Lajmet

Pse ka më shumë mushkonja këtë vit?

OBSh e shqetësuar për sëmundjet e shkaktuara prej tyre.

Published

2 years ago

on

Mushkonjat janë insektet më të bezdisshme dhe më të frikshme gjatë stinës së verës. Ditën, natën, jashtë apo brenda, këto insekte të vogla janë gjithnjë e më të pranishme në zonat tona dhe paraqesin një rrezik real për shëndetin e njeriut.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), ndikimi i sëmundjeve të shkaktuara nga mushkonjat po rritet globalisht. Kjo është veçanërisht shqetësuese për Evropën, ku kombinimi i globalizimit dhe ndryshimeve klimatike çon në përhapjen e vektorëve të rinj të aftë për të transmetuar sëmundje si Dengue, Zika ose Chikungunya.

Në të vërtetë, vendet mesdhetare ndër të tjera, kanë përjetuar disa shpërthime të këtyre arboviruseve (viruse të transmetuara nga mushkonjat, rriqrat dhe artropodët e tjerë) vitet e fundit. Për më tepër, arboviruset e tjerë si  Virusi i Nilit Perëndimor tani konsiderohen të rrënjosur në Evropë, me një numër të lartë të rasteve njerëzore çdo vit, veçanërisht në vendet e Evropës Jugore.

Rritja e aktivitetit të mushkonjave në Evropë është shkaktuar nga ndryshimet klimatike.

“Normalisht, gjatë muajve më të ftohtë, speciet e mushkonjave të zakonshme në vendet e Evropës Jugore shkojnë në letargji, duke adoptuar ‘një fazë rezistence’. Kjo situatë po ndryshon dhe ne tani po shohim aktivitet të mushkonjave gjatë gjithë vitit, i cili barazohet me rritjen e pickimit të mushkonjave dhe rritjen e rreziqeve për shëndetin publik”, thotë Rubén Bueno Mari, drejtor teknik i Rentokil Initial për kontrollin e vektorëve në Evropë dhe president i Shoqatës Evropiane të Kontrollit të Mushkonjave.

Megjithatë, faktorët në themel të kësaj situate janë të ndryshëm dhe kompleks.

“Vektorë të rinj kanë mbërritur në Evropë në dekadat e fundit dhe tani kanë zënë rrënjë në kontinentin tonë”, thotë Dr Ruben Bueno Mari . Mushkonja tigër aziatike  (e quajtur shkencërisht Aedes albopictus) është tani e pranishme në më shumë se 20 vende evropiane dhe është një nga bartësit kryesorë të etheve Dengue në mbarë botën.

Përveç mushkonjave tigër aziatike, mushkonja të tjera pushtuese janë regjistruar kohët e fundit në Evropë dhe po shkaktojnë shqetësime të konsiderueshme në shumë zona. Në vitin 2022, Qendra Evropiane për Kontrollin e Sëmundjeve (ECDC) mori gjithsej 18,526 raporte të reja të mushkonjave pushtuese në nivel administrativ rajonal, që përfaqëson një rritje prej 250% krahasuar me vitin 2021.

Kjo shifër tregon qartë ndikimin në rritje të këtyre insekteve në Evropë dhe tregon se sa është në rritje problemi i mushkonjave pushtuese.

Çfarë mund të bëhet për të reduktuar rreziqet?

Reduktimi i rreziqeve nga mushkonjat është zakonisht një përgjegjësi e përbashkët midis qeverive lokale dhe rajonale që punojnë së bashku për të zbatuar programet e kontrollit në zonat publike.

Në të njëjtën kohë, qytetarët duhet të kenë edhe një largpamësi më të madhe për të luftuar mushkonjat. Për shembull, aroma e një personi  është e ndryshme dhe unike për të gjithë, kështu që ka mundësi që disa të sulmohen më shumë nga mushkonjat. Në veçanti, disa kimikate të pranishme në lëkurën dhe djersën tonë, si acidi laktik ose oktenoli,  veprojnë si një tërheqës i fuqishëm për mushkonjat femra.  Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme të shmangni disa ushqime dhe pije që mund të rrisin lirimin e tërheqësve kimikë përmes lëkurës sonë, siç është alkooli për shembull.

Është treguar se njerëzit që kanë pirë sasi të caktuara alkooli janë zakonisht më tërheqës për lloje të ndryshme mushkonjash dhe kjo për shkak se ata  nxjerrin një sasi më të madhe djerse që ndryshon erën e trupit të tyre dhe gjithashtu mund të pësojnë rritje të vogla të temperaturës dhe tërheq mushkonjat. Gjithashtu një burim i rëndësishëm tërheqës për mushkonjat është CO2 që nxjerrim kur marrim frymë. 

