Aktualitet

Procesi gjyqësor në Suedi kthen vëmendjen te opozita iraniane

Published

on

Organizata Popullore e Muxhahedinëve të Iranit (MEK) është një lëvizje opozitare iraniane në mërgim.

Kjo organizatë luftoi kundër Shahut që nga vitet 1960 dhe dikur ishte aleate me Ayatollah Ruhollah Khomeinin para se të fillonin kundërshtim e regjimit të tij islamik.

Më vonë, luftëtarët e kësaj organizate u shpallën si tradhtarë pasi luftuan së bashku me trupat irakiane në pjesën e fundit të luftës tetëvjeçare Iran-Irak. Lufta filloi pasi ish-udhëheqësi i Irakut, Saddam Hussein, pushtoi Iranin më 1980, një vit pas revolucionit islamik.

Më 10 gusht, një ish-prokuror iranian i dyshuar për përfshirje në ekzekutimin e mijëra disidentëve politikë më 1988, doli para një gjykate në Suedi, raporton AFP.

Ky po vlerësohet si një proces historik gjyqësor që mbase do të nxisë tensione me Republikën Islamike.

Hamid Nouri, 60 vjeç, u paraqit në Gjykatën e Rrethit të Stokholmit nën akuzat për “vrasjen e një numri shumë të madh të të burgosurve” në Iran më 1988. Në atë vit rreth 5,000 të burgosur politikë u ekzekutuan me urdhër të qeverisë. Vrasjet kishin në shënjestër anëtarët e Organizatës Popullore të Muxhahedinëve të Iranit (MEK).

Kjo është hera e parë që po zhvillohet një proces gjyqësor për atë rast.

Nouri “mohon akuzat për përfshirje në ekzekutimet e supozuara të vitit 1988”, sipas avokatit të tij, Thomas Soderqvist.

Derisa po zhvillohej procesi gjyqësor, jashtë ndërtesës, dhjetëra njerëz demonstruan kundër udhëheqjes iraniane.

Sipas transmetuesit publik suedez SVT ai u arrestua në nëntor të vitit 2019.

Kush është Organizata e Popullit të Muxhahedinëve të Iranit?

Muxhahedinët, të njohur si MEK në gjuhën farsi, u formuan më 1965 për të luftuar regjimin mbretëror të Shah Mohammad Reza Pahlavi. Shumica e themeluesve të grupit vdiqën më vonë në burg.

Pas revolucionit të vitit 1979 në Iran, ky grup synon përmbysjen e regjimit.

Pjesëtarët e këtij grupi thonë se i përkasin një “islami sekular dhe demokratik”. Ata kanë prirje marksiste.

Grupi është shpallur i paligjshëm në Iran më 1981. Në këtë vit, autoritetet e akuzuan atë për një sulm me bombë që vrau 74 njerëz, përfshirë, Ayatollah Mohammad Beheshti, atëbotë, numri dy i regjimit.

Grupi u akuzua gjithashtu se qëndronte pas një sulmi me bombë në qershor të vitit 1981 kundër udhëheqësit suprem të ardhshëm, Ali Khamenei, i cili mbeti i paralizuar në dorën e djathtë.

Ikja në mërgim

Mijëra anëtarë muxhahedinë u vranë gjatë goditjes nga ana e regjimit islamik. Ata që mbijetuan, u dëbuan nga Irani.

Udhëheqësi i tyre, Massoud Rajavi, krijoi Këshillin Kombëtar të Rezistencës së Iranit (NCRI) në Francë.

Këshilli konsiderohet të jetë krahu politik i MEK dhe është një nga disa grupet opozitare iraniane.

Pas një përmirësimi të raporteve mes Parisin dhe Teheranit më 1986, ai u dëbua nga Franca.

Muxhahedinët pastaj u vendosën në Irak, në kulmin e luftës me Iranin, duke luftuar përkrah forcave të Saddam Husseinit.

Që nga viti 1989, ky grup opozitar iranian udhëhiqet nga gruaja e Rajavit, Maryam, të cilës iu dha statusi i refugjates në Francë.

Në vitin 2003, ajo dhe rreth 160 pjesëtarë të tjerë u arrestuan si pjesë e një goditjeje ndaj muxhahedinëve. Mirëpo, pas dy javësh protesta nga mbështetësit e saj, ajo u lirua.

Për, Massoud Rajavin, nuk është dëgjuar më që nga pushtimi i Irakut nga SHBA-ja më 2003.

Baza në Irak

Luftëtarët muxhahedinë janë fajësuar për dhjetëra vrasje dhe kanë marrë përgjegjësinë për disa operacione në Iran, përfshirë atë kundër instalimeve të naftës më 1993.

