Bota

Pse Arabia Saudite është ndërmjetësuese midis Trump e Putin?

Published

on

Arabia Saudite ka zbuluar aspiratat e saj për t’u bërë një aktor global i aftë për të ndërmjetësuar me sukses konfliktet ndërkombëtare duke marrë rolin e mikpritësit në negociatat midis SHBA-së dhe Rusisë.

Një tjetër synim që Arabia Saudite po e arrin në këtë mënyrë është një avantazh shtesë në bisedimet e ardhshme për të ardhmen e Gazës së pasluftës.

“Arabia Saudite pret të jetë më shumë se vetëm një ndërmjetëse në bisedimet SHBA-Rusi”, tha një zyrtar saudit për CNN.

Delegacioni saudit udhëhiqet nga këshilltari i Sigurisë Kombëtare. Sipas zëdhënësit të Kremlinit, Dmitry Peskov, vendndodhja e negociatave u përshtatet të dyja palëve, e cila po atribuohet si një fitore e liderit de facto 39-vjeçar të Arabisë Saudite, Mohammed bin Salman.

Siç shkruan CNN, misioni i tij është të transformojë Arabinë Saudite, e cila deri më tani është parë vetëm si një mbretëri e pasur me naftë me një të kaluar fundamentaliste. Qëllimi është të ndërtohet dhe të ushqehet fuqia e butë mbi një pasuri të madhe.

“Unë nuk di ndonjë vend tjetër ku një lider të ketë marrëdhënie kaq të mira personale me Trump dhe Putin,” tha komentuesi saudit Ali Shihabi, duke shtuar se është çështje prestigji të presësh të dy presidentët në të njëjtën kohë dhe se kjo rrit fuqinë e butë saudite në rajon dhe globalisht.

E gjitha është pjesë e një plani më të madh. Në vitet e fundit, Arabia Saudite e ka zhvendosur politikën e saj drejt neutralitetit në konfliktet globale me qëllim që të tërheqë miliarda dollarë investime që do të mundësojnë realizimin e “Vizioni 2030”, plani i princit për të diversifikuar ekonominë saudite larg prodhimit të naftës.

Princi Bin Salman është distancuar ndjeshëm nga Jemeni pas vitesh lufte me Houthi, duke riparuar lidhjet me rivalin rajonal Iranin dhe duke ruajtur miqësitë me Kinën dhe Rusinë, duke ruajtur partneritetin e ngushtë me Perëndimin.

Përveç organizimit të garave ndërkombëtare të boksit dhe festivaleve të muzikës elektronike, Arabia Saudite ka kërkuar të krijojë një imazh si një paqe-bërës global duke organizuar konferenca donatorësh dhe paqeje.

Në gusht të vitit 2023, në Arabinë Saudite u mbajt një samit dyditor i paqes për Ukrainën, ku morën pjesë përfaqësues të 40 vendeve (me përjashtim të Rusisë), dhe në shkurt të të njëjtit vit, ajo premtoi 400 milionë dollarë ndihmë për Ukrainën.

Ngritja e Princit Bin Salman si një negociator i fuqishëm buron nga marrëdhënia e tij e ngushtë me presidentin amerikan Donald Trump, i cili e mbështeti princin e ri kur ai ishte i izoluar ndërkombëtarisht për vrasjen e gazetarit Jamal Khashoggi në ambasadën saudite në Turqi. Në vitin 2017, Trump theu traditën dhe zgjodhi Arabinë Saudite për vizitën e tij të parë presidenciale jashtë vendit.

Edhe pasi humbi zgjedhjet presidenciale të vitit 2020, Arabia Saudite vazhdoi të mbajë lidhje të ngushta biznesi me Trump, duke investuar 2 miliardë dollarë në një firmë të drejtuar nga dhëndri i Trump, Jared Kuchner, i cili ka njoftuar planet për të ndërtuar Trump Towers në mbretëri.

Princi i kurorës i Arabisë Saudite ka thënë se mbretëria planifikon të investojë 600 miliardë dollarë në Shtetet e Bashkuara gjatë katër vjetëve të ardhshëm. Investimet e Arabisë Saudite në SHBA deri më sot vlerësohen në rreth 2 trilionë dollarë.

