Lajmet

Pse ka më shumë mushkonja këtë vit?

OBSh e shqetësuar për sëmundjet e shkaktuara prej tyre.

Publikuar

Mushkonjat janë insektet më të bezdisshme dhe më të frikshme gjatë stinës së verës. Ditën, natën, jashtë apo brenda, këto insekte të vogla janë gjithnjë e më të pranishme në zonat tona dhe paraqesin një rrezik real për shëndetin e njeriut.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), ndikimi i sëmundjeve të shkaktuara nga mushkonjat po rritet globalisht. Kjo është veçanërisht shqetësuese për Evropën, ku kombinimi i globalizimit dhe ndryshimeve klimatike çon në përhapjen e vektorëve të rinj të aftë për të transmetuar sëmundje si Dengue, Zika ose Chikungunya.

Në të vërtetë, vendet mesdhetare ndër të tjera, kanë përjetuar disa shpërthime të këtyre arboviruseve (viruse të transmetuara nga mushkonjat, rriqrat dhe artropodët e tjerë) vitet e fundit. Për më tepër, arboviruset e tjerë si  Virusi i Nilit Perëndimor tani konsiderohen të rrënjosur në Evropë, me një numër të lartë të rasteve njerëzore çdo vit, veçanërisht në vendet e Evropës Jugore.

Rritja e aktivitetit të mushkonjave në Evropë është shkaktuar nga ndryshimet klimatike.

“Normalisht, gjatë muajve më të ftohtë, speciet e mushkonjave të zakonshme në vendet e Evropës Jugore shkojnë në letargji, duke adoptuar ‘një fazë rezistence’. Kjo situatë po ndryshon dhe ne tani po shohim aktivitet të mushkonjave gjatë gjithë vitit, i cili barazohet me rritjen e pickimit të mushkonjave dhe rritjen e rreziqeve për shëndetin publik”, thotë Rubén Bueno Mari, drejtor teknik i Rentokil Initial për kontrollin e vektorëve në Evropë dhe president i Shoqatës Evropiane të Kontrollit të Mushkonjave.

Megjithatë, faktorët në themel të kësaj situate janë të ndryshëm dhe kompleks.

“Vektorë të rinj kanë mbërritur në Evropë në dekadat e fundit dhe tani kanë zënë rrënjë në kontinentin tonë”, thotë Dr Ruben Bueno Mari . Mushkonja tigër aziatike  (e quajtur shkencërisht Aedes albopictus) është tani e pranishme në më shumë se 20 vende evropiane dhe është një nga bartësit kryesorë të etheve Dengue në mbarë botën.

Përveç mushkonjave tigër aziatike, mushkonja të tjera pushtuese janë regjistruar kohët e fundit në Evropë dhe po shkaktojnë shqetësime të konsiderueshme në shumë zona. Në vitin 2022, Qendra Evropiane për Kontrollin e Sëmundjeve (ECDC) mori gjithsej 18,526 raporte të reja të mushkonjave pushtuese në nivel administrativ rajonal, që përfaqëson një rritje prej 250% krahasuar me vitin 2021.

Kjo shifër tregon qartë ndikimin në rritje të këtyre insekteve në Evropë dhe tregon se sa është në rritje problemi i mushkonjave pushtuese.

Çfarë mund të bëhet për të reduktuar rreziqet?

Reduktimi i rreziqeve nga mushkonjat është zakonisht një përgjegjësi e përbashkët midis qeverive lokale dhe rajonale që punojnë së bashku për të zbatuar programet e kontrollit në zonat publike.

Në të njëjtën kohë, qytetarët duhet të kenë edhe një largpamësi më të madhe për të luftuar mushkonjat. Për shembull, aroma e një personi  është e ndryshme dhe unike për të gjithë, kështu që ka mundësi që disa të sulmohen më shumë nga mushkonjat. Në veçanti, disa kimikate të pranishme në lëkurën dhe djersën tonë, si acidi laktik ose oktenoli,  veprojnë si një tërheqës i fuqishëm për mushkonjat femra.  Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme të shmangni disa ushqime dhe pije që mund të rrisin lirimin e tërheqësve kimikë përmes lëkurës sonë, siç është alkooli për shembull.

