Lajmet
Pse të rinjtë evropianë po shkojnë drejt të djathtës ekstreme?
Published
2 years agoon
By
UBT newsNga: The Week
Duke drekuar me një sanduiç në tregun qendror të Volendamit, një port në veri të Amsterdamit, Gerald, 24 vjeç, ishte i qartë për zgjedhjen e tij në zgjedhjet holandeze të muajit të kaluar. “Votova për Wilders, dhe shumë nga miqtë e mi votuan po ashtu”, tha ai. “Dua të jetoj përgjithmonë me prindërit e mi. Unë dua shtëpinë time dhe të jem në gjendje të siguroj familjen time më vonë. Wilders dëshiron të kuptojë krizën e strehimit dhe të përmirësojë kujdesin tonë shëndetësor. Këto janë temat më të rëndësishme për mua”. Nëse të gjithë ata që votuan në zgjedhje do të ishin nën moshën 35 vjeç, Geert Wilders, populisti i ekstremit të djathtë, Partia për Liri (PVV) e të cilit tronditi Evropën duke fituar shumicën e vendeve parlamentare, do të kishte fituar edhe më thellë.
Në balotazhin presidencial francez të vitit të kaluar, Marine Le Pen fitoi 39% të votave nga francezët e moshës 18-24 vjeç dhe 49% të atyre të moshës 25-34 vjeç. Përpara zgjedhjeve të Italisë në shtator të vitit të kaluar, Fratelli d’Italia e Giorgia Melonit ishte partia më e madhe mes moshave nën 35 vjeç, me 22%.
Në të gjithë Evropën, imazhi i votuesit të së djathtës radikale – zakonisht i bardhë, mashkull, jo i diplomuar dhe i moshuar – po ndryshon, dhe studimet sugjerojnë se në disa vende, mbështetja për të djathtën ekstreme po rritet më shpejt në mesin e votuesve të rinj.
Disa faktorë mund ta shpjegojnë fenomenin, thonë analistët. “Ne duhet të jemi vërtet të kujdesshëm në lidhje me supozimin e një reshtimi kulturor ose ideologjik, midis votuesve të rinj dhe të djathtës ekstreme”, tha Catherine de Vries, një politologe në universitetin Bocconi të Italisë. “Ne e dimë se në shumë vende të rinjtë janë më pro imigracionit sesa votuesit e moshuar. Ata nuk janë bërë ksenofobë. Por jeta e tyre është më e pasigurt. Këto janë shpesh vota për atë që në këto zgjedhje holandeze u quajt “siguria e jetesës”.
Fjala holandeze bestaanszekerheid përkthehet përafërsisht si një ekzistencë me të ardhura të mjaftueshme dhe të parashikueshme, një shtëpi të kënaqshme, akses në arsim dhe kujdes shëndetësor dhe një “dyshek” kundër të papriturave.
Çështje të tilla si strehimi, klasat e mbipopulluara dhe spitalet në vështirësi ishin thelbësore për votën e të rinjve, tha De Vries. Wilders mund të dëshirojë “holandezët të parët’, por ai premton t’i rregullojë këto gjëra, tha ajo. “Partitë qeveritare imponuan masa shtrënguese”.
Në Volendam, ku PVV fitoi 42.9% të votave, kjo ishte tema e preferuar e Geraldit. “Të rinjtë, ata nga qytetet e mëdha, kujdesen për klimën dhe çështjet gjinore, por ata po injorojnë problemet reale që kemi këtu dhe tani”, tha ai.
“Unë nuk jam racist sepse votova për Wilders. Më zhgënjen që imigrantët marrin më shumë ndihmë nga qeveria sesa holandezët – por unë nuk jam kundër Islamit; Unë nuk dua që xhamitë të mbyllen. Thjesht mendoj se duhet ta kontrollojmë më mirë emigracionin”.
