Lajmet

Pse po bie euro?

Rënia e mprehtë e ka sjellë euron afër arritjes së barazisë ndaj dollarit amerikan.

Published

on

Euro ka pësuar një mposhtje të madhe ndaj dollarit amerikan që nga pushtimi rus i Ukrainës në shkurt, duke rënë në nivelin e saj më të ulët në 20 vjet pasi rritja e çmimeve të gazit dhe pasiguria rreth furnizimit rus me energji nxitën frikën e recesionit në eurozonë, shkruan Deutsche Welle. Monedha e përbashkët evropiane po tregtohej deri në 1,0007 dollarë të martën – një rrëshqitje e shpejtë nga niveli i 1,15 dollarëve përpara se Rusia të niste luftën në Ukrainë. Rënia e mprehtë e ka sjellë euron afër arritjes së barazisë ndaj dollarit amerikan për herë të parë që nga fundi i vitit 2002.

Përkeqësimi i përgjithshëm i perspektivës së eurozonës mes rritjes së çmimeve të gazit dhe frikës se Rusia do të ndërpresë furnizimet me gaz natyror po zvarrit monedhën e përbashkët. Mbështetja e madhe e ekonomive të mëdha si Gjermania dhe Italia nga gazi rus i ka lënë investitorët të nervozuar, me ekonomistët që parashikojnë një recesion shumë më të shpejtë dhe më të dhimbshëm në zonën e euros sesa në ShBA. Kësaj i shtohet edhe diferenca në nivelet e normave të interesit në ShBA dhe eurozonë. Rezerva Federale e ShBA ka rritur në mënyrë agresive normat e interesit për të ulur inflacionin, ndërsa Banka Qendrore Evropiane (BQE) deri më tani i ka rezistuar rritjeve të pjerrëta.

“Norma e interesit në ShBA pritet të shkojë deri në 3% kundrejt 1% në Evropë. Pra, paratë do të shkojnë në vendin me një rendiment më të lartë”, tha për DW, Carsten Brzeski, krye ekonomist për Gjermaninë dhe Austrinë në ING.

Dollari amerikan po përfiton gjithashtu nga tërheqja e tij e strehës së sigurt. Mes gjithë errësirës, dënimit dhe pasigurisë rreth ekonomisë globale, investitorët po ngushëllohen me sigurinë relative që ofron dollari duke qenë më pak i ekspozuar ndaj disa prej rreziqeve të mëdha globale tani.

Barazi në thelb do të thotë që 1$ blen €1. Nuk është gjë tjetër veçse një prag psikologjik për pjesëmarrësit e tregut, të cilët janë të njohur për dashurinë e tyre për figurat e rrumbullakëta.

“Tregjet financiare gjithmonë duan të gjejnë një lloj kuptimi simbolik”, tha Brzeski.

Viraj Patel, një strateg i këmbimit valutor në Vanda Research, tha se niveli i barazisë mund të jetë një pikë në të cilën euro demit dhe ariut mbyllin brirët për të përcaktuar se në cilën drejtim shkon monedha nga atje.

“(Një “dem” sipas përkufizimit është një investitor që blen aksione sepse ata besojnë se tregu do të rritet; ndërsa një “ari” do të shesë aksione pasi ata besojnë se tregu do të kthehet negativ.) Kohët e fundit, ne kemi filluar të shohim investitorët që bastojnë euron që bie nën barazinë. Por ju mund të imagjinoni njësoj se më shumë investitorë do të fillojnë të blejnë euro ndërsa i afrohemi atij niveli”, tha ai për DW.

Një euro në rrëshqitje do t’i shtojë barrën familjeve dhe bizneseve evropiane që tashmë janë duke u lëkundur nga inflacioni rekord. Një monedhë më e dobët do t’i bënte më të shtrenjta importet, të cilat kryesisht janë të shprehura në dollarë. Kur këto artikuj janë lëndë të para ose mallra të ndërmjetme, kostot e tyre më të larta mund të rrisin më tej çmimet lokale. Në kohë normale, një monedhë e dobët shihet si një lajm i mirë për eksportuesit dhe ekonomitë e rënda nga eksportet si Gjermania, sepse rrit eksportet duke i bërë ato më të lira në terma dollarë. Por atëherë këto nuk janë kohë normale falë fërkimeve globale të zinxhirit të furnizimit, sanksioneve dhe luftës në Ukrainë.

“Në situatën aktuale me tensione gjeopolitike, mendoj se përfitimet nga një monedhë e dobët janë më të vogla se sa disavantazhet”, tha Brzeski.

