Teknologji
Pse gjigantët ndërkombëtarë të teknologjisë po pushojnë nga puna mijëra punëtorë?
E gjithë industria e teknologjisë digjitale duket se po ndjek një rrugë tjetër.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiRrjetet sociale janë mbushur me postime, video dhe histori nga disa prej qindra mijëra njerëzve të pushuar nga puna, të cilët kanë mbetur brenda natës pa punë në anën tjetër të Atlantikut dhe më gjerë!
Punonjësit e nivelit të lartë dhe drejtuesit e kompanive kryesore shumëkombëshe që dominojnë median, teknologjinë, rrjetet sociale dhe sektorët financiarë po shohin “ëndrrën e tyre amerikane” të shkërmoqet.
Nuk është thjesht rastësi që titulli i “New York Times” flet për “ditë të zeza”, duke iu referuar 24 orëve që pasuan krizën financiare të vitit 1929, edhe pse në Shtetet e Bashkuara papunësia vazhdon të bjerë duke arritur në 3.5%.
Megjithatë, e gjithë industria e teknologjisë digjitale duket se po ndjek një rrugë tjetër. Vetëm në industrinë e teknologjisë në SHBA, rreth 53 mijë punëtorë humbën punën gjatë muajit tetor, sipas të dhënave nga faqja e internetit Crunchbase, raporton abcnews.al.
Po sikur këto të mos mjaftojnë por të ndiqen nga dhjetëra të tjerë. Shifrat flasin vetë. Vetëm Google vazhdoi të pushonte nga puna 12 mijë punëtorë. Një shifër që korrespondon me 6% të fuqisë punëtore të saj globale. Këto janë shkurtimet më të mëdha në historinë 25-vjeçare të kompanisë, e cila deri vonë konsiderohej një parajsë e punës.
Gjiganti shumëkombësh Amazon, pas shumë thashethemeve, ka konfirmuar me një njoftim se do të vijojë duke vazhduar me largimin nga puna të më shumë se 18 mijë punonjësve të tij në Europë dhe Amerikë.
Departamentet që do të preken nga shkurtimet e planifikuara janë ato të punonjësve të tregtisë elektronike dhe menaxhimit të burimeve njerëzore.
Gjiganti i teknologjisë Microsoft do të pushojë nga puna 10 mijë punonjës. Në nivel global, Microsoft ka 221 mijë punonjës me kohë të plotë, me 122 mijë prej tyre që punojnë në SHBA. Dhe kjo pavarësisht se shifrat financiare të kompanisë tejkalonin edhe parashikimet e analistëve, me të ardhurat e saj në 52.7 miliardë dollarë.
CEO i Spotify konfirmoi se do të ndjekë të njëjtën rrugë pasi shpenzimet operative të kompanisë u rritën me dyfishin e të ardhurave të saj vitin e kaluar.
Konkretisht, do të procedohet me 600 të pushuar nga puna, që korrespondon me një reduktim prej 6% të stafit, pasi ishte “tepër ambicioz” për sa i përket zgjerimit dhe suksesit të platformës gjatë periudhës së kufizimeve për shkak të koronavirusit. Apple ka filluar të pushojë nga puna punonjës jo-sezonalë në kanalin e saj të shitjes me pakicë jashtë Apple Stores.
Grupi i IT IBM do të shkurtojë rreth 3 mijë e 900 vende pune, një numër që korrespondon me pak më shumë se 1% të fuqisë punëtore të saj.
Pushimet nga puna janë të lidhura me ndryshimin strategjik të drejtimit që po zbaton. Punonjësit e Vox Media (që zotëron faqet e internetit Vox, The verge, SBNAtion dhe, që nga viti 2019, e njohura “New York Magazine”) morën të njëjtin email nga CEO Jim Bankoff, duke i informuar ata për “vendimin e vështirë për të reduktuar me rreth 7% stafin në të gjitha departamentet”.
Pushimet nga puna po godasin fort gjithashtu Wall Street-in. Menaxheri më i madh në botë i aseteve Black Rock po shkurton 500 vende pune, rreth 3% të fuqisë punëtore të saj.
Goldman Sachs po pushon nga puna 3 mijë e 200 punëtorë këtë muaj në mes të një rënieje në tregun financiar global. Më shumë se një e treta e shkurtimeve pritet të godasë njësitë tregtare dhe bankare të kompanisë, raporton abcnews.al.
Goldman Sachs kishte rreth 50 mijë punonjës në fund të tremujorit të tretë të vitit të kaluar. Programi i pushimeve nga puna në bankën kryesore të investimeve të Wall Street përfaqëson shkurtimin më të madh të numrit të punonjësve që pasoi Krizën e Madhe Financiare të 2008-ës.
Shkurtimet janë pjesë e reduktimeve më të gjera të stafit në të gjithë industrinë bankare. Morgan Stanley pushoi nga puna 2% të fuqisë punëtore (1 mijë e 600 njerëz) muajin e kaluar. HSBC ka pushuar nga puna 200, ndërsa siç u bë e ditur nga burime të brendshme pushimet vazhdojnë.
Kompania kripto Coinbase njoftoi në fillim të janarit se po pushonte nga puna 950 njerëz, ose një në pesë punonjës të saj. Ajo kishte pushuar tashmë 1 mijë e 100 njerëz disa javë më parë. Një tjetër shkëmbim i kriptomonedhave, Luno, po ndjek të njejtën metodë, duke planifikuar të shkurtojë 35% të fuqisë punëtore globale.
“2022 ka qenë një vit tepër i vështirë për industrinë më të gjerë të teknologjisë dhe tregun e kriptomonedhave në veçanti”, njoftoi kompania përmes një deklarate.
Shitësi me pakicë i veshjeve me abonim në internet Stitch Fix planifikon të pushojë 20% të stafit të tij. Edhe Mc Donalds po i bashkohet “valles” të pushimit nga puna. Qindra gazetarë në redaksinë e NBC, MSNBC dhe madje edhe CNN kanë njoftuar në rrjetet sociale se po pushohen nga puna.
Më shumë biznese pritet të ndjekin shembullin e njejtë në muajt e ardhshëm. Kompanitë e fuqishme, veçanërisht ato të teknologjisë, kishin filluar të punësohen gjatë pandemisë, kur bllokimet nxitën një zbavitje të blerjeve të teknologjisë për të vazhduar punën në distance.
Tani, megjithatë, ata po përballen me një rënie të të ardhurave. Nuk janë vetëm gjigantët e teknologjisë që po bëjnë reduktojnë stafin. Kompanitë më të vogla të teknologjisë u kapën gjithashtu nga një rritje dhe mospërmbajtje e shkaktuar nga pandemia dhe tani po vuajnë pasojat.
Disa i karakterizojnë zhvillimet si një rinisje për teknologjinë dhe ekonominë në përgjithësi.
Avokatët, rregullatorët, ligjvënësit dhe investitorët mirëpritën reduktimet, duke përmendur “modele të reja, më të pjekura biznesi”. Ata këmbëngulin se pas një llogarie të madhe biznesi pas gati dy dekadash rritjeje të shpejtë dhe rritje të çmimeve të aksioneve, ka ardhur koha e së vërtetës!
Kjo reflektohet edhe në faktin se ndërkohë që shkurtimet vazhdojnë, aksionet e teknologjisë së madhe amerikane po rriten, madje duke udhëhequr fitimet në treg. Aksionet e Alphabet u rritën 5% pavarësisht njoftimit të 12,000 shkurtimeve të vendeve të punës pasi investitorët i shohin shkurtimet si të nevojshme për të ulur kostot, raporton abcnews.al.
Të tjerë, megjithatë, flasin për fenomenin klasik të flluskës, duke i ngulur sytë te viti 2008 jo shumë i largët. Disa analistë, në fakt, shohin në reduktimin e stafit, shenjat e para të një recesioni të ardhshëm ekonomik në SHBA. Sektori i sotëm i teknologjisë është, në shumë mënyra, një shembull klasik i një industrie që u rrit shumë shpejt, me shumë arrogancë, e cila filloi në krye dhe shkoi deri në fund.
Kjo është arsyeja pse shumë e kanë të vështirë të ndjejnë keqardhje për punëtorët e teknologjisë dikur shumë të paguar që po pushohen nga puna.
“Mirë se erdhe në botën reale!” ata i përgjigjen videove përlotëse të të pushuarve. Për më tepër, ata besojnë se shumica prej tyre do të gjejnë shpejt punë në fusha të ngjashme apo punë të tjera.
Sido që të jetë, CEO-t pranojnë në mesazhet e tyre të shkarkimit se ishin pak a shumë “të dehur” nga modele joreale të rritjes, të bindur për një të ardhme, e cila në fund nuk u realizua.
Në fund, emëruesi i përbashkët në të gjitha këto kompani është lakmia./abcnews.al
Teknologji
Punë për dhjetë, e bërë nga një! Revolucioni i inteligjencës artificiale po vrapon pa e kuptuar fare
Published
9 hours agoon
October 29, 2025By
UBT News
Ndërsa kompanitë garojnë për të shfrytëzuar fuqinë e inteligjencës artificiale, Vercel pretendon se ka gjetur mënyrën e duhur për të ecur përpara: po trajnon agjentët e saj të AI-së të mësojnë se si punojnë punonjësit më të mirë, raporton Business Insider.
