Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, tha se Izraeli ka të drejtë të mbrohet, por se Irani nuk mund të ketë armë bërthamore.

Von der Leyen, gjatë qëndrimit të saj në Kanada për samitin e G7, tha se ka folur me kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu dhe se i ndjek zhvillimet në Lindjen e Mesme me shqetësim të thellë.

“E përsërita angazhimin tonë për paqe, stabilitet dhe përpjekje diplomatike që çojnë në uljen e tensioneve. Në këtë kontekst, nënvizova se Izraeli ka të drejtë të mbrohet. Irani është burimi kryesor i paqëndrueshmërisë rajonale. Evropa ka qenë gjithmonë e qartë – Irani nuk mund të sigurojë kurrë armë bërthamore. Ekziston një nevojë urgjente për një zgjidhje të negociuar”, deklaroi Von der Leyen në një postim në rrjetin social X.

Sipas saj, shqetësime të forta në lidhje me programet bërthamore dhe balistike të Iranit janë shprehur vazhdimisht.

Siç deklaroi ajo, këto janë të njëjtat raketa që goditën pa dallim qytete jo vetëm në Izrael, por edhe në Ukrainë.

“Ne biseduam gjithashtu për Gazën. Situata humanitare në Gaza është e papranueshme. E përsërita thirrjen tonë urgjente për të lejuar që të gjitha ndihmat humanitare të arrijnë menjëherë tek civilët që kanë nevojë për të. Është e nevojshme të vazhdohet armëpushimi dhe të lirohen menjëherë pengjet, në mënyrë që më në fund të arrihet një fund i përhershëm i armiqësive”, përfundoi Von der Leyen.

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, do të zhvillojë takime dypalëshe me Volodymyr Zelenskyy, presidenten meksikane Claudia Sheinbaum dhe kryeministrin kanadez Mark Carney në margjinat e samitit të Grupit të Shtatë (G7) në Kanada, u tha gazetarëve të dielën një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë.

Siç specifikoi zyrtari, në margjinat e samitit, Trump “do të zhvillojë takime dypalëshe me Carney, Zelensky dhe Sheinbaum”.

Trump mbërriti më herët në Kanada. Samiti i G7 (Mbretëria e Bashkuar, Gjermania, Italia, Kanadaja, Shtetet e Bashkuara, Franca dhe Japonia) do të mbahet nga 15 deri më 17 qershor në zonën turistike kanadeze të Kananaskis.

Irani ka kryer një valë të re sulmesh raketore ndaj Izraelit mëngjesin e së hënës, duke nxitur lëshimin e sirenave për sulme ajrore në mbarë shtetin, teksa shërbimet e emergjencës kanë raportuar për të paktën pesë të vrarë.

Në ditën e katërt të përplasjes mes Iranit dhe Izraelit, në Izrael është raportuar edhe për dhjetëra të plagosur.

Shpërthime të fuqishme, që me gjasë janë shkaktuar nga sistemet izraelite të mbrojtjes ajrore që kanë goditur raketat iraniane, u dëgjuan në Tel Aviv pak pas agimit, teksa mbi qytet u panë shtëllunga të mëdha tymi.

Gjatë fundjavës, të dy shtetet përshkallëzuan sulmet, duke rritur frikën se kjo përplasje mund të zgjerohet në një luftë rajonale edhe më të rrezikshme.

Irani ka njoftuar se ka lëshuar afër 100 raketa dhe është zotuar se do të vazhdojë sulmet hakmarrëse, pas goditjes së infrastrukturës së tij ushtarake dhe bërthamore nga Izraeli.

Që nga e premtja, si pasojë e sulmeve izraelite në Iran, janë vrarë të paktën 224 persona.

Ndërkaq, në Izrael numri i viktimave ka arritur në të paktën 18.

Ushtria izraelite bëri të ditur se, në përgjigje të sulmeve iraniane, avionët luftarakë kanë goditur dhjetë qendra komanduese në Teheran që i përkisnin Forcës Kuds, një njësi elitë e Gardës Revolucionare të Iranit që kryen operacione ushtarake dhe të inteligjencës jashtë territorit iranian.

Autoritetet në qytetin izraelit Petah Tikva thanë se raketat iraniane kanë goditur një ndërtesë banimi.

Shërbimi i emergjencës në Izrael raportoi se dy gra, dy burra dhe një person tjetër u vranë gjatë sulmeve me raketa që goditën katër lokacione në pjesën qendrore të vendit.

“E shohim qartazi që civilët tanë po shënjestrohen”, tha zëdhënësi i policisë izraelite, Dean Elsdunne, teksa qëndronte pranë ndërtesës së sulmuar në Petah Tikva.

Përveç të vrarëve, ky shërbim njoftoi se 87 persona të tjerë janë plagosur, përfshirë një grua 30-vjeçare që është në gjendje të rëndë, ndërsa ekipet e shpëtimit po vazhdojnë kërkimet për persona të mbetur nën rrënojat e ndërtesave.

Gjatë sulmeve në Izrael të dielën, ministri i Jashtëm iranian, Abbas Araghchi, deklaroi se Irani do t’i ndalë sulmet nëse edhe Izraeli ndalet.

Megjithatë, pas një dite sulmesh intensive izraelite që goditën infrastrukturën ushtarake, rafineritë e naftës dhe ndërtesa qeveritare, Garda Revolucionare e Iranit të hënën u zotua për sulme të reja, të cilat tha se do të jenë “më të fuqishme, më të ashpra, më precize dhe më shkatërruese se sulmet paraprake”.

Autoritetet shëndetësore kanë raportuar se 1.277 persona janë plagosur në Iran. Por, grupet për të drejtat e njeriut, si organizata avokuese iraniane me seli në Uashington, Grupi për të Drejtat e Aktivistëve, kanë sugjeruar se numri i vërtetë i viktimave dhe të plagosurve në Iran mund të jetë më i lartë sesa ai i raportuar nga autoritetet. Ky grup ka thënë se ka dokumentuar më shumë se 400 të vrarë.

Izraeli argumenton se sulmet e tij ndaj udhëheqësve kryesorë ushtarakë të Iranit, uzinave të pasurimit të uraniumit dhe shkencëtarëve bërthamorë janë të domosdoshme për ta ndalur Iranin nga zhvillimi i armëve bërthamore.

Irani, nga ana tjetër, ka këmbëngulur gjithmonë se programi i tij bërthamor është paqësor, ndërsa Shtetet e Bashkuara dhe vende të tjera kanë vlerësuar se Teherani nuk ka ndjekur zhvillimin e një arme bërthamore që nga viti 2003.

Megjithatë, në vitet e fundit Irani ka pasuruar sasi gjithnjë e më të mëdha uraniumi në nivele pranë atyre për prodhimin e armëve, dhe besohet se ka kapacitetin për të zhvilluar disa armë bërthamore brenda pak muajsh, nëse vendos ta bëjë një gjë të tillë./REL

Kreu i agjencisë globale mbikëqyrëse bërthamore ka konfirmuar se vendi kryesor i pasurimit bërthamor të Iranit në Natanz u godit nga sulmet izraelite në orët e para të së premtes.

Në një postim në X, Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike tha se po “monitoronte nga afër situatën thellësisht shqetësuese në Iran”, shkruan BBC.

Agjencia tha se ishte në kontakt me autoritetet iraniane në lidhje me nivelet e rrezatimit në vend, si dhe me inspektorët e saj në Iran.