Megjithatë, për udhëtarët amerikanë që shkojnë në Evropë këtë verë, një euro e dobët është një bekim. Për shembull, në nivelin e barazisë, teorikisht ata do të jenë në gjendje të shkëmbejnë $1,000 për 1,000 € në vend të më pak se 900 € në shkurt. Me fjalë të tjera, dollari i tyre do të vlente shumë më tepër. Për bizneset që importojnë mallra evropiane, gjërat do të ishin më të lira në terma dollarë.

Bastet se euro do të vazhdojë rënien e saj nën barazi janë rritur ditët e fundit ndërsa kriza energjetike në Evropë përkeqësohet.

“Euro po tregtohet sikur një krizë në Evropë është në pragun e derës. Pra, ju duhet të shihni më shumë lajme të këqija tani për sa i përket gjithë narrativës rreth furnizimeve me gaz dhe potencialisht gjeopolitikës që euro të dobësohet përtej barazisë”, tha Patel.

Strategët e Nomura International parashikojnë se euro mund të bjerë deri në 0,95 dollarë. Kreu i kërkimit të këmbimit valutor të Deutsche Bank, George Saravelos, ka një parashikim të ngjashëm.

“Një lëvizje poshtë në $0.95-$0.97 do të përputhej me ekstremet e të gjitha kohërave të parë në kurset e këmbimit që nga fundi i Bretton Woods në 1971”, shkroi ai në një shënim të 6 korrikut drejtuar klientëve.

Një euro e dobët dhe inflacioni shtesë që ajo sjell shton sfidat e BQE-së, e cila tashmë është nën vëzhgim për ngadalësimin e blloqeve në luftën kundër inflacionit. Për t’i bërë gjërat më keq për bankën qendrore që ka mandatin për të zbutur inflacionin, euro nuk është dobësuar vetëm ndaj dollarit, por edhe ndaj monedhave të tjera si franga zvicerane dhe jenit japonez.

“Kjo tani ka filluar të bëhet një dobësi më e gjerë e euros dhe për këtë arsye bëhet më shumë një problem inflacioni për BQE-në”, tha Patel.

BQE synon të rrisë normat bazë të interesit me 25 pikë bazë javën e ardhshme, rritja e saj e parë në mbi 10 vjet.

“Një euro më e dobët mbështet pikëpamjen e një rritjeje më agresive të normës”, tha Brzeski.

“Argumenti pas kësaj do të ishte se nëse ne shkojmë për një rritje prej 50 pikësh bazë javën e ardhshme dhe jo 25, kjo mund të ndalojë menjëherë rënien e euros sepse do të befasonte tregjet financiare”.

Megjithatë, disa ekspertë thonë se një rënie ekonomike do ta vendosë bankën në një shtrëngim, duke e penguar atë nga çdo shtrëngim agresiv i politikës monetare. Kjo nga ana tjetër do të siguronte që normat e interesit në eurozonë të mbeten të ndrydhura përballë ShBA-së. Një pritje e tillë tashmë po luan një rol në rënien e euros./DW/AlsatM

Lajmet

Hashim Thaçit i vazhdohet paraburgimi nga Specialja

Published

on

By

Gjykata Speciale njofton se rastin “Thaçi dhe të tjerët” të administrimit të drejtësisë, Hashim Thaçit dhe të tjerëve u është vazhduar paraburgimi.

“Në vendimin mbi rishikimin e paraburgimit më 3 dhjetor 2025, Gjykatësi i Vetëm urdhëroi vazhdimin e paraburgimit të Hashim Thaçit, Bashkim Smakajt dhe Fadil Fazliut. Gjykatësi Gosnell konstatoi se ekziston rreziku real që të akuzuarit, nëse do të liroheshin, mund të pengojnë ecurinë e procesit dhe të kryejnë vepra penale të tjera”, njofton Specialja.

Ky është vendimi i gjashtë i tillë në këtë çështje; të gjitha vendimet mbi rishikimin e paraburgimit mund t’i gjeni këtu.

Aktakuza kundër të akuzuarve u konfirmua më 29 nëntor dhe u bë publike më 6 dhjetor 2024. Më 3 prill 2025, Paneli i Gjykatës së Apelit miratoi pjesërisht apelin e ZPS-së kundër vendimit të Gjykatëses së Procedurës Paraprake të datës 29 nëntor 2024 për konfirmimin e aktakuzës.

ZPS-ja kundërshtoi interpretimin e Gjykatëses të nenit 32(3) të Kodit Penal të Kosovës (KPK), me argumentin se ajo gaboi që përjashtoi përgjegjësinë penale të Hashim Thaçit për nxitje bazuar në një keqinterpretim të kritereve të dënimit. Me vendim të shumicës – gjykatësja Jorgensen ishte në mospajtim – Paneli u pajtua se neni 32(3) zbatohet për vepra penale për të cilat shkallëzimi i dënimeve përfshin pesë vjet ose më shumë se pesë vjet, edhe nëse jo dënim minimal. Paneli ia ktheu çështjen Gjykatëses së Procedurës Paraprake për shqyrtim të mëtejshëm.

Më 14 prill 2025, Gjykatësja e Procedurës Paraprake ndryshoi vendimin e saj duke konfirmuar një formë përgjegjësie penale shtesë për Thaçin në bazë të nenit 32(3) të KPK në akuzat e paraqitura në Pikat 1, 2, dhe 3 të aktakuzës. Ajo urdhëroi ZPS-në të dorëzojë aktakuzën e re të konfirmuar, e cila u dorëzua më 16 prill 2025.

Sipas Aktakuzës së konfirmuar, së paku midis 12 prillit 2023 dhe 2 nëntorit 2023, gjatë vizitave jo të privilegjuara në objektin e paraburgimit, Hashim Thaçi u dha Smakajt, Kilajt, Fazliut dhe Kuçit informacion konfidencial në lidhje me dëshmitarë të ZPS-së, udhëzime për të ndikuar në dëshmitë e dëshmitarëve të ZPS-së dhe hollësi se si duhej ta bënin këtë.

Në aktakuzë më tej pretendohet se Thaçi bashkërendoi tri grupe të veçanta, të formuara me Smakajn, me Fazliun dhe me Kilajn, dhe persona të tjerë kundër të cilëve nuk janë ngritur akuza, si dhe me Kuçin, me synimin për të ndikuar në dëshmitë e dëshmitarëve të ZPS-së në kontekstin e gjykimit aktual për krime lufte Thaçi dhe të tjerët.

Isni Kilaj u arrestua më 2 nëntor 2023 në Kosovë dhe u transferua në njësinë e paraburgimit të DHSK-së më 3 nëntor 2023. Seanca e paraqitjes së parë të Kilajt, si i dyshuar, para Gjykatësit të Vetëm, u mbajt më 4 nëntor 2023, në bazë të nenit 41 të Ligjit dhe rregullës 55 të Rregullores. Në maj 2024, për shkak të vonesave të konsiderueshme të afatit të procedurave, Gjykatësi i Vetëm përcaktoi se zgjatja e paraburgimit të tij do të ishte e paarsyeshme dhe urdhëroi lirimin e Kilajt në Kosovë me kushte të rrepta. Vendimi i Gjykatësit të Vetëm u konfirmua në vijim nga Gjykata e Apelit e DHSK-së. Gjatë gjithë kësaj periudhe ai u konsiderua vetëm si i dyshuar.

Pas konfirmimit të Aktakuzës kundër pesë të akuzuarve, Isni Kilaj, Bashkim Smakaj dhe Fadil Fazliu u arrestuan nga ZPS-ja më 5 dhjetor dhe u transferuan në objektin e paraburgimit të Dhomave të Specializuara të Kosovës (DHSK) në Hagë më 6 dhjetor 2024. Hashim Thaçit iu dorëzua fletarrestimi  në objektin e paraburgimit të DHSK-së më 5 dhjetor, ndërsa Hajredin Kuçit iu dorëzua fletëthirrja për paraqitjen e parë.

Në paraqitjen e tyre të parë më 8 dhjetor 2023, Thaçi dhe Smakaj nuk u deklaruan në lidhje me fajësinë ose pafajësinë, ndërsa Fazliu u vetëdeklarua i pafajshëm për të gjitha pikat e aktakuzës. Një ditë më vonë, më 9 dhjetor, Kuçi dhe Kilaj u vetëdeklaruan të pafajshëm për të gjitha pikat e aktakuzës.Pasi Thaçi dhe Smakaj vendosën të mos deklarohen lidhur me fajësinë gjatë seancës së 17 dhjetorit 2024, gjykatësja e procedurës paraprake kërkoi që ata të deklarohen në formë të shkruar deri më 7 janar 2025. Më 6 janar 2025, Thaçi dorëzoi njoftimin përmes të cilit u vetëdeklarua i pafajshëm. Vetëdeklarimi i pafajësisë së Bashkim Smakajt u dorëzua më 3 janar ndërsa u bë publike më 14 janar 2025.

Më 19 shtator 2025, ZPS-ja dorëzoi, si konfidenciale, dosjen e vet paraprake. Më 7 tetor 2025, ZPS-ja e dorëzoi versionin e redaktuar publik të dosjes paraprake të korrigjuar. Më 20 dhe 23 tetor 2025, Fadil Fazliu dhe Hashim Thaçi dorëzuan versionet e redaktuara publike të dosjeve të tyre paraprake.

Më 11 nëntor 2025, Gjykatësja e Procedurës Paraprake njoftoi Kryetaren se dosja e çështjes do të jetë gati për t’iu kaluar një trupi gjykues më 12 nëntor 2025. Rrjedhimisht, Kryetarja e DHSK-së caktoi gjykatësin e vetëm në gjykimin e kësaj çështjeje. Më 12 nëntor 2025, Gjykatësja e Procedurës Paraprake ia kaloi dosjen e çështjes gjykatësit të vetëm.

Konferencat për përgatitjen e gjykimit u mbajtën më 28 nëntor 2025./EO

Continue Reading

Lajmet

Valon Prebreza betohet si kryetar i ri i Fushë-Kosovës

Published

on

By

Valon Prebreza, kryetari i ri i Fushë-Kosovës nga Lëvizja Vetëvendosje, ka dhënë sot betimin para Kuvendit Komunal dhe ka marrë zyrtarisht detyrën e kryetarit të komunës.

Në deklarimin e tij publik pas betimit, Prebreza u shpreh se posti i kryetarit e obligon të shërbejë për çdo qytetar pa dallim dhe theksoi se mandatin e tij do ta udhëheqë me transparencë, ndershmëri dhe përkushtim.

Sot u betova para Kuvendit Komunal të Fushë-Kosovës, për të marrë zyrtarisht mandatin e Kryetarit të Komunës. Detyra zyrtare, më obligon që t’i shërbejë secilit qytetar pa asnjë dallim. Unë zotohem se do të punoj me transparencë, ndershmëri, përkushtim dhe do të jem pranë të gjithëve. Faleminderit për besimin tuaj, për mbështetjen dhe së bashku do të bëjmë shumë punë!”, ka shkruar ai./UBTNews

Continue Reading

Lajmet

Murati: Depozitat e familjeve kosovare arrijnë rekord prej 4.69 miliardë euro

Published

on

By

Ministri në detyrë i Financave, Hekuran Murati, ka njoftuar përmes një postimi se kursimet dhe depozitat e familjeve në Kosovë kanë arritur një nivel rekord. Sipas tij, në fund të muajit tetor, këto depozita në bankat komerciale kanë kapur vlerën prej 4.69 miliardë euro.

Murati theksoi se, bazuar në të dhënat e Bankës Qendrore të Kosovës, rritja e depozitave familjare në pesë vitet e fundit ka qenë e dukshme. Ato janë shtuar me 2.12 miliardë euro, që paraqet një rritje prej 82.5% krahasuar me tetorin e vitit 2019, kur vlera totale e tyre ishte 2.57 miliardë euro.

Sipas të dhënave zyrtare nga seritë kohore në faqen e BQK-së, depozitat dhe kursimet nëpër banka të familjeve në Kosovë kanë shënuar rekord me 4.69 miliardë euro.
Kjo përbën një rritje prej 2.12 miliardë euro, apo 82.5%, krahasuar me muajin tetor para 5 viteve kur depozitat dhe kursimet e familjeve në Kosovë ishin 2.57 miliardë euro.“, ka shkruar në postim Murati./UBTNews

Continue Reading

Lajmet

Milkoviqi dënohet me 2 vjet burgim dhe 14 mijë euro gjobë për sulm ndaj KFOR-it dhe Policisë

Published

on

By

Lubisha Milkoviq është dënuar me dy vjet burgim dhe 14 mijë euro gjobë për ngjarjet e 29 majit 2023 në Zveçan, ku ai akuzohej për sulm ndaj ushtarëve të KFOR-it dhe zyrtarëve të Policisë së Kosovës.

Milkoviq ka pranuar fajësinë pas arritjes së një marrëveshjeje me Prokurorinë Speciale, marrëveshje që përfshin veprat penale “sulm” dhe “pjesëmarrje në turmë që kryen vepra penale apo huliganizëm”.

Unë e pranoj fajësinë dhe e pranoj marrëveshjen për pranimin e fajësisë”, deklaroi i pandehuri gjatë seancës.

Avokati i tij, Milosh Deleviq, konfirmoi se marrëveshja është arritur me vullnet të lirë dhe pas konsultimeve të mjaftueshme mes palëve. Ai propozoi që Milkoviq t’i mundësohet pagesa e gjobës me këste gjatë një periudhe dyvjeçare.

Prokurori Bekim Kodraliu sqaroi se marrëveshja parasheh dënim prej dy vjetësh burg, duke përfshirë kohën e kaluar në paraburgim, ndërsa gjashtë muaj të dënimit zëvendësohen me gjobën prej 14 mijë eurosh.

Kryetarja e trupit gjykues, Violeta Namani-Hajra, konstatoi se kushtet ligjore për miratimin e marrëveshjes së fajësisë janë plotësuar dhe se ajo mbështetet në prova të mjaftueshme.

Aktgjykimi pritet të shpallet brenda pak kohësh./UBTNews

Continue Reading

Të kërkuara