Është treguar se njerëzit që kanë pirë sasi të caktuara alkooli janë zakonisht më tërheqës për lloje të ndryshme mushkonjash dhe kjo për shkak se ata  nxjerrin një sasi më të madhe djerse që ndryshon erën e trupit të tyre dhe gjithashtu mund të pësojnë rritje të vogla të temperaturës dhe tërheq mushkonjat. Gjithashtu një burim i rëndësishëm tërheqës për mushkonjat është CO2 që nxjerrim kur marrim frymë. 

Lajmet

Asociacioni kusht për anëtarësim në KiE?

Publikuar

nga

Pas gati dy vitesh nga koha e aplikimit për anëtarësim në Këshillin e Evropës, në mes të muajit maj pritet që të votohet në fazën finale për anëtarësimin e Kosovës në këtë Këshill. Por ende Kosova po përballet me pasigurinë e anëtarësimit të plotë.

Së fundmi edhe i dërguari amerikan për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, tha se anëtarësimi është i lidhur me themelimin e asociacionit të komunave me shumicë serbe.

Deklaratat e tilla politologu Albinot Maloku i quan presion për asociacionin, duke shfrytëzuar momentumin kritik kur Kosova është vetëm një hap pranimit.

“Tani po shfrytëzohet momentumi që t’i bëhet presion Kosovës për Asociacionin e Komunave me Shumicë Serbe, çdo çështje që ndërlidhet tani ndërlidhet me pjesën e sektorit politikë të shfrytëzimit të momentumit ndaj Kosovës, a është i drejtë asesi nuk është i drejtë, por që republika e Kosovës ka pasur eksperienca me këso lloj presione dhe me këso lloj kushtëzimesh për të gjitha proceset, kujtojmë çështjen e liberalizimit të vizave që ndërlidhej me demarkacionin në mes kufirit Kosovës dhe Malit të Zi dhe çështjeve të tjera”, deklaroi ai.

E në rast se Kosova nuk arrin të anëtarësohet në këtë Këshill, atëherë sipas Malokut ky do të ishte dështim.

“Mosfutja e Kosovës në këtë proces do të jetë dështim i llojit dhe praktikë e përsëritur që merr kohë për diçka që do duhej të kryhej në kohën e duhur siç ishte edhe çështja e liberalizimit të vizave që na mori kohë si pasojë e veprimeve në lidhje me demarkacionin edhe që më në fund ndodhi për qeverinë aktuale pavarësisht se ishte kundështuese e madhe e atij procesi ndodhi dhe u bë që të jetë çështje e mbyllur”, shtoi ai.

Por çështja e anëtarësimit ose jo në Këshill të Evropës, ndërlidhet edhe me një faktor tjetër.

“Ka pasur një angazhim qoftë të parlamentit të republikës së Kosovës dhe komisioneve përkatëse, por edhe të politikës së jashtme, mirëpo kam përshtypjen për arsyejnë kjo ndërlidhet me veprimet e kryeministrit të vendit dmth të qeverisjes së Kosovës sa i përket kërkesave decidive të faktorit ndërkombëtar, dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës që të ecet drejt implementimit të po-s së kryeministrit Kurtit të thënë në Bruksel dhe në Ohër”, deklaroi ai.

Takimi i Këshillit të Evropës pritet të mbahet më 16 maj, ku së paku dy e treta e 46 anëtarëve të këtij Këshilli duhet të jenë në favor të vendit./UBTNews/

Realizoi: Dea Berisha

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Pezullimi i armëve nga SHBA për Izraelin nuk do të ketë ndikim në operacionet e Izraelit në Rafah

Publikuar

nga

Elijah Magnier, një analist ushtarak dhe politik, thotë se masa e presidentit amerikan, Joe Biden për të kufizuar disa armë në Izrael nuk do të ndryshojë strategjinë e kryeministrit izraelit, Benjamin Netanyahu në Rafah.

“Kjo nuk do të ndryshojë asnjë nga planet e Netanyahut për të pushtuar Rafahun”, tha Magnier për Al Jazeera.

“Përkundrazi, do t’i japë atij kohë të mjaftueshme për të kaluar më shumë kohë në Rafah dhe për të ecur shumë ngadalë për t’u siguruar që kjo luftë do të zgjasë sa më gjatë të jetë e mundur”, shtoi ai.

Magnier shtoi se pauza e armëve amerikane është e parëndësishme sepse zbatohet vetëm për “bombat inteligjente, jo bombat memece, të cilat Izraeli i ka mjaft dhe i ka përdorur për shtatë muajt e fundit”./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Kërkohet paraburgim ndaj të dyshuarit për ngacmim të vazhdueshëm seksual

Publikuar

nga

Prokuroria Themelore në Gjakovë ka marrë aktvendim për fillimin e hetimeve dhe ka paraqitur kërkesë, në Gjykatën Themelore në Gjakovë, për caktimin e masës së paraburgimit në kohëzgjatje prej 30 ditësh ndaj të pandehurit me inicialet A.D.

Sipas kërkesës së Prokurorisë, ekziston dyshimi i bazuar se i pandehuri nga muaji dhjetor i vitit 2023 e deri me datën 08 maj 2024, në Gjakovë, e ka ngacmuar seksualisht në vazhdimësi një të mitur.

“Sipas kërkesës së Prokurorisë, ndër të tjera ceket se ekziston dyshimi i bazuar se i pandehuri me inicialet A.D., nga muaji Dhjetor i vitit 2023 e deri me dt.08.05.2024, në Gjakovë, e ngacmon seksualisht në vazhdimësi personin e dobët të dëmtuarën/e mitur, në formë të sjelljes së padëshiruar verbale dhe jo verbale të natyrës seksuale me qellim të cenimit të dinjitetit, në atë mënyre që pasi që i pandehuri dhe e dëmtuara/e mitur ishin njoftuar përmes rrjeteve sociale, i dërgon mesazhe të natyrës seksuale, me të cilat veprime të dëmtuarës ia cenon dinjitetin dhe tek e njëjta krijon një mjedis i cili objektivisht është frikësues, degradues dhe poshtërues”, thuhet në njoftimin e prokurorisë.

Tutje sipas njoftimit me këto veprime formohet dyshimi i bazuar se i pandehuri ka kryer veprën penale, ngacmim seksual në vazhdimësi.

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Televizioni belg ndërpret transmetimin e Eurovisionit

Publikuar

nga

Televizioni i Belgjikës, VRT ndërpreu transmetimin e kompeticionit të këngës, Eurovision, të enjten mbrëma, për të dhënë një mesazh përmes së cilit dënon luftën e Izraelit në Gaza dhe shtypjen e lirisë së shtypit.

“Ne dënojmë shkeljet e të drejtave të njeriut nga shteti izraelit. Përveç kësaj, Izraeli po shkatërron lirinë e shtypit”, thuhet në mesazhin e transmetuar. “Prandaj, ne po bëjmë një pushim të përkohshëm nga transmetimi ynë. Tani, armëpushim”.

Thirrjet ndaj Eurovisionit për t’ia ndaluar pjesëmarrjen Izraelit, i cili tashmë ka rezervuar biletën për finalen e madhe të konkursit, janë rritur në mes të luftës në Gaza.

Eurovision i rezistoi thirrjeve për të larguar Izraelin, por i kërkoi vendit të modifikojë tekstin e këngës së tij origjinale, “October Rain”, e cila dukej se i referohej sulmit të 7 tetorit të Hamasit./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara