

Bota
Qytetarët iranianë – “të pashpresë dhe të pakënaqur”
Published
4 years agoon
By
UBT newsAnalistët thonë se dëshpërimi ekonomik dhe zhgënjimi në rritje në shoqëri kanë shkaktuar protesta në të gjithë Iranin.
Fillimisht, ato kanë shpërthyer në provincën jugperëndimore Khuzestan, për shkak të mungesës së ujit.
“Nëse shoqëria nuk do të ishte e pashpresë, ajo nuk do të dilte në rrugë, nuk do të reagonte, pakënaqësia e saj nuk do të rezultonte në protesta”, thotë për Radion Evropa e Lirë sociologu Saeed Madani, me qendër në Teheran.
Ditëve të fundit, mijëra njerëz kanë protestuar ndaj mungesës së ujit në Khuzestan, që është shkaktuar nga thatësira e rëndë dhe është përkeqësuar nga menaxhimi i dobët i burimeve natyrore.
Banorët atje, përfshirë komunitetin e madh arab, janë ankuar prej kohësh për trajtimin e tyre si qytetarë të klasës së dytë. Në këtë provincë gjenden rreth 80 për qind e fushave të naftës në Iran dhe 60 për qind e rezervave të gazit natyror.
Por, banorët atje thonë se nuk përfitojnë nga këto pasuri, porse përballen me ndotje, shkatërrim të ligatinave dhe mungesa uji.
Autoritetet thonë se mbi 700 fshatra në rajon përballen me qasje të vështirë në ujë dhe se shumë banorë atje e sigurojnë ujin vetëm nga cisternat që shpërndan qeveria.
Sipas burimeve lokale dhe grupit Netblocks, që monitoron qasjen në internet në të gjithë botën, Qeveria iraniane u është përgjigjur protestave në Khuzestan me forcë dhe me ndërprerje të internetit.
Organizata për të drejtat e njeriut Amnesty International ka thënë më 23 korrik se forcat e sigurisë kanë përdorur “armë vdekjeprurëse automatike, armë gjahu me municione dhe gaz lotsjellës” për t’i shpërndarë protestuesit.
Sipas organizatës me seli në Londër, së paku tetë protestues dhe kalimtarë të rastit, përfshirë një adoleshent, janë vrarë në qytete të ndryshme të provincës.
Të pafajshëm dhe të etur
Protestat në Khuzestan, që kanë shpërthyer më 15 korrik dhe kanë zgjatur gati një javë, kanë nxitur qytetarë në provinca dhe qytete të tjera të dalin në rrugë, për të shprehur solidaritet me banorët e Khuzestanit.
Ata kanë shfryer zemërimin e tyre me establishmentin klerik, ndërsa udhëheqësin suprem të Iranit, Ajatollah Ali Khamenei, e kanë quajtur diktator.
Shumë gazetarë, avokatë, disidentë, artistë dhe iranianë të tjerë kanë bërë kohëve të fundit deklarata dhe komente në mbështetje të Khuzestanit, ndërsa kanë dënuar shtypjen nga autoritetet.
Një grup aktivistësh, përfshirë avokaten e shquar të të drejtave të njeriut, Narges Mohammadi, janë ndaluar për disa orë më 20 korrik, pasi kanë organizuar një tubim paqësor jashtë Ministrisë së Brendshme, për të shprehur shqetësimin e tyre për përdorimin e forcës kundër “njerëzve të pafajshëm dhe të etur” të Khuzestanit.
Më 27 korrik, protesta janë raportuar në Teheran dhe Karaj – në perëndim të kryeqytetit – ku protestuesit kanë thirrur slogane kundër establishmentit dhe udhëheqësve të tij, ndërsa kanë përmendur në mënyrë specifike Khamenein.
“Mullai duhet të humbasë”, kanë brohoritur protestuesit në Teheran.
Zëvendësguvernatori i Teheranit, Hamidreza Goodarzi, ka konfirmuar protestën në qytet, ndërsa ka thënë se arsye për të ishte “një mungesë e energjisë elektrike”.
Pretendimet e tij janë pritur me kritika dhe sarkazëm në mediat sociale.
“Le të supozojmë se keni të drejtë dhe se protesta në Teheran ishte për ndërprerjet e energjisë elektrike. Çfarë establishmenti i mjerueshëm [duhet të jetë] ai, që kur ka një ndërprerje të energjisë elektrike ose kur metroja vonohet, [njerëzit] brohorisin kundër autoritetit të tij më të lartë dhe [vënë në dyshim] të gjithë sistemin”, ka shkruar në Twitter aktivisti me qendër në Teheran, Hossein Razzagh.
Protestat në mbështetje të Khuzestanit janë raportuar gjithashtu në Isfahan, Tabriz, Bojnourd, Saghez dhe qytete të tjera të mëdha në Iran.
“Zëri i shoqërisë është i lartë. Khuzestani ka një zë të lartë”, thotë sociologu Madani, duke shtuar se iranianët duan të dëgjohen.
Sipas tij, klasa e mesme e vendit – e cila është tkurrur për shkak të përkeqësimit të ekonomisë nga sanksionet amerikane – nuk do që të shohë dhunë.
“Klasa e mesme shmang dhunën dhe beson se ndryshimi duhet të vijë nga një rrugë jo e dhunshme”, thotë Madani.
Shumë iranianë kanë sinjalizuar pakënaqësinë e tyre me udhëheqësit, duke bojkotuar zgjedhjet presidenciale që janë mbajtur në qershor, e që kanë rezultuar me fitoren e klerikut të vijës së ashpër, Ebrahim Raisi.
Pjesëmarrja prej 48.8% në zgjedhje ka qenë më e ulëta ndonjëherë në Republikën Islamike, e cila është krijuar në vitin 1979.
Autoritetet kanë skualifikuar qindra kandidatë të mundshëm, përfshirë rivalët seriozë të Raisit.
Trajtimi i pandemisë së koronavirusit nga ana e Qeverisë iraniane dhe fushata e ngadalshme e vaksinimit kanë shkaktuar gjithashtu zhgënjim te qytetarët.
Irani aktualisht është duke u përballur me rritje të numrit të rasteve me koronavirus, për shkak të përhapjes së variantit më ngjitës Delta.
Hatam Ghaderi, profesor i shkencave politike në Teheran, thotë se vazhdimi i “rrugës aktuale të iracionalitetit” mund të çojë në një kolaps të establishmentit iranian.
“Republika Islamike po i intensifikon gabimet”, thotë ai./Radio Evropa e Lire
Bota
Danimarka merr vendimin historik, bën të detyrueshëm shërbimin ushtarak për gratë
Published
14 hours agoon
July 2, 2025By
UBTnews
Për herë të parë në historinë e saj, Danimarka ka përfshirë zyrtarisht gratë në shërbimin e detyrueshëm ushtarak, në bazë të një politike të re të barazisë gjinore në rekrutim që hyri në fuqi më 1 korrik 2025.
Ky ndryshim historik vjen pas një marrëveshjeje të gjerë të mbrojtjes të miratuar nga parlamenti danez në vitin 2023, që synonte forcimin e kapaciteteve të ushtrisë dhe një përfaqësim më të drejtë gjinor.
Sipas rregullave të reja, gratë që mbushin 18 vjeç nga kjo datë e në vijim do të jenë subjekt i një sistemi rekrutimi me short, njësoj si meshkujt, dhe mund të thirren për të kryer 11 muaj shërbim ushtarak. Pesë muajt e parë përfshijnë trajnim bazë gjithëpërfshirës, ndërsa gjashtë muajt e tjerë përfshijnë detyra aktive në ushtri, flotë, forcat ajrore apo në Komandën e Operacioneve Speciale.
Gjenerali Michael Wiggers Hyldgaard, shef i mbrojtjes, e cilësoi reformën si një hap drejt një ushtrie moderne dhe gjithëpërfshirëse.
“Kur hapim derën si për gratë ashtu edhe për burrat me të njëjtat kushte, ne shfrytëzojmë gjithë grupin e talenteve të Danimarkës. Na jep më shumë fuqi luftarake dhe dërgon një sinjal të qartë se Forcat e Armatosura janë një komunitet modern ku të gjithë mund të kontribuojnë në mbrojtjen e Mbretërisë së Danimarkës,” tha Hyldgaard.