Pas rrëzimit të regjimit të Sadam Husseinit më 2003, forcat amerikane i çarmatosën muxhahedinët dhe i lejuan të rigrupohen në kampin e refugjatëve Ashraf në veri të Bagdadit, i cili u bë baza më e madhe e tyre në mërgim.

Në vitin 2013, me kërkesë të SHBA-së dhe Organizatës së Kombeve të Bashkuara, vende të tjera – veçanërisht Shqipëria – u pajtuan të marrin anëtarë të këtij grupi.

Ashraf 3 është kampi në Shqipëri ku afro tre mijë pjesëtarë të kësaj organizate jetojnë dhe punojnë.

Heqja nga lista e terroristëve

Bashkimi Evropian e kishte shpallur këtë organizatë si terroriste më 2002, mirëpo në vitin 2009 e hoqi nga lista e organizatave terroriste.

Njëjtë vepruan edhe Shtetet e Bashkuara më 2012. Në listën amerikane të organizatave terroriste datonte që nga viti 1997.

Në vitin 2014, Franca i dha fund një hetimi të gjerë gjyqësor dhjetëvjeçar mbi aktivitetet e dyshuara terroriste.

Ish-anëtarët e grupit e kanë akuzuar organizatën se është shndërruar në një kult në mërgim, por ajo ka mohuar fuqishëm akuzat, duke thënë se këto janë gënjeshtra të përhapura nga shteti iranian./REL

Bota

Ish-udhëheqësi i Hezbollah do të varroset të dielën

Published

on

Hezbollah ka njoftuar se ish-udhëheqësi i tij, Hasa Nasrallah, do të varroset të dielën pas pesë muajsh që nga vdekja e tij. Nasrallah humbi jetën më 27 shtator 2024, në një sulm ajror të kryer nga Izraeli, ndërkohë që ai ishte duke u takuar me komandantët e lëvizjes Hezbollah.

Nasrallah, i cili ka luajtur një rol të rëndësishëm në krijimin dhe drejtimin e Hezbollah, është konsideruar një nga liderët më të respektuar të botës arabe, për shkak të ndikimit të madh që ka pasur në rajon dhe përpjekjeve të tij për të krijuar një lëvizje ushtarake islamike me përmasa globale. Kjo ngjarje ka tronditur shumë komunitete, veçanërisht në Lindjen e Mesme.

Të dielën, pas pesë muajsh, trupi i tij do të varroset në një ceremoni të pritur me shumë vëmendje, që pritet të tërheqë vëmendjen e udhëheqësve politikë dhe ushtarakë nga e gjithë bota arabe.

Continue Reading

Bota

Izraeli do të lirojë 602 të burgosur palestinezë të shtunën sipas marrëveshjes së shkëmbimit

Published

on

By

Izraeli do të lirojë 602 të burgosur palestinezë të shtunën, duke përfshirë 50 palestinezë të cilët janë dënuar me burgim të përjetshëm dhe 60 të tjerë me burgime të gjata, sipas Zyrës për Media të të Burgosurve Palestinezë në Gaza.

Lirimi është një komponent kyç i fazës së parë të marrëveshjes së shkëmbimit, e cila pasoi dorëzimin nga fraksionet palestineze të emrave të gjashtë pengjeve izraelitë të caktuar për lirim të shtunën.

Në një deklaratë, zyra për media konfirmoi se, përveç 50 palestinezëve të dënuar me burgim të përjetshëm dhe 60 me dënime të sigurisë së lartë, do të lirohen edhe 47 palestinezë nga “Marrëveshja Shalit” e vitit 2011, të cilët ishin arrestuar sërish.

Gjithashtu, 445 palestinezë nga Gaza, të arrestuar pas 7 tetorit 2023, janë caktuar të lirohen.

Më herët të premten, krahu ushtarak i Hamasit, Brigadat Al-Qassam, njoftoi emrat e gjashtë robërve izraelitë që do të lirohen të shtunën si pjesë e raundit të shtatë të shkëmbimit të të burgosurve.

Deri më sot, Izraeli ka marrë 19 robër dhe katër trupa. Të shtunën, Izraeli do të pranojë edhe gjashtë robër të tjerë, ndërsa javën e ardhshme pritet të dorëzohen katër trupa të tjerë, duke shënuar përfundimin e fazës së parë të marrëveshjes.

Në këmbim, Izraeli ka liruar tashmë 1.135 të burgosur palestinezë, duke përfshirë dhjetëra që vuajnë dënimin e përjetshëm.

Megjithatë, fillimi i negociatave për fazën e dytë të marrëveshjes, e cila fillimisht ishte planifikuar për 3 shkurt, është vonuar nga Izraeli.

Marrëveshja e armëpushimit hyri në fuqi muajin e kaluar, duke ndalur luftën gjenocidale të Izraelit, e cila ka vrarë të paktën 48.300 njerëz, kryesisht gra dhe fëmijë, dhe e ka lënë enklavën në gërmadha.

Nëntorin e kaluar, Gjykata Ndërkombëtare Penale lëshoi ​​urdhra arresti për Netanyahun dhe ish-ministrin e tij të Mbrojtjes Yoav Gallant për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit në Gaza.

Izraeli gjithashtu përballet me një çështje gjenocidi në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë për luftën e tij në enklavën palestineze.

Continue Reading

Bota

Kremlini mohon se ka kërkuar që NATO-ja të tërheqë trupat nga krahu lindor

Published

on

By

Kremlini ka mohuar raportimet se zyrtarët rusë i kanë kërkuar Shteteve të Bashkuara të kërkojnë tërheqjen e trupave të NATO-s nga shtetet afër apo në kufi me Rusinë.

Këto deklarata, të bëra nga zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov, vijnë pasi një këshilltar i lartë presidencial rumun dukej se tha që zyrtarët rusë kishin bërë këtë kërkesë gjatë bisedimeve të nivelit të lartë në Riad midis delegacioneve nga Moska dhe Uashingtoni.

Zyrtari rumun, Cristian Diaconescu, i cili foli për një televizion në Rumani, më pas u tërhoq nga deklaratat e tij, duke qartësuar se një kërkesë e tillë ishte bërë në të kaluarën, më 2021, pra para nisjes së pushtimit rus të Ukrainës në shkurt të vitit 2022.

Rusia për vite me radhë ka shprehur zemërim, publikisht dhe privatisht, lidhur me praninë e trupave të NATO-s në shtete sikurse tre shtetet e Baltikut dhe në Poloni. Gjithashtu është ankuar lidhur me sistemet e mbrojtjes ajrore të NATO-s në Poloni dhe Rumani. Zgjerimi i NATO-s nga lindja – fillimisht më 1997 dhe më pas dy runde zgjerimesh më 2000 – nga shumë në Kremlin është parë si akt armiqësor dhe kjo pjesërisht është përdorur si pretekst për pushtimin e Ukrainës.

Me administratën e presidentit amerikan, Donald Trump, që po sinjalizon për një qasje të re radikale ndaj raporteve evropiane – ai ka përsëritur ankesat se anëtarët e NATO-s nuk po shpenzojnë para të mjaftueshme në aleancë – është ndezur alarmi në Evropë se Shtëpia e Bardhë e Trumpit mund të pranojë kërkesat ruse.

Më herët gjatë këtij muaji, sekretari amerikan i Mbrojtjes, Pete Hegseth, tronditën aleancën 32-anëtarëshe kur ai haptazi përjashtoi anëtarësimin e Ukrainës në NATO dhe përjashtoi mundësinë e bashkimit të trupave amerikane në ndonjë përpjekje paqeruajtëse në Ukrainë. Ai po ashtu tha se NATO nuk do t’i dalë në ndihmë asnjë shteti evropian, nëse përfshihen në atë përpjekje dhe nëse do të sulmoheshin nga Rusia.

Duke folur në një intervistë për Antena 3 CNN më 19 shkurt, dy ditë pasi delegacionet e SHBA-së dhe Rusisë u takuan në Riad, Diaconescu dukej se sugjeroi se Moska kishte paraqitur një kërkesë të re për tërheqjen e NATO-s.

Pritjet e tyre [të rusëve] janë që, në një pikë, SHBA-ja do të bënte që partnerët evropianë brenda NATO-s të tërhiqen nga garancitë e sigurisë së NATO-s të vitit 1997”, tha ai.

Në deklarimet pasuese për mediat rumune, Diasconescu u tërhoq nga kjo deklaratë duke thënë se po iu referohej kërkesave paraprake. Amerikanët dhe evropianët nuk pranojnë kërkesat ruse, tha ai, “as atëherë e as tani”.

I pyetur specifikisht nga gazetarët lidhur me deklaratat rumune, Peskov mohoi këtë vlerësim më 21 shkurt.

Jo, nuk është e vërtetë, nuk përkon me realitetin”, tha ai. “Qëndrimi ynë është që avancimi i infrastrukturës ushtarake drejt kufijve tanë është shqetësues për ne. Këtë qëndrim e dinë të gjithë, nuk është sekret”.