Kompania prej 9.3 miliardë dollarësh, e themeluar më 2015 nga zhvilluesi Guillermo Rauch, ofron një platformë cloud për ndërtimin dhe publikimin e faqeve dhe aplikacioneve në internet.
Tani, ajo po përdor agjentë të AI-së për të automatizuar punët rutinë që më parë kryheshin nga ekipet e nivelit fillestar — duke zëvendësuar dhjetë punonjës me një njeri dhe një robot. Agjentët e AI-së analizojnë problemet, planifikojnë veprimet dhe ndërmarrin hapa në mënyrë autonome.
“Nëse mund të dokumentosh një proces pune, është shumë e lehtë ta kryejë një agjent”, tha Jeanne DeWitt Grosser, drejtoreshë operative e Vercel.
Procesi nisi në qershor, kur tre inxhinierë ndërtuan agjentë që imitonin mënyrën e punës së përfaqësuesve më të suksesshëm të shitjeve.
Pas gjashtë javësh vëzhgimi dhe dokumentimi, ata krijuan një agjent që tani trajton shumicën e kërkesave hyrëse, filtron mesazhet e padëshiruara dhe kualifikon klientët duke përdorur të dhëna të brendshme dhe kërkime të avancuara me mjetet e OpenAI.
Një menaxher njerëzor mbikëqyr punën e agjentit dhe jep reagime për ta ndihmuar të mësojë dhe të përshtatet me tonin e kompanisë. Si rezultat, Vercel ka reduktuar një ekip prej dhjetë vetash në vetëm një person që mbikëqyr sistemin, ndërsa të tjerët janë zhvendosur në role më komplekse dhe krijuese.
“Modelimi sipas punonjësve më të mirë ka qenë praktikë biznesi, ndryshimi është se tani teknologjia e bën shumë më të shpejtë,” tha David Totten, nënkryetar i ri i inxhinierisë në Vercel.
Kompania ka gjashtë agjentë aktivë, por synon të arrijë në qindra brenda vitit të ardhshëm. Sipas Grosser, AI-ja është më efektive në detyra që janë të përsëritshme dhe prodhojnë rezultate të qëndrueshme, ndërsa njerëzit do të fokusohen në punë krijuese dhe strategjike.
“Unë besoj se njerëzit janë të aftë për shumë më tepër sesa shumica e vendeve të punës u japin mundësi të tregojnë,” përfundoi ajo.
Teknologji
Nvidia afër vlerës 5 trilionë dollarë pas rezervimeve rekord për AI
Published
12 hours agoon
October 29, 2025By
UBT News
Nvidia ishte në prag të bëhej kompania e parë me vlerë 5 trilionë dollarë të martën, pasi prodhuesi i madh i çipave njoftoi se kishte 500 miliardë dollarë rezervime për procesorët e saj të inteligjencës artificiale dhe se do të ndërtojë shtatë superkompjuterë të rinj për Departamentin e Energjisë të SHBA-së.
Aksionet e Nvidia-s u mbyllën me rritje prej pothuajse 5%, duke shtuar mbi 230 miliardë dollarë në vlerën e tregut dhe duke e çuar kapitalizimin total në 4.89 trilionë dollarë, pasi përkohësisht arriti 4.94 trilionë dollarë. CEO Jensen Huang mbajti një fjalim kryesor në një konferencë për zhvilluesit në kryeqytetin e SHBA-së, duke lavdëruar politikën e presidentit Donald Trump dhe duke prezantuar produkte e marrëveshje të reja.
Nvidia po luan rol kyç në shpërndarjen globale të AI-së, duke nënshkruar marrëveshje ndërsa navigon në luftën tregtare SHBA-Kinë, e cila mund të përcaktojë se cila teknologji do të dominojë tregjet globale. Aksionet e kompanisë me seli në Santa Clara, Kaliforni, janë rritur 50% gjatë 2025.
Kapitalizimi i saj i tregut ka kaluar 4 trilionë dollarë për herë të parë në korrik. Kompania e dytë më e vlefshme në botë, Microsoft, u rrit me 2%, duke e çuar kapitalizimin e saj në 4.03 trilionë dollarë.
Ajo dhe OpenAI njoftuan marrëveshje ristrukturimi që i mundëson krijuesit të ChatGPT të operojë më shumë si entitet i pavarur e të mund të dalë në bursë.
Superkompjuterët që Nvidi ndërton për Departamentin e Energjisë do të ndihmojnë SHBA-në në mirëmbajtjen dhe zhvillimin e arsenaleve të saj bërthamore.
Më i madhi ndër ta ndërtohet në bashkëpunim me Oracle e përmban 100,000 çipa Blackwell të inteligjencës artificiale të nivelit të lartë. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Ja metodat e nevojshme! Redaktoni Instagram Stories pa përpjekje
Published
13 hours agoon
October 29, 2025By
UBT News
Meta po sjell mjetet e saj të inteligjencës artificiale (AI) për redaktim direkt në Instagram Stories.
Tani përdoruesit mund të japin komanda me tekst për të shtuar ose hequr elemente, apo për ta ndryshuar plotësisht përmbajtjen.
Edhe pse Meta më parë kishte ofruar mundësi për redaktim fotosh në Instagram, ato mjete ishin të kufizuara në ndërveprimin me chatbot-in Meta AI.
Shtimi i komandave me tekst në Stories i bën tani këto funksione më të qasshme. Opsionet e reja gjenden në “Restyle”, e cila shfaqet në krye të ekranit të Instagram Stories kur prekni ikonën e furçës.
Për të redaktuar një foto, zgjidhni “add”, “remove” ose “change” dhe përshkruani çfarë doni të ndryshoni. P.sh; Meta shpjegon se mund të kërkoni të ndryshoni ngjyrën e flokëve, të shtoni një kurorë në kokë ose të vendosni një perëndim dielli në sfond.
Ka efekte të paracaktuara që mund të ndryshojnë veshjen ose stilin e fotos, mund të shtoni sende si syze dielli ose xhaketë lëkure, ose të aplikoni efektin e akuarelit. Për videot, mund të krijoni efektin sikur bie borë ose të shtoni flakë.
Kur përdorni Meta AI në Instagram, pranoni kushtet e përdorimit të funksioneve të AI-së nga Meta, të cilat lejojnë analizimin e mediave tuaja dhe tipareve të fytyrës përmes inteligjencës artificiale.
Sipas këtyre kushteve, kur ngarkoni foto, Meta mund të “përmbledhë përmbajtjen, të modifikojë imazhet dhe të gjenerojë përmbajtje të re bazuar në to”. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Rrjedhja masive e të dhënave, 183 milionë llogari Gmail në rrezik
Published
17 hours agoon
October 29, 2025By
UBT News
Përdoruesit e Gmail janë paralajmëruar për një sulm kibernetik masiv që mund të ketë komprometuar deri në 183 milionë llogari emaili.
Sipas mediave të huaja, të dhënat e publikuara në internet përfshijnë jo vetëm adresat e emailit, por edhe fjalëkalimet e lidhura me to.
Kjo do të thotë se hakerët mund të kenë akses jo vetëm në llogaritë Gmail, por edhe në të gjitha platformat e tjera ku përdoruesit janë regjistruar duke përdorur të njëjtën adresë emaili.
Shkelja thuhet se ka ndodhur në prill të këtij viti, por është zbuluar vetëm së fundmi nga “Have I Been Pwned”, një faqe e njohur që gjurmon shkeljet e të dhënave dhe njofton përdoruesit nëse informacioni i tyre është komprometuar.
Sipas themeluesit të faqes, Troy Hunt, të dhënat janë mbledhur nga një sulm i gjerë që ka përfshirë burime të shumta në internet. Përdoruesit mund të kontrollojnë nëse adresa e emailit ose fjalëkalimi janë pjesë e këtij incidenti, apo ndonjë shkeljeje tjetër duke vizituar faqen zyrtare të “Have I Been Pwned”.
Deri më tani, platforma ka identifikuar 917 faqe të komprometuara dhe mbi 15 miliardë llogari të ekspozuara.
Nëse një llogari rezulton e prekur, këshillohet që përdoruesit të ndryshojnë menjëherë fjalëkalimin e Gmail-it dhe të aktivizojnë vërtetimin me dy faktorë (2FA) për të rritur sigurinë. /A.Z/UBT News/
Roli dhe rëndësia e vitaminës F në trup
Victoria Beckham: Një grua duhet të jetë budallaqe e vërtetë për të mos u marrë vesh me mua
Punë për dhjetë, e bërë nga një! Revolucioni i inteligjencës artificiale po vrapon pa e kuptuar fare
Paga minimale, Murati thërret në takim përfaqësuesit e bizneseve
Siria njeh Kosovën
Meghan dhe Harry surprizojnë tifozët, një mbrëmje mbretërore në ndeshjen e Dodgers
Si të zgjidhni mandarinat më të ëmbla dhe më të lëngshme?
Galeria Kombëtare fton publikun në një mbrëmje plot ngjyra dhe krijimtari
Uragani Melissa godet Kubën, skena të tmerrshme në Xhamajka
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Aktualitet6 days agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
