Kuriozitete

Pse shkenca ndaloi së mbështeturi ateistët dhe ka filluar t’i drejtohet Zotit?

Opinion nga Stephen C. Meyer.

Published

on

OPINION l Stephen C. Meyer

Lajmet e kohëve të fundit nuk ishin inkurajuese për besimtarët. Një sondazh i Gallup tregon se përqindja e amerikanëve që besojnë në Zot ka rënë në 81 përqind – një rënie prej 10 përqind gjatë dekadës së fundit dhe njëkohësisht niveli më i ulët historik.

Ky trend është veçanërisht i theksuar tek të rinjtë. Sipas një sondazhi të Qendrës Kërkimore Pew, 18-29-vjeçarët janë të përfaqësuar në mënyrë disproporcionale midis të ashtuquajturve ateistë, gnostikë dhe atyre që nuk besojnë ndonjë religjion.

Pastorët dhe udhëheqësit e tjerë fetarë ia atribuojnë këtë prirje shumë faktorëve: të rinjtë që rriten jashtë kishës, mosnjohja me liturgjinë dhe kulturën e kishës, madje edhe COVID-19.

Ne gjetëm një përgjigje tjetër në sondazhin tonë kombëtar për të hetuar arsyet themelore për këtë mosbesim në rritje: një keqkuptim i shkencës.

Sondazhi zbuloi se mesazhi i perceptuar i shkencës ka luajtur një rol kryesor në humbjen e besimit. Ne zbuluam se teoritë shkencore rreth evolucionit të padrejtuar të jetës, në veçanti, kanë shtyrë më shumë njerëz të refuzojnë besimin në Zot sesa shqetësimet për vuajtjet, sëmundjet ose vdekjen. Sondazhi tregoi gjithashtu se 65 përqind e ateistëve dhe 43 përqind e gnostikëve besojnë se “gjetjet e shkencës [në përgjithësi] e bëjnë ekzistencën e Zotit më pak të mundshme”. Është e lehtë të kuptosh pse ky perceptim është përhapur.

Vitet e fundit, shumë shkencëtarë janë shfaqur si zëdhënës të famshëm të ateizmit. Richard Dawkins, Lawrence Krauss, Bill Nye, Michael Shermer, i ndjeri Stephen Hawking dhe të tjerë kanë botuar libra duke argumentuar se shkenca e bën besimin në Zot të panevojshëm ose të pabesueshëm.

Megjithatë, mes mesazhit dhe realitetit, ekziston një shkëputje e madhe.

Gjatë shekullit të kaluar, zbulime të rëndësishme shkencore kanë sfiduar në mënyrë dramatike ateizmin e bazuar në shkencë, dhe tre në veçanti tani tregojnë një histori shumë më miqësore ndaj Perëndisë.

Së pari, shkencëtarët kanë zbuluar se universi fizik kishte një fillim. Ky zbulim, i mbështetur nga astronomia vëzhguese dhe fizika teorike, bie ndesh me pritshmëritë e shkencëtarëve ateistë, të cilët prej kohësh e portretizuan universin si të përjetshëm dhe vetëekzistent dhe, për rrjedhojë, nuk kishte nevojë për një krijues të jashtëm.

Dëshmitë për atë që shkencëtarët e quajnë Big Bengu kanë konfirmuar pritshmëritë e teistëve tradicionalë. Laureati i Nobelit, Arno Penzias, i cili ndihmoi në një zbulim kyç në mbështetje të teorisë së Big Bengut, ka vënë në dukje lidhjen e dukshme midis pohimit të tij të një fillimi kozmik dhe konceptit të krijimit hyjnor.

Së dyti, zbulimet nga fizika rreth strukturës së universit e përforcojnë këtë përfundim teist. Që nga vitet 1960, fizikanët kanë përcaktuar se ligjet dhe parametrat themelorë fizikë të universit tonë janë përshtatur mirë, për ta bërë universin tonë të aftë për jetën. Edhe ndryshimet e lehta të shumë faktorëve të pavarur—si forca e tërheqjes gravitacionale ose rregullimi fillestar i materies dhe energjisë në univers—do ta kishin bërë jetën të pamundur. Shkencëtarët kanë zbuluar se ne jetojmë në një lloj “Universi Goldilocks”, ose atë që fizikani australian Luke Barnes e quan një “Univers me fat”.

