Lajmet

Pse Evropa po përballet me rritje të çmimeve të energjisë dhe krizë të kostos së jetesës?

Njerëzit po gjejnë mënyra se si të kursejnë energji, ndërsa qeveritë po përpiqen të kufizojnë çmimet.

Published

on

Evropianët po përballen me faturat më të larta të energjisë pasi rritja globale e çmimeve të energjisë dhe gazit ekspozon vendet më të varfëra me karburant, paralajmërojnë grupet e konsumatorëve.

Njerëzit po gjejnë mënyra se si të kursejnë energji, ndërsa qeveritë po përpiqen të kufizojnë çmimet dhe t’i ndihmojnë familjet dhe bizneset më të goditura.

Pse janë çmimet e energjisë kaq të larta?

Kompanitë energjetike e blejnë në tregjet me shumicë gazin dhe energjinë elektrike që ua shesin konsumatorëve. Ashtu si në çdo treg, çmimet mund të rriten ose ulen, varësisht nga oferta dhe kërkesa. Në dimër çmimet rriten për shkak të kërkesës më të lartë për ngrohje dhe ndriçim, kurse gjatë verës çmimet bien.

Çmimet filluan të rriten mbi nivelin normal shtatorin e vitit të kaluar dhe janë rritur edhe më tej pas ndërprerjes së furnizimit si pasojë e pushtimit rus të Ukrainës, që filloi më 24 shkurt. Pak para fillimit të luftës, qeveria gjermane ndaloi gazsjellësin Nord Stream 2, i cili do të dyfishonte sasinë e gazit rus të dërguar në Evropë.

Në korrik, Rusia uli vëllimet e pompuara përmes Nord Stream 1 deri në 20 për qind të kapacitetit, për arsye mirëmbajtjeje, në atë që qeveria gjermane tha se është një pretekst i përdorur nga Moska për t’iu kundërpërgjigjur sanksioneve të Perëndimit.

Më 2 shtator, Rusia ndërpreu furnizimin treditor përmes Nord Stream 1 në Gjermani, duke thelluar vështirësitë e Evropës në sigurimin e karburantit dimëror, pasi tha se ka gjetur defekte në tubacion gjatë mirëmbajtjes. Nord Stream 1, i cili kalon nën Detin Baltik, duhej të rifillonte funksionimin pas një ndalese treditore për mirëmbajtje. Ndërprerjet bërthamore franceze dhe një valë e të nxehtit në të gjithë Evropën këtë verë kanë rritur gjithashtu kërkesën për energji.

Çmimet standarde evropiane të gazit në qendrën holandeze TTF janë rritur me gati 350 për qind nga viti në vit, ndërsa kontratat e energjisë gjermane dhe franceze të vitit të parë janë rritur me 540 për qind dhe 790 për qind respektivisht.

Sa mund të zgjasë?

Shumë analistë të tregut të gazit thonë se çmimet mund të mbesin të larta për dy ose më shumë vjet. Konkurrenca globale për gazin dhe qymyrin këtë dimër pritet të parandalojë rënien e çmimeve, ndërkohë që çdo ndërprerje e mëtejshme e furnizimeve me gaz rus, si ndërprerja e plotë e Nord Stream 1, mund të ndikojë që çmimet të rriten edhe më tej.

Megjithëse vendet evropiane janë në rrugën e duhur për të rimbushur vendet e depozitimit të gazit në një nivel minimal prej 80 përqind deri më 1 tetor, një dimër i ftohtë mund t’i varfërojë shpejt ato rezerva.

Çfarë po bëjnë qeveritë për të trajtuar krizën energjetike?

Në korrik, Bashkimi Evropian u kërkoi vendeve anëtare të reduktojnë vullnetarisht kërkesën për gaz me 15 për qind këtë dimër. Disa qeveri evropiane kishin marrë tashmë masa për të ulur konsumin para thirrjes së BE-së, të tilla si ligjet për nivelet e ajrit të kondicionuar dhe ngrohjes në ndërtesat publike dhe tregtare.

Presidenti francez, Emmanuel Macron tani po bën thirrje për reduktim të mprehtë prej 10 për qind të përdorimit të energjisë në vend në javët e ardhshme për të shmangur rrezikun e racionimit dhe shkurtimeve këtë dimër.

Gjermania tashmë ka kaluar në fazën e dytë të një plani trenivelësh të gazit emergjent. Faza e tretë parashikon që oferta të kufizohet në industri.

Britania, e cila mbështetet shumë te gazi për ngrohje, prezantoi një kufi çmimi për tarifat më të përdorura të energjisë në vitin 2019 që përcakton një tarifë maksimale për njësi të energjisë dhe kufizon fitimet e furnitorëve në 1.9 për qind.

