Lajmet

Pse Evropa po përballet me rritje të çmimeve të energjisë dhe krizë të kostos së jetesës?

Njerëzit po gjejnë mënyra se si të kursejnë energji, ndërsa qeveritë po përpiqen të kufizojnë çmimet.

Published

on

Evropianët po përballen me faturat më të larta të energjisë pasi rritja globale e çmimeve të energjisë dhe gazit ekspozon vendet më të varfëra me karburant, paralajmërojnë grupet e konsumatorëve.

Njerëzit po gjejnë mënyra se si të kursejnë energji, ndërsa qeveritë po përpiqen të kufizojnë çmimet dhe t’i ndihmojnë familjet dhe bizneset më të goditura.

Pse janë çmimet e energjisë kaq të larta?

Kompanitë energjetike e blejnë në tregjet me shumicë gazin dhe energjinë elektrike që ua shesin konsumatorëve. Ashtu si në çdo treg, çmimet mund të rriten ose ulen, varësisht nga oferta dhe kërkesa. Në dimër çmimet rriten për shkak të kërkesës më të lartë për ngrohje dhe ndriçim, kurse gjatë verës çmimet bien.

Çmimet filluan të rriten mbi nivelin normal shtatorin e vitit të kaluar dhe janë rritur edhe më tej pas ndërprerjes së furnizimit si pasojë e pushtimit rus të Ukrainës, që filloi më 24 shkurt. Pak para fillimit të luftës, qeveria gjermane ndaloi gazsjellësin Nord Stream 2, i cili do të dyfishonte sasinë e gazit rus të dërguar në Evropë.

Në korrik, Rusia uli vëllimet e pompuara përmes Nord Stream 1 deri në 20 për qind të kapacitetit, për arsye mirëmbajtjeje, në atë që qeveria gjermane tha se është një pretekst i përdorur nga Moska për t’iu kundërpërgjigjur sanksioneve të Perëndimit.

Më 2 shtator, Rusia ndërpreu furnizimin treditor përmes Nord Stream 1 në Gjermani, duke thelluar vështirësitë e Evropës në sigurimin e karburantit dimëror, pasi tha se ka gjetur defekte në tubacion gjatë mirëmbajtjes. Nord Stream 1, i cili kalon nën Detin Baltik, duhej të rifillonte funksionimin pas një ndalese treditore për mirëmbajtje. Ndërprerjet bërthamore franceze dhe një valë e të nxehtit në të gjithë Evropën këtë verë kanë rritur gjithashtu kërkesën për energji.

Çmimet standarde evropiane të gazit në qendrën holandeze TTF janë rritur me gati 350 për qind nga viti në vit, ndërsa kontratat e energjisë gjermane dhe franceze të vitit të parë janë rritur me 540 për qind dhe 790 për qind respektivisht.

Sa mund të zgjasë?

Shumë analistë të tregut të gazit thonë se çmimet mund të mbesin të larta për dy ose më shumë vjet. Konkurrenca globale për gazin dhe qymyrin këtë dimër pritet të parandalojë rënien e çmimeve, ndërkohë që çdo ndërprerje e mëtejshme e furnizimeve me gaz rus, si ndërprerja e plotë e Nord Stream 1, mund të ndikojë që çmimet të rriten edhe më tej.

Megjithëse vendet evropiane janë në rrugën e duhur për të rimbushur vendet e depozitimit të gazit në një nivel minimal prej 80 përqind deri më 1 tetor, një dimër i ftohtë mund t’i varfërojë shpejt ato rezerva.

Çfarë po bëjnë qeveritë për të trajtuar krizën energjetike?

Në korrik, Bashkimi Evropian u kërkoi vendeve anëtare të reduktojnë vullnetarisht kërkesën për gaz me 15 për qind këtë dimër. Disa qeveri evropiane kishin marrë tashmë masa për të ulur konsumin para thirrjes së BE-së, të tilla si ligjet për nivelet e ajrit të kondicionuar dhe ngrohjes në ndërtesat publike dhe tregtare.

Presidenti francez, Emmanuel Macron tani po bën thirrje për reduktim të mprehtë prej 10 për qind të përdorimit të energjisë në vend në javët e ardhshme për të shmangur rrezikun e racionimit dhe shkurtimeve këtë dimër.

Gjermania tashmë ka kaluar në fazën e dytë të një plani trenivelësh të gazit emergjent. Faza e tretë parashikon që oferta të kufizohet në industri.

