Lajmet

Protestat në Serbi – a po dobësohet Vuçiqi?

Protestat masive të qytetarëve kishte javët e fundit në Serbi.

Published

on

Protestat në mbarë Serbinë çuan në tërheqjen dhe ndryshimin e dy ligjeve të diskutueshme në parlamentin serb. Organizata dhe lëvizje të ndryshme paralajmëruan vazhdimin e protestës.

Protestat masive të qytetarëve javët e fundit në Serbi kanë sjellë rikthimin e ligjit për shpronësimet dhe ndryshimet në ligjin për referendumin, të cilat ishin kërkesat kryesore të nismës “Kreni-promeni” (Nisu-Ndrysho). Partia Përparimtare Serbe (SNS) në pushtet e pranoi humbjen politike dhe publikisht deklaroi, se nuk e dëgjuan sa duhet zërin e popullit dhe se tani do të ndryshojnë qasjen e tyre në komunikim me ata që mendojnë ndryshe. Të paktë janë ata që besojnë në këtë, por është e qartë se autoritetet serbe po përpiqen të pushojnë pak nga presioni që qytetarët kanë ushtruar deri më tani në rrugët e qyteteve serbe, me premtimin bosh se nga sot do të kenë më shumë vëmendje për dialog me kundërshtarët politikë.

Iniciativa Nisu-Ndrysho thekson se pas njoftimeve zyrtare të autoriteteve do të ndalojnë bllokimet e mëtejshme të rrugëve dhe se do të konsiderojnë hapat e mëtejshëm strategjik. Lëvizja “Kryengritja mjedisore” beson se asgjë nuk ka përfunduar derisa të ndalohet miniera e litiumit në Serbi dhe nuk dëbohet kompania Rio Tinto. Kjo lëvizje paralajmëron vazhdimin e protestës.

Pushteti detyrohet të bëjë ndryshime

Rezultati i protestave të deritanishme është gjithsesi mjaft i madh, thotë për DW Dragan Popoviq, drejtor i Qendrës për Politika Praktike. “Fakti që (presidenti i Serbisë Aleksandar) Vuçiq i përmbushi të gjitha kërkesat nën presionin e qytetarëve është një progres i madh jo vetëm në politikë por edhe për aktivizmin qytetar. Shteti hoqi dorë nga synimet e tij të rëndësishme dhe kjo sepse thjesht u detyrua ta bëjë këtë”, thotë Popoviq.

Mendoj se qeveria u frikësua mbi të gjitha nga potenciali që kishin këto protesta, thekson për DW, zëvendëskryeredaktorja e  revistës NIN, Vesna Malishiq. “Qeveria u frikësua nga një vendosmëri e madhe në protesta dhe ajo që pason nga këto protesta, e ky është mobilizimi i një numri edhe më të madh të njerëzve. Suksesi i asaj proteste është se befasoi pushtetin, befasoi opozitën, e habiti edhe vetë qytetarët”, thotë ajo.

Vuçiqi në rënie?

Serbinë e presin zgjedhjet në fillim të prillit dhe një nga të panjohurat është se si do të ndikojnë të gjitha ngjarjet rreth protestës dhe humbjet aktuale politike të SNS-së, në pozitën e vet presidentit Aleksandar Vuçiq. “Nga njëra anë sigurisht që do të ndikojë, por duhet të ketë edhe një palë tjetër që do t’i pranojë ata votues që janë të zhgënjyer me Vuçiqin”, mendon Popoviq.

“Rënia e popullaritetit të Vuçiqit dhe SNS-së duhet të kapitalizohet përmes punës së mirë të opozitës, por nuk jam i sigurt se opozita do të ketë sukses ta bëjë këtë”. Prandaj, do të ndikojë në pozitën e tij, por mendoj se është herët për të konstatuar se si do të ndikojë në rezultatin zgjedhor”, thekson drejtori i Qendrës për Politika Praktike.

Vesna Malishiq thekson se Vuçiqi ka provuar strategji të ndryshme gjatë javëve të fundit, nga dërgimi i banditëve për të shkaktuar incidente në mesin e protestuesve deri te përpjekjet për të kompromentuar protestën, dhe asnjë nga këto ide nuk ka pasur sukses.

“Kjo mund të dobësojë pozitën e tij. Këtë e lidh me rikthimin e qytetarëve në skenën politike si aktorë të rëndësishëm politikë. Kur fillon të bjerë kjo kullë e pushtetit dhe e autoritetit, kjo do të jetë e pandalshme. Ndoshta katër muaj nuk mjaftojnë për këtë, por kjo protestë tregoi se Vuçiqi është në rënie”, thotë ajo.