Çfarë mund të bëjnë konsumatorët për të mbajtur nën kontroll faturat e energjisë?

Familjet evropiane përbëjnë 30-40 për qind të kërkesës për gaz. Rreth 80 për qind e kërkesës për gaz familjar vjen nga ngrohja, ndërsa pjesa tjetër nga uji i nxehtë dhe gatimi. Kërkesa është zakonisht më e lartë në sezonin e gazit dimëror, i cili zgjat nga muaji tetor deri në muajin mars.

Megjithatë, sipas analistëve të Bernstein, disa masa mund të zvogëlojnë kërkesën për gaz për familjet me një të tretën. Analistët thonë se ndalja e radiatorëve në dhomat e papërdorura, mospërdorimi i shpeshtë i kaldajave, ulja e termostatit, e masa të tilla mund të ndihmojnë në reduktimin e përdorimit të energjisë./UBTNews/

Lajmet

​Osmani e liderët politikë po diskutojnë mbi datën e zgjedhjeve lokale

Published

on

By

Presidentja e Kosovës Vjosa Osmani dhe përfaqësuesit e partive politike po mbajnë sot takim mbi caktimin e datës së zgjedhjeve lokale.

Të parët që erdhën në takim ishin nga Lëvizja Vetëvendosje, Guxo, Alternativa dhe liderët e disa prej partive të komuniteteve jo shumicë.

Lëvizja Vetëvendosje në këtë takim përfaqësohet nga nënkryetarja, Albulena Haxhiu dhe jo nga kryetari Albin Kurti.

Në takim ka ardhur edhe kryetari i PDK-së, Memli Krasniqi, kryetari i LDK-së, Lumir Abdixhiku dhe kryetari i AAK-së, Ramush Haradinaj. Ndërkaq, në këtë takim nuk u panë zyrtarë të Listës Serbe.

Continue Reading

Lajmet

Danimarka konfirmon dërgimin e të burgosurve në Kosovë më 2027

Published

on

By

Të burgosurit e parë nga Danimarka pritet të transferohen në burgun në Gjilan në pjesën e parë të vitit 2027, konfirmuan nga Shërbimi danez i Burgjeve për Radion Evropa e Lirë.

Ky shërbim tha se institucioneve të Kosovës u janë dorëzuar kërkesa specifike për renovimin dhe përshtatjen e burgut të Gjilanit.

…duke përfshirë një ndërtesë të re për punësim dhe ambiente të reja për vizitorë. Ne presim që puna të nisë këtë verë, kurse gjatë gjysmës se parë të vitit 2027, pritet që burgu të vihet në përdorim”, tha Shërbimi danez i Burgjeve.

Danimarka tha se kjo është një detyrë komplekse, pasi bëhet fjalë për një burg të Kosovës që duhet të funksionojë sipas rregullave daneze.

Shërbimi i Burgjeve tha se kjo është një detyrë sfiduese, duke nisur me renovimin e ndërtesave dhe përshtatjen e tyre sipas nevojave të Danimarkës. Po ashtu, përfaqësuesit danezë kanë zhvilluar vizita të rregullta në objektin e burgut në Gjilan, me qëllim që të planifikohen punët që do të realizohen.

Një gjë e tillë, më 23 maj është konfirmuar për REL-in edhe nga drejtori i përgjithshëm i Shërbimit Korrektues të Kosovës, Ismail Dibrani, i cili ka deklaruar se “të burgosurit nga shteti danez pritet të vendosen në burgun e qytetit të Gjilanit në prillin e 2027-s”.

Megjithatë, ai ka thënë se procesi i renovimeve ende nuk ka nisur.

Transferimi i të burgosurve është pjesë e një marrëveshjeje dhjetëvjeçare mes Kosovës dhe Danimarkës, e cila parasheh shfrytëzimin e Institucionit Korrektues në Gjilan për dërgimin e 300 të burgosurve nga shteti danez.

Kuvendi i Kosovës e ratifikoi marrëveshjen më 23 maj 2024, dy vjet pasi ajo ishte nënshkruar.

Sipas marrëveshjes, personat që do të transferohen nuk do të jenë shtetas të Danimarkës.

Më herët, Ministria e Drejtësisë e Danimarkës kishte deklaruar për REL-in se të burgosurit të cilët do t’i dërgojë në burgun e Gjilanit janë persona të dënuar me dëbim nga Danimarka.

Megjithatë, shteti danez është zotuar se nuk do të sjellë të burgosur me rrezikshmëri të lartë.

Ata nuk do të jenë të dënuar për krime lufte, terrorizëm, apo persona me çrregullime të rënda mendore.