Related Topics:
Continue Reading

Lajmet

​Flet drejtori i KH Rahovecit: Vendimi për të na përjashtuar nga palestra i pakuptimtë

Published

12 hours ago

on

September 30, 2025

By

Klubi i hendbollit Rahoveci ka njoftuar se të dyja ndeshjet ndaj ekipit nga Luksemburgu, Dudelange, në kuadër të garave evropiane, do të zhvillohen në Luksemburg.

Shkak për këtë është bërë fakti se palestra Mizahir Isma në Rahovec, për shkak të zgjedhjeve, kalon nga nesër në menaxhim të KQZ-së dhe rrjedhimisht nuk mund të shfrytëzohet për ndeshje sportive.

Drejtori Sportiv i këtij klubi, Afrim Deliu, thotë se vendimi për t’i përjashtuar klubet nga palestrat është krejtësisht i pakuptueshëm.

“Sigurisht që është problematike, tereni është një lojtar shtesë në fushë, ajo nuk diskutohet por përveç kësaj janë edhe shumë probleme të tjera sepse palestra kalon në menaxhimin e KQZ-s nga nesër dhe përveç tereni që duhet të zhvillohet ndeshja jashtë, ne e kemi problem edhe stërvitjet t’i vazhdojmë. DO të thitë është shumë problem kjo pjesa dhe sinqerisht nuk e kuptoj se si mund të merret një vendim që palestra të lirohen nga klubet ose të mos kenë mundësi t’i zhvillojnë stërvitjet. Pra përveç lojës, problem tjetër shumë i madh është edhe stërvitjet ku do t’i zhvillojmë”, tha Deliu.

Ai ka shtuar se me këtë problematikë përballen sa herë që në Kosovë ka zgjedhje.

“Edhe në zgjedhjet e kaluara ka qenë i njëjti problem dhe e kemi ditur që nuk ka mundësi të arrihet asgjë nga kjo marrëveshje dhe menjëherë kemi kontaktuar me ekipin kundërshtar dhe kemi kërkuar që t’i zhvillojmë dy ndeshjet sepse e dimë që kjo nuk mund të realizohet, nuk është problem vetëm Rahoveci por e gjithë Kosova…Nuk është se kemi tentuar të shkojmë edhe ne KQZ direkt por e kemi ditur se është e pamundur sepse jo vetëm për Rahovecin por edhe për të gjitha klubet tjera ka qenë e pamundur”, shtoi Deliu.

Përveç hendbollit, me telashe të njëjta po përballet edhe sporti i volejbollit dhe ai i basketbollit./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

​Bashkimi kërkon suksesin historik në Evropë

Published

13 hours ago

on

September 30, 2025

By

Bashkimi pas fitores shumë të rëndësishme përballë Anwil-it kërkon për herë të parë të jetë pjesë e grupeve në FIBA Europe Cup.

Për të arritur suksesin historik për klubin më të vjetër në Kosovë, prizrenasit duhet të ruajnë epërsinë e pikëve nga fitorja e parë.

Sfida në Prizren përfundoi 80:75 për Portokallezinjtë, derisa në grupe do të hyjë skuadra që është më e mirë nga dy ndeshjet.

Nënkampionët për herë të parë janë në kualifikimet e FIBA Europe Cup, ndërsa nëse kalojnë pengesën në Poloni, atëherë do t’i bashkoheshin kampiones së Kosovës, Trepçës, si dhe PAOK-ut të Greqisë dhe Braunschëeig të Gjermanisë në Grupin F.

Anwil është një nga skuadrat më të forta polake në vitet e fundit, ku para dy vitesh kishte triumfuar në FIBA Europe Cup, kurse edicionin e kaluar ishte ndalur në Raundin e 1/16-tes.

Ndeshja zhvillohet të mërkurën në Poloni nga ora 18:30./S.K/KP/

Continue Reading

Aktualitet

UBT hap thirrjen për pjesëmarrje në Konferencën Ndërkombëtare të Gazetarisë, Medias dhe Komunikimit 2025

Published

13 hours ago

on

September 30, 2025

By

UBT fton studiuesit, profesionistët dhe studentët për të marrë pjesë në Konferencën Ndërkombëtare të Gazetarisë, Medias dhe Komunikimit (ICJMC 2025), një ngjarje që synon të bashkojë ekspertët për të prezantuar rezultatet e fundit të kërkimeve, për të shkëmbyer ide dhe përvoja në fushën e gazetarisë, medias dhe komunikimit.