Ekologjia dhe manipulimet

Përllogaritjet për rënien e rejtingut të qeverisë duhet të kenë parasysh edhe manovrën klasike të Vuçiqit, i cili të gjithë fajin për situatën me dy ligjet e përmendura ia kaloi Qeverisë së Serbisë dhe ministrave të saj. Mesazhi për votuesit e SNS-së është i qartë – Vuçiq është i pagabueshëm dhe çdo problem që lind është rezultat ose i veprimeve të ish-autoriteteve, ose i konfuzionit të ministrave dhe kryeministrave aktualë. Edhe në këtë situatë, votuesit e qeverisë mund ta shohin Vuçiqin si shpëtimtarin e popullit nga lëvizjet e këqija të bashkëpunëtorëve të tij më të afërt, të cilat Vuçiq do t’i kishte penguar – po ta dinte më herët.

“SNS është një parti në të cilën të gjithë, përveç Vuçiqit dhe familjes së tij, janë mall për konsum”, thekson Dragan Popoviq. “Por besoj se në këtë rast do të jetë më vështirë”. “Më duket se ka qenë shumë më e lehtë për Vuçiqin kur është fjala për luftën kundër krimit, apo disa tema më të përgjithshme. Ndërsa me këto tema shumë specifike, mendoj se kaherë nuk ka qenë në ndonjë situatë më të vështirë”, ka shtuar Popovic.

Lajmi i keq për Vuçiqin është se rrugës për zgjedhje po shihet edhe një hapje e caktuar të mediave, mendon Vesna Malishiq.

“Disa njerëz që më parë kurrë nuk janë shfaqur në televizione me frekuenca kombëtare, tani kanë filluar të shfaqen edhe në këto media. Unë mendoj se Vuçiqi tani është duke hartuar një strategji për dalje nga situata e tanishme dhe të mbetet i pastër vetë, ashtu si shpëtoi edhe nga historia e krimit në krye të qeverisë dhe të mbetet si një luftëtar i supozuar kundër të njëjtit krim”, thotë Malishiq.

Vazhdimi i protestave

Vazhdimi i protestës shoqërohet me dyshime të shumta dhe vende të panjohura, por ajo që është e qartë aktualisht është se grupe dhe lëvizje të caktuara do të përpiqen t’i mbajnë protestat si një formë presioni ndaj autoriteteve. Çështjet mjedisore mbeten në krye, megjithëse autoritetet pretendojnë se janë plotësuar të gjitha kërkesat mjedisore dhe se vazhdimi i protestës është “thjesht politikë e thjeshtë”. Se sa do të arrijnë ta ruajnë nivelin ekzistues do të dihet së shpejti, por siç thekson Dragan Popoviq për DW, “pakënaqësia e njerëzve është e madhe, por tashmë po dërgohen mesazhe të përziera.”

“Në momentin kur disa duan të festojnë fitoren, e të tjerët të vazhdojnë me protestat, sigurisht që një pjesë e qytetarëve do të qëndrojnë në shtëpi, sepse njerëzit thjesht nuk reagojnë mirë ndaj mesazheve të përziera.

Vesna Malishiq beson se tashmë po hyjmë në dobësinë e të gjitha protestave të deritanishme, e kjo është fakti që po shfaqen liderë të ndryshëm që kanë dëshira dhe ide të ndryshme, deri tek ajo se si duhet të zhvillohen protestat. Mendoj se këtu do të harxhohet energjia shumë e nevojshme, sepse ka ende shumë kohë deri në zgjedhje. Por vazhdimi i protestës mund të na befasojë, siç na kanë befasuar edhe protestat e fundit”, kontaton Vesna Malishiq.

Continue Reading

Lajmet

​Lajçak e Vuçiq në Davos, diskutojnë për dialogu Kosovë-Serbi

Published

on

By

Emisari evropian për dialogun Kosovë-Serbi, Miroslav Lajçak, ka zhvilluar takim me presidentin serb, Aleksandar Vuçiq.

Lajçak tha se me Vuçiqin kanë folur rreth marrëveshjes së Ohrit, për të cilën vlerëson se ka hap rrugën drejt normalizimit të raporteve me Kosovën.