Në këmbim të këtij transferimi, Kosova do të përfitojë mbi 200 milionë euro.

Një pjesë do të investohet në Shërbimin Korrektues, ndërsa pjesa tjetër në energji të ripërtërishme.

Sipas marrëveshjes, Danimarka ka premtuar një tarifë fillestare prej pesë milionë eurosh për të mbuluar periudhën e tranzicionit, që nga hyrja në fuqi e marrëveshjes deri në funksionalizimin e plotë të burgut.

Shërbimi i danez i Burgjeve konfirmoi për REL-in se tashmë kanë paguar shumën fillestare.

Pas kësaj, pagesat do të bëhen çdo tre muaj, në varësi të numrit të të burgosurve të pranishëm në institucion./rel

Continue Reading

Lajmet

Limaj: Zgjidhja përfundimtare nuk varet vetëm nga ne

Published

on

By

Kryetari i Nismës Socialdemokrate, Fatmir Limaj tha se zgjidhja përfundimtare nuk varet vetëm nga partia e tij, por edhe nga të tjerët. Ai u shpreh i bindur se shpejt do të formohen institucionet, por shtoi se duhet të ketë marrëveshje politike.

Kreu i Nismës tha se secili subjekt politik e ka përgjegjësinë dhe se “secili subjekt politik e ka në agjendë të shterojë alternativa të ndryshme”.

Tani më, tash e sa kohë janë zhvillimet e njëjta. S’ka dilemë që qytetarët e Kosovës presin sa më shpejt formimin e institucioneve. Unë besoj që dalëngadalë po afrohet koha dhe besoj shumë shpejt Kosova do t’i ketë institucionet e veta. Shpresoj secili subjekt politik e ka një agjendë të vetën për t’i shteruar alternativat e ndryshme. Ajo që është e qartë është se duhet të ketë një marrëveshjeve politike, e cila do t’i jap Kosovës institucionet, edhe në parlament edhe në qeveri.” është shprehur Limaj.

Ndërsa përmendi edhe takimin e ftuar nga presidentja Vjosa Osmani për zgjedhjet lokale.

Takimet kanë ndodhur dhe do të ndodhin. Sot e kemi edhe me presidenten dhe besoj që takimet e tilla janë lajme të mira kudo që ndodhin, pavarësisht se nga kush thirren. Për faktin që shihet që është një përpjekje për të gjetur zgjidhjen, besoj që do të ketë pjekuri të mjaftueshme që në një moment të caktuar të vijmë edhe te zgjidhja. Nisma është e gatshme për të dhënë kontributin e vet dhe të jetë e përgjegjshme, të ofrojë zgjidhje mbi bazën e fuqisë politike dhe mundësisë tonë politike, secili subjekt merr përgjegjësinë e vet, ne si parti politike jemi pozicionuar kemi dëshirë që të ofrojmë zgjidhje duke parë nevojën që të kalohet kjo krizë. Edhe a do të jetë kjo zgjidhje përfundimtare, nuk varet më nga vetëm ne, varet edhe nga të tjerët”, shtoi Limaj.

Continue Reading

Lajmet

Haradinaj: Kurti po e ushtron kundërligjshëm rolin e kryeministrit

Published

on

By

Deputeti i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Daut Haradinaj tha se kryeministri në detyrë, Albin Kurti “po qëndron kundërligjshëm në këtë pozitë”.

Kemi bërë diçka shumë më shumë se sa vetë edhe zotëri Kurti në të kaluarën që ka ofruar për kryetaren e Kuvendit. Pra, është më e rëndësishme për zotëri Kurtin, Albulena në këtë rast, se sa konstituimi i Kuvendit. Mendoj që kemi qeveri kundërligjshëm, një njeri që i mban dy pozita edhe vjen deputet edhe ushtron rolin e kryeministrit është e kundërligjshme, gabim është çfarë po ndodhë po çfarë të bëjmë”, deklaroi Haradinaj.

Haradinaj tha se e vlerëson deputeten Albulena Haxhiu, por qëndrimi i tyre është i njëjtë.

Ne kemi ofruar propozimin para se të nominohet zonja Haxhiu. Kush e mban mend seancën e parë, të datës 15, ne kemi thënë që jemi të gatshëm të votojmë dy kandidatet. Me kalimin e kohës kjo është bllokuar në pozicionin e zonjës Haxhiu, por personalisht unë e vlerësoj edhe si njeri edhe si familje, por ne e kemi bërë një ofertë dhe i qëndrojmë asaj oferte. Ne jemi të gatshëm sot të votojmë nëse e ndërrojnë emrin e kandidatit”, shtoi ai.

Continue Reading

Të kërkuara