Pse refuzimi dhemb kaq shumë? Kjo ishte pyetja e parashtruar nga shkencëtarët, kujton psikologu dhe avokati i “ndihmës së parë emocionale”, Guy Winch.
Ka shumë mënyra që ne mund të ndihemi të refuzuar:
a. Prindërit nuk aprovojnë zgjedhjet për jetën tuaj.
b. Jeni refuzuar nga dikush në një takim.
c. Fëmijët në shkollë nuk duan të shoqërohen me ty.
Por pavarësisht llojit të refuzimit, një gjë është e përbashkët: ai me të vërtetë dhemb.
Problemi për shkencëtarët është se refuzimi duhet të studiohet në veprim për të marrë një ide të saktë rreth asaj se çfarë ndodh me të vërtetë në trup dhe mendje, kur ne përjetojmë refuzimin.
Për të studiuar efektet e refuzimit, studiuesit vendosën të vinin një top në një tryezë brenda një dhome pritjeje, në të cilën do të uleshin tre pjesëmarrës.
Së pari, njëri nga pjesëmarrësit do të merrte topin dhe do ta kalonte atë tek tjetri në skajin e kundërt të dhomës. Më pas, ai person do të tundte personin e tretë dhe do t’i ofronte që topin t’ua hidhte atyre. Pjesëmarrësi i tretë, më pas, do ta pasonte topin tek personi i parë.
Pastaj cikli do të vazhdonte, apo jo? Gabim. Dhe ky është momenti kur eksperimenti i vërtetë fillon.
Personi i parë do t’ia kalonte atë personit të dytë si në rotacionin e mëparshëm. Sidoqoftë, personi i dytë do ta kalonte përsëri tek i pari dhe do të anashkalonte të tretin.
Siç rezulton, personi i parë dhe i dytë ishin fshehurazi asistentë të kërkimit dhe i treti ishte pjesëmarrësi i vetëm real. Më pas studiuesit filluan të studionin përgjigjet e pjesëmarrësve që ishin refuzuar.
“Tani, shumë njerëz mendojnë: ‘Dy të huaj në një dhomë pritjeje nuk më pasuan një top.’ Kjo është një paradigm e përdorur dhjetëra e dhjetëra herë. Çdokush që e përjetoni këtë, raportoi dhimbje emocionuese.”- tha Winch.
Pasi stërvitja fillestare e topit përfundoi, studiuesit u kthyen përsëri dhe u thanë pjesëmarrësve se personi i parë dhe i dytë që hodhën topin tek njëri-tjetri, ishin në të vërtetë asistentë kërkimi, të udhëzuar të vepronin në atë mënyrë.
Megjithatë, përgjigja e pjesëmarrësve nuk ndryshoi. Ata raportuan se ende ndiheshin të lënduar emocionalisht, edhe pse tani e dinin se ishte inskenuar.
Çfarë ndodh ekzaktësisht në mendjen tonë kur refuzohemi? Dhe se është kaq e fuqishme sat ë ndikojë edhe kur mësojmë se ngjarja është e inskenuar?
Për ta zbuluar, studiuesit i vendosën pjesëmarrësit në një makinë funksionale MRI për të zbuluar se çfarë ndodhi në trurin e tyre, pasi provuan refuzimin.
“Ajo që anë ishte se e njëjta rrugë në tru ndizet kur refuzohemi, ashtu siç ndodh kur kemi dhimbje fizike.”- tha Winch.
Studiuesit pastaj ekzekutuan përsëri eksperimentin, por u dhanë pjesëmarrësve Tylenol (qetësues). Mrekullueshëm, ata zbuluan se ata që morën Tylenol raportuan se kishin më pak dhimbje emocionale nga eksperimenti.
“Ne u rritëm në fise dhe nuk mundëm të mbijetonim jashtë tyre. Të jesh i izoluar nga fisi, fjalë për fjalë do të thoshte vdekje, pra ne i përgjigjeshim me forcë refuzimit, sikur të ishte një kërcënim për jetën tonë. Flasim për ashpërsi. Në ditët e sotme, ne nuk jetojmë në fise të vogla, por në një popullsi të madhe, ku shansi për t’u refuzuar është shumë më i madh seç ishte në të shkuarën. Kjo mund ta bëjë jetën si qenie njerëzore e shekullit të 21 në mënyrë unike, të vështirë.”- tha ai.
Si t’i përgjigjemi refuzimit? Çfarë bën shumica e njerëzve kur refuzohen?
Sipas Winch, një person mesatar, zakonisht i drejtohet alkoolit ose abuzon me ushqimin. Sidoqoftë, këto përgjigje nuk bëjnë gjë tjetër veçse ofrojnë shpërqendrim të përkohshëm. Pra, çfarë të bëni në vend të kësaj?
Winch thotë se ka disa “plagë” që duhet t’i trajtojmë, të cilat lidhen drejtpërdrejt me mënyrën se si reagojmë ndaj refuzimit. Më e rëndësishmja prej të cilave është mungesa e vlerësimit tonë.”
Për këtë, ju mund të provoni pohime pozitive. Sidoqoftë, të paktën sipas Winch, ata në të vërtetë duket se i bëjnë gjërat më keq, sepse ato forcojnë besimet për veten, të cilat e dinë se nuk janë të vërteta.
Për shembull, nëse i thua vetes “Unë jam një interpretues i klasit botëror,” por ndjen se gjysma e njerëzve përreth teje janë më të mirë, ju thjesht po forconi besimin se nuk jeni shumë të mirë, në vend që të keni më shumë siguri, që do të thotë rezultat i synuar.
Në vend të kësaj, Winch thotë të praktikoni një ushtrim të thjeshtë vetë-afirmimi. Vetë-afirmimet, kanë të bëjnë me cilësi ose atribute që ju keni vetë, në krahasim me cilësitë ose atributet që nuk dëshironi t’i merrni.
Ideja është që duke qëndruar brenda sistemit tuaj të besimit, fuqizoni veten bazuar në nocione të paracaktuar për veten, në vend që të përpiqeni të shtriheni përtej sistemit të besimit aktual.
Ushtrimi ka vetëm dy hapa:
1. Shënoni pesë cilësi ose atribute që keni dhe që vërtet besoni se janë të vlefshme.
2. Zgjidhni njërën nga ato pesë gjëra dhe shkruani një pasazh të shkurtër për njërën prej tyre (1-2 paragrafë madje është mirë). Shqyrtoni pse është një cilësi e rëndësishme dhe e vlefshme.
Ky ushtrim i thjeshtë i vetë-afirmimit, Winch thotë, “Do t’ju kujtojë vetëvlerësimin që keni në të vërtetë” dhe mund t’ju bëjë të ndiheni më mirë.
Legjenda britanike e rock-ut, The Rolling Stones, është “pothuajse gati” për të publikuar albumin e tyre të ri, sipas Marlon Richards, djalit të Keith Richards.
Pas suksesit të albumit Hackney Diamonds më 2023, albumi i 24-të i studios dhe i pari me këngë të reja që nga A Bigger Bang në 2005 – grupi duket se nuk ka ndërmend të ndalet. Albumi, që përfshinte edhe regjistrimet e fundit të bateristit Charlie Watts, i cili vdiq në 2021, u ngjit menjëherë në krye të top-listave britanike dhe fitoi Grammy për albumin më të mirë rock.
Në një intervistë për Record Collector, Marlon Richards tregoi se anëtarët e mbetur të grupit po punojnë intensivisht në studio në Londër.
“Janë aty çdo ditë, deri natën vonë. Mendoj se janë pothuajse gati. Grammy i fundit i ka motivuar shumë,” tha ai.
Ai shtoi se zërat për një turne po rriten: “Duket se po planifikojnë një turne në Europë”. Kjo vjen pas anulimit të mundshëm të turneut të këtij viti për shkak të problemeve me datat dhe vendet e koncerteve, ku ishin diskutuar qytete si Parisi, Londra, Barcelona dhe Roma.
Mick Jagger, 82 vjeç, Keith Richards, 81 vjeç, dhe Ronnie Wood, 78 vjeç, vazhdojnë të sfidojnë kohën dhe, nëse gjithçka shkon sipas planeve, viti 2026 mund të sjellë rikthimin madhështor të grupit në skenat europiane.
Pyetja mbetet: a do të arrijnë fansat këtë herë të marrin atë që duan?
Teatri Kombëtar hap sezonin e ri me komedinë “Kërkohet një tenor”, nën regjinë e Armand Borës.
Kjo komedi është shkruar nga dramaturgu amerikan Ken Ludwig, autor i dhjetëra veprave, mes të cilave spikat edhe muzikali i suksesshëm Crazy for You, me muzikë nga Gershwin.
“Kërkohet një tenor” cilësohet si një nga krijimet më të arrira dhe argëtuese të Ludwig.
Ajo u shfaq për herë të parë në Londër në vitin 1986 dhe më pas qëndroi në Broadway për 14 muaj me radhë.
Për publikun tiranas, shfaqja do të ngjitet në skenë më 18, 19, 20 dhe 21 shtator, në sallën Centrali 400 pranë ArTurbinës.
Ngjarja vendoset në vitet ’30, brenda një dhome ndenjeje. Vetë titulli është një lojë fjalësh: në anglisht, Lend me a tenner (“Më jep një dhjetëshe”) shndërrohet në Lend me a tenor, duke i dhënë komedisë një kuptim të dyfishtë.
Kur këngëtari britanik, David Bowie, vdiq në 2016, ai la pas albumin e fundit “Blackstar”, por pak veta e dinin se ai kishte nisur edhe një projekt tjetër, një muzikal i quajtur “The Spectator”, sipas BBC.
Ky projekt ishte i bazuar në Londrën e shekullit XVIII dhe kishte si subjekt krimin, satirën dhe artin e kohës.
Shënimet për “The Spectator” u gjetën të mbyllura në studion e Bowies në Nju Jork, të ruajtura në arkivat personale.
Vetëm Bowie dhe asistenti i tij kishin çelësin e dhomës. Tani ato janë dhuruar në “V&A museum” dhe do të jenë të hapura për publikun në “Qendrën David Bowie” e cila çelet 13 shtator. Bowie ishte i tërhequr nga krimi dhe personazhe të njohur si hajduti Jack Sheppard.
Ai analizoi kulturën dhe artin e kohës, duke përfshirë piktorë si Joshua Reynolds dhe William Hogarth, dhe zhvillimin e muzikaleve si formë satire politike.
“Bowie ishte i interesuar në rolin e artistit si komentues i shoqërisë, dhe mund të shihnim paralelizma me ditët e sotme. Ai ishte gjithmonë një pionier që nuk donte të kufizohej nga një gjini e vetme”, tha Madeleine Haddon, kuratore e koleksionit.
200 objekte do të jenë në ekspozitë, nga kostume skenike deri tek tekstet e shkruara me dorë dhe vizitorët rezervojnë takime për të parë pjesë të tjera të koleksionit.
Pa lëvizje dhe pa mundim, poza e delfinit shpërbën yndyrën e thellë në stomak dhe nxit tretjen për vetëm 3 minuta në ditë.
Kjo është një pozë në të cilën vetëm qëndroni të qetë, ajo e bën punën e saj dhe është universale për gjithë trupin. Konkretisht, vepron mbi zonën problematike të barkut, duke reduktuar yndyrën. Por, shtrëngon pjesën e pasme të këmbëve dhe përshpejton lëvizjen e limfës.
Poza mund të bëhet si në mëngjes, ashtu edhe natën për të përmirësuar proceset metabolike, nëse qëndroni gjatë ulur. Kjo quhet “poza delfin”. Nëse ju pëlqen joga, e dini për pozën e qenit të kthyer poshtë, ndërsa poza e delfinit është version më i avancuar i saj.
Aktivizon një numër të madh zonash njëkohësisht – bark, duar, pjesën e pasme të këmbëve. Shumë e quajnë pozë të kundërt, ndaj e klasifikojnë si pozë rinie dhe jetëgjatësie. Nëse flasim për zonën e abdomenit, në pozën delfini mund të ndjeni veprimin e muskujve të barkut, si dhe efektin e masazhit, i cili e ngushton këtë zonë.
Efekti i masazhit shpejton proceset metabolike në zonën e barkut, përmirëson tretjen, përshpejton djegien e yndyrave në këtë zonë. Edhe të nënlëkurshme, edhe viscerale, duke e ngushtuar barkun. Aktivizohen muskujt e kraharorit dhe tricepsit të shpatullave, një muskul që merr pak ngarkesë, ndaj relaksohet gradualisht dhe krijon palosje në zonën e sqetullave.
Ka edhe shtrirje të pjesës së pasme të këmbëve që ndihmon në reduktimin e ngarkesës në këmbë dhe shpinë.
Kryeni pozën delfini nëse duhet të qëndroni ulur për shumë kohë në një karrige, sepse ajo përmirëson proceset metabolike në zonën e legenit, që është e rëndësishme për shëndetin e të dyja gjinive.
Është më mirë ta bëni pozën delfini pas ngrohjes kryesore, kur jeni shtrirë pak. Ja si ta bëni:
▪ Qëndroni në të katërtat. ▪ Ulni duart në parakrahë. ▪ Këmbët dhe duart duhet të jenë në gjerësi të shpatullave. ▪ Nga ky pozicion, ngadalë ngrini legenin lart, duke e transferuar peshën e trupit në duar e këmbë. ▪ Nëse këmbët tuaja nuk janë fleksibile, mund t’i ngrini gishta. ▪ Shtrini lehtësisht kokën përpara. ▪ Nga ky pozicion, merrni frymë thellë me barkun dhe mbajeni frymën për 20-30 sekonda. ▪ Kthehuni në pozicionin e të katërtave. ▪ Përsëriteni ushtrimin 2-3 herë.
