Shëndeti

Pse rrudhen gishtërinjtë tuaj pasi të qëndroni nën ujë për një kohë?

Published

on

Gishtërinjtë e njeriut nuk rrudhen pse ‘thithin’ ujë. Lëkura është e atillë që mund ta largojë sasinë më të madhe të ujit me të cilin ‘ka kontakt’ nga jashtë. Nëse gishtat tuaj do të absorbonin sasi të konsiderueshme të ujit pas qëndrimit tuaj në pishinë ose banjë për disa minuta, atëherë ata do të fryheshin në forma të rrumbullakta, çka realisht është e kundërta me rrudhjen e tyre. Rrudhja në të vërtetë shkaktohet nga pakësimi i lëngut brenda majave të gishtave tuaj.

Si mund të shpjegohet lidhshmëria me pakësimin e lëngut të brendshëm pas ekspozimit të lëkurës ndaj ndonjë lëngu të jashtëm? Shikuar nga perspektiva fizike, ky efekt duket paradoksal. Përgjigja për këtë pyetje është më shumë një përgjigje aktive biologjike, sesa ndonjë efekt fizik pasiv.

Për qindra vite shkencëtarët e kanë ditur se dëmtimi i nervave të dorës mund të rezultojë në mosrrudhje të gishtërinjëve edhe pas ‘qëndrimit’ të tyrë nën ujë për një kohë të gjatë. Rrudhja e gishtërinjëve kontrollohet nga sistemi nervor. Sinjalet nervore bëjnë që enët e gjakut në majat e gishtave të ngushtohen, duke zvogëluar sasinë e lëngut në majat e tyre. Ashtu siç rrudhet rrushi pas tharjes, ashtu edhe pakësimi i lëngjeve në majat e gishtërinjëve bën që ata të rrudhen.  

Duke qenë se rrudhja e gishtërinjëve është një përgjigje aktive neurologjike, ka të ngjarë që evolucioni ‘ka vendosur’ për këtë duke qenë se kjo përgjigje i jep një lloj përparësie të mbijetesës. Por si mund të ndihmojnë rrudhat në mbijetesë? Kjo pyetje është parashtruar prej kohësh dhe ende nuk është gjetur ndonjë gjë përfundimtare. Sidoqoftë, hulumtimi i bërë në 2011 duket se lë të kuptohet një përgjigje. Siç është raportuar në revistën Brains, Behavior and Evolution nga Mark Changizi dhe bashkëpunëtorët e tij, janë gjetur prova se rrudhat e majave të gishtave janë formuar për të ‘lejuar’ kapjen e gjërave me gishtërinjë të largur.

Ata citojnë: “Ne e kemi vërtetuar se morfologjia e lekurës është e atillë që ka veti të kullimit që ia mundësojnë ‘largimin’ efikas të ujit nga sipërfaqja e lagur… Rrudhat e shkaktuar nga lagështia, në fakt, mund të jenë dukshëm më superior sesa “rrudhat” në pjesën e pasme të këpucëve që i mbathni për të mos rrëshqitur kur moti është i lagësht dhe me reshje.”

Një njeri me gishtërinjë të rrudhur si rezultat i kontaktit me ndonjë lëng të jashtëm mund të ‘trajtojë’ në mënyrë më të mirë mjetet dhe armët në shi, si dhe të marrë ushqim nga lumenjtë dhe përrenjtë. Në këtë mënyrë, rrudhosja e gishtërinjve si rezultat i kontaktit me ujë mund të ketë siguruar një avantazh të konsiderueshëm të mbijetesës së paraardhësve tuaj.

Hulumtimi shtesë i kryer në vitin 2013 nga Kyriacos Kareklas dhe bashkëpunëtorët e tij, siç raportohet në Biology Letters, zbuloi se pjesëmarrësit ishin në gjendje të bartnin mermer të lagur dhe pesha peshkimi shumë më shpejt nëse kishin rrudha (të shkaktuara nga lagështia) në gishta. Prandaj treguan se rrudhat e gishtave me të vërtetë përmirësojnë aftësinë e një njeriu për të kapur dhe manipuluar me gjëra të lagura. Ndërsa nevojiten ende më shumë kërkime për të konfirmuar këto rezultate, këto studime sugjerojnë që hipoteza e përmirësuar e kapjes është një shpjegim i arsyeshëm për rrudhjen e gishtërinjëve që shkaktohet nga lagështia.

Shëndeti

A ndikon konsumimi i alkoolit në stërvitje?

Published

on

Ndoshta nuk e keni menduar, por alkooli ka ndikim të drejtëpërdrejtë negativ nëse je person që stërvitesh rregullisht dhe po bën përpjekje për të qenë në formë.

Nuk bëhet fjalë vetëm për ditën pasi ke pirë dhe nuk je në gjendjen më të mirë. Konsumi i alkoolit ka një listë efektesh negative dhe secila ka ndikimin e saj në planet ose efektet që pret nga stërvitja. Më tej do të listojmë si ndikon alkooli në trupin tënd dhe në stërvitjen që ti bën.

Dehidratimi: Alkooli largon lëngjet nga trupi. Uji luan rol të rëndësishëm në mbajtjen e balancave fizike, ndaj bëji llogaritë vetë. Efektet janë më të forta sesa duket.

Këputje muskulare: Alkooli nxit prodhimin e acidit laktik, që është fajtor për ngërçet. Ja pra ku e ke arsyen pse nuk bën dot ushtrime si zakonisht kur ke alkool në gjak.

Sheqeri në gjak rritet: Trupi përjeton inflamacion nga rritja e sheqerit në gjak dhe kjo çon në dehidratim, fryrje dhe ndjesi të sikletshme.

Probleme me tretjen: Dhimbjet e stomakut dhe pamundësia e trupit për të tretur ushqimin e bën të vështirë edhe stërvitjen. Edhe nëse të duket sikur je mirë se nuk ke pirë aq shumë, parehatia nga këto problematika nuk do të lejojë të stërvitesh si normalisht.

Nepse të pashëndetshme: Nëse po përpiqesh të humbësh ca kile, alkooli t’i prish balancat jo vetëm ditën kur pi, por edhe në ditët pasardhëse, sepse shton dëshirën për sheqerna dhe ushqime me shumë yndyrë.

Continue Reading

Shëndeti

Su merren vitaminat e tretshme në ujë dhe ato në yndyrë?

Published

on

Vitaminat ndahen në dy kategori: të tretshme në ujë dhe të tretshme në yndyrë, ato të tretshmet treten në ujë e nuk kërkojnë që ushqimi të përthithet siç duhet.

Vitaminat e tretshme në yndyrë, kërkojnë yndyrë për përthithje optimale, që do të thotë se ato duhet të merren në mënyrë ideale me një meze të lehtë ose vakt që përmban yndyrë.

Vitaminat e tretshme në ujë përfshijnë 8 vitaminat B dhe vitaminën C. Shumica e këtyre lëndëve nuk ruhen në trupin e duhet të konsumohen çdo ditë. Çdo lëndë ushqyese shtesë e tretshme në ujë që trupi nuk përdor ekskretohet përmes urinimit tuaj.

Vitamina B12 është përjashtim pasi sasitë e tepërta ruhen në mëlçinë tuaj, shkruan Health.com. Lëndët ushqyese të tretshëm në ujë mund të merren në çdo kohë të ditës, me a pa ushqim. Disa pretendojnë se vitaminat B merren më së miri në mëngjes, sepse janë “energjizuese”.

Megjithatë, marrja e vitaminave B me ushqim rekomandohet për të ulur shanset për shqetësime në stomak. Vitaminat e tretshme në ujë merren në çdo kohë, por ka përjashtime e rekomandime specifike. Vitaminat e tretshme në yndyrë përfshijnë vitaminat A, E, D dhe K.

Këto lëndë ushqyese ruhen në mëlçi, inde dhjamore e muskujt e trupit, mund t’i konsumoni më rrallë se vitaminat e tretshme në ujë. Vitaminat e tretshme në yndyrë absorbohen në zorrë me yndyrë, rekomandohet të merren me një vakt ose meze të lehtë që përmban yndyrë. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Bora na erdhi papritur! Çaj mali kundër kollës dhe gripit

Published

on

Çaj i ngrohtë mali me gjalpë, ëmbëlsuar me mjaltë e pak lëng limoni për vlera është një ndër kurat më të forta që mbrojnë organizmin.

Një traditë e trashëguar brez pas brezi, çaji i malit përzihet me lëng limoni, mjaltë dhe pak gjalpë. Ky i fundit është element që e bën shijen e çajit interesante dhe aspak të çuditshme, sidomos për ata që kanë probleme me kollën ose fytin.

Nëse ju pëlqen çaji i malit, përdoreni shpesh kështu, në mëngjes, por edhe në mbrëmje.

Përzierja e tij me gjalpin rrit forcën vepruese të vlerave ushqyese. Gjalpi është i pasur me vitamina dhe minerale.

Përbërësit:

Një grusht me çaj mali;

Një lugë çaji me mjaltë;

Dy lugë gjellë me lëng limoni.

Si fillim zjejmë ujin. Në ujin e nxehtë hedhim çajin e malit, e lëmë të zjejë 10 minuta, e hedhim në filxhan. Më pas hedhim lugën e mjaltit dhe lëngun e limonit, në fund gjalpin e freskët. Çaji pihet kur është i ngrohtë.

Çaji me fuqitë e një mali për shëndetin

Aset që natyra i ka dhuruar njeriut për t’a ndihmuar në mirëqenien e organizmit, ka efekte të fuqishme në forcimin e imunitetit. Ai ndikon për një tretje të lehtë e lufton alergjitë e astmën, dhimbjet e kokën e sinozitin.

Çaji i malit ka një fuqi të jashtëzakonshme në trajtimin e sëmundjeve të të ftohtit.

Gripi, dhimbjet e fytit, kolla apo dhimbjet e kraharorit trajtohen më së miri përmes çajit të ngrohtë të malit.

Vlerat e limonit dhe mjaltit

Jo më kot, cilësohet si fruti i jetëgjatësisë. Limoni është një pasuri vlerash të çmuara për shëndetin. Vetitë kuruese janë të fuqishme falë vitaminave C dhe P, që i bëjnë efektet shëruese të limonit të menjëhershme për organizmin e njeriut. Mjalti, është cilësuar ndër shekuj si nektari i perëndive, e vijon të jetë i tillë edhe sot. Mjalti ka një përdorim të gjërë dhe jo vetëm si ëmbëlsues.

Para shpikjes së antibiotikëve, mjalti përdorej për të trajtuar plagët apo djegiet e lëkurës, ai është përdorur edhe për të zbutur kollën ose si maskë lëkure. Që në lashtësi, mjalti konsiderohej si ushqim i rëndësishëm për atletët dhe njerëzit që kryenin aktivitete fizike. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Pse ndiheni të lodhur tërë ditën?

Published

on

A ndiheni vazhdimisht të lodhur gjatë ditës kur jeni në punë? Ndoshta keni mungesë të energjisë edhe pas përfundimit të një shujte e për këtë nuk dini asgjë.

Kjo edhe mund të jetë duke ju ndodhur për një kohë të gjatë, mund të jenë disa shkaktarë për të cilët nuk keni menduar asnjëherë më parë.

Mungesa e hekurit – E keni pak hekur në trup, kjo do të thotë se më pak oksigjen do të arrijë tek muskujt si rezultat i kësaj, qelizat do t’ju bëjnë të ndjeheni më të lodhur tërë kohën. Kjo mund të shpjerë deri tek anemia, hani ushqime që përmbajnë sasi të mjaftueshme të hekurit.

Varësia ndaj kafes – Fakt i njohur se kafeja, e cila përmban sasi të larta të kafeinës, ju mban zgjuar për periudha më të gjata. Asnjëherë nuk duhet ta konsumoni më shumë se ç’duhet pasi që do ta çrregulloni gjumin.

Shpenzimi i kohës në celular apo internet – Mungesa e gjumit është ndër arsyet kyçe pse ndjeheni të lodhur ditën tjetër. Celulari dhe laptopi duhet fajësuar për këtë, pasi që drita e tyre e çrregullon sistemin e gjumit dhe pengon në proceset normale të trupit.

Shmangia e mëngjesit – Shujta më e rëndësishme e ditës, nëse jeni person që e shmangin mëngjesin, mundësitë janë të mëdha që do të ndjeheni të lodhur gjatë ditës. Mëngjesi juaj duhet të jetë kombinim i karbohidrateve me proteina dhe yndyra.

Dehidratimi – Nuk ka ndonjë dyshim se uji është ndër elementet më të rëndësishme në jetë Dehidratimi është ndër arsyet tjera kryesore prapa lodhjes. Veç kësaj, kur trupi ka mungesë uji, e zvogëlon volumin e gjakut në arterie. Kjo gjë shpinë në zvogëlimin e shpejtësisë me të cilën oksigjeni arrinë në pjesët e ndryshme të trupit. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara