Kuriozitete

Pse disa njerëz e kanë më të lehtë lumturinë kurse të tjerët më të vështirë? Ja çfarë thotë shkenca

Hulumtimet tregojnë se më të palumturit janë ata njerëz që duan të gjejnë lumturinë e tyre me të gjitha forcat.

Published

on

A pyesni herë pas here nëse jeni vërtet, thellë brenda vetes, i lumtur? Një mënyrë jetese e zënë na pengon të ndalemi, të marrim frymë thellë dhe të bëjmë një analizë të vogël të ndjenjave tona.

Bota e sotme e psikologjisë po lulëzon me këshilla dhe trika të ndryshëm për vetëndihmë. Njerëzit lexojnë libra, shikojnë filma, meditojnë dhe pushojnë në mënyra të ndryshme për të mësuar vetëdijen, për të gjetur lumturinë dhe për të sjellë më shumë gëzim në jetën e tyre.

Interneti është plot me këshilla se si të qëndroni pozitivë dhe ato janë më të disponueshme se kurrë. Prandaj përfundimi është se njerëzit sot janë më të lumtur se më parë, sepse recetat e lumturisë janë në një vend më të dukshëm. Megjithatë, nuk ka shumë të vërteta në këtë përfundim. Normat e depresionit, ankthit dhe çrregullimeve të tjera po rriten në mbarë botën dhe lumturia duket të jetë më e vështirë për t’u gjetur sa më shumë që dimë për të.

Gjithashtu, hulumtimet tregojnë se më të palumturit janë ata njerëz që duan të gjejnë lumturinë e tyre me të gjitha forcat. Ky kërkim i dëshpëron ata, veçanërisht nëse janë të vetëdijshëm se sa përpjekje kanë investuar në këtë kërkim dhe nuk kanë marrë asnjë rezultat.

Vështirësitë me të cilat përballen njerëzit e pakënaqur mund të shpjegohen nga shkenca. Ja se si shkenca ka shpjeguar pse është më e lehtë për disa njerëz dhe më e vështirë për të tjerët të gjejnë lumturinë.

1. Fati

Ky koncept u prezantua për herë të parë në vitin 2005 në një studim të quajtur “Ndjekja e lumturisë: Arkitektura e ndryshimit të qëndrueshëm”. Vepra mori kritika të shumta pas publikimit. Disa menduan se koncepti ishte i mrekullueshëm, ndërsa të tjerë menduan se nuk ishte një shabllon që mund të përdoret nga të gjithë njerëzit.

Sipas hulumtimeve, 50 për qind e lumturisë përcaktohet nga gjenetika, 40 për qind varet nga aktivitetet dhe sjellja e një personi dhe 10 për qind bazohet në rrethanat aktuale në të cilat ndodheni. Koncepti shpjegoi se njerëzit janë përgjegjës për lumturinë e tyre, por në të njëjtën kohë ai nxori një element kritik.

Psikologët besojnë se është e gabuar të fajësosh një person të pakënaqur për fatkeqësinë e tij dhe pikërisht ky është thelbi i këtij koncepti. Nëse jemi të lumtur – e meritojmë vetë. Nëse jemi të pakënaqur – ne gjithashtu duhet të fajësojmë veten.

2. Kultivimi i lumturisë dhe natyra e saj

Gjenet ndikojnë fuqishëm në veprimet tona, thotë shkenca. Për shembull, fëmijët introvertë e kanë të vështirë të bëjnë miq, gjë që në fund i bën ata të jenë të pakënaqur. Rrethanat tona mund të ndikojnë gjithashtu në gjenet tona. Për shembull, foshnjat e lindura në pjesë të varfra të botës janë më të vegjël, pavarësisht nga gjenetika e prindërve të tyre.

Hulumtimet tregojnë se ndjeshmëria e mjedisit ku ndodhemi pothuajse mund të injorohet në studimin e kësaj teme. Njerëzit që janë të ekspozuar ndaj të njëjtave situata zakonisht i trajtojnë ato ndryshe. Disa janë më të ndjeshëm dhe disa më të ashpër, ndaj nuk mund të themi se lumturia varet nga rrethanat në të cilat ndodhemi.

Gjetja e lumturisë nuk është e njëjta sfidë për çdo person. Disa do të luftojnë më shumë se të tjerët, dhe disa do të presin që fati të bjerë nga qielli. Kjo do të thotë se lumturia ende varet më shumë nga ne sesa nga konteksti në të cilin gjendemi.

3. Kapërcimi i disa veçorive të edukimit

Ne nuk mund ta ndryshojmë gjenetikën, por mund të ndryshojmë disa aspekte të edukimit që mendojmë se mund të jenë një frenë për të gjetur lumturinë. Disa njerëz e kanë të vështirë të njohin veprimet që i pengojnë, pastaj reagojnë dhe përgatisin territorin emocional për të gjetur lumturinë.

Njohja e veprimeve që na pengojnë të jemi të lumtur dhe të punojmë për ndryshimin është një ndërmarrje jashtëzakonisht e vështirë. Ai përfshin shumë vetë-kuptim dhe një analizë të thellë të emocioneve të veta. Kjo mund të jetë shumë e dhimbshme për njerëzit që kanë përjetuar trauma të jetës.

Për të gjetur lumturinë, duhet:

Lëreni të shkuarën. E kaluara, veçanërisht fëmijëria, i jep formë jetës sonë. Ju mund ta gjeni lumturinë vetëm nëse e lini të kaluarën aty ku i takon dhe punoni në të tashmen për ta bërë të ardhmen më të mirë.

Largohuni nga frika. Gjërat që ju kanë dëmtuar në të kaluarën kanë formësuar mendimet, impulset dhe veprimet tuaja. Gjetja e lumturisë kërkon të heqësh qafe frikën në të njëjtën mënyrë që duhet të heqësh dorë nga e kaluara.

Ulni vetëkritikën. Jepini vetes më shumë dashuri. Aftësia për të pasur një vetëvlerësim të mirë është thelbësore për zhvillimin personal, i cili në fund të fundit sjell lumturi. Ne jemi kritikët tanë më të ashpër dhe për të qenë të lumtur, duhet të jemi më të sjellshëm me veten.

Zhvilloni mirënjohjen. Ata që kishin fëmijëri të vështira nuk zhvillojnë ndjenja mirënjohjeje në të njëjtën masë si ata që ishin fëmijë të lumtur, thotë studimi. Vlerësimi i rregullt për veten dhe gjithçka rreth jush ju ndihmon të gjeni lumturinë.

Gjeni frymëzim. Edhe pse çdo situatë është e veçantë dhe është e vështirë të përsërisësh lumturinë e dikujt tjetër në jetën tënde, ka shumë shembuj të njerëzve të guximshëm në botë që u ngritën nga hiri si një feniks. Dëgjoni historitë e tyre. Lumturia mund të jetë afër qoshes. Sigurisht, në varësi të asaj që ju bën të lumtur./KP

Kuriozitete

Koleksioni 100 milionë dollarësh i monedhave del në ankand

Published

on

Një grumbull monedhash, shumica e të cilave ishin groposur nëntokë për më shumë se 50 vjet, pritet të arrijnë shumën prej 100 milionë dollarësh në ankand, sipas ekspertëve.

Koleksioni “The Traveller”, që mendohet se është koleksioni më i shtrenjtë i monedhave ndonjëherë, do të shitet përgjatë tri vjetëve të ardhshme – me shitjen e parë që bëhet më 20 maj.

Cilido qoftë rezultati, është historia e origjinës së monedhave që vlerësohet e mahnitshme.

Janë monedha nga mbi 100 territore përreth globit, duke nisur nga kohët e lashta te epoka moderne. Por, gjëja më e jashtëzakonshme është se shumica e monedhave ishin  të groposura për gjysmë shekulli, shkroi CNN.

Koleksionuesi ka filluar t’i blejë monedhat që në vitin 1929. Ai kishte interes për monedhat, historinë prapa tyre dhe sa të rralla ishin. Përgjatë kohës ai kishte në pronësi të veten rreth 15,000 monedha.

Ai udhëtoi nga Amerika në Evropë dhe monedhat i mori me vete kudo. Gjatë regjimit nazist të Hitlerit në Gjermani, koleksionisti duket se e ndjeu kërcënimin dhe monedhat e paketuara me kujdes i groposi në tokë – ku mbetën për pesë dekada.

Kur më në fund ato u morën nga pasardhësit e tij, monedhat u prezantuan te një shtëpi ankandesh.

Continue Reading

Kuriozitete

Pse duhet të vendosni sodë buke në frigorifer?

Published

on

Frigoriferi, ashtu si shumë pajisje tjera shtëpiake, luan rol të rëndësishëm në ruajtjen e ushqimeve dhe organizimin e hapësirës në kuzhinë.

Megjithatë, ndonjëherë përballemi me një problem të zakonshëm, por të bezdisshëm: aromat e pakëndshme.

Një eksperte ka ndarë një truk, të cilin mund të mos e dini, që ju ndihmon të largoni çdo aromë të padëshiruar në frigorifer.

Për të luftuar aromat e padëshiruara, influencerja e njohur si Georgia ndau një truk të thjeshtë që përdor vetëm një përbërës natyral.

Ajo pohon se soda e bukës është zgjidhja juaj më e mirë. Thjesht shtoni një sasi të madhe sode buke në një tas dhe vendoseni në frigorifer.

Soda e bukës është konsiderohet si një nga mjetet më të mira natyrore për pastrimin e sendeve të ndryshme në shtëpinë tuaj, por gjithashtu funksionon si deodorant i fuqishëm.

Si një substancë alkaline, soda e bukës ndihmon në eliminimin e çdo ere të keqe ose të padëshiruara duke neutralizuar aromat acidike.

Kjo bëhet përmes një reaksioni kimik, duke ndryshuar nivelin e pH të erës dhe duke lëshuar komponime më me pak aromë.

Me fjalë të tjera, soda e bukës funksionon njësoj si shumë freskues të ajrit.

Continue Reading

Kuriozitete

Fenomen i pazakontë në brigjet e Floridas, pse uji i detit kthehet në ngjyrë të kuqe?!

Published

on

Një studim i ri ka hedhur dritë mbi shkakun e baticave të kuqe që për vite kanë prekur bregdetin e Floridës, duke shkaktuar dëme mjedisore dhe kosto të mëdha për autoritetet lokale.

Për herë të parë, shkencëtarët kanë identifikuar me dhjetëra viruse të lidhur me këto fenomene e kanë zbuluar se shkaktohen nga rritja masive e algave.

Ngjyra e kuqe e ujit vjen si rezultat i kombinimit të rrymave të detit, lëndëve ushqyese dhe temperaturave të larta, të cilat stimulojnë shumimin e algave.

Baticat e kuqe janë shqetësim i madh për Floridën, pasi shkaktojnë probleme shëndetësore tek peshqit, shpendët dhe njerëzit. Për pasojë, shumë plazhe janë detyruar të mbyllen në vitet e fundit.

Jean Lim, studiuese në Kolegjin e Shkencave Detare në Universitetin e Floridës Jugore, e cilësoi këtë zbulim si një përparim të madh, që mund të ndihmojë shkencëtarët të parashikojnë kur do të ndodhin këto fenomene.

“Ne e dimë se viruset luajnë një rol kyç në dinamikën e lulëzimit të algave të dëmshme, por nuk kishim informacion mbi viruset e lidhura me Karenia brevis,” tha ajo për The Independent. “Tani që kemi identifikuar disa viruse në baticat e kuqe, mund të studiojmë ndikimin e tyre në këto fenomene.”

Florida përjeton baticat e kuqe pothuajse çdo vit, në fund të verës dhe në fillim të vjeshtës. Sipas Komisionit të Peshkimit dhe Kafshëve të Egra në Florida, këto fenomene zgjasin nga tre deri në pesë muaj dhe mund të shtrihen në qindra kilometra katrorë.

Studimi, përdori teknikën e metagjenomikës virale për të analizuar ADN-në e mostrave të mbledhura nga baticat e kaluara.

Shkencëtarët shpresojnë që ky zbulim të ndihmojë në parashikimin dhe kontrollin e këtij fenomeni në të ardhmen.

Continue Reading

Kuriozitete

Sot është dita e parë e pranverës: A e dini pse ka vite që vjen më herët?

Published

on

Sot është ekuinoksi pranveror, kur sipas astronomisë shënohet dita e parë e pranverës.

Në kohën e ekuinoksit, dy hemisferat e Tokës marrin rrezet e diellit në mënyrë të barabartë. Shpesh thuhet se nata dhe dita janë të barabarta në gjatësi. Në fakt, fjala ekuinoks vjen nga latinishtja aequus (e barabartë) dhe nox (natë).

Edhe pse shumë njerëz mësuan në shkollë se pranvera fillon më 21 mars, në dy dekadat e fundit pranvera na vjen më 20 mars.

Ekspertët kanë zbuluar se pranvera ka ardhur një ditë më herët për njëzet vjet, për shkak të dy metodave të ndryshme për përcaktimin e fillimit dhe fundit të stinëve: meteorologjike dhe astronomike.

Meteorologët vëzhgojnë uljen dhe ngritjen e temperaturës dhe gjendjen e atmosferës dhe stina meteorologjike është e koordinuar sipas kalendarit dhe çdo stinë zgjat tre muaj. Me këtë metodë pranvera zgjat nga 1 marsi deri më 31 maj.

Metoda e dytë bazohet në stinët astronomike dhe i referohet pozicionit të orbitës së Tokës në raport me Diellin.

Kalendari astronomik përcakton stinët sipas asaj se kur boshti i rrotullimit të Tokës është në 23,5 gradë në raport me orbitën rreth Diellit, kështu që vitet e fundit pranvera erdhi më 20 mars, e simbolizon rilindjen e Hemisferës Veriore të Tokës kur gjithçka në natyrë po zgjohet.

Shumë kultura kanë festivale pranverore, por Japonia, India dhe Nepali dallohen. Ardhja e pranverës festohet me valle e këngë dhe pjesëmarrësit e festivalit i hedhin ngjyra të ndryshme njëri-tjetrit. Festat shënojnë gjithashtu fitoren e së mirës mbi të keqen.

Continue Reading

Të kërkuara