“Në takimin tonë të fundit në rolin tim aktual me presidentin Aleksandar Vuçiq fola për gjendjen në dialog. Theksova se Marrëveshja e Ohrit e vitit 2023 hapi rrugën përpara drejt normalizimit. Progresi i mëtutjeshëm është në interes të Serbisë, Kosovës, Bashkimit Evropian dhe të ardhmes së tyre”, është shprehur ai në rrjetin social X.

Edhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka njoftuar se në kuadër të Forumit Ekonomik në Davos të Zvicrës me Lajçakun ka diskutuar për të ardhmen e dialogut.

“Falënderova Përfaqësuesin Special të BE-së për bashkëpunimin e mëparshëm dhe i urova fat në karrierën e tij të ardhshme. Në të njëjtën kohë, përsërita thirrjen time për BE-në dhe shtetet anëtare për të forcuar angazhimin dhe ndikimin e tyre në Kosovë, dhe për t’i siguruar popullit serb në Kosovë të drejtën për jetë të lirë, drejtësi dhe zë”, ka shkruar Vuçiq në rrjetin social Facebook.

Continue Reading

Lajmet

Kurti merr pjesë në Forumin Ekonomik në Davos, pritet nënshkrimi i Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë me EFTA-n

Published

on

By

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka udhëtuar sot (e martë) për në Zvicër, ku do të marrë pjesë në Forumin Ekonomik Botëror në Davos.

Sipas njoftimit të Zyrës së Kryeministrit, në Davos do të nënshkruhet Marrëveshja e Tregtisë së Lirë me vendet anëtare të EFTA-s (Shoqatës Evropiane të Tregtisë së Lirë).

“Kosova është i vetmi vend në rajon që përveç negocimit për tregti të mallrave, ka negociuar edhe për tregti të shërbimeve me EFTA-n. Kjo marrëveshje do të krijojë mundësi të reja për prodhuesit dhe kompanitë tona vendore dhe do të forcojë partneritetin ekonomik dhe tregtar ndërmjet vendit tonë dhe Norvegjisë, Zvicrës, Lihtenshtajnit dhe Islandës si shtete anëtare të EFTA-s”, thuhet në njoftim.

Sipas komunikatës, gjatë qëndrimit atje, kryeministri Kurti gjithashtu do të ketë takime me përfaqësues shtetërorë të vendeve mike e partnere dhe me investitorë potencialë, si dhe do të marrë pjesë në panelin e diskutimit me titull “Demokracitë e qëndrueshme në një epokë të ndryshimit” dhe panelin “Inteligjenca Artificiale për Njerëzimin: inovacioni etik në epokën e Inteligjencës”. Të dy këto panele do të mbahen në Shtëpinë e Kosovës (House of Kosova) në Davos e cila është hapur për herë të parë.

Në Forumin Ekonomik në Davos marrin pjesë edhe ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari dhe ministrja e Ekonomisë, Artane Rizvanolli.

Në samitin e sivjetshëm pritet pjesëmarrja e 3 mijë personave si biznesmenë, politikanë, akademikë dhe përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile nga më shumë se 130 vende, përfshirë dhe nga Ballkani, ndërsa 60 krerë të shteteve dhe qeverive do të mbajnë fjalime.

Në këtë periudhë kur ekonomia globale po përjeton një ndryshim paradigme, në samit do të diskutohet se si të rivendoset rritja, si të përfitohet nga teknologjitë e reja dhe mënyrat për të forcuar qëndrueshmërinë sociale dhe ekonomike në 220 sesione të ndryshme.

Në sesione, folësit do të ndajnë vlerësimet e tyre mbi politikat e reja të SHBA-së, fragmentimin që është shfaqur si rezultat i dobësimit gradual të bashkëpunimit global, politikat tregtare, inteligjenca artificiale dhe digjitalizimi, transformimi i energjisë së pastër, lufta kundër ndryshimeve klimatike, politikat monetare të bankave qendrore, normat e interesit dhe inflacioni.

Takimi vjetor i Forumit Ekonomik Botëror në Davos ka nis dje dhe zgjatë deri më 24 janar. Sipas një njoftimi në faqen zyrtare të Forumit Ekonomik Botëror thuhet se takimi vjetor 2025 mbledh liderët globalë për të adresuar sfidat kryesore globale dhe rajonale./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​Akulli, rrezik për banorët e një ndërtese në Bregu Diellit

Published

on

By

Të martën, Policia e Kosovës ka bllokuar rrugën “Preng Doçi”, në lagjen Bregu i Diellit për shkaqe të rrezikshmërisë së akullit të krijuar në një ndërtesë.

