Shëndeti

Punime të shumta prezantohen në Konferencën e Mjekësisë dhe Infermierisë

Temat të cilat janë prezantuar dhe trajtuar në Konferencën e Mjekësisë dhe Infermierisë.

Publikuar

Konferenca Ndërkombëtare e UBT-së për Mjekësi dhe Infermieri, këtë vit ka grumbulluar një numër të madh të hulumtuesve dhe punimeve shkencore, të cilët kanë ndarë hulumtimet e tyre me pjesëmarrësit e tjerë.

Me pjesëmarrës dhe hulumtues vendor dhe ndërkombëtar, kjo konferencë ka trajtuar tema të ndryshme mirëpo me ndikim të madh në jetën e qytetarëve të të gjithë botës.

Temat të cilat janë prezantuar dhe trajtuar në Konferencën e Mjekësisë dhe Infermierisë janë:

Sesioni i parë

Kryesuesi: Fitim Alidema

Bashkëkryesuesi: Abdullah Gruda

Folësi kryesor: Prof.Dr. Gëzim Boçari

  • “Analiza e ADN-së së fragmentuar  në ejakulatin e meshkujve infertil në Rrafshin e Dukagjinit në Republikën e Kosovës”, Afrim Zeqiraj, Zafer Gashi, Shkelzen Elezaj
  • “Mikronukleus testi të peshqit trofta e Kalifornisë pas trajtimit me herbicidin Monosan për 48 dhe 96 orë”, Afrim Zeqiraj, Zafer Gashi, Shkelzen Elezaj
  • “Një muaj nuk është inferior ndaj terapisë së zgjatur të dyfishtë kundër trombociteve pas PCI me stentë: një rishikim sistematik dhe meta-analizë e provave klinike të randomizuar”, Gani Bajraktari, Ibadete Bytyçi, Artan Bajraktari, Michael Y. Henein
  • “Përdorimi i Vitaminës D tek moshat e reja, roli dhe rëndësia e saj”, Fitim Alidema, Adonisa Musliu , Driton Ferizi
  • “Shërbimet shëndetësore dhe cilësia e jetës për fëmijët me paralizë cerebrale në Regjionin e Prizrenit”, Ardiana Hajdari, Arsim Hajdari
  • “Vetëvrasjet gjatë kohës së pandemisë”, Diana  Sejdiu Shala, Arieta Hasani Alidema, Luljeta Berisha
  • “Të arriturat më të reja në trajtimin e kancerit  metastatik të gjirit hormon receptor pozitiv dhe  receptor të faktorit të rritjes epidermale humane 2 negativ me inhibitorët CDK4/6”, Emine Devolli-Disha
  • “Roli i infermierit në adresimin e nevojave të shëndetit seksual”, Hajrullah Fejza, Arlinda Pacolli
  • “Njohuritë dhe qëndrimet e të rinjve për infeksionet seksualisht të transmetueshme”, Hajrullah Fejza, Luresa Aliu
  • “Stentat  e  “harruar”  në  traktin  urinar  dhe  proceduart  e  nxjerrjes  së  tyre”, Isa Haxhiu, Xhevdet  Çuni, Emirjon  Haxhiu, Rinor  Haxhiu,  Lirije  Grainca
  • “Njohuritë dhe përceptimet e nxënësve lidhur me masat mbrojtëse për sëmundjet ngjitëse”, Marigonë Rizani
  • “Marrëdhënia midis stileve arsimore të prindërve dhe zakoneve të pirjes së duhanit tek fëmijët”, Mirlinde Bilali
  • “Ndikimi i të dhënave dhe statistikave në krijimin e politikave të shëndetit publik të Kosovës”, Naser Rugova