Kjo konferencë është pjesë e edicionit të 14-të të Konferencës Ndërkombëtare të UBT-së për Biznes, Teknologji dhe Inovacion, ku fokusi i këtij viti do të jetë Reziliencia dhe Qëndrueshmëria.

Datat e rëndësishme:

  • Dorëzimi i abstrakteve: 10 Tetor 2025
  • Njoftimi për pranimin e abstrakteve: 17 Tetor 2025
  • Regjistrimi i hershëm: 17 Tetor 2025
  • Regjistrimi i vonë: 20 Tetor 2025
  • Dorëzimi i artikujve të plotë: 14 Nëntor 2025
  • Peer review: 17 Tetor 2025

Qëllimi i konferencës:

Konferenca synon të krijojë një platformë për shkëmbimin e njohurive ndërmjet studiuesve inovativë, akademikëve, hulumtuesve të rinj, studentëve pasuniversitarë dhe kandidatëve për doktoraturë, si dhe ekspertëve të fushës, duke mbështetur diskutime mbi sfidat, trendet dhe zhvillimet më të fundit në Gazetari, Media dhe Komunikim.

Tema e vitit:

  • Inteligjenca Artificiale dhe Sensacionalizmi i Informacionit në Kohë Krize dhe Konflikti

Nën-temat përfshijnë:

  • Roli i medias në kohë krize dhe kriza gjeopolitike
  • Transformimi i komunikimit politik në epokën dixhitale
  • Etika e medias dhe komunikimit gjatë krizave humanitare: Përdorimi i Chat GPT

Temat e tjera të trajtuara:

  • Reklama, media alternative dhe komunitare
  • Inteligjenca artificiale dhe gazetaria
  • Komunikimi biznesor dhe marketingu i integruar
  • Media dhe globalizimi, media dhe sporti
  • Etika e medias, dezinformimi dhe lajmet false
  • Komunikimi ndërkulturor dhe ndëretnik
  • Studime kritike dhe kulturore, rinia dhe gjinia
  • Gazetaria, ligji dhe ndikimi shoqëror
  • Media, ndryshimet klimatike dhe studimet mjedisore
  • Komunikimi i rrezikut, stigma dhe shëndeti publik
  • Media vizuale, muzikore, multimediale dhe teknologjitë e reja

Dorëzimi i artikujve:

Materiali i dorëzuar duhet të jetë origjinal, nuk duhet të jetë publikuar më parë apo të jetë duke u shqyrtuar diku tjetër. Maksimumi i artikullit është 6 faqe. Artikujt që nuk përmbushin kriteret e formatit nuk do të konsiderohen.

Për më shumë detaje mbi standardet e pranimit dhe regjistrimin, vizitoni faqen zyrtare: Konferenca Ndërkombëtare e UBT-së

Continue Reading

Lajmet

​Portieri 42 vjeçar kthehet për kualifikueset e Botërorit

Published

13 hours ago

on

September 30, 2025

By

Portieri me përvojë Craig Gordon është rikthyer në kombëtaren e Skocisë për ndeshjet kualifikuese të Kupës së Botës kundër Greqisë dhe Bjellorusisë.

Gardiani 42-vjeçar nuk ka luajtur që nga maji dhe ende nuk është paraqitur me Hearts këtë sezon, por tashmë është rikuperuar plotësisht nga një dëmtim në qafë. Gordon, i cili ka 81 ndeshje me kombëtaren, zëvendëson shokun e tij të ekipit, Zander Clark.

Ndërkohë, mbrojtësi i Derby County, Max Johnston, dhe qendërmbrojtësi i Blackburn Rovers, Dominic Hyam, janë lënë jashtë listës. Po ashtu nuk është përfshirë as sulmuesi i formës së mirë i Hearts, Lawrence Shankland, i cili ka shënuar shtatë gola këtë sezon, si dhe Tommy Conway i Middlesbrough.

Skocia ka grumbulluar katër pikë në dy ndeshjet e para të grupit, pas barazimit 0-0 në Danimarkë dhe fitores 2-0 kundër Bjellorusisë. Greqia viziton Hampden Park më 9 tetor, ndërsa tre ditë më vonë Bjellorusia do të përballet me skocezët në Glasgow.

Trajneri Steve Clarke ka rikthyer edhe Anthony Ralston pas mungesës së tij, ndërsa Angus Gunn dhe Liam Kelly kompletojnë listën e portierëve, pavarësisht se kanë pak minuta me klubet e tyre./S.K/KP/

 

Continue Reading

Të kërkuara