Ndryshimi nuk do të prekë gratë që kanë mbushur 18 vjeç përpara 1 korrikut 2025, të cilat do të mbeten nën sistemin e vjetër ku shërbimi ushtarak për to ishte vullnetar.
Përmes këtij ligji, Danimarka i bashkohet një grupi të vogël vendesh europiane që aplikojnë shërbimin e detyrueshëm ushtarak për të dyja gjinitë, duke vendosur një standard të ri për barazinë gjinore në mbrojtjen kombëtare.
Bota
Ambasada gjermane i përgjigjet Petkoviqit: Thirrjet për shtensionim duhet të vlejnë për të gjithë njëlloj
Published
14 hours agoon
July 2, 2025By
UBTnews
Ambasada e Gjermanisë në Prishtinë, i ka kërkuar Serbisë të bëjë më shumë në uljen e tensioneve me Kosovën në vend se vetëm të bëjë thirrje për ndaljen e veprimeve e Prishtinës, duke thënë se thirrjet duhet të vlejnë për të dyja palët njëlloj.
Në një reagim të mërkurën, Ambasada gjermane tha se e mori parasysh letrën e fundit të drejtorit të Zyrës për Kosovën në Qeverinë serbe, Petar Petkoviq, i cili kërkoi nga Perëndimi t’i ndalë “veprimet përshkallëzuese të Prishtinës” lidhur me ndërtimin e planifikuar të dy urave të reja mbi lumin Ibër në Mitrovicë.
Petkoviq e akuzoi kryeministrin e Kosovës në detyrë, Albin Kurti, se po i përdor urat mbi Ibër – lumin që ndan Mitrovicën me shumicë shqiptare në jug dhe me shumicë serbe në veri – për “fushatë zgjedhore”, pasi zgjedhjet lokale në Kosovë mbahen këtë vjeshtë.
“Duke njoftuar se urat do të hapen në tetor, para zgjedhjeve lokale, Kurti me vetëdije po e vë çështjen e sigurisë në shërbim të fushatës zgjedhore… BE-ja duhet ta ndalojë Kurtin në planet e tij para se të jetë tepër vonë”, tha Petkoviq.
Ambasada tha se, derisa i ka bërë thirrje vazhdimisht dhe i bën edhe tani Qeverisë së Kosovës të përmbahet nga veprime që mund ta përshkallëzojnë gjendjen, thirrje të tilla vlejnë edhe për Serbinë.
“Nuk është Qeveria e Kosovës ajo që po dështon të zbatojë masa ligjore ndaj përgjegjësve për sulmin e tmerrshëm në Banjskë”, tha ajo, duke iu referuar sulmit ndaj Policisë së Kosovës nga një grup serbësh të armatosur në shtator 2023 në veri, ku u vra një rreshter policor.
“Fakti që udhëheqësi i vetëdeklaruar i atij sulmi, serbi i Kosovës dhe ish-nënkryetari i Listës Serbe, Radoiçiq, e pranoi publikisht përgjegjësinë dhe megjithatë vazhdon të lëvizë lirshëm në territorin serb, minon thellë përpjekjet për ndërtimin e besimit dhe llogaridhënies në rajon”, tha ajo.
Kosova lëshoi fletarrestim për Radoiçiqin dhe ka kërkuar vazhdimisht nga Serbia ta ekstradojë atë, por kjo nuk ka ndodhur edhe përkundër trysnisë nga Perëndimi që Beogradi të bashkëpunojë.
Tre nga 45 të akuzuarit për rastin e Banjskës janë duke u përballë me gjyq në Kosovë.
Duke iu referuar një thënieje në gjermanisht “Erstmal vor der eigenen Haustür kehren” – që në shqip do të thotë: fillimisht merruni me çështjet e tuaja, ajo tha se Serbia “duhet të vendosë rregull në oborrin e vet para se ta kritikojë vazhdimisht Kosovën për vendimet e saj”.
“Mosndjekja penale e autorëve të dhunës është po aq e dënueshme dhe kundërproduktive sa çdo veprim i pakoordinuar nga Prishtina”, tha ajo.
Më herët, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, tha se Beogradi ka protestuar te fuqitë perëndimore, pasi Qeveria në detyrë e Kosovës vendosi gurë themelet për ndërtimin e dy urave të reja mbi lumin Ibër.