Sesioni i dytë

Kryesuesi: Shqipe Agushi

Bashkëkryesuesi: Fellenza Spahiu

  • “Njohuritë e grave ndaj diagnostikimit të hershëm të kancerit të gjirit në Kosovë”, Qëndresa Rrustemi
  • “Ndikimi i probiotikëve në eradikimin e helicobacter pylori”, Skender Telaku, Mimoza Telaku,  Ermir Behluli, Hajrullah Fejza
  • “Përdorimi i ultrazërit endoanal te sëmundjet anorektale: përvoja jonë klinike”, Skender Telaku, Mimoza Telaku,  Hajrullah Fejza
  • “Roli Infermieror në parandalimin e infeksioneve gjatë kateterizimit urinarë në Klinikën e Urologjisë janar-dhjetor 2020”, Trendeline Pllana
  • “Ndikimi i përgatitjes së post hapësirës në mbushjen e pjesës tjetër në dhëmbët e trajtuar endodontikisht”, Valdet Iseini, Lidija Popovska, Biljan Gorgieva
  • “Cilësia e mësimdhëniës dhe suksesi i studentëve t”ë fakultetit të  Mjekësisë dega e Infermierisë në Kolegjin UBT”, Vlora Kurti, Ardiana Dragubuzhda
  • “Rëndësia e nxitjes së strukturave  që mbështetin gjidhënien, roli i mamive, infermierëve në promovimin dhe lehtësimin e ushqyerjes me gji”, Vlora Kurti, Anjezë Haradinaj, Sebije Lajkiq
  • “Lokalizimi i proteinave tamm-horsfall në pjesë të ndryshme të veshkës në sëmundjet kronike intersticiale të tubulave”, Xhevat Kamberaj
  • “Korrelacioni midis fragmentimit të  ADN së të spermatozoideve, stresit oksidativ të ejakuluatit dhe antitrupave anti-spermatozoide në persona me sindromë të rëndë akute të frymëmarrjes SARS-CoV-2”, Zafer Gashi, Afrim Zeqiraj, Shkelzen Elezaj
  • “Globospermia. Defekt gjenetik si keqformim akrosomal i spermës. Rasti i parë u zbulua në Kosovë”, Zafer Gashi, Afrim Zeqiraj, Shkelzen Elezaj
  • “Ndikimi i të drejtës së pacientit për të përzgjedhur mjekun në rritjen e numrit të lindjeve me  prerje  Cesariane  në Spitalin e Përgjithshëm në Pejë”, Skender Dreshaj, Samoni Loxha
  • “Ndikimi i virusit covid-19 tek gratë shtatzëna”, Valbona Vokshi, Liridona Jemini-Gashi

Sesioni i tretë

Kryesuesi: Emine Disha Devolli

Bashkëkryesuesi: Isa haxhiu

  • “Strategjitë e Rekomanduara të Mbikqyrjes Post-Kolonoskopike për Reduktimin e Kancerit Kolorektal”, Zaim Gashi, Aida Polloshka, Arjeta Gashi
  • “Trajtimi i Ahalazionit me injektim te Botox-it. Prezantim Rasti”, Zaim Gashi, Argjira Juniku-Shkololli, Arjeta Gashi
  • “Kujdesi infermieror tek pacientet me anemi”, Fatlume Arifaj, Bleona Shatri
  • “Frakturat e ekstremitetevë të epërme tek të rriturit”, Fatlume Arifaj, Albana Berani
  • “Identifikimi i personave me diabet 1 dhe 2 në bazë të analizave Biokimike në regjionin e Rahovecit”, Shkëlzim Ukaj, Hyzer Rizani, Arta Fetoshi, Behar Ukaj
  • “Koreksioni i Kontraktures pas Djegies te Gishtit te Dyte me Tekniken e Rekonstruksionit ne Dy Etapa. Prezentim Rasti”, Zejnë Buja
  • “Kilotoraksi te ‘Signet ring'(gastrointestinale) Adenocarcinoma – i zgjidhur me pleurodezë me Talk. Raport rasti”, Shqiptar Demaçi,  Salih Krasniqi, Yllka Krasniqi
  • “Terapia ABA tek fëmijët me çrregullim të spektrit të autizmit: Raporti i rastit”, Anita Sadikaj
  • “Kujdesi infermieror ndaj fistules arterio-venoze dhe komplikimet e saj”, Kimete Berisha
  • “Pacientët me sindromë post COVID-19 në praktikën kardiologjike”, Sejran Abdushi, Fadil Kryeziu, Shpend Abdushi, Violeta Kryeziu
  • “Pikëpamjet dhe qëndrimet e studentëve të infermierisë për punën jashtë vendit”, Doruntina Ismaili, Kaltrina Azizi
  • “Respektimi i të drejtave të pacientëve në republikën e maqedonisë veriore”, Muhamed Tairi, Fimka Tozija