Vendi u rrethua derisa punëtorët e “Dardaniaa SHPK”, kompani për mirëmbajtjen e rrugëve dhe trotuareve, larguan akullin.

Temperaturat e ulëta kanë krijuar akull të mëdhenj, gjë që sipas banorëve mund të rrezikojnë jetën e tyre.

Këtë çështje e ka komentuar edhe drejtori për Siguri dhe Emergjenca, Lulzim Fushtica. Ai ka thënë se kjo dukuri ka ardhur nga pakujdesia e banorëve të asaj ndërtese.

“Ne dje kemi dërguar inspektorët e drejtorisë për emergjenca dhe siguri, po ashtu edhe shërbimin e zjarrfikësve bashkë me kompaninë për intervenime emergjente. Sot kemi filluar me largimin e akullit që është në ndërtesë, e cila ka ardhur si pasojë e pakujdesisë nga banorët e ndërtesës dhe kjo paraqet jashtëzakonisht shumë rrezik për banorët dhe kalimtarët e rasti, pasi që mund të lëndohen me këputjen e ndonjë cope akulli deri në fatalitet”, ka deklaruar Fushtica.

Drejtori për Siguri dhe Emergjenca thotë, se çdo ditë kanë inspektime në kryeqytet dhe presin thirrje nga qytetarët për raste të tilla që të intervenohet sa më shpejtë.

Continue Reading

Bota

Davos – Scholz: SHBA-ja do të mbetet një nga aleatet më të afërta dhe më të domosdoshme të Gjermanisë

Published

on

Në fjalimin e tij të mbajtur gjatë Forumit Ekonomik Botëror në Davos më 21 janar 2025, kancelari gjerman Olaf Scholz ka theksuar rëndësinë e vazhdimit të bashkëpunimit dhe partneritetit të ngushtë mes SHBA-së dhe Gjermanisë, pavarësisht zhvillimeve të mundshme politike në Shtetet e Bashkuara, duke përfshirë rikthimin e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë.

Scholz e ka cilësuar SHBA-në si një nga aleatët më të afërt dhe më të domosdoshëm për Gjermaninë, duke theksuar se kjo është një lidhje strategjike që është thelbësore për sigurinë dhe zhvillimin ekonomik të të dyja vendeve dhe të rajonit më të gjerë. Ai është shprehur se bashkëpunimi i vazhdueshëm mes SHBA-së dhe Gjermanisë është në interesin e përbashkët, duke nënvizuar se përpjekjet për të ndërtuar një partneritet të qëndrueshëm janë gjithashtu të rëndësishme për stabilitetin dhe paqen globale.

Një aspekt i rëndësishëm që ka përmendur Scholz në fjalimin e tij është se, edhe pse çdo ndryshim politik, siç ishte kthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë për një mandat të dytë, mund të shkaktojë pasiguri ose tensione, kjo nuk duhet të çojë në reagime të tepruara ose në “biseda të ëmbla” që synojnë të krijojnë njëfarë “mirënjohjeje” të rreme për liderët e huaj. Ai është shprehur se nuk duhet që çdo konferencë shtypi apo deklaratë nga Uashingtoni të shkaktojë debate të nxehta dhe ekzistenciale që mund të krijojnë ndasi të panevojshme.

Scholz ka nënvizuar se është e rëndësishme që Evropa dhe SHBA të mbeten të bashkuar dhe të përqendrohen në temat e përbashkëta të interesit si siguria, stabiliteti global dhe zhvillimi ekonomik, dhe se përpjekjet për të krijuar paqe dhe siguri në botë janë të domosdoshme. Ai theksoi gjithashtu se, pavarësisht qëndrimeve dhe retorikës së ndryshme që mund të pasojnë pas kalimit të pushtetit në SHBA, aleanca mes SHBA-së dhe Gjermanisë është një shtyllë kyçe për të siguruar një të ardhme të qëndrueshme për të dyja vendet dhe për botën në tërësi.

Në lidhje me pasigurinë e mundshme që mund të lindë nga rikthimi i Trump, Scholz ka theksuar se Gjermania dhe aleatët e saj evropianë janë të gatshëm të përballen me sfidat që mund të lindin, duke siguruar që aleanca transatlantike të mbetet e fortë dhe funksionale. Ai e përfundoi fjalimin e tij duke theksuar se bashkëpunimi dhe partneriteti i ngushtë me SHBA-në është thelbësor për paqen dhe sigurinë globale, si dhe për arritjen e një zhvillimi ekonomik të suksesshëm./UBTNews/

 

Continue Reading

Të kërkuara