Koen, 19 vjeç, një student në Amsterdam, i bëri jehonë kësaj pikëpamjeje. “Unë ende jetoj me prindërit e mi – nuk mund të përballoj një dhomë në Amsterdam”, tha ai. “Më duhet të udhëtoj çdo ditë. Wilders dëshiron t’u japë strehim njerëzve që janë nga këtu – nuk mendoj se kjo është e çuditshme”.
Koen tha gjithashtu se nuk besonte që Wilders do t’i çonte deri në fund premtimet e tij ekstreme anti-islame: mbylljen e xhamive dhe nxjerrjen jashtë ligjshi të Kuranit.
Partitë e ekstremit të djathtë nuk janë opsioni i preferuar – apo edhe zgjedhja e dytë – për votuesit më të rinj kudo në Evropë, paralajmërojnë analistët. Tendenca shfaqet më e fortë në vende si Austria, Gjermania, Holanda, Suedia dhe Danimarka. Në Spanjë, përqindja e partisë ultra-konservatore Vox tek nën 35 vjeçarët u rrit nga 22% në prill 2019, në 34% atë nëntor. Ajo ra përsëri këtë vit, por ende qëndron mbi 27%.
Në Holandë, PVV u rrit për t’u bërë partia më e madhe midis 18-34-vjeçarëve, duke fituar 17% të votave, kundrejt 7% më parë. Në zgjedhjet e Suedisë 2022, 22% e grupit të 18-21 vjeçarëve votuan për Demokratët e Suedisë, parti e ekstremit të djathtë, kundrejt 12% në vitin 2018.
Pawel Zerka, një bashkëpunëtor në Këshillin Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë, identifikoi gjithashtu pasigurinë ekonomike si faktorin më të rëndësishëm. “Votuesit e rinj nuk kanë lëvizur djathtas për migrimin, abortin, të drejtat e pakicave”, tha ai. “Partitë e ekstremit të djathtë i kanë bindur se ofrojnë një alternativë të besueshme ekonomike”.
Jacob Davey, kreu i politikave dhe kërkimit në Institutin për Dialog Strategjik, identifikoi ndikimin e një kundërkulture rinore të ekstremit dhe ultra të djathtë.
Dhe së fundi, thotë De Vries, është edhe “normalizimi”. Për shumë votues të rinj, partitë e ekstremit të djathtë kanë qenë pjesë e peizazhit politik gjatë gjithë jetës së tyre, tha ajo. “Nuk ekziston stigmatizimi që ishte dikur”.
Në Amsterdam, Conny, 22 vjeç, tha se jeta në qytet po bëhej më e shtrenjtë, por qeverisë në largim dukej se nuk i interesonte.
“Wilders bëri fushatë për të investuar në kujdesin shëndetësor dhe në shtëpitë e njerëzve”, tha ajo. “Kur bëhet fjalë për migrimin, njerëzit nga një vend lufte meritojnë një jetë më të mirë këtu, por kjo nuk duhet të jetë në kurriz të holandezëve”. / the week – bota.al
Lajmet
Hill: Krasniqi ishte zëdhënës, ai i bënte të ditura qëllimet e UÇK-së
Published
6 minutes agoon
November 12, 2025By
UBT News
Në Dhomat e Specializura të Kosovës në Hagë, për të tretën ditë po vazhdon dëshminë ish-diplomati amerikan, Christopher Hill në gjykimin ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit në gjykimin për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit.
Hill deklaroi se zëdhënës i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës ishte Jakup Krasniqi, e i cili i bënte të ditura qëllimet e UÇK-së dhe deklaroi se UÇK-ja kishte qëllime politike që synonte t’i realizonte dhe një prej tyre ishte pavarësia.
Hill gjithashtu tha se ka logjikë të thuhet se për t’i realizuar këto qëllime politike, duhet të ishte dikush përgjegjës.
“Unë mendoj që zoti Krasniqi është shpallur publikisht si zëdhënës i UÇK-së. Pra, ai ishte personi që i bënte të ditura qëllimet”, tha dëshmitari.
Trupi gjykues dha një urdhër me gojë për pranimin në prova materiale të një intervistë me Wolfgang Petritsch që është marrë nga një libër.
Sipas mbrojtjes së Thaçit, ky material nuk duhet të pranohet nga kjo intervistë ngase del një pretendim i ri në thelb dhe pretendimi ose akuza është në kundërshtim me argumentet e ZPS-së dhe veçanërisht është në kundërshtim edhe me një material specifik të Prokurorisë, raporton Betimi për Drejtësi.
Mbrojtja kishte pretenduar se nuk janë njoftuar me kohë dhe sipas tyre, Prokuroria në këtë fazë të procesit nuk duhet të dalë me një argument të ri që është në kundërshtim me argumentet e tyre të mëparshme.
Në anën tjetër, Prokuroria ishte përgjigjur se kundërshtimi ishte i pabazë dhe se Hill e trajtoi çështjen e shkëmbimit të të burgosurve duke treguar se edhe cili prej të akuzuarve ka marrë pjesë në këto takime.
Ndërsa, trupi gjykues hodhi poshtë kundërshtimin e mbrojtjes dhe e pranoi këtë material në prova materiale.
Ndryshe, Christopher Hill ka filluar dëshminë ditën më 10 nëntor 2025 dhe vazhdoi edhe të martën më 11 nëntor 2025.
Më 9 nëntor të vitit 2020, në paraqitjet e tyre të para, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë. Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij më 10 nëntor, sikurse edhe Rexhep Selimi më 11 nëntor.
Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor 2020./S.K/EO/
Lajmet
Lituania emëron Bashkim Zeqirin konsull në Kosovë
Published
17 minutes agoon
November 12, 2025By
UBT News
Bashkim Zeqiri është emëruar konsull nderi dhe udhëheqës i Konsullatës së Lituanisë në Kosovë.
Lajmin e ka bërë të ditur Zeqiri me anë të një postimi në llogarinë e tij në Facebook.
“Jam i nderuar të ndaj me ju se lajmin se jam emëruar nga Shkëlqesia e Tij, Kęstutis Budrys, Ministër i Punëve të Jashtme i Republikës së Lituanisë, si Konsull Nderi dhe Kryetar i Konsullatës së Republikës së Lituanisë në Kosovë. “Dua të shpreh mirënjohjen time të sinqertë ndaj Ambasadorit Eduardas Borisovas për angazhimin dhe kontributin e tij të madh në forcimin e marrëdhënieve midis Lituanisë dhe Kosovës duke iniciuar dhe promovuar hapjen e Zyrës Konsullore në Kosovë”, tha ai.
Ai njëherësh ka njoftuar se konsullata e shtetit të Lituanisë së shpejti do të fillojë me ofrimin e shërbimeve në vendin tonë.
“Konsullata e Republikës së Lituanisë në Kosovë së shpejti do të fillojë të ofrojë shërbime që synojnë promovimin e bashkëpunimit ekonomik, kulturor dhe arsimor midis dy vendeve tona”, theksoi ai./S.K/EO/
Lajmet
Të enjten mbledhja e parë Itali-Shqipëri, zbardhen detaje
Published
20 minutes agoon
November 12, 2025By
UBT News
Mbrojtja, industria dhe emigrantët, janë tre çështjet kryesore në tryezën e samitit Itali-Shqipëri, që zhvillohet të enjten, ku për herë të parë në Romë do të bëhen bashkë qeveritë e dy vendeve fqinje, me në krye kryeministrat Edi Rama dhe Giorgia Meloni.
Mediat italiane kanë zbuluar detaje nga Samiti i Romës, që vjen në një moment të rëndësishëm të procesit të integrimit, teksa shkruajnë se Tirana është në listën e pritjes për anëtarësim në BE dhe po bën hapa të rëndësishëm për të mbushur boshllëqet strukturore.