Britania, e cila mbështetet shumë te gazi për ngrohje, prezantoi një kufi çmimi për tarifat më të përdorura të energjisë në vitin 2019 që përcakton një tarifë maksimale për njësi të energjisë dhe kufizon fitimet e furnitorëve në 1.9 për qind.

Çfarë mund të bëjnë konsumatorët për të mbajtur nën kontroll faturat e energjisë?

Familjet evropiane përbëjnë 30-40 për qind të kërkesës për gaz. Rreth 80 për qind e kërkesës për gaz familjar vjen nga ngrohja, ndërsa pjesa tjetër nga uji i nxehtë dhe gatimi. Kërkesa është zakonisht më e lartë në sezonin e gazit dimëror, i cili zgjat nga muaji tetor deri në muajin mars.

Megjithatë, sipas analistëve të Bernstein, disa masa mund të zvogëlojnë kërkesën për gaz për familjet me një të tretën. Analistët thonë se ndalja e radiatorëve në dhomat e papërdorura, mospërdorimi i shpeshtë i kaldajave, ulja e termostatit, e masa të tilla mund të ndihmojnë në reduktimin e përdorimit të energjisë./UBTNews/

Lajmet

Kurti merr pjesë në Forumin Ekonomik në Davos, pritet nënshkrimi i Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë me EFTA-n

Published

on

By

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka udhëtuar sot (e martë) për në Zvicër, ku do të marrë pjesë në Forumin Ekonomik Botëror në Davos.

Sipas njoftimit të Zyrës së Kryeministrit, në Davos do të nënshkruhet Marrëveshja e Tregtisë së Lirë me vendet anëtare të EFTA-s (Shoqatës Evropiane të Tregtisë së Lirë).

“Kosova është i vetmi vend në rajon që përveç negocimit për tregti të mallrave, ka negociuar edhe për tregti të shërbimeve me EFTA-n. Kjo marrëveshje do të krijojë mundësi të reja për prodhuesit dhe kompanitë tona vendore dhe do të forcojë partneritetin ekonomik dhe tregtar ndërmjet vendit tonë dhe Norvegjisë, Zvicrës, Lihtenshtajnit dhe Islandës si shtete anëtare të EFTA-s”, thuhet në njoftim.

Sipas komunikatës, gjatë qëndrimit atje, kryeministri Kurti gjithashtu do të ketë takime me përfaqësues shtetërorë të vendeve mike e partnere dhe me investitorë potencialë, si dhe do të marrë pjesë në panelin e diskutimit me titull “Demokracitë e qëndrueshme në një epokë të ndryshimit” dhe panelin “Inteligjenca Artificiale për Njerëzimin: inovacioni etik në epokën e Inteligjencës”. Të dy këto panele do të mbahen në Shtëpinë e Kosovës (House of Kosova) në Davos e cila është hapur për herë të parë.

Në Forumin Ekonomik në Davos marrin pjesë edhe ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari dhe ministrja e Ekonomisë, Artane Rizvanolli.

Në samitin e sivjetshëm pritet pjesëmarrja e 3 mijë personave si biznesmenë, politikanë, akademikë dhe përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile nga më shumë se 130 vende, përfshirë dhe nga Ballkani, ndërsa 60 krerë të shteteve dhe qeverive do të mbajnë fjalime.

Në këtë periudhë kur ekonomia globale po përjeton një ndryshim paradigme, në samit do të diskutohet se si të rivendoset rritja, si të përfitohet nga teknologjitë e reja dhe mënyrat për të forcuar qëndrueshmërinë sociale dhe ekonomike në 220 sesione të ndryshme.

Në sesione, folësit do të ndajnë vlerësimet e tyre mbi politikat e reja të SHBA-së, fragmentimin që është shfaqur si rezultat i dobësimit gradual të bashkëpunimit global, politikat tregtare, inteligjenca artificiale dhe digjitalizimi, transformimi i energjisë së pastër, lufta kundër ndryshimeve klimatike, politikat monetare të bankave qendrore, normat e interesit dhe inflacioni.

Takimi vjetor i Forumit Ekonomik Botëror në Davos ka nis dje dhe zgjatë deri më 24 janar. Sipas një njoftimi në faqen zyrtare të Forumit Ekonomik Botëror thuhet se takimi vjetor 2025 mbledh liderët globalë për të adresuar sfidat kryesore globale dhe rajonale./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​Akulli, rrezik për banorët e një ndërtese në Bregu Diellit

Published

on

By

Të martën, Policia e Kosovës ka bllokuar rrugën “Preng Doçi”, në lagjen Bregu i Diellit për shkaqe të rrezikshmërisë së akullit të krijuar në një ndërtesë.

Vendi u rrethua derisa punëtorët e “Dardaniaa SHPK”, kompani për mirëmbajtjen e rrugëve dhe trotuareve, larguan akullin.

Temperaturat e ulëta kanë krijuar akull të mëdhenj, gjë që sipas banorëve mund të rrezikojnë jetën e tyre.

Këtë çështje e ka komentuar edhe drejtori për Siguri dhe Emergjenca, Lulzim Fushtica. Ai ka thënë se kjo dukuri ka ardhur nga pakujdesia e banorëve të asaj ndërtese.

“Ne dje kemi dërguar inspektorët e drejtorisë për emergjenca dhe siguri, po ashtu edhe shërbimin e zjarrfikësve bashkë me kompaninë për intervenime emergjente. Sot kemi filluar me largimin e akullit që është në ndërtesë, e cila ka ardhur si pasojë e pakujdesisë nga banorët e ndërtesës dhe kjo paraqet jashtëzakonisht shumë rrezik për banorët dhe kalimtarët e rasti, pasi që mund të lëndohen me këputjen e ndonjë cope akulli deri në fatalitet”, ka deklaruar Fushtica.

Drejtori për Siguri dhe Emergjenca thotë, se çdo ditë kanë inspektime në kryeqytet dhe presin thirrje nga qytetarët për raste të tilla që të intervenohet sa më shpejtë.

Continue Reading

Bota

Davos – Scholz: SHBA-ja do të mbetet një nga aleatet më të afërta dhe më të domosdoshme të Gjermanisë

Published

on

Në fjalimin e tij të mbajtur gjatë Forumit Ekonomik Botëror në Davos më 21 janar 2025, kancelari gjerman Olaf Scholz ka theksuar rëndësinë e vazhdimit të bashkëpunimit dhe partneritetit të ngushtë mes SHBA-së dhe Gjermanisë, pavarësisht zhvillimeve të mundshme politike në Shtetet e Bashkuara, duke përfshirë rikthimin e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë.

Scholz e ka cilësuar SHBA-në si një nga aleatët më të afërt dhe më të domosdoshëm për Gjermaninë, duke theksuar se kjo është një lidhje strategjike që është thelbësore për sigurinë dhe zhvillimin ekonomik të të dyja vendeve dhe të rajonit më të gjerë. Ai është shprehur se bashkëpunimi i vazhdueshëm mes SHBA-së dhe Gjermanisë është në interesin e përbashkët, duke nënvizuar se përpjekjet për të ndërtuar një partneritet të qëndrueshëm janë gjithashtu të rëndësishme për stabilitetin dhe paqen globale.

Një aspekt i rëndësishëm që ka përmendur Scholz në fjalimin e tij është se, edhe pse çdo ndryshim politik, siç ishte kthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë për një mandat të dytë, mund të shkaktojë pasiguri ose tensione, kjo nuk duhet të çojë në reagime të tepruara ose në “biseda të ëmbla” që synojnë të krijojnë njëfarë “mirënjohjeje” të rreme për liderët e huaj. Ai është shprehur se nuk duhet që çdo konferencë shtypi apo deklaratë nga Uashingtoni të shkaktojë debate të nxehta dhe ekzistenciale që mund të krijojnë ndasi të panevojshme.

Scholz ka nënvizuar se është e rëndësishme që Evropa dhe SHBA të mbeten të bashkuar dhe të përqendrohen në temat e përbashkëta të interesit si siguria, stabiliteti global dhe zhvillimi ekonomik, dhe se përpjekjet për të krijuar paqe dhe siguri në botë janë të domosdoshme. Ai theksoi gjithashtu se, pavarësisht qëndrimeve dhe retorikës së ndryshme që mund të pasojnë pas kalimit të pushtetit në SHBA, aleanca mes SHBA-së dhe Gjermanisë është një shtyllë kyçe për të siguruar një të ardhme të qëndrueshme për të dyja vendet dhe për botën në tërësi.

Në lidhje me pasigurinë e mundshme që mund të lindë nga rikthimi i Trump, Scholz ka theksuar se Gjermania dhe aleatët e saj evropianë janë të gatshëm të përballen me sfidat që mund të lindin, duke siguruar që aleanca transatlantike të mbetet e fortë dhe funksionale. Ai e përfundoi fjalimin e tij duke theksuar se bashkëpunimi dhe partneriteti i ngushtë me SHBA-në është thelbësor për paqen dhe sigurinë globale, si dhe për arritjen e një zhvillimi ekonomik të suksesshëm./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Subjektet politike me më së shumti vëzhgues për zgjedhjet e 9 shkurtit

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka akredituar 18 mijë e 163 vëzhgues të 21 subjekteve të ndryshme politike të cilat janë të certifikuara për pjesëmarrje në Zgjedhjet për Kuvendin e Kosovës, të cilat do të mbahen më 9 shkurt 2025.

Në mbledhjen e radhës të KQZ-së u bë e ditur se dy subjektet politike, Lëvizja Vetëvendosje (LVV) dhe Partia Demokratike e Kosovës (PDK) kanë aplikuar me numrin më të madh të vëzhguesve, me mbi 4 mijë.

Drejtori i Zyrës për Regjistrim, Certifikim dhe Kontrollin Financiar të Subjekteve Politike, Besnik Buzhala tregoi numrin e aplikuesve për vëzhgues nga 21 subjekte politike.

“Janë gjithsej 21 subjekte politike. Numri i vëzhguesve të subjekteve politike në total është 18 mijë e 163. Po filloj me Lidhjen Demokratike të Kosovës me gjithsej 3 mijë e 693 vëzhgues. Kosova Demokratik Turk Partisi me 257 vëzhgues…Serbska Lista me 290 vëzhgues. Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Nisma Socialdemokrate me 3 mijë e 571 vëzhgues. Koalicioni për Familje me 253 vëzhgues… Lëvizja Vetëvendosje ka aplikuar me gjithsej 4 mijë e 356 vëzhgues, të cilët nuk janë kandidatë përpos zgjedhor në Kosovë dhe të gjithë vëzhguesit janë në listën përfundimtare të votuesve…Partia Demokratike e Kosovës ka aplikuar me gjithsej 3 mijë e 939 vëzhgues, janë të grupit të dytë. Nëse përfshihen edhe vëzhguesit e grupit të parë, që kanë qenë 95. Në total janë 4 mijë e 34 vëzhgues”, tha Buzhala.

Përveç kësaj, ndër pikat e rendit të ditës ishte edhe miratimi i rekomandimit të sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të Avokatit të Popullit për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës.

Anëtari i KQZ-së, Arianit Elshani tha se janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovës dhe institucionet e tjera për shfrytëzimin e kësaj hapësire.

“Këshilli për Operacione Zgjedhore ka shqyrtuar rekomandimin e sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të avokatit të popullit. Për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës. Bëhet fjalë për zarfe dhe fletëvotimet. Ky proces do të fillojë me pranimin e pakove postare, në këtë rast që arrijnë në Kosovë. Përmes postës të trajtohen, të vlerësohen dhe të pranohen në ambientet e mësipërme. Nevojitet që të lëshohet një vendim. Janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovë dhe të tjerat”, tha Elshani.

Po ashtu, anëtarët e KQZ-së miratuan pikën sipas të cilës transporti i materialit zgjedhor nga qendrat komunave drejt këshillave të vendvotimit të bëhet përmes kombibusëve dhe kamionëve, e jo me mjete private të kryesuesve.

“Ne në rregullat zgjedhore kemi paraparë që transportimi i materialeve zgjedhore, i kutive të bëhet nga kryesuesit bashkë me Policinë e Kosovës. Por të bëhet me automjetet e tyre private. Duke parë vështirësitë që kanë në raport me gjetjet e këtyre, ka raste kryesuesi ose anëtarët e Këshillit të vendvotimit nuk kanë vetura ose nuk dëshirojnë të shfrytëzojnë veturën e tyre për këtë. Kemi vendosur t’i rikthemi asaj praktikës së mëhershme, që të mundësohet gjetja e kombibusëve dhe kamionëve të cilët do të mundësojë shërbimin e transportit të materialit zgjedhor nga qendra komunale e drejt këshillave të vendvotimit dhe anasjelltas”, potencoi Elshani.

Ndër të tjera, u aprovuan kërkesat që të bëhet zëvendësimi i anëtarit të komisionit komunal të zgjedhjeve në komunën e Deçanit, Isuf Mehemetaj me Lirije Turkaj Bufaj.

Gjithashtu, KQZ miratoi ndërrimin e lokacionit të qendrës komunale të numërimit për komunën e Gjilanit dhe të Skenderajt.

Në Gjilan u vendos që të zhvendoset në palestrën sportive “Bashkim Selishta”. Ndërkaq në Skenderaj u miratua që të zhvendoset në sallën e Edukatës Fizike në Shkollën e Mesme Teknike “Anton Çeta”. Zgjedhjet parlamentar në Kosovë mbahen më 9 shkurt.

Continue Reading

Të kërkuara