Sesioni i katërt

Kryesuesi: Rexhep Gjyliqi

Bashkëkryesuesi: Shqiptar Demaçi

  • “Sfidat dhe mundësitë që lidhen me bashkëpunimin multiprofesional”, Shqipe Agushi, Nafije Pajaziti
  • “Kujdesi infermieror te fëmijët me apendicit akut”, Nafije Pajaziti, Erduela Syla
  • “Trajtimi me sklerotizues i cistave aneurizmatike kockore”, Arben M Kutllovci, Ilir Ahmegjekaj, Naser Gjonbalaj
  • “Ndryshimet psikologjike te pacientet pas diagnostikimit me kancer”, Violeta Zefi, Blerinë Terziu
  • “Ndikimi i diagnozës dhe rezultateve prenatale për sëmundjet e lindura të zemrës në dy qendra – studim krahasues”, Hana Bejiqi, Rinor Bejiqi
  • “Përcaktimi i vitaminës D te pacientët e diagnostikuar me COVID-19”, Valon Durguti, Flora Hajrizi
  • “Prezentimi imazherik i abscesit të trurit në sekuencëm funkcionale DWI me RM”, Ilir Ahmetgjekaj,  Arben Kutllovci
  • “Pacientët me Parkinson dhe kujdesi infermieror”, Eglantina Kraja Bardhi, Niman Bardhi
  • “Pagjumësia dhe faktorët e tjerë psikologjikë të punëtorëve shëndetësor në përballje me pandeminë Covid -19, në Qendrën Kryesore të  Mjekësisë Familjare në Ferizaj”, Arieta Hasani Alidema, Mirzade Alidema, Albulena Selmani
  • “Urolithiasis and nursing menagement”, Ariana Bytyqi

Sesioni i pestë

Kryesuesi: Besnik Elshani

Bashkëkryesuesi: Sejran Abdushi

  • “Barra dhe roli i Kujdesit Parësor Shëndetësor në pandeminë Covid-19 në Komunën e Lipjanit gjatë gushtit 2021”, Agim N Krasniqi
  • “Një studim online mbi depresionin në Kosovë gjatë epokës së Covid-19”, Gani Halilaj, Naim Fanaj
  • “Dhimbja akute post-operative dhe praktikat e përditshme shëndetësore”, Fadil Kryeziu, Adem Bytyqi, Violeta Kryeziu, Agron Bytyqi, Sejran Abdushi
  • “Tumoret e shtyllës kurrizore të operuara në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës në periudhën 2015-2020”, Besnik Elshani,  Arion Elshani, Fëllënza Spahiu
  • “Funksioni i ventrikulit te majtë te femijët me Koarktacion të Aortës”, Haki Jashari
  • “Komunikimi infermier-pacient në mjediset e kujdesit shëndetësor”, Violeta Zefi, Qendresa Demiri
  • “Pacientët me parkinson dhe kujdesi infermieror”, Eglantina Kraja Bardhi, Niman Bardhi
  • “Prevalenca e astmës, rinokonjuktivitit alergjik dhe ekcemës te adoleshentët në komunën e Pejës”, Xhevat Kurhasani
  • “Një pacient mashkull 14-vjeçar me sëmundjen Kawasaki i paraqitur me goditje pas COVID-19”, Pranvera Ibrahimi, Fisnik Jashari, Dren Boshnjaku,
  • “Përvojat dhe praktikat e menaxhimit të menaxherëve të infermierëve në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës (QKUK) gjatë pandemisë COVID-19”, Yllka Krasniqi, Fëllënza Spahiu
  • “Sfidat dhe ankesat e infermierëve kirurgjik gjatë pandemisë Covid-19”, Fëllënza Spahiu, Yllka Krasniqi, Besnik Elshani
  • “Qëndrimet e infermierëve në lidhje me rëndësinë e dokumentimit të kujdesit ndaj pacientit”, Abdullah Gruda, Arlinda Demaj
  • “Burnout te punëtorët shëndetësor gjatë pandemisë COVID-19 në spitalin e rajonal të Pejës”, Xhevat Kurhasani, Valmira Mehmeti

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Studimi i ri: Truri i gruas ndryshon në mënyrë drastike gjatë shtatzënisë

Publikuar

nga

Shtatzënia shkakton ndryshime të mëdha në trupin e femrës, dhe një studim i ri tregon se truri gjithashtu pëson ndryshime të mëdha, disa kalimtare dhe disa të gjata.

Shkencëtarët thanë se për herë të parë hartuan ndryshimet që ndodhin kur truri i një gruaje riorganizohet në përgjigje të shtatzënisë, bazuar në skanimet e bëra 26 herë, duke filluar tri javë para konceptimit, deri në nëntë muajt e shtatzënisë dhe më pas dy vjet pas lindjes.

Studimi dokumentoi një rënie të gjerë të vëllimit të lëndës gri kortikale, rajonit të rrudhosur të shtresës më të jashtme të trurit, si dhe një rritje në integritetin mikro-strukturor të lëndës së bardhë të vendosur më thellë në tru. Të dyja ndryshimet koinciduan me një rritje të niveleve të hormoneve estradiolit dhe progesteronit.

“Është mjaft tronditëse që në vitin 2024 ne nuk kemi pothuajse asnjë informacion për atë që ndodh në tru gjatë shtatzënisë. Kjo punë ngre më shumë pyetje sesa përgjigjet, dhe ne po gërvishtim vetëm sipërfaqen e këtyre pyetjeve”, tha Elizabeth Chrastil, një neuroshkencëtare pranë Universitetit të Kalifornisë, gjithashtu objekt i këtij hulumtimi.

Chrastil tha se gjatë studimit ajo nuk ishte në dijeni të të dhënave që tregonin ndryshime në trurin e saj dhe se nuk ndihej ndryshe.

Shkencëtarët thanë se që kur studimi përfundoi, ata kanë vënë re të njëjtin model në disa gra të tjera shtatzëna që i janë nënshtruar skanimeve të trurit në një iniciativë kërkimore në vazhdim të quajtur projekti i trurit të nënës, i cili synon të rrisë numrin e subjekteve në qindra.

“Studimet e mëparshme kanë marrë skanime të trurit para dhe pas shtatzënisë. Por ne kurrë nuk kemi parë metamorfozë të trurit”, shtoi Emily Jacobs, një neuroshkencëtare pranë Universitetit të Kalifornisë.

Skanimet treguan një reduktim mesatar prej rreth 4 për qind të lëndës gri në afërsisht 80 për qind të rajoneve të trurit të studiuara. Rikuperimi i vogël pas lindjes nuk e ktheu volumin në nivelet e para shtatzënisë. Studiuesit thanë se nuk është e qartë nëse humbja e lëndës gri është një gjë e keqe.

“Disa nga ndryshimet që vumë re mund të jenë gjithashtu një përgjigje ndaj kërkesave të larta fiziologjike të shtatzënisë, duke treguar se sa i adaptueshëm mund të jetë truri”, tha Laura Pritschet, një studente post-doktoratë pranë Universitetit të Pensilvanisë dhe autore kryesore e studimit.

Në të ardhmen, studiuesit shpresojnë të shqyrtojnë se si variacionet në këto ndryshime mund të ndihmojnë në parashikimin e fenomeneve të tilla si depresioni pas lindjes dhe se si pre-eklampsia, një gjendje serioze e presionit të gjakut që mund të zhvillohet gjatë shtatzënisë, mund të ndikojë në tru.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Barnat për humbje peshe efektive edhe te fëmijët e moshës 6-vjeçare

Publikuar

nga

Një ilaç për obezitetin nga prodhuesi danez Novo Nordisk për të rriturit dhe adoleshentët është i sigurt dhe efektiv për t’u përdorur te fëmijët e moshës 6-vjeçare kur kombinohet me dietë dhe stërvitje. Kështu thuhet në një studim të fundit i cili mund të hapë rrugë për trajtimin e obezitetit te fëmijët e vegjël.

Liraglutide ul masën trupore, ngadalëson shtimin në peshë dhe përmirëson shënuesit e shëndetit te fëmijët e moshës 6 deri në 11 vjeç, sipas hulumtimit të botuar në New England Journal of Medicine dhe të prezantuar në Shoqatën Evropiane për Studimin e Diabetit në Madrid.

Ilaçi është në një klasë të të ashtuquajturave barna GLP-1 që përfshin barna të suksesshme sikurse Wegovy dhe Ozempic, që prodhohen nga Novo Nordisk, si dhe Eli Lilly, Mounjaro. Ilaçet imitojnë hormonet që ndikojnë në oreksin, ndjenjën e ngopjes dhe tretjen.

Studiuesit zbuluan se fëmijët që morën ilaçin për më shumë se një vit reduktuan indeksin e masës trupore./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Shëndeti

​Ekspozimi artificial i dritës gjatë natës lidhet me rrezikun e Alzheimerit

Publikuar

nga

Një studim i ri zbuloi një lidhje të rëndësishme midis ekspozimit të dritës në natyrë gjatë natës, i njohur zakonisht si ndotja nga drita, dhe prevalencës së sëmundjes së Alzheimerit në SHBA.