“Kanë bërë shumë gjëra dhe tani kemi parë që kanë vendosur gurë themele për dy ura, pa marrë pëlqimin e popullit serb dhe të njerëzve nga Mitrovica e Veriut, sepse kjo do të nënkuptonte eksod përfundimtar”, tha Vuçiq.
Njëra urë parashihet të jetë për këmbësorë dhe tjera për automjete.
Autoritetet kosovare thanë se projekti, me një vlerë prej rreth 3 milionë eurosh, ka për qëllim përmirësimin e qarkullimit dhe nxitjen e bashkëpunimit ndërmjet banorëve nga të dyja anët e lumit./REL
Aktualitet
Trump fiton “betejën” me CBS News, pas padisë do t’ia paguajë 16 milionë dollarë
Published
14 hours agoon
July 2, 2025By
UBT News
Kompania pronare e CBS News, Paramount, zgjidhi një padi të ngritur nga presidenti amerikan, Donald Trump në lidhje me një intervistë të transmetuar në tetor të vitit 2024.
CBS News është kompania e fundit mediatike që gjunjëzohet para padisë së presidentit për raportime e lajme të rreme. Paramount tha se do të paguajë 16 milionë dollarë për të zgjidhur padinë me paratë që shkojnë për bibliotekën presidenciale të Trump, e nuk do jepen Trumpit “drejtpërdrejt ose tërthorazi”.
“Zgjidhja nuk përfshin një deklaratë faljeje ose keqardhjeje”, shkruhej në deklaratën e kompanisë.
Trump ngriti padi prej 10 miliardë dollarësh kundër CBS në tetor, duke pretenduar se rrjeti modifikoi në mënyrë mashtruese një intervistë që u transmetua në programin, 60 Minutes me zëvendëspresidenten e atëhershme dhe kandidaten presidenciale Kamala Harris për të “anuar peshoren në favor të partisë Demokratike” në zgjedhje. Në një padi të riformuluar të paraqitur në shkurt, Trump e rriti kërkesën e tij për dëmshpërblim në 20 miliardë dollarë.
CBS transmetoi dy versione të intervistës së Harris në të cilat duket se jep përgjigje të ndryshme për të njëjtën pyetje në lidhje me luftën Izrael-Hamas, sipas padisë së ngritur në një gjykatë federale në Teksas. CBS më parë tha se padia ishte “plotësisht pa meritë” dhe i kishte kërkuar një gjyqtari ta rrëzonte çështjen.
Paramount tha se ra dakord që 60 Minutes do të publikonte transkripte të intervistave me kandidatët e ardhshëm presidencialë të SHBA-së pasi të transmetoheshin, në varësi të redaktimeve sipas kërkesës për shqetësime ligjore ose të sigurisë kombëtare. Çështja hyri në ndërmjetësim në prill.
Trump pretendoi se redaktimi i intervistës nga CBS shkeli Aktin e Mbrojtjes së Konsumatorit të Praktikave Tregtare Mashtruese të Teksasit, i cili e bën të paligjshme përdorimin e akteve të rreme apo mashtruese në tregti. Marrëveshja vjen ndërsa Paramount përgatitet për një bashkim prej 8.4 miliardë dollarësh me Skydance Media, i cili do të kërkojë miratim nga Komisioni Federal i Komunikimeve të SHBA-së.
Gjatë fushatës së vitit të kaluar, Trump kërcënoi se do të revokonte licencën e transmetimit të CBS nëse zgjidhet president.
Ai ka sulmuar vazhdimisht median e lajmeve, duke e cilësuar shpesh mbulimin e pafavorshëm si “lajme të rreme”.
Marrëveshja e Paramount vjen pas një vendimi të ABC News, në pronësi të Walt Disney, për të zgjidhur një padi për shpifje të ngritur nga Trump.
Si pjesë e kësaj marrëveshjeje, e cila u bë publike më 14 dhjetor, rrjeti dhuroi 15 milionë dollarë për bibliotekën presidenciale të Trump dhe kërkoi falje publikisht për komentet e prezantuesit George Stephanopoulos, i cili tha në mënyrë të pasaktë se Trump ishte shpallur fajtor për përdhunim.
Kjo vjen pas një marrëveshjeje të dytë nga kompania pronare e Facebook dhe Instagram, Meta Platforms, e cila më 29 janar tha se kishte rënë dakord të paguante 25 milionë dollarë për të zgjidhur padi nga Trump mbi pezullimin e llogarive nga kompania pas sulmit të 6 janarit 2021 në Kapitolin e SHBA-së.
Trump është zotuar të ngrejë më shumë padi kundër mediave që shpifin informacione për të.
Bota
Irani pezullon bashkëpunimin me inspektorët e huaj bërthamorë
Published
15 hours agoon
July 2, 2025By
UBTnews
Irani e pezulloi përkohësisht bashkëpunimin me Agjencinë Ndërkombëtare të Energjisë Bërthamore (IAEA).
Presidenti Masoud Pezeshkian e nënshkroi legjislacionin përkatës, raportoi të mërkurën agjencia e lajmeve Tasnim.
Vendimi do të thotë se Irani nuk do t’i lejojë inspektorët e IAEA-s të hyjnë në vend, derisa të garantohet “siguria” e objekteve të tij bërthamore.
Që kjo të ndodhë, organizata me seli në Vjenë duhet t’i dënojë sulmet e SHBA-së dhe Izraelit ndaj objekteve bërthamore të Iranit dhe ta pranojë programin bërthamor iranian, tha më herët kryetari i Parlamentit të Iranit, Mohammad Bagher Ghalibaf.
Shumë detaje të rregullores së re mbeten ende të paqarta.
Sipas një zëdhënësi të Ministrisë së Jashtme të Iranit, inspektorët bërthamorë të IAEA-s janë ende në këtë vend.
Megjithatë, atyre nuk u lejohet qasja në objektet bërthamore, të dëmtuara nga sulmet e Izraelit dhe të SHBA-së.
Më 13 qershor, Izraeli nisi një fushatë të madhe bombardimesh kundër Iranit, për ta penguar, siç tha, nga krijimi i armës bërthamore.
Irani, i cili mohon se ka ambicie të tilla, u përgjigj me sulme me raketa dhe dronë kundër Izraelit.
Disa ditë më vonë, më 22 qershor, aleatja e Izraelit, SHBA-ja, kreu sulmet e veta kundër objekteve bërthamore iraniane në Fordo, Isfahan dhe Natanz.
Sipas autoriteteve në Iran, mbi 900 njerëz humbën jetën në konfliktin 12-ditësh.
Sulmet hakmarrëse të Iranit vranë 28 persona në Izrael, sipas autoriteteve atje.
Presidenti amerikan, Donald Trump, tha se sulmet e SHBA-së kanë “shkatërruar” programin bërthamor të Iranit, megjithëse shkalla e dëmit nuk është e qartë.
Ministri i Jashtëm iranian, Abbas Araghchi, pranoi se në objektet bërthamore ka dëme “serioze”.
Aktualisht, në fuqi është një armëpushim mes Izraelit dhe Iranit./REL

Abdixhiku: LVV s’po e respekton aktgjykimin e Kushtetueses, do t’i drejtohemi sërish këtij institucioni

Anton Cena vazhdon ta bëjë krenare Kosovën, i fiton dy medalje në Amerikë

Tri aktorët që mbeten në garë për rolin e James Bond!

Danimarka merr vendimin historik, bën të detyrueshëm shërbimin ushtarak për gratë

Ambasada gjermane i përgjigjet Petkoviqit: Thirrjet për shtensionim duhet të vlejnë për të gjithë njëlloj

Abdixhiku në takim me presidenten Osmani

SGA me pagë rekorde në NBA

Krasniqi: PDK-ja e gatshme për zgjidhje politike

Trump fiton “betejën” me CBS News, pas padisë do t’ia paguajë 16 milionë dollarë
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet3 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT4 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës