Lajmet

Qyteti ku njerëzit jetojnë nën tokë

Bëhet fjalë për Coober Pedy.

Published

on

Një qytet i jashtëzakonshëm, ku gjithçka ndodhet nën tokë, nga kishat te kampingjet. Ndërsa bota gjithnjë e më shumë po vuan pasojat e ngrohjes globale, a mund të jetë ky qytet një shembull se e ardhmja jonë mund të jetë nëntokë?      

Në rrugën e gjatë drejt Australisë qendrore, të shoqëron një peizazh krejtësisht i shkretë që ngjason me një hapësirë të pafundme. Por, papritur, shfaqen disa ndërtime misterioze që ngjasojnë me piramida rëre. Këto janë shenjat e para të Coober Pedy, një qytet i minierave të opalit, me një popullsi prej rreth 2500 banorësh që jetojnë nëntokë.

Në këtë cep të botës, 60% e popullsisë jeton në shtëpi të ndërtuara në shkëmbinj ranor. Në disa lagje, shenjat e vetme se aty ka jetë janë boshtet e ventilimit që ngjiten nga nëntoka lart. Në dimër, kjo mënyrë jetese mund të duket e çuditshme. Por në një ditë vere, Coober Pedy merr kuptim. Temperaturat janë aq ekstreme saqë zogjtë bien nga qielli dhe pajisjet elektronike duhet të ruhen në frigoriferë.

Coober Pedy nuk është vendbanimi i parë në botë, madje as më i madhi, nëntokësor. Njerëzit janë tërhequr nga nëntoka për të përballuar klimat sfiduese për mijëra vjet. Shembulli më i famshëm është Kapadokia në Turqi. Rajoni ndodhet në një pllajë të thatë dhe është i famshëm për gjeologjinë mahnitëse, me një peizazh majash të skalitura shkëmbore. Ashtu si në Coober Pedy, jeta nëntokësore i ndihmoi banorët e rajonit të përballen me klimën kontinentale, e cila luhatet midis verës së nxehtë, të thatë dhe dimrit të ftohtë e me dëborë

Një zgjidhje efektive

Rruga për në Coober Pedy është krejt normale, plot restorante, bare, supermarkete e pika karburanti.  Coober Pedy është komplet e kundërta… çdo gjë mbi sipërfaqe është e shkretë. Mirëpo sa më shumë të hysh nëpër tunelet nëntokësore aq më shumë ndihet jeta e vrullshme e banorëve të këtij vendbanimi. Ndërtesat nëntokësore duhet të jenë të paktën katër metra të thella, për të parandaluar shembjen e çative të tyre dhe nën këtë sasi shkëmbinjsh, është gjithmonë një temperaturë e butë 23 gradë celsius. Ndërsa banorët mbi tokë duhet të durojnë verën e nxehtë, shtëpitë nëntokësore ruajnë një temperaturë perfekte gjatë gjithë dimrit. 

Përveç rehatisë, një avantazh tjetër i jetesës nëntokësore janë paratë. Coober Pedy gjeneron të gjithë energjinë e tij elektrike – 70% e së cilës mundësohet nga era dhe dielli. Gjatë një ankandi të fundit, një shtëpi mesatare me tri dhoma gjumi u shit për rreth 26.000 dollarë. Megjithëse shumë nga këto prona janë jashtëzakonisht bazike ose kanë nevojë për rinovim, ka një hendek të madh midis çmimit të këtyre shtëpive dhe atyre në qytetin më të afërt, Adelaide, ku çmimi mesatar i shtëpisë është 457.000 dollarë.

Çuditërisht, stili i jetesës nëntokësore mund të sigurojë gjithashtu njëfarë mbrojtjeje kundër tërmeteve. “Ne kemi përjetuar dy tërmete që kur unë kam jetuar këtu dhe asgjë nuk ndodhi”, thotë një nga banorët. Gjithashtu, një avantazh tjetër i këtij qyteti është se në të mund të kryesh punime shumë thjesht. Shkëmbinjtë janë të butë dhe mund të gërvishten madje edhe me thonj. Ju mund të ndërtoni dhoma dhe hapësira të tjera në çdo formë që ju pëlqen, pa materiale shtesë. Shumë vendas jetojnë në banesa luksoze me pishina nëntokësore, dhoma lojërash dhe banja të gjera. Një vendas e ka përshkruar madje shtëpinë e tij nëntokësore si “si një kështjellë”.  