Presidenti i Polonisë, shteti i të cilit ka qenë një nga mbështetësit më të zëshëm të Ukrainës dhe që ka rritur dislokimin e trupave të NATO-s përgjatë krahut lindor të aleancës, tha më 18 shkurt se ka pranuar garanci nga SHBA-ja se nuk do të ketë reduktim të trupave amerikane.

Nuk ka asnjë shqetësim që SHBA-ja do të reduktojë nivelin e pranisë në shtetin tonë, që SHBA-ja në çfarëdo mënyre do të tërhiqet nga përgjegjësitë apo bashkëpërgjegjësitë për sigurinë e kësaj pjese të Evropës”, tha Andrzej Duda për gazetarët në Varshavë pasi u takua me emisarin e posaçëm të Trumpit, Keith Kellogg.

NATO përforcoi forcat e saj lindore pas nisjes së pushtimit rus të Ukrainës, duke kërkuar që të qetësojë anëtarët – veçmas ata që ranë nën kontrollin sovjetik gjatë Luftës së Ftohtë.

Në total, janë tetë grupe luftarake të NATO-s – “një prani e zgjeruar” – të dislokuara në lindje të Evropës dhe në tre shtete Baltike, me afër 30.000 trupa, sipas të dhënave të fundit të aleancës.

Objektivat e Putinit mbesin të njëjtë: të nënshtrojë Ukrainën dhe gjithashtu të përçajë Evropën dhe SHBA-në”, tha për Shërbimin rumun të Radios Evropa e Lirë, Oana Lungescu, ish-zëdhënëse e NATO-s. “Pra, pikërisht për këtë ka më pak arsye për të spekuluar apo për panik, por për të parë se cilat janë interesat e Evropës, dhe padyshim, cilat janë interesat e Rumanisë”.

Continue Reading

Bota

Trump: Kanadaja mund të mbajë himnin e saj si shteti i 51-të amerikan

Published

on

By

Presidenti amerikan Donald Trump përsëriti dëshirën e tij për të aneksuar Kanadanë në SHBA si shtetin e saj të 51-të, teksa deklaroi gjithashtu vendosmërinë e tij për të rimarrë Kanalin e Panamasë.

Unë mendoj se Kanadaja, ju e dini, ata do të duhet të paguajnë tarifa për makinat, lëndët e para të drurit, naftën dhe gazin, etj., teksa ata marrin 95 për qind të produkteve të tyre nga SHBA-ja“, tha Trump në darkën e mbrëmshme të Takimit të Shoqatës së Guvernatorëve Republikanë në Washington.

Unë mendoj se ata duhet të bëhen shteti i 51-të“, shtoi ai.

Duke folur për një ndeshje ndërkombëtare të hokejit në Montreal, ku kanadezët nuk respektuan himnin kombëtar të SHBA-së përpara ndeshjes, Trump tha se “në fund të fundit” ata do të lavdërojnë himnin kombëtar amerikan.

Ne do të duhet të arrijmë një marrëveshje, sepse mua më pëlqen ‘O Canada‘”, tha ai, duke iu referuar himnit kombëtar kanadez.

Është një gjë e bukur. Unë mendoj se ne do të duhet ta mbajmë atë si shteti i 51-të”, shtoi Trump. Duke e quajtur kryeministrin kanadez Justin Trudeau një “guvernator“, Trump tha se ai po bën një “punë të mrekullueshme”.

Unë mendoj se në fakt kjo ka rezultuar në zgjedhjen e tij, nëse doni ta dini këtë, por ne do të shohim për këtë“, tha Trump, duke shtuar: “Ne po shikojmë Grenlandën dhe duhet të rimarrim Kanalin e Panamasë“.

Ai tha se Panamaja është një nga mrekullitë e mëdha të botës. “Ne e ndërtuam atë, e për shkak se Kina në thelb e ka marrë atë, ne nuk do të lejojmë kjo të ndodhë. Kina e di dhe Panamaja po ashtu”, tha Trump.

Presidenti amerikan pretendon se shtetet e grupit BRICS “u ndanë” vetëm disa ditë pasi i paralajmëroi për tarifa të mundshme nëse përpiqeshin të gjenin një zëvendësim për dollarin amerikan.

Shtetet e BRICS-it po përpiqeshin të shkatërronin dollarin tonë. Ata donin të krijonin një monedhë të re. Kështu, kur hyra, gjëja e parë që thashë ishte se çdo shtet i grupit BRICS që vetëm përmend shkatërrimin e dollarit, do të përballet me një tarifë 150 për qind, dhe se ne nuk duam mallrat tuaja, kështu që shtetet e grupit BRICS u ndanë“, tha ai.

Continue Reading

Të kërkuara