Princi i kurorës arriti të përmirësojë marrëdhëniet me presidentin rus Vladimir Putin, i cili gjithashtu refuzoi të marrë pjesë në izolimin e princit pas vrasjes së Khashoggi. Princi Bin Salman, nga ana tjetër, i rezistoi presionit perëndimor për t’u distancuar nga Moska pas pushtimit të Ukrainës dhe vazhdoi të koordinohej me Putin për furnizimet globale të naftës. Princi madje mori anën e Moskës në refuzimin e thirrjes së administratës Joe Biden për të rritur prodhimin e naftës në vitin 2022.

Analistët thonë se ka rezultuar e dobishme që Arabia Saudite ka arritur të ruajë marrëdhëniet me të dyja palët në një botë gjithnjë e më të polarizuar. I dërguari i Trump për Lindjen e Mesme Steve Witkoff tha se Princi bin Salman ishte një lojtar kyç në lirimin e mësuesit amerikan Mark Fogel nga një burg rus javën e kaluar.

Arabia Saudite, së bashku me Emiratet e Bashkuara Arabe fqinje, kanë ndërmjetësuar me sukses shkëmbimin e të burgosurve midis Ukrainës dhe Rusisë në disa raste.

Në terma afatgjatë, Arabia Saudite mund të përdorë rolin e saj si ndërmjetës në bisedimet midis SHBA-së dhe Rusisë dhe ta materializojë atë në Gaza.

Një samit është planifikuar të mbahet në Arabinë Saudite më vonë këtë javë për të diskutuar një zgjidhje të propozuar për Gazën, përpara se t’ia paraqitet Trump.

CNN shkruan se edhe pse Princi bin Salman mund të përfitojë nga lidhjet e tij të ngushta me Trump, ajo mund të gjendet gjithashtu në një pozitë të vështirë në përpjekjen për të balancuar interesat e saj rajonale dhe kërkesat agresive të presidentit amerikan.

Aktualitet

UBT vazhdon të vendosë standarde globale – përkrah universiteteve më prestigjioze në botë në rangimin e fundit global nga WURI

Published

on

Një sukses që tejkalon kufijtë kombëtarë dhe vendos Kosovën në hartën globale të arsimit të lartë është rangimi i radhës i UBT-së, i cili ka arritur të renditet ndër universitetet më të mira dhe më inovative në botë, sipas rangimit prestigjioz të World University Rankings for Innovation (WURI 2025), duke u radhitur përkrah universiteteve prestigjioze si Harvard, MIT, Stanford, Oxford, e të tjera.

Në raportin zyrtar të publikuar nga WURI, UBT ka arritur pozicionime të larta në disa kategori kyçe, duke u radhitur në mesin e institucioneve lidere të arsimit të lartë në nivel global:

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, vlerësoi këto arritje si një tregues i qartë i progresit të vazhdueshëm të institucionit.

“UBT po dëshmon se është një forcë lëvizëse e arsimit të lartë në botë. Rangimet e WURI janë pasqyrim i realitetit që po ndërtojmë çdo ditë: një universitet që promovon dijen, inovacionin, dhe përkushtimin ndaj zhvillimit të qëndrueshëm dhe ndërkombëtarizimit”.

Ky sukses i radhës konfirmon rolin e UBT-së si një lider në fushën e inovacionit, teknologjisë dhe ndërkombëtarizimit, duke e vendosur Kosovën fuqishëm në hartën globale të arsimit cilësor dhe transformues.

Për më tepër, renditja e UBT-së në mesin e universiteteve më të mira dhe më inovative në botë sipas WURI 2025 përfaqëson një arritje të jashtëzakonshme jo vetëm për institucionin, por për gjithë sistemin e arsimit të lartë në Kosovë. Pozicionimi në vendin e 10-të për ESG Trend dëshmon angazhimin e UBT-së për zhvillim të qëndrueshëm dhe përgjegjësi ndaj mjedisit dhe shoqërisë, ndërsa vendi i 14-të në Funding for Sustainability tregon kapacitetin për të siguruar burime për projekte me ndikim afatgjatë. Veçanërisht i rëndësishëm është renditja në vendin e 5-të në University Brand and Reputation, që e vendos UBT-në si një nga institucionet me reputacion më të madh global, duke rritur besueshmërinë dhe vlerën e diplomës për studentët, si dhe mundësitë për bashkëpunime ndërkombëtare për stafin akademik.

Ky sukses e ngre më tej profilin e Kosovës në skenën ndërkombëtare të arsimit, duke e bërë më tërheqëse për studentë, profesorë dhe partnerë strategjikë nga e gjithë bota dhe duke dëshmuar se institucionet kosovare mund të konkurrojnë denjësisht në nivel global.

Continue Reading

Bota

Irani u kërkon evropianëve të heqin dorë nga kërcënimet për rikthimin e sanksioneve

Published

on

By

Ministri i Jashtëm i Iranit, Abbas Araqchi, u ka bërë thirrje fuqive evropiane t’i ndalin kërcënimet ndaj Teheranit, përfshirë paralajmërimet për rivendosjen e sanksioneve të OKB-së.

Diplomati kryesor i Teheranit shkroi të premten në X se u tha homologëve të vet nga Britania, Franca, Gjermania, si dhe shefes së politikës së jashtme të BE-së, gjatë një bisede të përbashkët telefonike se Evropa “duhet të veprojë me përgjegjësi” dhe të heqë dorë nga “politikat e shteruara kërcënuese dhe të trysnisë”.

Ai tha se BE-ja dhe grupi evropian i quajtur E3 nuk kanë “asnjë bazë morale apo ligjore” për të aktivizuar “rikthimin e menjëhershëm” të sanksioneve të OKB-së kundër Iranit.

Ditë më parë, ministri i Jashtëm i Francës, Jean-Noel Barrot, u tha ministrave të tjerë të BE-së se E3-ja është e gatshme t’i rivendosë sanksionet e OKB-së ndaj Iranit, nëse Teherani nuk shpreh “angazhim të fortë, të dukshëm dhe të qartë”.

Evropianët përsëritën të njëjtin qëndrim gjatë bisedës me Araqchin, sipas një burimi diplomatik francez të cituar nga Reuters, i cili tha se Irani nuk u përball me trysni për të arritur një marrëveshje “të verifikueshme dhe të qëndrueshme” me Shtetet e Bashkuara.

Sipas marrëveshjes bërthamore të vitit 2015 – Plani i Përbashkët i Veprimit (JCPOA) – kufizimet e afatgjatë të OKB-së ndaj shitjes së armëve, ndaj bankave dhe teknologjisë bërthamore, u hoqën 10 vjet më parë.

Qeveritë evropiane mund ta përdorin akoma mekanizmin e marrëveshjes për “rikthimin e menjëhershëm” të sanksioneve para afatit të 15 tetorit.

Irani pezulloi bashkëpunimin me Agjencinë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA) pasi Shtetet e Bashkuara dhe Izraeli i bombarduan objektet e tij bërthamore muajin e kaluar.

Evropianët po ushtrojnë trysni për të rikthyer punën e inspektorëve bërthamorë të OKB-së në Iran, duke synuar ta parandalojnë Teheranin nga riorganizimi i programit të tij bërthamor pas dëmeve të shkaktuara nga sulmet.

Sipas marrëveshjes bërthamore të vitit 2015, Kina dhe Rusia – mbështetës të kamotshëm të Iranit në këto negociata – nuk mund të vënë veto për rikthimin e sanksioneve.

Megjithëse dritarja formale për aktivizimin e mekanizmit mbyllet në tetor, qeveritë evropiane mund të zgjedhin ta shtyjnë këtë hap pas këtij afati për të mbajtur derën hapur për bisedime të mëtejshme.

Negociatorët iranianë dhe amerikanë ishin planifikuar të takoheshin në Oslo javën e kaluar, por takimi u shty, dhe duket se nuk është caktuar një datë e re.

Çdo rund i ri bisedimesh është i mundur vetëm kur pala tjetër është e gatshme për një marrëveshje të drejtë, të balancuar dhe të dobishme bërthamore për të dyja palët”, shkroi Araqchi në X.

Gjatë një konference për shtyp këtë javë, presidenti amerikan, Donald Trump, tha se ndërsa Irani dëshiron të angazhohet në bisedime, ai nuk është “për ngut” për t’u takuar, duke theksuar se “ne i shkatërruam objektet e tyre” në sulmet e 22 qershorit mbi objektet bërthamore në Fordo, Isfahan dhe Natanz./REL

Continue Reading

Bota

Zelensky: Sanksionet e reja kundër Rusisë të mirëpritura

Published

on

By

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky mirëpriti paketën e 18-të të sanksioneve të BE-së kundër Rusisë duke e quajtur atë “një vendim thelbësor dhe në kohë, veçanërisht tani që Rusia ka përshkallëzuar brutalitetin e sulmeve të saj ndaj qyteteve dhe fshatrave tona”.

Do të doja të shprehja mirënjohjen time për presidenten e Komisionit, Ursula von der Leyen dhe të gjithë udhëheqësit e shteteve anëtare të BE-së për unitetin dhe qëndrimin e tyre parimor”, shkroi ai në X.

Zelensky falënderoi gjithashtu presidentin e Këshillit Evropian, Antonio Costa dhe “Danimarkën për një fillim vërtet pozitiv të presidencës së saj të BE-së”.

Shtetet anëtare të BE-së kanë rënë dakord për një paketë të 18-të sanksionesh që synon Rusinë, pas pushtimit të Ukrainës, thanë sot disa diplomatë.

Paketa e sanksioneve synon sektorët financiarë dhe të energjisë të Rusisë dhe vjen në përgjigje të refuzimit të presidentit Vladimir Putin për të rënë dakord për një armëpushim pa kushte në Ukrainë.

Sllovakia e kishte bllokuar paketën, duke përmendur shqetësime në lidhje me importet e saj të gazit. Dje, kryeministri Robert Fico tha se kishte udhëzuar përfaqësuesit e Sllovakisë të miratonin masat.

Sllovakia, e cila më parë kishte bllokuar miratimin e kësaj pakete të re sanksionesh, e 18-ta që nga pushtimi i Ukrainës nga Rusia në shkurt 2022, më në fund pranoi të hiqte veton e saj pasi mori garanci./atsh

Continue Reading

Bota

Forcat siriane përgatiten për t’u kthyer në qytetin e druzëve, pavarësisht paralajmërimeve nga Izraeli

Published

on

By

Forcat siriane janë duke u përgatitur për t’u kthyer në qytetin e pakicës fetare druze, Suveida, për t’iu dhënë fund luftimeve me fiset beduine, tha të premten një zëdhënës i Ministrisë së Brendshme të Sirisë, duke e vënë në rrezik një armëpushim të brishtë në jug të vendit.

Luftimet e përgjakshme disaditore që shpërthyen kur luftëtarët beduinë dhe druzë u përplasën në provincën Suveida u ndalën përkohësisht pas shpalljes së armëpushimit të mërkurën.

Luftimet kishin shtyrë Qeverinë siriane t’i zhvendoste trupat e saj atje, duke përshkallëzuar më tej dhunën.

Në këto përleshje u përfshi edhe Izraeli, i cili tha se nuk do ta lejojë Qeverinë siriane, e drejtuar nga islamistët, të vendosë trupa në jug të Sirisë dhe goditi forcat siriane në Suveida, si dhe Ministrinë e Mbrojtjes së Sirisë dhe pranë Pallatit Presidencial në Damask.

Trupat siriane u tërhoqën nga Suveida pasi u shpall armëpushimi, por përplasjet shpërthyen sërish të enjten në mbrëmje mes luftëtarëve beduinë fisnorë dhe druzëve, të cilët janë pjesë e një pakice fetare që ka ndjekës edhe në Liban dhe Izrael.

Ushtria izraelite kreu sulme të reja ajrore në provincën Suveida gjatë natës.

Duke i përshkruar sundimtarët e rinj të Sirisë si xhihadistë të maskuar, Izraeli është zotuar se do ta mbrojë pakicën druze në Siri nga sulmet, pasi është nxitur edhe nga vetë druzët në Izrael.

Mosbesimi i thellë i Izraelit ndaj udhëheqjes së re islamiste të Sirisë duket se bie ndesh me Shtetet e Bashkuara, të cilat thanë se nuk e mbështesin sulmin e fundit izraelit në Siri.

SHBA-ja ndërhyri për të ndihmuar në arritjen e armëpushimit të mëparshëm mes forcave qeveritare dhe luftëtarëve druzi, dhe Shtëpia e Bardhë tha të enjten se dukej se armëpushimi po zbatohej.

Presidenti i përkohshëm i Sirisë, Ahmed al-Sharaa, i cili ka punuar për të krijuar marrëdhënie më të ngrohta me SHBA-në, e akuzoi Izraelin se po përpiqet ta përçajë Sirinë dhe premtoi se do ta mbrojë pakicën druze./REL

Continue Reading

Të kërkuara