“Mbledhja e parë ndërqeveritare Itali-Shqipëri e mbajtur në Romë do të jetë një mundësi për të shqyrtuar bashkëpunimin dypalësh dhe për të rënë dakord për nisma të mëtejshme që synojnë forcimin e partneritetit strategjik midis Romës dhe Tiranës, duke identifikuar sektorë kyç si mbrojtja dhe siguria, energjia, migracioni, mbrojtja civile, shëndetësia, mjedisi, zhvillimi ekonomik dhe infrastrukturor, dhe duke u përqendruar në trajnimin profesional në secilin prej këtyre sektorëve të bashkëpunimit”, shkruajnë mediat në Itali.
Më tej, thuhet se në sektorin e mbrojtjes, Italia do të ofrojë pajisje dhe teknologji, dhe infrastruktura detare do të vendoset në Shqipëri për ndërtimin dhe mirëmbajtjen e anijeve.
Në sektorin e energjisë, po punohet për zgjerimin e bashkëpunimit bazuar në marrëveshjen trepalëshe midis Italisë, Emirateve të Bashkuara Arabe dhe Shqipërisë të nënshkruar në Abu Dhabi më 15 janar 2025, e cila parashikon prodhimin e energjisë së rinovueshme në Shqipëri dhe një ndërlidhje nëndetëse për energjinë e rinovueshme që lidh Italinë dhe Shqipërinë.
Duke iu drejtuar migracionit, mediat shkruajnë se do të krijohet një grup i përbashkët pune për të thelluar bashkëpunimin në luftën kundër imigracionit të parregullt dhe për të forcuar aftësitë e patrullimit detar të Shqipërisë.
Në fokus të takimit dypalësh, thuhet se do të jenë edhe shumë fusha të tjera, përfshirë dhe kujdesin shëndetësor, zhvillimin ekonomik dhe infrastrukturor./S.K/EO/
Lajmet
Bashkëlojtarët e Rashicës në mesin e të dyshuarve për bastvënie
Published
50 minutes agoon
November 12, 2025By
UBT News
Më shumë se një mijë futbollistë, përfshirë 27 nga Superliga, janë pezulluar nga Federata Turke e Futbollit në skandalin e basteve, përfshirë mbrojtësin e Turqisë, Eren Elmali, i cili ka qenë titullar në Ligën e Kampionëve për Galatasarayn këtë edicion.
Elmali dhe bashkëlojtari i tij te Galatasaray, Metehan Baltaci, janë në mesin e një mijë e 24 lojtarëve në listën e publikuar nga federata turke, të cilët janë dërguar në komision disiplinor.
Kujtojmë se te Beshiktashi luan edhe futbollisti i Kosovës, Milot Rashica.
Po ashtu një prej emrave të përmendur si i dyshuar për bastvënie janë edhe kapiteni i Beshiktashit, Nexhip Usal dhe portieri Ersin Destanoglu.
Federata ka njoftua se kategoria e tretë dhe katërt janë pezulluar për dy javë, por Superliga dhe kategoria e dytë do të vazhdojnë.
Futbolli turke është tronditur nga hetimet mbi bastvënie, ku më shumë se 150 gjyqtarë dyshohet se kanë vënë baste në ndeshje futbolli, ndonëse Fenerbahçe nuk është prekur ende./S.K/EO/
Testi TNT – Ekzaminimi që zbulon çrregullimet në lidhjen nerv–muskuj
Hill: Krasniqi ishte zëdhënës, ai i bënte të ditura qëllimet e UÇK-së
Lituania emëron Bashkim Zeqirin konsull në Kosovë
Të enjten mbledhja e parë Itali-Shqipëri, zbardhen detaje
Defekti teknik detyron Toyota-n të tërheq mbi 1 milion vetura nga tregu
Bashkëlojtarët e Rashicës në mesin e të dyshuarve për bastvënie
Sekreti për një trup pa inflamacion? Gjendet në frigoriferin tënd!
“Dardanët” të përkushtuar për kualifikimin në Botërorin 2026
David Szalay fiton Çmimin Booker 2025 për romanin “Flesh”
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet3 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
