Lajmet

Pse gratë në moshën 40 vjeçare duhet të bëjnë rregullisht mamografi

Kjo duke qenë se rreziku fillon të rritet pas kësaj moshe.

Published

on

Mosha kur femrat duhet të fillojnë t’i nënshtrohen mamografive të rregullta ka qënë prej një debat vitesh mes ekspertëve të shëndetit.

Por mjekët e Kolegjit Amerikan të Obstetërve dhe Gjinekologëve rekomandojnë që gratë të kryejnë mamografi të rregullta që në moshën 40 vjeçare, duke qenë se rreziku fillon të rritet pas kësaj moshe.

Ndërsa Shoqata Amerikane e Kancerit rekomandon që gratë të fillojnë ekzaminimet vjetore midis moshës 40 dhe 44 vjeç dhe të bëjnë mamografi vjetore duke filluar nga mosha 45 vjeç.

Por ekzaminimet e hershme mund të shoqërohen edhe me efekte të padëshiruara siç është edhe ekspozimi ndaj rrezatimit. Megjithatë, ekspertët të cilëve AgroWeb.org iu referohet, shprehen se ky rrezik është minimal dhe nuk duhet t’i dekurajojë pacientët të kryejnë kontrolle.

Edhe pse këshillat rreth moshës kur gratë duhet të fillojnë këto ekzaminime mund t’ju konfuzojnë, ato mbeten sërisht të dobimshme sepse mund të shpëtojnë jetë.

Në fakt mjekë të shumë këshillojnë që gratë duhet së pari t’i nënshtrohen një vlerësimi të rrezikut të kancerit të gjirit në moshën 25-vjeçare.

E nëse ato shfaqin rrezik, ajo çka rekomandohet është kryerje e mamografive vjetore që fillojnë në moshën 40-vjeçare. Identifikimi i kancerit në fazat e hershme është i rëndësishëm pasi jo përmirëson rezultatet tek pacientët, por siç e tham edhe më sipër mund të shpëtojë jetë.

Rreziku i kancerit të gjirit ndryshon për grupe të ndryshme demografike

Ekspertët thonë se duhet bërë më shumë për të siguruar që të gjithë gratë pa ndryshme racore dhe socio-ekonomike, të kenë akses në kryerjen e mamografisë dhe ekzaminimeve të rregullta.

Ekonomia, arsimi, dallimet kulturore, variancat gjenetike dhe aksesi në kujdes luajnë një rol në diagnozat dhe rezultatet.

Kanceri është një sëmundje shumë personale që ndryshon nga individi në individ me moshën, racën dhe historinë familjare, të cilat janë vetëm disa nga faktorët që duhet të merren parasysh.

Në fund të fundit, ekspertët pajtohen se fillimi i kontrolleve të rregullta në moshën 40 vjeçare është i dobishëm.

Gjithashtu sugjerohet që gratë rreth moshës 30-vjeçare të fillojnë të flasin me mjekët e tyre për rreziqet e kancerit të gjirit dhe të edukojnë veten. /AgroWeb.org

Vendi

Konjufca e prezanton Albin Kurti zëvendëskryeministër dhe ministër i MPJD-së

Published

on

E përditësuar:

15:15

Mandatari për kryeministër Glauk Konjufca ka prezantuar kabinetin e tij qeveritarë, e ku Albin Kurti është propozuar Zëvendëskryeministër i parë dhe ministër i Punëve të Jashtme, ndërsa Donika Gërvalla zv.kryeministre dhe ministre e Drejtësisë.

Në vazhdën e prezantimit të kabinetit ai vazhdoi me zëvendëskryeministren e dytë dhe ministren e Drejtësisë: Donika Gërvalla

Zëvendëskryeministër dhe minstër për Çështje të pakicave: Fikrim Damka

Ministër i Financave dhe Ekonomisë: Hekuran Murati

Ministër për Familje dhe Mirëqenie Sociale: Andin Hoti

Ministër i Mbrojtjes: Ejup Maqedonci

Ministër i Brendshëm: Xhelal Sveçla

Ministër i Administratës Publike dhe Digjitalizimit: Lulzon Jagxhiu

Ministër i Shëndetësisë: Arben Vitia

Ministër i Arsimit dhe Shkencës: Avni Zogiani

Ministër i Kulturës dhe Turizmit: Fatmir Spahiu

Ministër i Sportit dhe Rinisë: Blerim Gashani

Ministër i Administrimit të Pushtetit Lokal: Rasim Demiri

Ministre e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor: Fitore Pacolli

Ministër i Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural: Armend Muja

Ministër i Infrastrukturës dhe Transportit: Besnik Bislimi

Ministre e Tregtisë, Industrisë dhe Integrimeve Evropiane: Mimoza Kusari

Ministre e Energjisë dhe Minierave: Artane Rizvanolli

Ministër për Komunitete dhe Kthim: Nenad Rashiq

Ministër për Zhvillim Rajonal: Sejnur Vejvoda

15:00

Kuvendi i Kosovës ka nisur seancën e dytë të jashtëzakonshme të thirrur për ditën e sotme, në të cilën pritet të hidhet në votim mandatarit për kryeministër nga VV-ja Glauk Konjufca.

Seanca po mbahet pas seancës së parë për në të cilën dështoj votimi i buxhetit të Republikës së Kosovës për vitin 2026, si dhe miratimit të disa marrëveshjeve ndërkombëtare.

Në seancën e 26 tetorit pati dështuar Albin Kurti që t’i marrë votat e mjaftueshme për tu bërë kryeministër e të formojë Qeverinë. /S.K/EO/

Continue Reading

Vendi

Gratë në politikë: Nga kuotat te fuqizimi real

Published

on

Autore: Eliza Hoti dhe Adile Muli – studente të vitit të parë në Fakultetin Media dhe Komunikim në UBT

Përfaqësimi i grave në politikë mbetet një nga sfidat më të mëdha të shoqërive bashkëkohore, veçanërisht në vendet në tranzicion demokratik. Në Kosovë, barazia gjinore vazhdon të përballet me pengesa strukturore dhe kulturore, pavarësisht përpjekjeve ligjore për të garantuar pjesëmarrjen e grave.

Ligji parasheh kuotat gjinore dhe detyron partitë politike të sigurojnë të paktën 30 për qind përfaqësim të grave në listat zgjedhore, por shpesh kjo masë shihet si minimum formal, e cila nuk përkthehet gjithmonë në fuqizim të vërtetë të grave në vendimmarrje.

Gresa Muli, aktiviste politike dhe asambleiste nga Vushtrria, tashmë në mandatin e saj të tretë, thekson se situata mbetet sfiduese. Sipas saj, kuotat janë një derë hapëse, por shumë gra ende hasin vështirësi për të depërtuar në pozita vendimmarrëse pa u mbështetur nga detyrimi formal i ligjit.

“Gratë garojnë barabartë me burrat, por përgjegjësitë e tyre, sidomos ato familjare, janë më të mëdha. Megjithatë, shumë gra arrijnë të dalin përpara meshkujve, dhe kjo tregon kapacitetin e tyre të jashtëzakonshëm. Duhet më shumë hapësirë për gratë në vendimmarrje, sepse ato kanë aftësi reale për të kontribuar”, shprehet Muli.

Ajo shton se gratë zakonisht tregohen më pak të prekshme nga korrupsioni, një faktor i dëshmuar gjatë viteve në politikë dhe institucione. Për Mulin, e ardhmja duhet të shohë më shumë gra në poste të larta, si ministre, kryetare komunash, lidere partie dhe deputete që fitojnë vendet e tyre pa u bazuar në kuota, duke dëshmuar kështu fuqinë e barazisë gjinore në praktikë.

Profesori i shkencave politike në UBT, Avni Alidemaj ofron një perspektivë kritike ndaj mënyrës se si trajtohet përfaqësimi i grave në Kosovë. Ai thekson se shumë parti përzgjedhin gra në lista kryesisht për të përmbushur detyrimin ligjor, jo për aftësitë dhe përvojën e tyre reale.

“Shumica e grave në lista zgjedhore futen vetëm për hir të kuotës. Kur i përzgjedhim vetëm për këtë arsye, nuk kemi arritur të krijojmë barazi të vërtetë gjinore”, thekson profesori Alidemaj.

Ai shton se shoqëria kosovare ka ndryshuar ndjeshëm pas luftës. Në kontrast me periudhat e mëparshme, kur normat patriarkale dominonin, sot gratë dhe vajzat kanë më shumë mundësi për shkollim, pjesëmarrje profesionale dhe publike. Ky transformim po reflektohet gjithashtu në politikë, ku gratë mund të kontribuojnë në mënyrë më aktive dhe të ndikojnë në vendimmarrje.

Alidemaj vë në pah edhe një aspekt sociologjik: gratë tregohen më të ndjeshme ndaj korrupsionit, një fakt i lidhur me rolin e tyre tradicional si shtylla e familjes dhe bartëse të përgjegjësive morale. Duke marrë shembull vendet skandinave, ai argumenton se barazia gjinore e vërtetë arrihet kur gratë konkurrojnë dhe fitojnë pozita për meritë, jo për kuota: “Atje nuk ka kuota – kush është më i miri, fiton. Ne duhet të synojmë këtë nivel edhe në Kosovë”.

Deklaratat e aktivistes dhe profesorit nxjerrin në pah këtë: kuotat gjinore janë një hap fillestar i domosdoshëm, por jo një zgjidhje përfundimtare. Ato duhet të shihen si një fazë tranzicioni drejt një sistemi politik ku gratë vlerësohen për kapacitetin, profesionalizmin dhe kontributin e tyre real.

 

Continue Reading

Vendi

Fillon seanca në Kuvend, Nisma nuk ka votë për Konjufcën

Published

on

E përditësuar:

11:50

Deputeti i PDK-së Përparim Gruda i vetëm nga partia e tij është duke marrë pjesë në seancën e jashtëzakonshme e ku gjatë fjalimit të tij në foltore tha se shkoi ta sqarojë vendimin dhe qëndrimin e partisë për të mos qenë pjesë e kësaj seance të jashtëzakonshme të cilën e quajnë të paligjshme.

Por ai është penguar nga deputeti i VV-së, Agim Bahtiri.

“A je ardh me ba hajgare. Nuk mund të vazhdosh kështu”, tha Bahtiri.

Gruda: Duromni një jam prej PDK, nuk kam ardh për propagandë”./S.K/EO/

11:40

Ka nisur seanca e jashtëzakonshme e Kuvendit të Kosovës, e cila i dedikohet votimit të buxhetit të Republikës së Kosovës për vitin 2026, si dhe miratimit të disa marrëveshjeve ndërkombëtare.

Seanca po zhvillohet pa pjesëmarrjen e deputetëve të PDK-së, LDK-së, AAK-së, Nismës dhe Listës Serbe, të cilët kanë bojkotuar seancën.

Në rend dite të seancës së parë janë përfshirë:

• Formimi i komisioneve parlamentare,

• Shqyrtimi i Projektligjit nr. 09/L-002 për ratifikimin e Marrëveshjes ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Bashkimit Evropian mbi aranzhimet për zbatimin e përkrahjes së Unionit për Kosovën në kuadër të instrumentit për reforma dhe rritje,

• Shqyrtimi i Projektligjit nr. 09/L-003 për ratifikimin e Marrëveshjes së Financimit për Programin e parë për “Financimin e Politikave Zhvillimore për Efektivitetin Fiskal, Konkurrueshmërinë dhe Rritjen e Gjelbër”, ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Asociacionit Ndërkombëtar për Zhvillim,

• Shqyrtimi i Projektligjit nr. 09/L-004 për ratifikimin e Marrëveshjes së Kredisë për “Instrumentin për Reforma dhe Rritje për Ballkanin Perëndimor”,

• Shqyrtimi i Projektligjit nr. 09/L-005 për ratifikimin e Marrëveshjes së Kredisë për projektin “Kompas” – Qasja Gjithëpërfshirëse e Kosovës për forcimin e sistemit të shëndetësisë,

• Shqyrtimi i Projektligjit nr. 09/L-006 për ratifikimin e Marrëveshjes së Kredisë për projektin “Edukimi në fëmijërinë e hershme dhe kujdesi për kapitalin njerëzor të Kosovës”,

• Shqyrtimi i parë i Projektligjit nr. 09/L-001 mbi ndarjet buxhetore për vitin 2026,

• Miratimi i buxhetit për komunat Prishtinë, Gjilan dhe Zubin Potok,

• Çështja e financimit të RTK-së.

Deputetja e Nismës, Arbresha Krasniqi, ka deklaruar se partia e saj nuk do të marrë pjesë në seancën e thirrur për orën 11:00, duke e cilësuar atë si të kundërligjshme dhe të organizuar jashtë rregullave të punës së Kuvendit

Pas përfundimit të kësaj seance, Kuvendi do të mbajë edhe seancën e dytë të jashtëzakonshme, në ora 14:00, ku pritet të votohet Qeveria e re e Republikës së Kosovës./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Gjendet pa shenja jete një person në Ferizaj, policia nis hetimet

Published

on

Një mashkull kosovar është gjetur pa shenja jete të martën në shtëpinë e tij në Ferizaj ka njoftuar Policia e Kosovës.

Policia dhe ekipi mjekësor kanë dalë në vendin e ngjarjes, ku është konfirmuar edhe vdekja e viktimës.

Me urdhër të prokurorit, trupi i pajetë është dërguar në IML për obduksion, ndërsa rasti po hetohet.

“Ferizaj 18.11.2025 – 11:05, “Është raportuar se një mashkull kosovar, është gjetur pa shenja jete në shtëpinë e tij. Në vendin e ngjarjes përveç njësive policore kanë dalë ekipi mjekësor të cilët kanë konstatuar se personi është pa shenja jete. Lidhur me rastin është njoftuar prokurori me urdhër të tij, trupi i pajetë është dërguar në IML për obduksion. Rasti duke u hetuar”, thuhet në raportin e Policisë së Kosovës./S.K/PK/

Continue Reading

Të kërkuara