosovës nga institucionet e Kosovës në nëntor të vitit 2022 dhe bojkotin e tyre të zgjedhjeve lokale të prillit të vitit 2023 si “shkelje të obligimeve të Serbisë nga dialogu dhe paraqet kthim të madh mbrapa të Serbisë në përmbushjen e obligimeve nga marrëveshja e parë për parimet për normalizimin e marrëdhënieve dhe shkelje direkte e marrëveshjes për drejtësinë të vitit 2015“.

Ai i bën thirrje Serbisë t’i nxitë serbët e Kosovës “që menjëherë të kthehen në institucione”, ndërsa i bën thirrje Kosovës ta bëjë të mundur një gjë të tillë.

“Që nga nëntori i vitit 2022 asnjëra palë nuk e ka bërë asnjë hap në këtë drejtim”, thuhet në raport.

Raporti përmend edhe disa obligime të tjera nga dialogu të cilat nuk janë zbatuar, përfshirë edhe hapja e urës në Mitrovicë, marrëveshja për energjinë etj. Serbia përmendet si palë e cila nuk zbaton as marrëveshjen për kadastrat dhe diplomat universitare.

Nga Serbia kërkohet të bëjë më shumë edhe në rifillimin e takimeve të rregullta për zbatimin e marrëveshjes për menaxhimin e përbashkët të kufirit (IBM), për mbylljen e rrugëve ilegale për kalimin e vijës kufitare dhe ta zgjidhë çështjen e lëshimit të targave të veturave “pasi kjo çështje ka potencial të shkaktojë tensione në Kosovë”.

Kosovës dhe Serbisë i kërkohet të kenë “sjellje konstruktive” në nismat rajonale. Për më tepër, Serbisë i kërkohet t’i respektojë obligimet për pjesëmarrjen e Kosovës, ndërsa Kosovës të mos i mbajë të bllokuara proceset siç e bën, sipas këtij raporti, si në rastin e CEFTA-s.

Tensionet në veri të Kosovës

Raporti i Progresit i këtij viti i përshkruan me kujdes tensioneve në veri të Kosovës, duke ardhur në përfundim se të dyja palët kanë ndikuar që të ketë kriza të tilla për shkak të veprimeve të tyre. Kosova, sipas raportit, ka ndikuar në rritjen e tensioneve me praninë e shtuar të njësive speciale të Policisë dhe me ligjin për shpronësim në veri, ndërsa Serbia me tërheqjen e serbëve nga institucionet dhe bojkotimin e zgjedhjeve lokale.

Në veçanti, raporti flet për ngjarjen më të rëndë që ka ndodhur në këtë periudhë; sulmin ndaj Policisë së Kosovës nga një grup i serbëve të armatosur në fshatin Banjskë të Zveçanit.

Megjithëse në deklaratat publike të përfaqësuesit të lartë të BE-së për politikë të jashtme dhe siguri, Josep Borrell, ky sulm është cilësuar si “terrorist“, në Raporti i Progresit i referohet atij vetëm si “sulm i dhunshëm“ ndaj Policisë së Kosovës, ndërsa brenda në raport si një “operacion i madh i kontrabandës së armëve“.

“Kriza më serioze gjatë periudhës që përfshinë raporti ndodhi më 24 shtatorë të vitit 2023, kur Policia e Kosovës u sulmua nga individë të armatosur rëndë, të cilët u zunë në befasi gjatë një operacioni të madh të trafikimit të armëve, duke lënë një polic të vrarë dhe tre të plagosur. Gjatë operacionit sulmuesit morën peng disa pelegrin duke u barrikaduar në manastirin ortodoks serb në Banjskë, të cilët i lanë pas kur u larguan”, thuhet në raport.

Raporti i bën thirrje Serbisë për bashkëpunim të plotë në hetime dhe t’i sjellë para drejtësisë përgjegjësit.

“Sulmi nuk duhet të shërbejë si një arsyetim për cilëndo palë për largimin e vëmendjes nga dialogu i lehtësuar nga BE-ja. Kosova dhe Serbia duhet të bëjnë përpjekjet domethënëse për shtensionimin, si dhe të sigurojnë mbajtjen e zgjedhjeve të reja në veri të Kosovës sa më shpejtë që të jetë e mundur, me pjesëmarrjen aktive të serbëve të Kosovës”, thuhet në raport.

Përparimi i “kufizuar” i Kosovës

Sa i përket përparimeve që arritur Kosova në fushat që i mbikëqyr Komisioni Evropian, “përparim i kufizuar“ është arritur në luftë kundër korrupsionit, funksionimit të gjyqësorit, në luftën kundër krimit të organizuar dhe në lirinë e shprehjes. Në të shumtën e rasteve, raporti thekson se nuk ka pasur sa duhet rezultate në zbatim, ndonëse është arritur përparim në miratimin e kornizës ligjore.

Raporti vlerësoi se Kosova ka dështuar ta reformojë aministratën publike duke nënvizuar se “nuk ka pasur përparim“ në këtë fushë.

Situata politike në Kosovë vlerësohet si qëndrueshme, ku raporti e përmend faktin se Lëvizja Vetëvendosje gëzon një shumicë të mjaftueshme në Kuvendin e Kosovës e cila ia ka mundësuar të çojë përpara një agjendë ambicioze të reformave evropiane.

Kosova vlerësohet për reformën e ligjit zgjedhor. Tashmë si problem kronikë përmendet pengimi i punës së Kuvendit të Kosovës si pasojë e mungesës së kuorumit, përkundër faktit se partia në pushtet ka shumicën e nevojshme në Kuvend. Problem i veçantë edhe në punën e Kuvendit, sipas raportit, është bojkoti i deputetëve serbë të cilët vinë vetëm sa për t’i ruajtur mandatet por vazhdojnë bojkotin.

Raporti ka dhënë disa vërejtje në fushën e lirisë së mediave. Ai përmend sulmet dhe kërcënimet ndaj gazetarëve, problemet me financim të mediave që i bën ato të ndjeshme ndaj ndikimeve të interesave politike apo financiare, jo transparenca e pronësisë së mediave. Si shqetësim i veçantë në raport përmendet gjendja e lirisë së mediave në veri të Kosovës.

Të mërkurën, në takimin e Kolegjit të 27 Komisionarëve do të miratohet paketa e zgjerimit, së bashku me raportet individuale të progresit për të gjitha vendet e përfshira në procesin e zgjerimit.

Është hera e parë që raportet do të miratohen për 10 vende që janë në këtë proces. Janë gjashtë vende të rajonit të Ballkanit Perëndimorë, Shqipëria, Bosnja e Hercegovina, Kosova, Mali i zi, Maqedonia e veriut dhe Serbia, pastaj Moldavia, Gjeorgjia dhe Ukraina, ndërsa akoma Raportet e Progresit bëhen edhe për Turqinë që vazhdon formalisht ta ketë statusin e vendit kandidat.

Bota

Votimi ndërpritet në dy qendra në Georgia për shkak të kërcënimeve për bombë

Published

on

Gjatë mëngjesit të sotëm, votimi u ndërpre për shkak të kërcënimeve të pabesueshme për bombë në dy qendra votimi në Georgia, duke shkaktuar një evakuim të përkohshëm dhe shqetësim në komunitet. Sipas zyrtarëve lokalë, për të zgjatur orarin e votimit, pritet që të kërkohet një urdhër gjykate.

Pesë kërcënime për bombë u raportuan, që rezultuan në një ndërprerje të votimit për rreth 30 minuta në dy qendrat e votimit në Fulton County. Nadine Williams, drejtoresha e regjistrimit dhe zgjedhjeve të këtij qarku, konfirmoi se lokacionet tani janë rikthyer në funksionim dhe se të gjitha qendrat e votimit janë të sigurta, me një prani aktive të forcave të sigurisë për të garantuar qetësinë.

Qendrat e votimit të prekura, Shkolla Fillore C.H. Gullatt dhe Qendra Komunitare Etris, ndodhen në Union City, në jugperëndim të Atlantës. Williams tha se zyrtarët e qarkut planifikojnë të kërkojnë një urdhër gjykate për të mbajtur hapur këto dy qendra votimi për pak më shumë gjatë natës, duke u siguruar që votuesit të kenë mundësinë të ushtrojnë të drejtën e tyre për të votuar.

Informacioni për kërcënimet u mor nga Departamenti i Policisë së Shkollës së Qarkut Fulton rreth orës 8:15 të mëngjesit, ku u raportua se disa shkolla do të merrnin kërcënime. Megjithatë, studentët e distriktit nuk ishin në shkollë sot për shkak të zgjedhjeve, dhe asnjë shkollë fillore nuk u përball me kërcënime direkte. Forcat e zbatimit të ligjit kryen kontrolle të sigurta në disa lokacione për të siguruar mbrojtjen e qytetarëve.