Siç argumentoi ish-astrofizikani i Kembrixhit, Sir Fred Hoyle, “Një interpretim me sens të përbashkët i të dhënave sugjeron se një super-intelekt është bashkuar me fizikën” për të bërë të mundur jetën.

Së treti, biologjia molekulare ka zbuluar praninë e një bote të hollë të nanoteknologjisë informative tek qelizat e gjalla. Këto përfshijnë kodin dixhital në ADN dhe ARN, makineri të vogla molekulare, të ndërtuara në mënyrë të ndërlikuar, të cilat tejkalojnë shumë teknologjinë tonë të lartë dixhitale në aftësitë e tyre të ruajtjes dhe transmetimit. Madje edhe Richard Dawkins ka pranuar se “kodi i makinës së gjeneve është jashtëzakonisht i ngjashëm me kompjuterin” – duke nënkuptuar, me sa duket, veprimtarinë e një programuesi-mjeshtër në punë origjinën e jetës. Së paku, zbulimet e biologjisë moderne nuk janë ato që do të priste dikush nga proceset e verbëra materialiste.

E gjithë kjo nënvizon një pabarazi në rritje midis perceptimeve publike për mesazhin e shkencës dhe asaj që tregojnë faktet shkencore.

Zbulimet e mëdha të shekullit të kaluar nuk tregojnë për “indiferencë të verbër dhe të pamëshirshme”, ato tregojnë për Universin dhe një “sistem” të dizajnuar detajisht, dhe për një krijues inteligjent që qëndron pas të gjithave./UBTNews/

Rreth shkrimtarit: Stephen C. Meyer drejton Qendrën për Shkencë dhe Kulturë të Institutit Discovery në Seattle. Ai mori doktoraturën për Filozofi të Shkencës nga Universiteti i Kembrixhit.

Pikëpamjet e shprehura në këtë artikull janë të vetë shkrimtarit.

Kuriozitete

Princesha Diana: Letra që zbulon sa e vetmuar ndihej në pallat

Published

on

Të gjitha objektet që tregojnë historinë e jetës së Princeshës Diana dhe ofrojnë informacion mbi familjen mbretërore britanike tani janë në ankand. Midis tyre është një letër e shkruar me dorë dy ditë pas dasmës së saj me Mbretin e ardhshëm Charles.

Ankandet Julien’s prezantojnë koleksionin e jashtëzakonshëm, “Stili i Princeshës Diana dhe një Koleksion Mbretëror”, me më shumë se 300 pjesë historike në një nga ankandet më të mëdha të artikujve që dikur i përkisnin Princeshës së ndjerë të Uellsit.

Së bashku me shumë artikuj të modës të paraqitur në ankand, i cili fillon më 26 qershor në The Peninsula Beverly Hills, ka edhe një artikull veçanërisht të veçantë. Koleksioni përfshin një letër të shkruar me dorë dhe të nënshkruar nga Princesha Diana drejtuar Mark Simpson, një punonjës i Pallatit Buckingham.

Letra mban datën 31 korrik 1981, vetëm dy ditë pas dasmës së saj me Princin e atëhershëm Charles.

“Kjo është një nga veprat e mia të preferuara”, thotë Martin Nolan, bashkëthemelues dhe drejtor ekzekutiv i Julien’s Auctions, për revistën PEOPLE gjatë një parapamjeje të artikujve të ankandit.

“Është disa ditë pas dasmës së saj.” “Ajo jetonte në Pallatin e Buckinghamit, ishte periudha kur po përshtatej nga jeta normale në jetë pallati”, tha Nolan.

Kështu që ajo duhej të mësonte nga mbretëresha të përkulej dhe të gjitha këto.” Por, ajo po kalonte mirë me Mark Simpsonin.”Ata ishin pothuajse në të njëjtën moshë, ai ishte pak më i madh se ajo “, shton Nolan. “Në letër ajo flet për sa e vetmuar ishte kur ishte në pallat.”

Letra thotë: “I dashur Mark, doja vetëm të të falënderoja për gjithë mirësinë dhe durimin që më ke treguar që kur u zhvendosa në Pallatin e Buckinghamit. Qëndrimi im u bë shumë më i lehtë nga shoqëria jote, pasi ishte shumë e vetmuar dhe qeshëm aq shumë, saqë nuk mund të të falënderoj mjaftueshëm. Shpresoj se ke mundur ta shijosh të mërkurën dhe se të ka pëlqyer fustani im.”

Nesër do të nisem për në Britani, me të gjithë këta burra përreth. Duhet të kem kujdes nga Evelina! Lajmi i keq është se nuk kam ngrënë asnjë drithëra – më vjen keq. Si do t’ia dal pa tasat me drithëra? [fytyrë që qesh]. Një falënderim i madh që je vetvetja – Me shumë dashuri, Diana.”

Letra tregon se ditët e para të Dianës si princeshë nuk ishin aspak argëtuese.

Continue Reading

Kuriozitete

Pse bllokohen veshët në avion? Ja si ta zgjidhni këtë problem

Published

on

Nuk ka rëndësi se pse po e bëni udhëtimin e radhës! Mund të jenë pushimet, udhëtim pune apo çështje tjetër, me siguri që ka fenomen me të cilin jeni përballuar sa herë që keni bërë udhëtime të tilla: bllokimi i veshëve apo ajo që nga auditologët quhet “veshi i avionit”.

Ndryshe quhet “barotrauma e veshit”, veshi i avionit është zhurma e dhimbshme e veshit që ndodh kur avioni është në ngjitje ose zbritje. Nëse për disa persona kjo është një ndjesi irrituese, për të tjerë është shqetësim që zgjat edhe pas daljes nga avioni.

Për të shmangur fluturimet, auditologia Sarah Lundstrom shpjegon më shumë rreth këtij fenomeni.

Çfarë është “veshi i avionit”?

“Kjo ndodh kur “veshi mbyllet për shkak të ndryshimeve të presionit të ajrit gjatë fluturimit,” shpjegon mjekja Lundstrom. Lajmi i mirë është se ndërkohë që kjo gjendje krijon njëfarë shqetësimi, kjo nuk dëmton daullet e veshit tuaj.

Pse kumbojnë veshët në avion?

Arsyeja pse përjetoni dhimbje veshi gjatë udhëtimeve me avion është për shkak të ndryshimit të presionit të ajrit. “Kur ka një ndryshim në presionin e ajrit të jashtëm, kjo shkakton shtyrjen e daulles së veshit dhe mbylljen e tubit eustachian,” shton mjekja.

Si ta parandaloni si fenomen?

Sipas mjekes Lundstrom, mund të përtypni çamçakëz ose mbani karamele gjatë fluturimit për të ndihmuar në mbajtjen e “veshit të mesëm dhe tubit eustachian në lëvizje dhe të hapur”. Megjithatë, nëse nuk keni çamçakëz ose karamele me vete, mos u frikësoni.

“Gjatë fluturimit, gëlltisni diçka ose mbyllni hundën e të fryni ajrin për të nxitur tubit eustachian të hapet që të lehtësojë presionin,” përfundon Lundstrom.

Continue Reading

Kuriozitete

NASA zbulon pasuri të pallogaritshme ari në thellësitë e oqeanit

Published

on

Oqeanet mbajnë rezervat më të mëdha të arit në botë, por ato janë ende të paarritshme.

Një ekip shkencëtarësh të NASA-s ka zbuluar se oqeanet “mbajnë” rezervën më të madhe të arit, e cila vlerësohet në 20 milionë ton. Nxjerrja e metalit të çmuar që zotërojnë, sjell sfida për shkak të përqendrimit të tij të ulët në ujin e detit.

Sasia e raportuar ka tronditur botën, pasi tejkalon sasinë totale të arit të gjetur nga njeriu gjatë gjithë historisë së tij.

Teknologjia që i është vënë në dispozicion njerëzimit nuk lejon një mekanizëm minerar ekonomikisht të qëndrueshëm, uji i detit përmban metale që e bëjnë të vështirë ndarjen e arit. Ari i tretur nuk është i vetmi burim i vlefshëm që deti “ruan”.

Elemente tjera të rëndësishme që detet dhe oqeanet kanë janë depozitat e sulfurit hidrotermal. Këto janë depozita që janë më të arritshme sesa ari i tretur dhe mund të nxirren përmes minierave nënujore.

Minierat në det paraqesin rreziqe shkatërruese për ekosistemet detare, kjo rrezikon mijëra specie të reja, shkatërron shumë habitate detare dhe ndryshimi i zinxhirëve ushqimorë paraqet rreziqe të konsiderueshme.

Disa territore, si Papua Guinea e Re, filluan ta zbatojnë këtë praktikë. Debati mjedisor përqendrohet në ndikimet tragjike që aktivitetet minerare kanë në ekosistemet detare, duke lënë anash mundësitë ekonomike që j’u ofrojnë vendeve.

Mundësi reale që deti mund të na ofrojë burimet e tij më të vlefshme

Disa shkencëtarë mbajnë gjallë shpresën se zhvillimet teknologjike do të na lejojnë të arrijmë në zgjidhje të qëndrueshme në të ardhmen për shfrytëzimin e burimeve detare. Nuk është e pamundur që një ditë të shfaqen teknologji që do të lejojnë nxjerrjen e arit nga deti pa shkaktuar dëme të konsiderueshme në mjedisin detar.

Derisa të ndodhë kjo, ari vazhdon të fshihet në thellësitë e detit, madje edhe për vende si Spanja, me disa dete dhe oqeane që lagen në plazhet e saj, gjë që mund t’i sjellë vendit iberik miliona ose miliarda euro.

Thesari më i madh i njerëzimit qëndron i fshehur në det, e në të njëjtën kohë, Kina ka surprizuar me zbulimin e 230 miliardë ton ari të bardhë në shtratin e detit.

Continue Reading

Kuriozitete

Kjo është anija më e madhe në botë në formë breshke që do të mbajë 60 mijë pasagjerë

Published

on

Studioja italiane Lazzarini Design ka prezantuar një projekt të jashtëzakonshëm detar që po trondit botën e arkitekturës dhe teknologjisë detare: Pangeos, një anije në formë breshke, me përmasa gjigante.

Sipas CNN, kjo anije do të jetë më e madhja ndonjëherë e ndërtuar dhe do të ketë qendra tregtare, hotele, pishina, kopshte dhe deri në 60.000 pasagjerë.

Me një gjatësi prej 550 metrash e gjerësi maksimale prej 610 metrash, Pangeos nuk është mjet lundrimi, por qytet lundrues. Për ndërtimin e saj do të nevojitet një kantier i posaçëm prej 600 me 650 metra, ndërkohë që Arabia Saudite është përzgjedhur si vendi më i përshtatshëm për ndërtimin.

Kostoja totale e projektit parashikohet të arrijë në 8 miliardë euro, ndërtimi pritet të nisë sivjet duke kërkuar një periudhë prej 8 vitesh pune për t’u përfunduar. Financimi do të realizohet përmes teknologjisë NFT, shitjes së pasurive virtuale “Unreal Estates” në versionin digjital të jahtit në metaverse.

Përveç përmasave marramendëse, Pangeos do të jetë i pajisur me teknologjitë më moderne, përfshirë një mini-port të brendshëm, dritare panoramike rrëshqitëse dhe sistem hidroale, që e lejon të ngrihet mbi sipërfaqen e ujit dhe të lëvizë me shpejtësi, falë tre motorëve me hidrogjen.

“Që në vitin 1964 industria e kishte potencialin të ndërtonte struktura të tilla – tani është koha të realizohet”, thotë Lazzarini Design.

Continue Reading

Të kërkuara