Lajmet

Nga 1 gushti qytetarët s’mund të marrin certifikata të gjendjes civile pa adresë zyrtare

Published

on

By

Nga data 1 gusht, asnjë qytetar i Kosovës nuk do të mund të pajiset me certifikata të gjendjes civile, qoftë nëpër komuna apo përmes platformës E-Kosova, nëse nuk e ka deklaruar adresën e tij zyrtare.

Sipas Agjencisë së Regjistrimit Civil (ARC), qytetarët e kanë obligim ligjor që ta deklarojnë adresën e tyre. Megjithatë, ende ka persona që nuk janë në dijeni për këtë kufizim.

Për ata që nuk kanë të caktuar numrin e adresës në objektet ku banojnë, është e nevojshme të paraqiten në Agjencinë Kadastrale të Kosovës, për të ndjekur hapat e mëtejshëm dhe opsionet alternative.

Drejtori i ARC-së, Blerim Camaj, thekson se nga nesër (1 gusht), çdo qytetar që dëshiron të pajiset me ndonjë certifikatë të gjendjes civile, duhet fillimisht të plotësojë dhe dorëzojë një formular, e më pas të marrë dokumentin përkatës. Ky proces është i njëjtë edhe për kërkesat e bëra përmes E-Kosova.

Ai tregon se ende ka shumë qytetarë që nuk e kanë deklaruar adresën e tyre zyrtare, megjithëse deri tani këtë obligim e kanë përmbushur mbi 250 mijë persona.

Prej vitit 2024 kur ka filluar projekti së bashku me agjensionin kadastral, ARC-në dhe ASHI-në, kanë deklaruar adresën 245 mijë e 534 qytetarë. Ndërsa, që nga dita kur e mbajtëm një konferencë për media me agjencionin kadastral diku mbi 20 mijë kanë deklaruar adresën…Kanë mbetur një numër i madh i qytetarëve pa deklaruar sepse qytetarët e kanë obligim ligjor ta deklarojnë adresën sepse shteti dëshiron të dijë se ku e ka qytetarin e vet. Dhe qytetarët e kanë obligim ligjor ta deklarojnë adresën. Është e vërtetë që deri më tani nuk kemi pasur adresa zyrtare. Por, tani meqenëse agjensioni kadastral e ka bërë sistemin dhe i ka të gjitha adresat zyrtare, ne duhet ta ndërlidhim qytetarin me adresën zyrtare“, thotë Camaj.

Camaj bën të ditur se, në kuadër të projektit, në bashkëpunim me Agjencinë Kadastrale të Kosovës (AKK) dhe Agjencinë për Shoqërinë e Informacionit (ASHI), janë të obliguar të kufizojnë disa shërbime për qytetarët deri në momentin kur ata të deklarojnë adresën e tyre zyrtare.

Ne e dimë që kushtëzimet nuk janë të mira, por është obligim ligjor që të deklarohet adresa. Andaj, ne së bashku me Agjencinë Kadastrale, ASHI-në dhe ARC-në jemi të obliguar që t’i kushtëzojmë me marrjen e disa shërbimeve qytetarët siç janë shërbimin, pajisjen e qytetarëve me certifikatat e lindjes dhe certifikatat e ndryshme të gjendjes civile… Qytetari shkon në komunë e merr formularin e adresës dhe me atë formular e deklaron në gjendje civile. Është një proces shumë i shpejtë. Por, i njoftojmë të gjithë qytetarët të cilët nuk e gjejnë adresën e tyre dhe vetëm sistemi i agjencionit kadastral e merr informacionin dhe ata i marrin veprimet e nevojshme“, potencon Camaj.

Ndërkaq, Camaj tregon se ka alternativa për qytetarët që nuk e kanë numrin e adresës në objektin ku banojnë, porse duhet të lajmërohen në AKK.

Kemi zgjidhjet alternative për këta qytetarë që nuk e gjejnë adresën. Mirëpo, duhet patjetër që të ketë informacion sistemi i agjencionit kadastral që ky qytetar nuk e ka adresën dhe ata i marrin veprimet e nevojshme“, potencon Camaj.

Drejtori i Agjencisë së Regjistrimit Civil, Blerim Camaj thotë se qytetarët mund të bëjnë regjistrimin e lindjeve, martesave, vdekjeve e të tjera edhe pa e deklaruar adresën, porse nuk mund të pajisen me to.

Janë disa raste të cilat ne nuk do t’i kushtëzojmë sa i përket regjistrimit e fakteve, lindjes, martesës dhe vdekjes. Regjistrimet nuk do t’i ndalojmë…Të gjitha faktet që janë të regjistruar që printohen certifikatat e lindjes, që merren për ta kryer një shërbim, ne nuk do t’ia mundësojmë qytetarëve të marrin atë certifikate pa e deklaruar adresën…Nuk do të merr shërbim certifikatën e lindjes, martesës, vdekjes, certifikatën e bashkësisë familjare, këto nuk do të kenë mundësi t’i printojnë nga E-Kosova as t’i marrin në sistemin e gjendjes civile“, tha Camaj.

 

Continue Reading

Lajmet

​Veterani që u kanos me deputeten Pacolli, dorëzon kallëzim penal kundër saj

Published

on

By

Agim Pllashniku, personi që u përfshi ditë më parë në një konfrontim verbal me deputeten e Lëvizjes Vetëvendosje, Fitore Pacolli, ka dorëzuar sot një kallëzim penal në Prokurorinë Themelore kundër saj. Ai pretendon se gjatë incidentit, që ndodhi në një lokal, Pacolli dhe asistenti i saj kanë ushtruar dhunë ndaj tij.

Pllashniku përpara se ta dorëzonte kallëzimin penal, para gazetarëve tha se Fitore Pacolli ka kërcënuar dhe ushtuar presion ndaj familjes së Pllashnikut, veçanërisht ndaj gruas dhe vajzës së tij.

Siç tha ai, gruaja e tij ka presion që të largohet nga puna.

Ish-luftëtari i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Agim Pllashnikui bëri thirrje deputetes Pacolli, që siç u shpreh ai mos të merret me familjen e tij.

Unë dhunë s’kam përdorur ndaj Fitore Pacollit, i kam dokumentet. Por, Fitore Pacolli ka përdorur dhunë ndaj meje dhe asistenti i Fitore Pacollit. Fitore Pacolli po merret me familjen time. Me gruan time dhe me vajzën. Po bën apel që ta largojë gruan time nga puna dhe po ka presion. Edhe unë po kam presion në punë. E ka kot. Mos vepro kështu Fitore Pacolli se unë nuk po merren me familjen e Fitore Pacollit. Po të merresha unë me familjen e Fitore Pacollit, ajo e din ku i punon motra dhe e kanë kapur shtetin. Jo që e kanë kapur shtetin, por duan ta kapin edhe popullin. Kjo është shumë keq…Nuk do të merrem me familjen e Fitores. I lutem që ta ndërpresë këtë presion që po e përdor ndaj familjes sime“, tha Pllashniku.

Ndërkaq, avokati i Pllashnikut, Gent Gjini tha se kanë fakte dhe prova se deputetja Fitore Pacolli ka sulmuar palën tjetër.

Sipas Gjinit, Pacolli është dashur të ndalohet në polici për deklarim të rrejshëm se Pllashniku ka pasur revole me vete gjatë incidentit.

Sot në Prokurorinë Themelore në Prishtinë po dorëzojmë kallëzimin penal ndaj zonjës Fitore Pacolli, deputete nga radhës së partisë Vetëvendosjes. Këtë kallëzim penal e kemi të mbuluar me fakte dhe prova sepse, është këtu pala e dëmtuar ku qytetari është parë në video sesi është sulmuar nga zonja fitore Pacolli dhe asistenti i tij…(Pacolli) ka aluduar dhe ka mbështetur se i njëjti mbanë në çantën e tij revole. Kur zonja fitore është intervistuar në polici ajo aty është dashur të ndalohet sepse ka bërë deklarim të rrejshëm, sepse është kontrolluar zotri Agim Pllashniku dhe nuk ka pasur armë. Ajo ka njollosur familjen e (Pllashniku) dhe familja ka marrë kërcënime në orët e vona“, tha Gjini.

Në videot që kanë qarkulluar në rrjetet sociale dëgjohet se Pllashniku i është drejtuar Pacollit me fjalët ‘hajneshë’, teksa tone të larta ndaj tij ka përdorur edhe Pacolli.

Ndërkaq, më 26 korrik policia në raportin 24-orësh ka bërë të ditur se ka hapur rast të kanosjes për Pllashnikun.

Ai pas intervistimit është liruar në procedurë të rregullt.

Continue Reading

Lajmet

Rozeta Hajdari mbrohet në heshtje gjatë intervistimit në Prokurorinë Speciale për rezervat shtetërore

Published

on

By

Ministrja në detyrë e Ministrisë së Industrisë Ndërrmarësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari sot është paraqitur në Prokurorinë Speciale në ora 10:00 të mëngjesit për intervistimin e çështjes së rezervave shtetërore.

Hajdari pas intervistimit nga Prokuroria Speciale konfirmoi se paraqitja e saj kishte të bënte për rastin e rezervave shtetërore, teksa hodhi akuza për mënyrën e bastisjes së ministrisë që ajo drejton për të marrë dokumentet e lëndës të klasifikuar si sekret shtetëror.

Sot isha e ftuar nga Prokuroria Speciale për intervistë, bëhet fjalë për kontraktimin e rezervave shtetërore, proces jetik për të gjithë ne, proces i rëndësishëm për popullatën tonë ministria ka bërë blerjen e rezervave shtetërore në kohën kur ishim të pa mbrojtur, në shkurt 2022 dhe mars 2022. Për këtë proces jetik tani pyetem nga Prokuroria Speciale, por një pyetje vjen se a është ky proces i ligjshëm dhe si prokuroria hyri në MINT për të marrë dokumente të klasifikuara si sekret të rezervave shtetërore asnjë person nuk mund të ketë qasje në rezervën klasifikuar sekret pa një procedurë të qartë ligjore sipas udhëzime të AKI-së dhe agjensionit për mbrojteve të klasifikuara. Ne si MINT e kemi klasifikuar lëndën sekret sipas ligjit për mbrojtjen e informacione të klasifikuara sipas nenit të rezervave shtetërore, por në realitet Prokuroria Speciale bëri një gabim si një hap të pa menduar mirë duke dërguar dy policë hetues pa çertifikatë sigurie dhe duke marrë dokumentet brenda një orë në MINT, këtë e ka konstatuar edhe Inspektoriati Policor, me raportin informues që dy policët hetues shkuan në MINT pa çertifikatë sigurie të nivelit sekret. Ky raport nga Inspektoriati Policor, u dërgua edhe në Prokuririnë Speciale, për udhëzime dhe veprime të mëtejme ndaj këtyre dy policëve“, tha fillimisht ajo.

Tutje Hajdari thotë se mbi këtë rast nuk është raportuar në mënyrë të drejtë.

Në realitet prokurori Gashi i cili po merret me këtë lëndë ka liruar nga përgjegjësia këta dy policë dhe vet prokuroria po shkel ligjin. Prokuori Gashi vet po autorizon dhe vet po liron nga përgjegjesia policët e pa çertifikuar me çertifikate sigurie të nivelit sekret. Për më shumë më vjen keq dhe turp se asnjëherë për këtë proces nuk është raportuar drejtë. Më vjen turp edhe për veprimet e Gashit për shkeljen e ligjit, për më shumë ne si ministri kemi inicuar një hetim të Agjensionit për Parandalimin e Korrupsionit, për të inciuar një hetim dhe për të ardhur në konstatim të kësaj shkelje të këtij konflikti të interesit sepse e kemi te dokumentiar në raportin e Inspektoriatit Policor në e-mailin të dokumentuar ku prokurori Gashi pranon konfliktin e interesit për të shqyrtuar këtë raport të IP-së, për më keq Prokuroria Speciale vet i njëjti prokuror mbyll rastin mbyllë lëndën e raportit informues të IP-së. Unë e di që pas këtij hetimi nga Agjensioni për Parandalimin e konfliktit ne do të përballemi në gjykatë“, përfundoi Hajdari.

Prokuroria Speciale për KosovaPress ka konfirmuar se ministrja në detyrë, Rozeta Hajdari është ftuar për intervistim në cilësinë e të pandehurës.

Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës ka thirrur znj. Rozeta Hajdari, që të paraqitet në prokurori për t’u deklaruar në cilësinë e të pandehurës, në kuadër të hetimeve për rastin “Rezervat shtetërore”, thuhet në përgjigjje.

Sipas përgjigjjes së Prokurorisë Speciale, Rozeta Hajdari ka zgjedhur që gjatë intervistimit të mbrohet në heshtje.

Znj.Hajdari është ftuar me qëllim të konstatimit të plotë dhe të drejtë të gjendjes faktike, për të gjitha dyshimet që janë pjesë e hetimit të këtij rasti penal. Megjithatë, znj.Hajdari e ka shfrytëzuar të drejtën për t’u mbrojtur në heshtje, sikurse herën e parë kur ishte ftuar në prokurori për këtë çështje. Rasti është duke u trajtuar në përputhje me rregullat dhe standardet e përcaktuara në Kodin e Procedurës Penale“, thuhet në përgjigjjen e Prokurorisë Speciale për KosovaPress.

Kujtojmë se në vitin 2023 ishin arrestuar tre persona për rastin e rezervave shtetërore. Në mesin e të arrestuarve ishte Lipovica dhe zyrtari tjetër i MINT, Hafiz Gara.

Në Ministrinë e Industrisë Ndërrmarrësisë dhe Tregtisë të udhëhequr nga Rozeta Hajdari në vitin 2023 u kryen bastisje për keqpërdorimet me rezervat shtetërore të vajit dhe grurit.

Lidhur me këtë rast ftesë për intervistim ka pranuar kohë më parë edhe kryeministri në detyrë, Albin Kurti, megjithatë Kurti nuk është paraqitur në Prokurorinë Speciale për intervistim.

Continue Reading

Lajmet

​Prokuroria mirëpret aktgjykimin dënues ndaj Millosh Pleskoviqit

Published

on

By

Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës e ka mirëpritur aktgjykimin dënues ndaj Millosh Pleskoviqit, të cilin Gjykata Themelore në Prishtinë e dënoi më 15 vjet burgim. Aktgjykimi fajësues për krime lufte ndaj popullatës civile në Prizren, u shpall sot, më 31 korrik.

“Ky vendim përfaqëson një hap të rëndësishëm drejt vendosjes së drejtësisë për viktimat dhe familjarët e tyre”, tha Prokuroria Speciale.

Në njoftim u tha gjithashtu se ky aktgjykim fuqizon përpjekjet dhe angazhimin e Prokurorisë Speciale për të hetuar dhe ndjekur penalisht krimet e kryera gjatë luftës, si dhe për të siguruar që autorët të përballen me drejtësinë.

Pleskoviq akuzohet se gjatë vitit 1998-1999 në Prizren, në bashkëkryerje me një grup serbësh të armatosur kishin vrarë tre civilë shqiptarë dhe plagosur disa të tjerë.

Sipas aktakuzës së Prokurorisë Speciale e ngritur më 7 qershor 2024, Millosh Pleskoviq gjatë vitit 1998-1999 në Prizren, në bashkëkryerje me persona të tjerë, ka shkelur rregullat e së drejtës ndërkombëtare kundër personave civilë, duke kryer vrasjen e viktimave.

Pas shpalljes së aktgjykimit, nëna dhe motra e viktimave thanë se dënimi prej 15 vjetësh është i ulët. Sipas tyre, i akuzuari Pleskoviq duhej të dënohej me burgim të përjetshëm.

Po ashtu, edhe avokati i rastit, Gent Gjini, tha se do të bëjnë ankesë ndaj vendimit të gjykatës.

Continue Reading

Të kërkuara