Hulumtimi u krye nga shkencëtarët në Qendrën Mjekësore të Universitetit Rush, duke përdorur të dhënat e ndotjes nga drita të marra nga sateliti dhe të dhënat e Medicare nga 2012 deri në 2018.

Studimi, i financuar nga Instituti Kombëtar i Shëndetit dhe i botuar në Frontiers in Neuroscience, zbuloi një lidhje të rëndësishme midis niveleve të larta të dritës artificiale të jashtme gjatë natës dhe rritjes së prevalencës së sëmundjes Alzheimer, veçanërisht te individët nën moshën 65-vjeç.

Ky grup shfaqi një korrelacion më të fortë midis ndotjes nga drita dhe sëmundjes së Alzheimerit në krahasim me popullatat më të vjetra.

Analiza kategorizoi disa shtete bazuar në intensitetin e tyre mesatar të dritës gjatë natës, duke zbuluar një ndryshim statistikisht të rëndësishëm në shkallët e sëmundjes Alzheimer midis shteteve më të errëta dhe më të ndritshme. Për shembull, shtetet me ndotjen më të lartë të dritës shfaqën një prevalencë dukshëm më të lartë të Alzheimerit në krahasim me ato me ekspozim minimal.

Studiuesi kryesor Robin Voigt theksoi se ndotja nga drita mund të kontribuojë në neuro-inflamacion, ndërprerje të ritmit cirkadian dhe shqetësime të gjumit – faktorë të njohur që luajnë rol në zhvillimin e sëmundjes Alzheimer.

Gjetjet sugjerojnë se personat nën 65-vjeç mund të jenë veçanërisht të prekshëm ndaj efekteve të ekspozimit të dritës gjatë natës, tha Voigt.

Ndërsa kushtet si hipertensioni dhe diabeti janë të lidhura më fort me sëmundjen e Alzheimerit, ndotja e dritës u zbulua të jetë një faktor më domethënës se kontribuuesit e tjerë të rrezikut, duke përfshirë abuzimin me alkoolin, depresionin dhe obezitetin.

Hulumtimi u bazua në studimet e mëparshme që kanë eksploruar implikimet më të gjera shëndetësore të ndotjes nga drita, të cilat përfshijnë ndërprerjen e gjumit dhe rritjen e rrezikut të kushteve të ndryshme shëndetësore.

Gjetjet sugjeruan se ndërhyrjet e shëndetit publik që synojnë ndotjen nga drita mund të ndihmojnë në zbutjen e rreziqeve të sëmundjes Alzheimer, veçanërisht në zonat urbane ku nivelet e dritës mbeten të larta pavarësisht rregulloreve ekzistuese.

Ndërsa popullsia globale vazhdon të urbanizohet dhe ndotja nga drita rritet, studiuesit theksuan nevojën për të kuptuar implikimet e saj më të gjera për sëmundjet neuro-degjeneruese.

Vazhdo të lexosh

Shëndeti

Dita Botërore e Mushkonjave

Publikuar

nga

Dita Botërore e Mushkonjave shënon datën kur u zbulua lidhja në mes të mushkonjave dhe sëmundjes së malaries.

Në këtë ditë të vitit 1897, u identifikua lidhja në mes të malaries dhe mushkonjave nga mjeku britanik Sir Ronald Ross. Ai po ashtu zbuloi se mushkonja femër Anapheles ishte transmetuesja e sëmundjes. Në vitin 1902, Ross mori çmimin Nobel për fiziologji dhe mjekësi.

Rreth një mijë e 500 raste të malaries shënon çdo vit në SHBA. Shumica e këtyre rasteve janë udhëtarë apo emigrantë që hynë në vend nga pjesë të botës ku malaria është e zakonshme, përcjell KosovaPress.

Qëllimi i kësaj dite është të shtohet vetëdija rreth shkaktarëve të malaries, si dhe të mësohen mënyrat për ta ndaluar atë. Duke ditur që mushkonjat bartin me vete edhe virusin e rrezikshëm Zika, kjo ditë bëhet edhe më e rëndësishme, të kuptohet rëndësia dhe nevoja e shmangies së kontaktit me mushkonjat.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara