Kuriozitete

Pse fëmijët mësojnë më lehtë sesa të tjerët?

Përgjigja vjen nga një studim i botuar së fundmi në “Current Biology”.

Published

on

Shumëkush e di se të mësuarit është një proces më i lehtë kur je fëmijë sesa i rritur. Por pse ndodh kjo? Çfarë e bën trurin e fëmijëve më efektiv se të një të rrituri?

Përgjigja vjen nga një studim i botuar së fundmi në “Current Biology”, që vëzhgoi për herë të parë përqendrimet e neurotransmetuesit acid Gama-Aminobutirik, gjatë dhe pas përvojave të të mësuarit perceptues vizual (VPL).

Mësimi mund të shihet si “efektiv”, kur i jep mundësi individit që të shtojë njohuritë dhe forcojë aftësitë e tij në një periudhë të caktuar kohore. Në këtë proces, është thelbësor konsolidimi i informacionit të ri, në mënyrë që përvetësimet e mëvonshme të të dhënave të mos e mbingarkojnë atë.

Pra njohuritë e reja duhet të mësohen përmendësh. Në këtë kuptim, një rol të rëndësishëm në stabilizimin e informacionit luan GABA, një nga neurotransmetuesit frenues më të fuqishëm të sistemit tonë nervor qendror, i prodhuar nga korteksi cerebral. Megjithatë, deri më sot, nuk ishin sqaruar mekanizmat neuronalë përgjegjës për këtë proces tek fëmijët.

Prandaj duke përdorur spektroskopinë e rezonancës magnetike (MRS), studimi u fokusua për herë të parë tek ndryshimet në përqendrimet e GABA-s para, gjatë dhe pas eksperimenteve të të mësuarit në zonën kortikale vizuale të fëmijëve dhe për krahasim të të rriturve.

Çfarë na tregojnë rezultatet? Tek fëmijët, nivelet e GABA-s janë më të ulëta se sa tek të rriturit përpara fazës së të mësuarit, sepse përgjigja frenuese ndaj neurotransmetuesit nuk është zhvilluar ende plotësisht. Por gjatë mësimit, u vu re një rritje e shpejtë e përqendrimeve të GABA-s, e cila vazhdon edhe kur ka përfunduar faza e përvetësimit të njohurive.

Tek të rriturit, mbeten të pandryshuara nivelet e neurotransmetuesit. Për të verifikuar nëse ndryshimet në përqendrimet e GABA-s janë në fakt përgjegjëse për mësimin më të shpejtë tek fëmijët, studiuesit kryen eksperimente të sjelljes që përfshinin grupe të tjera fëmijësh. Rezultatet tregojnë se tek fëmijët, stabilizimi i njohurive të reja ndodh pak minuta pas seancës mësimore, ndërsa tek të rriturit, në përputhje me studimet e mëparshme, ndodh ajo të cilën studiuesit e kanë përcaktuar si “gjendje e brishtë e të mësuarit”, e cila ka një shtrirje kohore prej 60 minutash.

Këto rezultate sugjerojnë se tek fëmijët, një përqendrim më i lartë i neurotransmetuesitGABA gjatë formimit të njohurive të reja, bën të mundur që të mësuarit të stabilizohet më shpejt sesa tek të rriturit. Studimet e ardhshme mund të përcaktojnë nëse mekanizma të ngjashëm përfshihen edhe në procese të tjera të të mësuarit./bota.al

Kuriozitete

600 viruse ndodhen në furçën e dhëmbëve

Published

on

Furça juaj e dhëmbëve nuk qenka edhe aq e pafajshme. Në të ndodhen viruse të shumta e studiuesit kanë zbuluar diçka befasuese që mund të kthejë në kokë perceptimet që kemi për higjienën e përditshme.

Në një furçë ndodhen 600 viruse, por mos u shqetësoni, pasi realiteti nuk është aq alarmues, shumica e tyre janë më shumë të dobishme sesa të dëmshme.

Zbulimet

Udhëheqësja e studimit, mikrobiologia Erica Hartmann, thotë se ky zbulim ishte sa i papritur aq edhe mbresëlënës.

“Ka kaq shumë gjëra në botën rreth nesh që mbeten të pakuptueshme, edhe në objekte që i marrim si të mirëqena”, thekson ajo.

Bakteret e gjetura në furçat e dhëmbëve, megjithëse më shumë se 600 viruse ndryshonin mes tyre, ekzistonte një lloj i veçantë që ishte më i zakonshmi: virusi që shkatërron mykobakteret, të cilat mund të shkaktojnë infeksione serioze si lebra dhe tuberkulozi.

“Lajmi i mirë është se këto viruse, të njohur si bakteriofagë, janë në furçën tuaj të dhëmbëve dhe kanë potencialin për të eliminuar bakteret patogjene”, thotë Hartmann.

Çfarë janë saktësisht bakteriofagët?

Gjëja më emocionuese është se këta bakteriofagë nuk janë vizitorë të pazakontë në banjën tonë, kohët e fundit kanë gjetur aplikim në trajtimet e infeksioneve bakteriale, veçanërisht në rastet që janë rezistente ndaj antibiotikëve e siç thekson Hartmann, “ndoshta antibiotiku tjetër i madh vjen nga diçka që rritet në furçën tuaj të dhëmbëve”.

Mendimi i të gjithëve është se furçat e dhëmbëve përmbajnë viruse të tilla nuk është i këndshëm, mundësia për të luftuar infeksionet serioze falë këtyre “armëve” të vogla është një aspekt i rëndësishëm që ia vlen të mbahet mend. /UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Fuqia e të thënit ‘JO’!

Published

on

Një nga gjërat që theksojnë shumë persona e sidomos femrat është ‘Fuqia e të thënit jo, për të lënë impakt si lider’, sot quhet si një fuqi e fshehur pasi askush nuk e di kuptimin e vërtetë të fjalës ‘jo’.

Ja disa arsye se pse duhet të mësohemi ta përdorim këtë fjalë:

Nuk dëshirojmë të zhgënjejmë apo të ofendojmë, kur formon lidhje të forta ato i japin kuptim jetës e mund të ndiheni se mohimi apo refuzimi i një kërkese konceptohej si ofendim dhe do të zhgënjente palën tjetër. Kjo i drejtohet marrëdhënies tuaj me shefin, miqtë apo anëtarët e familjes.

Ju nuk doni të humbisni një mundësi, disa mundësi bën mirë edhe t’i humbisni pasi nuk ka asnjë problem dhe shfaqen të tjera. Të gjithë që kanë kaluar në hapat e suksesit e dinë se është e thjeshtë të thuash gjithmonë po, e kur mundësitë janë pafund e keni më të vështirë të përzgjidhni se cila është më e mira për ju.

E shihni si një shenjë dobësie, totalisht e kundërta, të thuash jo është super fuqia e një njeriu që di të balancojë mundësitë që vinë. Mos e shihni të thënurit jo si një dështim por si një letër që do e përdornit mirë për të treguar rolin tuaj në shoqëri.

Nuk ndiheni të sigurt për të thënë ‘jo’, praktikë dhe vetëm praktikë! Gjithë jetën keni shkuar pas pranimit të çdo mundësie, tani filloni praktikoni artin e të refuzuarit për të parë se si do të reagonin edhe njerëzit rreth jush. Ku i dihet ndoshta një mundësi edhe më e mirë do të trokiste në derën tuaj.

Do t’i jepnit vetes hapësirë për të menduar, kur përgjigja e vetme që jepni është po, pas kësaj vinë vendime tjera kaotike që do merrnin 100% vëmendjen tuaj. Kur refuzoni ju peshoni më mirë të mirat e të këqijat që ndiqnin pas atë mundësi. Mos harroni se fuqia qëndron në përballimin e të mohuarit me vetëbesim. /UBTNews/

Continue Reading

Kuriozitete

Si ta ndërprisni oreksin? Ja mënyrat natyrale

Published

on

Doni të humbni kilogramë, por jeni të lodhur nga ndjesia e urisë gjatë gjithë kohës?

Shumë persona e kanë tejet të vështirë të luftojnë me menaxhimin e oreksit kur bëjnë të pamundurën që të dobësohen.

Lajmi i mirë është se ka mënyra të shëndetshme dhe efektive për të ulur oreksin, pa përdorur masa ekstreme, dhe në artikullin e mëposhtëm mund t’i lexoni ato.

Hani më shumë proteina;

Shtoni sasinë e fibrave;

Fokusohuni tek yndyrnat e shëndetshme;

Hidratohuni;

Gjeni metoda efikase për të menaxhuar stresin (palestra, joga etj);

Flini mjaftueshëm (Kur pushoni, hormonet e trupit janë të balancuara dhe keni ekuilibër të plotë me peshën, organizmin, energjinë etj);

Bëni aktivitete të ndryshme fizike;

Reduktoni ushqimet me sheqer dhe pijet me gaz;

Praktikoni të ngrënën me mendje;

Konsumoni vakte të rregullta. /UBTNews/

Continue Reading

Kuriozitete

Google Maps bëhet produkti i radhës i kompanisë që arrin 2 miliardë përdorues

Published

on

Gjatë publikimit të raportit financiar për tremujorin e tretë, CEO i Alphabet, Sundar Pichai, shpalli se Google Maps është produkti më i fundit që kalon kufirin e 2 miliardë përdoruesve. Kjo arritje e rëndësishme e bën Google Maps një nga platformat më të përdorura në botë, duke u bashkuar me një grup të ngushtë produktesh të njohura që përfshijnë Google Search, Gmail, Android, Chrome, Play Store dhe YouTube.

Pichai nënvizoi se deri në maj 2024, Google kishte vetëm 6 produkte me mbi 2 miliardë përdorues, të gjitha duke shfrytëzuar modelet e avancuara të inteligjencës artificiale, të njohura si Gemini. Ai theksoi përkushtimin e kompanisë për të vazhduar përmirësimin e performancës dhe funksionaliteteve të këtyre produkteve, duke i dhënë përdoruesve një eksperiencë më të pasur dhe më të efektshme.

Gjithashtu, Google ndau informacione të tjera interesante rreth produkteve të saj. Opsioni “Circle to Search” është tani i disponueshëm në 150 milionë pajisje Android, duke lehtësuar procesin e kërkimit për përdoruesit. Ndërsa Google Lens, një shërbim i njohur për kërkimet vizuale, përdoret për më shumë se 20 miliardë kërkesa në muaj.

Pichai gjithashtu njoftoi rritjen e të ardhurave nga reklamat dhe abonimet e YouTube, të cilat tani kanë arritur në 50 miliardë dollarë, duke reflektuar suksesin e vazhdueshëm të platformës në tregun e mediave./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Të kërkuara