Margaret Huang, presidente dhe shefe ekzekutive e Southern Poverty Law Center, vlerësoi reagimin e shpejtë të autoriteteve të Fulton ndaj kërcënimeve dhe përpjekjet për të zgjatur orarin e votimit. Ajo theksoi rëndësinë e sigurimit të një ambienti të sigurt për votuesit, duke shprehur se: “Nuk duam ta lejojmë këtë të na prishë votat.”

Ky incident i fundit vjen në një kohë të tensionuar për zgjedhjet, dhe zyrtarët shpresojnë që këto veprime do të sigurojnë një proces të qetë dhe të sigurt për të gjithë votuesit.

Continue Reading

Bota

Ndryshime ligjore për të lejuar Erdogan të kandidojë sërish!

Published

on

Në një zhvillim të rëndësishëm politik, partneri i qeverisë së presidentit turk, Recep Tayyip Erdogan, ka propozuar një amendament kushtetues që do t’i mundësojë atij të kandidojë sërish në zgjedhjet presidenciale të ardhshme. Kjo nismë ka ardhur në një kohë kur Erdogan ka arritur një fazë kritike në karrierën e tij politike.

Devlet Bahçeli, kreu i Partisë ultra-nacionaliste të Lëvizjes Nacionaliste (MHP), e cila është aleate e qeverisë, theksoi rëndësinë e rizgjedhjes së Erdoganit duke e cilësuar atë si “zgjedhjen e natyrshme dhe të duhur”. Ai u shpreh në parlamentin e Ankarasë, duke deklaruar se partia e tij është e gatshme të mbështesë ndryshimet e nevojshme kushtetuese për të mundësuar këtë proces.

Aktualisht, sipas kushtetutës turke, Erdogan nuk ka të drejtë të kandidojë në zgjedhjet presidenciale të planifikuara për vitin 2028. Megjithatë, ka një përjashtim që lejon presidentin të kandidojë përsëri në rastin e shpalljes së zgjedhjeve të parakohshme nga parlamenti gjatë mandatit të tij të dytë.

Në këtë kontekst, koalicioni qeverisës i Erdoganit përballet me sfida të rëndësishme, pasi i mungon shumica e tre të pestave në parlament e cila është e nevojshme për të kaluar amendamentin kushtetues ose për të shpallur zgjedhje të reja. Bahçeli, në një zhvillim të fundit, bëri thirrje për një proces të mundshëm paqeje mes shtetit turk dhe Partisë së ndaluar të Punëtorëve të Kurdistanit (PKK), një veprim që analistët e shohin si një tentativë për të bindur Partinë pro-kurde për Barazinë dhe Demokracinë e Popullit (DEM) që të mbështesë këtë nismë.

Nëse kjo strategji arrin sukses, do të hapte rrugën për kandidaturën e Erdoganit dhe do të mundësonte një vazhdimësi të dominimit të tij politik në Turqi. Zhvillimet e ardhshme do të jenë vendimtare për të kuptuar se si do të formësohet skena politike në vend dhe nëse Erdogani do të ketë mundësinë të rikthehet në garë./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Qendra e Karrierës në UBT zhvilloi sesione informuese me institucione financiare dhe kompani

Published

on

Qendra e Karrierës në UBT ka organizuar një sërë sesionesh informuese me institucione financiare dhe kompani të ndryshme, duke ofruar mundësi të shkëlqyera për studentët për tu informuar dhe kuptuar mundësitë e karrierës. Këto aktivitete përbëjnë një pjesë të rëndësishme të përpjekjeve të Qendrës për të lidhur akademinë me industrinë dhe tregun e punës, duke e bërë atë një nga departamentet më të rëndësishme në UBT.

E para në këtë seri ishte një takim me Bankën për Biznes, që u organizua për studentët e Fakultetit të Menaxhmentit, Biznesit dhe Ekonomisë (MBE). Gjatë këtij sesioni, ata patën mundësinë të dëgjojnë nga ekspertë të njohur të sektorit financiar, të cilët ndanë informacion të vlefshëm mbi procedurat e aplikimit për punë dhe mundësitë që ofron banka. Ky takim ndihmoi studentët të kuptonin më mirë se si të përgatiten për një karrierë të suksesshme në sektorin financiar.

Pas takimit me Bankën për Biznes, Qendra e Karrierës organizoi një tjetër sesion informues me kompaninë Meister Training Center, të cilin e ndoqën studentët e programit të Mekatronikës. Ky takim theksoi rëndësinë e formimit profesional dhe ofroi informacion mbi kurset dhe mundësitë e zhvillimit të aftësive që ofron kompania. Studentët u inkurajuan të shfrytëzojnë këto mundësi për t’u përgatitur më mirë për kërkesat e tregut të punës.

Sot, u zhvillua një tjetër sesion informues me kompaninë Talent Bridge, për studentët e Fakultetit të Menaxhmentit, Biznesit dhe Ekonomisë (MBE). Ky takim u fokusua në mënyrat e aplikimit për pozita pune dhe rëndësinë e krijimit të një profili të fortë profesional. Ekspertët e kompanisë ndanë këshilla praktike për studentët, duke theksuar se si një CV e mirë përgatitur dhe një letër motivimi e qëllimshme mund të bëjnë diferencën në procesin e punësimit.

Gjatë këtyre sesioneve, studentët kanë pasur mundësinë të informohen dhe të udhëzohen mbi procesin e aplikimit për punë. Këto iniciativa kanë sjellë rezultate të dukshme, duke rezultuar në punësimin e dhjetra studentëve aktivë dhe të diplomuar, të cilët vazhdojnë të punojnë në kompanitë e përfshira.

Qendra e Karrierës vazhdon të jetë një lidhje jetike për studentët, duke u ofruar atyre mjete dhe burime për të arritur suksesin në karrierë dhe për t’i përgatitur ata për sfidat e tregut të punës. Me angazhimin e saj për të mbështetur zhvillimin profesional të studentëve, Qendra e Karrierës në UBT kontribuon në ndërtimin e një të ardhmeje më të ndritur për të rinjtë e Kosovës./UBTNews/

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Continue Reading

Lajmet

Maqedonia e Veriut ul sërish çmimin e naftës, Shqipëria me e shtrenjta në rajon

Published

on

By

Maqedonia e Veriut e ka ulur sërish çmimin e naftës, duke e tregtuar atë për 120 lekë për litër. Nga vendet e rajonit, çmimin më të lartë e ka Shqipëria, me 175 lekë për litër. Edhe pse në bursë çmimi i naftës ka rënë, kjo ulje nuk reflektohet ende në tregjet shqiptare.

Mjaftojnë 50 euro për të mbushur plot një rezervuar makine me naftë në Maqedoninë e Veriut. Me 3075 denarë, ose 4920 lekë, mund të marrësh plot 44.8 litra naftë.

Edhe pse derivatet e naftës pësuan një rritje drastike gjatë pandemisë dhe ulja e çmimeve nuk është e madhe, Maqedonia e Veriut ende ka çmimin më të ulët në rajon.

Në Shqipëri, qytetarët paguajnë më shumë për një litër naftë, ku çmimi shkon në 1.8 euro. Pas saj vijnë qytetarët e Sllovenisë dhe Kroacisë, me përkatësisht 1.50 euro për litër dhe 1.45 euro për litër.

Megjithëse Maqedonia e Veriut ka çmimin më të ulët në rajon, për ekspertin e ekonomisë, Abil Baush, këto çmime nuk përputhen me uljen e madhe të naftës në tregjet globale.

Gjatë pandemisë, Komisioni Rregullativ i Derivateve të Naftës dhe Energjetikës filloi të bëjë kalkulimet në bazë ditore. Kalkulimet që bëhen në tregjet botërore u aplikuan në bazë ditore dhe në njësi ditore. Ashtu siç ‘fluturon’ çmimi i derivateve të naftës, i cili për momentin në tregjet globale është jashtëzakonisht i ulët dhe në rënie, edhe pse jemi në një periudhë kur çmimet normalisht do të rriteshin, për shkak të luftës dhe krizave globale, kalkulimi bëhet sipas këtyre kushteve”, deklaron eksperti i ekonomisë Abil Baushi.

Çmimi në Maqedoninë e Veriut përbëhet nga marzhi tregtar, kompensimi për financimin e aktiviteteve për mjedisin, kompensimi për rezervat e detyrueshme të naftës, si dhe akciza. Për çdo litër nafte, këto taksa dhe tarifa i kushtojnë qytetarëve 15.83 denarë ose 25.33 lekë.

Sipas Profesorit Baush, deri në fund të vitit pritet të ketë ulje të mëtejshme të çmimit.

Deri në fund të vitit mund të kemi ulje të lehtë të çmimeve dhe një lloj stabiliteti në derivatet e naftës, pasi tregjet e mëdha kanë stabilizuar prodhimin pas ndikimit rus në tregjet e naftës”, tha eksperti.

Përveç uljes së çmimit të naftës, ulje të konsiderueshme pati edhe për benzinën. Çmimi i benzinës u ul me 1.5 denarë dhe një litër kushton 75.50 denarë ose 120.83 lekë.

Continue Reading

Të kërkuara